Zer da zoster herpesa?

• Zoster herpesa barizela-zoster birusak eragindako infekzioa da, barizela eragiten duen birus bera. Pertsona batek barizela izan ondoren, birusa ezkutuan (inaktibo) geratzen da gorputzean, eta, denbora igaro ahala, suspertu egin daiteke. Infekzio hori izateko arriskua handitu egiten da 50 urtetik aurrera, batez ere immunodeprimituetan.
• Heriotza-tasa handiari lotutako gaixotasuna ez bada ere, konplikazioek desgaitasuna eta bizi-kalitatea nabarmen murriztea eragin dezakete.
  
  

Noiz harrapatzen da zoster herpesa?

• Zoster barizelaren birusa gorputzean erreaktibatzen denean, betiere pertsonak lehenago barizela izan badu.

Zoster herpesa duen norbaitek kutsa dezake hori norbaiti?

• Ez.
• Hala ere, zoster herpesa duen pertsona batek barizelaz kutsa dezake gaixotasun horren txertoa jaso ez duen edo izan ez duen beste pertsona bat. Ez du inoiz zoster herpesaz kutsatuko.
• Birusaren transmisioa saihesteko, legena estali behar da, eta ez ukitu edo urratu.

Ba al dago zoster herpesaren aurkako txertorik?

• Bai. Euskadin Shingrix® izeneko txertoa ematen da. Txertoak barizela-zoster birusaren zatiak ditu (eta, beraz, ezin du gaixotasunik sortu), baita laguntzaile bat ere, babesa altuagoa eta iraunkorragoa izan dadin. Immunoeskasia dakarten arrisku-baldintzak dituzten 18 urtetik gorako pertsonentzat da egokia; eta 50 urtetik gorakoentzat, fitxa teknikoaren arabera.
• Txerto honek bi dosi behar ditu, eta gutxienez 2 hilabeteko tartea egon behar du lehenengoa eta bigarrena hartzen direnetik.

Shingrix: zertarako balio du txertoak?

• Txerto honek zoster barizelatik eta herpes osteko neuralgiatik (etengabeko mina eta iraunkorra, zoster herpesaren anpuluak desagertu ondoren) prebenitu eta babesten du, hori baita konplikaziorik ohikoena gaixotasun hori izaten denean.

Norentzat da txerto hau?

• Txertoa Zoster Herpes bat garatzeko arrisku handiena duten pertsonei zuzenduta dago lehentasunez, osasun-sistemarekin edozein kontaktu aprobetxatuz populazio-talde hauek aktiboki erakartzeko:
  • Guraso hematopoietikoen transplantea (TPH).
  • Organo solidoaren transplantea (TOS) edo jasotzeko itxaron-zerrendan.
  • Hemopatia gaiztoak, hala nola leuzemiak, linfomak edo nahasmendu linfougaltzaile kronikoak.
  • Janus kinasaren inhibitzaileekin tratatzea (tofacitinib, baricitinib, ruxolitinib eta upadacitinib).
  • GIB
  • Kimioterapia bidezko tratamenduan dauden tumore solidoak (tratamendu aktiboa edo azken 6 hilabeteetan jasotakoa).
  • Zoster herpesaren bi gertaera edo gehiagoren aurrekaria.
  • Farmako immunomodulatzaile edo immunosupresoreen bidezko tratamendua.
  • Gainera, dosia eskura badago, 65 urte edo gehiagoko pertsonei txertoa jarriko zaie, interesdunek eskatuta.

Nola eta non egingo da txertaketa?

• Txertaketa Osakidetzako erakunde sanitarioetako lehen mailako arretako osasun-zentroetan eta ospitaleko medikuntza prebentiboko zerbitzuetan egingo da. Txertoa zure osasun-zentrora deituta edo Osasun Kontseiluaren 900 203 050 telefonoan eskatu ahal izango da.

Argibide gehiagorako:

• Euskadiko Txertaketen Eskuliburua