Lan eta Enplegu Saila

Liburu osoa (pdf, 2405kB)
Aurkezpena | ... >> 12 >> 13 >> 14 .
Euskadunak erbestean

Aspaldi zaharretik ibili dira euskaldunak urruneko lurretan, batzuk itsasgizon modura, beste batzuk emigrante lez. Eta euren lorratza ere utzi dute ibili diren lurretan; hizkuntza ez bada ere, bai behintzat toki-izenak, batzuetan ugariak.

Ternua

Labrador Penintsulan eta Terranova islan (Kanada), non euskaldunak XVI. eta XVII. mendeetan ibili ziren baleatan, izen aztarren garbiak utzi zituzten: Plazentia, Barratxoa, etab. Mexikon ere lurralde bi bataiatu ziren euskal izenaz: Nueva Navarra eta Nueva Vizcaya. Durango izeneko hiri bana badira Mexikon eta Oregonen. Euskal jatorriko jende ugari hara joan bazen ere, gaztelania bihurtu zen kolonietako hizkuntza, eta euskararen arrastorik nekez gelditu zen.

XIX. mendean, batez ere karlistateen ondoren, eta XX. mendean zehar ere emigrazio mardula izango da Amerikarantz, bai Hego, bai Iparralderantz, eta diasporako euskaldunok lurralde haietan kokatuko dira. XIX. mendean Kuba, Uruguai, Argentina eta Txilera joango dira asko. XX.ean, 1936ko gudatearen ondoko erbestealdian, Venezuela, Kolonbia eta Mexikora lehengo herrialdeez gainera.

Euskarari eutsi zioten joan zirenek ez eze, hurrengo belaunaldiek ere, batez ere Ipar Ameriketan. Hirugarren belaunaldiak hizkuntza gal ez dezan, ikastolak ere eraiki dituzte. Renoko Unibertsitatean (Boiseko estatua, AEB) euskal hizkuntza eta historia ikasi eta ikertzeko katedra iraunkor bat ere sortu zuten 60ko hamarkadan, oraindik ere tinko dirauena, eta euskal biblioteka itzaltsu bat eraiki ere bai.

Aurkezpena | ... >> 12 >> 13 >> 14 .