DESKRIBAPENA

Jaiotza eta adingabearen zaintzarako baimena pertsona guztiei dagozkien eskubide indibidual bat da, amatasunaren edo aitatasunaren arteko bereizketarik gabe. Bere helburua zaintzen inguruko erantzukidetasuna bermatzea eta emakumeen eta gizonen arteko berdintasun erreal eta eraginkorra sustatzea da.

Baimen hau 2019ko martxoaren 1eko 6/2019 Errege Lege Dekretuaren bidez erreformatu zen, progresiboki bi gurasoentzako iraupena parekatu zuena, eta 2025eko uztailaren 29ko 9/2025 Errege Lege Dekretuaren bidez zabaldu eta hobetu da, (EB) 2019/1158 Zuzentarauaren betebeharrak txertatuz.

ONURADUNAK

Jaiotza eta adingabearen zaintzarako baimena baliatu ahal izango dute:

• Ama biologikoak, kontzeptu hau pertsona trans haurdunei ere aplikatzen zaiela ulertuta.
• Ama biologikotik desberdina den gurasoak, erditze kasuetan.
• Adopzioa, adopziorako zaintza edo harrerako kasuetan, egoera hori sortzen duen ebazpen judizialaren edo administrazio-erabakiaren ondoren, adoptatzaile, zaintzaile edo harreragile bakoitzak.

Eskubide hau guraso bakarreko familietan ere aplikatzen da, eta kasu horietan baimenaren iraupena luzeagoa da.

BAIMENAREN IRAUPENA ETA BANAKETA

Jaiotza eta adingabearen zaintzarako baimenak 19 asteko iraupena du guraso bakoitzarentzat (edo 32 aste guraso bakarreko familietan). Banaketa honela antolatzen da:

• 6 aste derrigorrezko eta etenik gabekoak jaiotzaren edo adopzio/zaintza/harrera ebazpenaren ondoren, lanaldi osoan gozatu beharrekoak.
• 11 aste malgu, astez banatu daitezkeenak, pilatuta edo etenka, adingabeak 12 hilabete bete arte.
• 2 aste gehigarri (guraso bakarreko familietan 4 aste), gurasoen zaintzarako, astez gozatu daitezkeenak adingabeak 8 urte bete arte. 2 aste gehigarri hauek soilik aplikatzen dira 2024ko abuztuaren 2tik aurrera gertatutako jaiotza, adopzio, zaintza edo harrera kasuetan, eta 2026ko urtarrilaren 1etik aurrera eskatu eta baliatu ahal izango dira.

LAN-KONTRATUAREN IRAUNGIPENA

• Kaleratzea baliogabea izango da jaiotza, adopzio, adopziorako zaintza edo harreraren ondoriozko kontratuaren etete-aldiaren amaieratik 12 hilabeteko epean gertatzen bada. Babes hau guraso bakarreko familietan eta 9/2025 Errege Lege Dekretuak araututako gurasoen zaintza-aste gehigarrietan ere aplikatzen da.
• Babes hori mantendu egiten da adingabea zaintzeko eszedentzia edo lanaldi-murrizketa egoeran dagoen bitartean.
• Probaldian, enpresaren aldetik kontratua amaitzea baliogabea izango da haurdunaldiaren kasuan, hasieratik erditzera arte, salbu eta enpresak frogatzen badu haurdunaldiari edo amatasunari loturarik gabeko arrazoi objektiboak daudela.

PRESTAZIO EKONOMIKOA

Jaiotza, adopzio, adopziorako zaintza edo harreraren ondoriozko kontratuaren etete-aldiaren bitartean, pertsona langileak eskubidea du Gizarte Segurantzako prestazio ekonomiko bat jasotzeko, bere oinarri arautzailearen %100ekoa izango dena.

Prestazio hau Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalak (INSS) kudeatu eta aitortzen du. Informazio gehiago hemen.

Babes honek gurasoen zaintza-aste gehigarriak ere barne hartzen ditu, 9/2025 Errege Lege Dekretuak sartu bezala. Prestaziora sartzeko, pertsona langilea alta egoeran edo alta egoeraren pareko egoeran egon behar da gozamen-aldi bakoitza hasten den unean.