Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

241. zk., 2007ko abenduaren 17a, astelehena

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

Bestelako Xedapenak

Herri-Kontuen Euskal Epaitegia

7083

ERABAKIA, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2007ko uztailaren 26ko bilkuran hartua, Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Kontu Orokorraren fiskalizazioa 2005 txostena, behin betikoa, onesten duena.

Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2007ko uztailaren 26an egindako bilkuran

ERABAKI DU:

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Kontu Orokorraren fiskalizazioa 2005 izeneko behin betiko txostena onestea, erabaki honen eranskin modura ageri dena.

HKEEren 1/1988 Legearen 13.2 atalak aurreikusten duena betez, txostenaren ondorioak dagozkion aldizkari ofizialetan argitaratzeko xedatzea.

Vitoria-Gasteiz, 2007ko uztailaren 26a.

HKEEren lehendakaria,

JESÚS ÁLVAREZ GALDÓS.

HKEEren idazkari nagusia,

BEGOÑA MARIJUÁN ARCOCHA.

ERANSKINA

GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOAREN KONTU OROKORRA, 2005

SARRERA

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Kontu Orokorraren barruan sartzen dira, 2005eko ekitaldian zehar, aurrekontu, ondare eta diruzaintza arloan honako erakunde hauek egin dituzten eragiketa guztiak: Gipuzkoako Foru Aldundia (aurrerantzean GFA), Uliazpi foru erakunde autonomiaduna (adimen urri sakonekoei egoitza-arreta), Izfe, SA foru sozietate publikoa (% 100eko partaidetza, foru eta udal administrazioei informatikako zerbitzuak ematen dizkie), Bidegi, SA foru sozietate publikoa (% 100eko partaidetza, A-8 eta A-1 autobideak eta horien instalazio eta zerbitzuak mantentzea, kontserbatzea, eraikitzea eta ustiatzea du helburu) eta Etorlur Gipuzkoako Lurra, SA (% 100eko partaidetza, helburua jarduera ekonomikoak, etxebizitzak eta era guztietako ekipamendu publiko guztien kokaleku izateko lurzorua sustatu, antolatu, urbanizatu, erosi eta saltzea da).

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren 2005eko ekitaldiko kontuari buruzko txosten hau Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren 1/1988 Legearen arabera burutu da, eta 2006ko HKEEren Lanerako Planean jasoa dago.

Txosten honek honako alderdiok jasotzen ditu:

– Legezkoak: honako atal hauetan: aurrekontua, zorpetzea eta finantza eragiketak, langileria, obren kontratazioa, erosketa eta zerbitzuak, diru-laguntzen emakida eta zuzenbide publikoko sarrerei buruzko arautegia.

– Kontularitzakoak: Kontu Orokorra ezargarriak diren kontularitzako printzipioen arabera mamitu den aztertuko dugu.

– Foru administrazioaren egoera ekonomikoaren finantza-analisia.

– Lanak ez du gastuaren eraginkortasun eta zuhurtasunari buruzko azterlanik jasotzen. Nolanahi ere, azaleratutako hutsak "Kudeaketaren alderdiak eta Gomendioak" idazpuruan xehetasunez jaso ditugu, horiek hobetzeko gomendioekin batera.

Erakunde autonomoak eta foru sozietate publikoek dagozkien kanpo auditoretzako txostenak eginak dituzte.

I.– Iritzia.

I.1.– Legea betetzeari buruzko iritzia.

Sarrera Fiskalak:

1.– 2005eko aurrekontuko ekitaldiaren itxieran, zerga zorrak geroratzeko 46 eskabide daude, guztira 36.509.000 euroko zenbatekoa egiten dutenak; horiek ebatzi gabe daude eta sei hilabetetik gorako antzinatasuna dute; honenbestez, Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Diru-bilketa Erregelamenduaren 55.2 artikulua urratzen da.

2.– Atzeratzeko 2 espedientek, zerga zor nagusi zatikatua 8.497 milioi eurokoa zutenak, ez zuten galdatutako bermea eman ez eta gauzatu ere (27/1991 FAren 52.6. artikulua), eta Aldundiak ez zituen emandako zatikapenak indargabetu.

3.– 2005eko abenduaren 31n Lurralde Historikoek Eusko Jaurlaritzari egin beharreko ekarpenak kalkulatu ahal izateko, GFAk ez dio Finantzen Euskal Kontseiluari zerga zorrak berdintzeko erosi ziren lursailen salmenta jakinarazi; salmenta horren kontzeptuan 1.449.000 euroko zenbatekoa ingresatu zuten.

4.– 2005eko abuztuan, Finantzen Zuzendaritzako Artekaritza eta Auditoria Zerbitzuak hainbat akats azaleratu zituen Irungo Dirubilketa Bulegoak izapidetutako zerga sarreren baliogabetze espedienteetan. GFAk espediente horiek Ministerio Fiskalari igorri dizkio 2006ko irailean eta txosten hau jaulki dugun datan amaitu gabe dago ikerketa fasea.

HKEEk ez du Artekaritza eta Auditoria Zerbitzuaren txostena jaulki zenetik espedientea Fiskaltzari igorri bitartean GFAk gauzatu dituen jarduerei buruzko dokumentazioa eskuratu, izan ere, GFAk jakinarazi baitio dokumentazio hori aipatutako espedientearen atal dela, espediente horren aldez aurreko eginbideak isilpeko izendatu dituztelarik.

Honenbestez, Ministerio Fiskala ikertzen ari den zerga sarreren baliogabetzeen gaineko mugaketa dago, eraginpean dauden espediente kopurua eta sarreren zenbatekoa zein den ez dakigula.

Langileen gastuak:

5.– Aldundiak ez ditu sartzen bere langileen bizi aseguruen eta elbarritasun aseguruen primen ordainketak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) lan etekinetan, 392 mila euroko zenbatekoa egiten dutenak, zerga horri dagokionez gauzazko ordainsaritzat hartu behar direnak. Halaber, ez dira barne hartu goi kargudunei 2005ean zehar 327 mila euroan ordaindutako kargu-uzte pentsioak, ez baitira NUIZari meneratutako ordainsaritzat hartzen; zerga arautegiak, ordea, ordainsari hauei dagokienez ez du salbuespena aurreikusten.

Administrazio kontratazioa:

6.– 2005eko abenduaren 27an, Diputatuen Kontseiluak kirolaren sozietate anonimo batekin 6.000.000 euroko babesletza kontratu bat onetsi zuen (2.000.000 euro 2005eko indarreko ekitaldirako eta 4.000.000 euro 2006-2007 eta 2007-2008 denboraldietarako, azken kopuru hau 2006 eta 2007ko ekitaldietan kreditu egoki eta behar hainbatekoa izateari meneratzen zitzaiola).

2005eko abenduaren 29an izenpetutako kontratuaren xedea orokorra da, izan ere ez baititu zehazten kirol sozietateak babesletza kontratua betearazteko gauzatu behar dituen ekintzak; honek babesletza kontratuaren izaera aldatzen du eta bete dela egiaztatzea eragozten du. Honela, bada, eragiketa honek diru-laguntza edukia du eta honenbestez, publizitate eta lehia printzipioak bete behar ziratekeen.

7.– GFAk urratu egin ditu publizitate eta lehia printzipioak, ez baitu kontratazio arautegiak aurreikusten duen esleipenerako prozedura irekiaren moldea erabili ondotik adierazitako kasuetan:

* Egiazko suzko suteak itzaltzeko Sutetxearen eraikuntza lanak, Diputatuen Kontseiluak 3.182.000 euroan publizitaterik gabeko prozedura bitartez esleitutakoak, eskaeren eskaririk batere bideratu gabe. Amaitzeko, ez dago esleitutako zenbatekoa euskarrituko duen aurrekonturik.

* Guztira 635 mila euroko zenbatekoarekin publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bidez -eskaintzak eskatu gabe- aholkularitza eta laguntza teknikoa emateko hamaika kontratu izapidetu dira, prozedura hori erabiltzea bideratuko duten arrazoi teknikoak edo eskubide esklusiboen babesarekin lotutakoak behar hainbat egiaztatuak geratzen ez direla [Administrazio Publikoen Kontratuen Legearen Testu Bateginaren 210.b) artikulua].

* GFAk ez ditu administrazio kontratazioko derrigorrezko espedienteak izapidetu xede bakarrarekin egindako lanetan, ondotik laburbilduko ditugun gastu bakoitzaren exekuzioari dagokionez publizitate eta lehia printzipioak urratu dituela: 147 mila euroko obra bat, guztira 459 mila euroko zenbatekoa egiten duten 5 hornidura, 7 laguntza tekniko guztira 288 mila euroan eta 187 mila euroko kontratu pribatu bat. Bestetik, APKLTBren 68. artikuluak agintzen duena urratuz kontratuaren xedea zatikatu da obra zuzendaritza eta gauzazko exekuzioaren zuzendaritzari dagozkion bi aholkularitzako espedienteetan, guztira 120 mila euroko zenbatekoa egin dutenak, izan ere, publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bitartez izapidetu baitziren, hiru eskaintza eskatuta, zenbatekoaren arabera, prozedura ireki bitartez gauzatu behar ziratekeenean.

8.– GFAren eraikinak garbitzeko zerbitzua, 1.145.000 euro egin dituena, zuzenean kontratatzen da 2001eko urtean lehiaketa publiko baten esleipen bidez lehenagoko ekitaldietan zerbitzua ematen zuen enpresarekin; honek agortuak zuen jada APKLTBk aurreikusten duen luzapen kopuru gehienekoa eta honenbestez, publizitate eta lehia printzipioak urratu ditu. Egoera berbera gertatu da Eibarko egoitzetxean asteburuetako zaintzaileen zerbitzuak ematerakoan, 2005eko ekitaldian 1.251.000 euroko gastua izan duena; kasu honetan, zerbitzua 2004ko ekitaldian lehiatu zen eta zerbitzua ematen ari zenaz besteko enpresa bat suertatu zen esleipen hartzaile, baina ez zen kontratua gauzatu eta zerbitzua ematen aurreko enpresak jarraitu du gaur egun arte eta honenbestez, gastua APKLTBk agintzen duen prozedura irekia gauzatu gabe egin da. Azkenik, komunikabideetan publizitate gastua, 320 mila euroko zenbatekoarekin, enpresa berarekin kontratatu da, administrazioko espedientea gauzatu gabe, luzapenak egiteko APKLTBn aurreikusitako urteak gainditu ondoren; honenbestez, publizitate eta lehia printzipioak urratu dira.

9.– Hainbat kontraturen exekuzioan aldaketa adierazgarriak gertatu dira, APKLTBn jasotako lehiaketa printzipioak urratzen dituztenak, izan ere, igoeren zenbatekoak desitxuratu egiten baitu bai kontratuaren xedea, bai kontratuaren bolumen ekonomikoa ere, arrazoi berri edo ustekabekoen ondorio izan gabe. Bi zubiren konponketa, 738 mila euroan esleitua eta 353 mila euroko aldaketa egin zaiona (% 48ko igoaldia); trazadura eta eraikuntza proiektua idazteko aholkularitza kontratua, 697 mila euroan esleitua eta % 37an aldatua; eta txirrindulari eta oinezkoen bidean lanak, 370 mila euroan esleituak eta % 45eko aldaketa izan zutenak. Bestalde, 96 mila euroan esleitutako proiektu baten erredakzio lanak, 98 mila euroan esleitutakoak, % 65eko igoerarekin kitatu ziren, aurrez inongo aldaketarik batere izapidetu gabe.

Diru-laguntzak:

10.– Diputatuen Kontseiluak 21 diru-laguntza zuzen eman ditu guztira 2.278.000 euroko zenbatekoarekin, publizitate eta lehia printzipioak sustatzeko ezintasuna justifikatu gabe ondoko hauetan: zortzi toki entitatetan (886 mila euro); irabazi asmorik gabeko 12 entitateri (1.150.000 euro) eta unibertsitate pribatu bati (242 mila euro).

11.– Kultura Zuzendari Nagusiak 3 diru-laguntza zuzen eman dizkie udalei guztira 355 mila euroko zenbatekoarekin publizitate eta lehia printzipioak sustatzeko ezintasuna justifikatu gabe eta Giza eta Erakunde Harremanetarako Diputatuak 120 mila euroko diru-laguntza zuzena eman dio kirol erakunde bati; hauek, ordea, ez dira atal eskudunak emakida hori gauzatzeko, Diputatuen Kontseiluaren eskuko dena; honek 9/2004 Foru Arauaren 18.3 artikulua urratzen du. Halaber, 5 diru-laguntza izendun 702 mila euroan gehitu dituzte Diputatuek, horretarako atal eskuduna Diputatuen Kontseilua izanik.

12.– Kultura Zuzendari Nagusiak 705 mila euroko bi diru-laguntza eman ditu, diruz lagundutako jardueraren zenbatekoaren % 100; ordea, hasiera batean egindako balorazioak diru-laguntza eskatzeko ezarritako gutxienekoak ez zituen betetzen; bestalde, 2005eko abenduaren 27an Diputatuen Kontseiluak baliokidetu egin zuen diru-laguntza horiek emateko ebazpena.

Ondarea:

1994ko azaroaren 15ean Diputatuen Kontseiluak GFAk enpresa bati industri-lursailak eskualdatzeko zuen borondatea azaldu zuen, behin horien titulartasuna eskuratu ondoren (1994ko abenduaren 29an gertatu zen, zerga zorrak ordainduta erosketa eskriturarekin) 649 mila euroko prezioan eta inongo aipamenik egin gabe GFAk urbanizazio gastuak bere gain hartzeari. 1995eko martxoaren 20an asmoen protokoloa sinatu zen GFAren eta aipatutako enpresaren artean, zeinaren indarrez GFAk lursail horiek eskualdatzeko konpromisoa hartu zuen, betiere hainbat betekizun bete ondoren, besteak beste, eskualdatuko zen azalera zehaztea, zegokion bereizketa eta ezinbesteko besterentze-aitorpena egitea.

2005eko martxoaren 15ean Diputatuen Kontseiluak salerosketa bitartez aipatutako industri-lursailak 649 mila euroan eskualdatzeko erabakia hartu zuen, horiei ezargarriak zaizkien 1.362.000 euroko urbanizazio gastuak bere gain hartuz (GFAk 2005eko apirilaren 20an jaulkitako partzela-zedulak eta salerosketa eskriturari txertatutakoak 5.670.000 euroko katastro balioa aitortzen die saldutako lursailei).

GFAren kontuek 2005eko aldian 4.528.000 euroko ondare galera islatzen dute lursail hauen salmentaren ondorioz, izan ere, salmenta unean kontularitzako balio garbia 5.177.000 eurokoa baitzen.

Eragiketa honi dagokionez ez-betetze hauek azpimarratu behar ditugu:

13.– 2005eko martxoaren 15eko Diputatuen Kontseiluaren erabakiak, salerosketa bitartez aipatutako industri lursailetan partaidetza eskualdatzeko erabakitzen duenak, Ondareari buruzko 8/1996 Foru Arauaren 46.2 artikulua urratzen du, zeinak agintzen baitu zuzeneko besterentzeetan tasazio prezioarekiko besterentze prezioaren murrizketa ez dela % 50etik gorakoa izango.

14.– Enpresa erosleak ondasunak 1994-2005 aldian zehar erabili ditu, GFArentzat inongo kontraprestaziorik izan ez dela; honenbestez, horien erabileragatik GFAri zegozkiokeen diru-sarrerak jasotzeari utzi dio GFAk. Berebat, espedientean jasoa dago enpresa erosleak GFAren jabetzako bulego-eraikinaren bi solairu erabili zituela 1994ko urtetik 2003ko urtarrilera arte, formalki inongo lagapen ez alokairurik ezarri ez dela, eta GFAren aldetik inongo sarrerarik jaso ez dela. Honegatik guztiagatik, ezargarria den ondareari buruzko araudia urratzen duen doako lagapena egin da, izan ere, araudi honek doako lagapenak soilik aurreikusten baititu onura publikoko helburuak dituzten administrazio publikoen eta bere erakunde-enteen eta irabazi asmorik gabeko erakundeen alde.

15.– Salmenta bere balioaz oso azpitik egiteak onura ekarri dio enpresa erosleari, Administrazio Publiko batek emana, dena delako enpresa soilik mesedetzen duena; honek, lehian dituen gainerako enpresetan eragina izan dezake, Europar Erkidegoko estatu kideen arteko merkataritzako trukeetan eraginez eta honenbestez, Estatuko laguntza modura kalifikatua izan daiteke; honen arabera, Europar Batzordeari jakinarazi behar zitzaiokeen merkatu komunarekiko bateragarritasuna neurtu ahal izateko, Europar Batasuneko Tratatuaren 88. artikuluari jarraiki.

Epaitegi honen iritzira, 4. paragrafoan adierazitako mugaketa eta aipatutako ez-betetzeak salbuetsita, Gipuzkoako Foru Aldundiak zuzentasunez bete du 2005eko ekitaldian bere ekonomia-finantza jarduera arautzen duen lege arautegia.

I.2.– Foru Aldundiaren kontuari buruzko iritzia.

1.– GFAk ez ditu ez zordunak, ez zerga hartzekodunak aurrekontuan erregistratzen; halaber, diruzaintza geldikinean ere ez da islatzen ez kaudimengabezietarako zuzkidura, ez erakunde konpromisoetarako zuzkidura ere. Kontusail hauen ondorioz, aurrekontuko kontabilitatetik sortu den diruzaintzako geldikina 6.250.000 euroan gehitu behar da.

2.– Ondotik zehaztutako ibilgetuko kontuek ez dute banakako xehekapenik, kostua eta amortizazio fondoa egiaztatzeko bide emango dutenak. Bestalde, uraren zerbitzuak kudeatzeko azpiegitura hidrauliko horiek erabiltzen dituzten mankomunitate eta partzuergoei lagatzea ez da kontularitzan erregistratu.

		Milaka eurotan

	Kostua	Amortiz. F.

Aplikazio informatikoak	66.235	48.037

Abian dauden ikerketa, azterlan eta proiektuak	16.184	 12.326

Instalakuntza teknikoak (obra hidraulikoak)	356.825	 34.170

Higigarriak	17.676	12.707

Informazio prozesuetarako ekipoak	11.083	9.222

Makineria, tresneria, bestel. instal., segurtas. ekipoak eta beste	44.455	29.778

GUZTIRA	512.458	146.240

Gure iritzira, 1. eta 2. paragrafoetan aipatutako ez betetzeak alde batera, Gipuzkoako Foru Aldundiaren Kontu Orokorrak alderdi esanguratsu guztietan 2005eko aurrekontu ekitaldiaren jarduera ekonomikoa erakusten du, ondarearen eta 2005eko abenduaren 31n finantza egoeraren isla leiala eta ekitaldi horretan bere eragiketen emaitzena.

I.3.– Uliazpi Erakunde Autonomoari buruzko iritzia.

Epaitegi honen iritzira, Uliazpi erakunde autonomoak zuzentasunez bete du 2005eko ekitaldian ekonomia-finantzaren jarduera arautzen duen lege arautegia eta bere kontuek alderdi esanguratsu guztietan ekitaldiaren jarduera ekonomikoa erakusten dute, baita ondarearen eta ekitaldi itxieran finantza egoeraren isla leiala ere.

I.4.– Sozietate Publikoei buruzko iritzia.

Bidegi, SA:

Legea ez betetzea:

– Bi obra zuzenean kontratatu dira 164 mila euroko zenbatekoarekin, obra txiki modura izapidetuz; honek publizitate eta lehia printzipioak urratzen ditu, nahitaezko diren kontratazio espedienteak ez egiteagatik.

Epaitegi honen ustetan, Bidegi, SAn azaleratu den ez-betetzea salbuetsita, GFAren meneko diren sozietate publikoek zuzentasunez bete dute 2005eko ekitaldian ekonomia-finantza jarduera arautzen duen lege arautegia eta bertako kontuek alderdi esanguratsu guztietan erakusten dute ekitaldi horretako jarduera ekonomikoa eta ondarearen eta ekitaldi itxierako finantza egoeraren isla leiala.

II.– Kudeaketari buruzko alderdiak eta gomendioak.

Atal honetan jaso dira bai ekonomia-finantza jarduera arautzen duten printzipioen betetzea nabarmen eragiten ez duten hutsak, bai prozedurazko alderdiak ere, kudeaketa hobetzeko azaleratu ditugunak.

II.1.– Aurrekontua eta Kontabilitatea.

Konpromiso kredituak:

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Finantza eta Aurrekontu Erregimenari buruzko 17/1990 FAren 52.1 artikuluak adierazten du konpromisozko kredituen egoera ekitaldian zehar konprometitu daitezkeen urteanitzeko gastu guztiek osatzen dutela, betiere ekitaldi horretan bertan hasten badira kredituak gauzatzen. 1995. urteaz geroztik, Aurrekontuen Foru Arauek adierazten dutenez, hurrengo ekitaldietara luzatu beharko diren gastu berriak onartu ahal izango ditu Diputatuen Kontseiluak, betiere denbora eta zenbatekoaren aldetiko mugekin eta kredituon gauzatzea ekitaldian bertan hasteko beharra kenduta.

2005eko ekitaldiaren itxieran, konpromisozko kredituen egoerak, 99.294.000 euroko zenbatekoan aurrekontu egindako konpromiso kreditua zuten hainbat jarduera barne hartzen zituen (konpromiso kredituen aurrekontuaren % 24) 2005eko ekitaldian aurrekontuan izendapenik ez zutenak. Bestetik, konpromiso kredituen 42.693.000 euro ez dira konprometitu modura ageri; ordea, ekitaldian horien zuzkidurak konprometituak daude.

Konpromiso kredituen aurrekontua zorroztasun handiagoz egin behar da, hainbat ekitaldi besarkatuko dituzten jarduerak barne hartuta, betiere horri indarreko ekitaldian ekiten bazaio, APKLTBk aldez aurreko izapideari dagokionez aurreikusitakoa salbuetsita.

Kreditu txertaketa:

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Finantza eta Aurrekontu Erregimenari buruzko 17/1990 Foru Arauaren 61.2 artikuluak ezartzen duenez, txertatutako kredituak baliorik gabe geratuko dira, baldin eta kreditu-txertaketa hori gertatzen den ekitaldiaren barruan aitortzen ez bada obligazioa, betiere urteko Aurrekontu Orokorrei buruzko Foru Arauan besterik ezarri ezean.

2005eko ekitaldiko Aurrekontu Orokorren Foru Arauak agintzen du Lurralde Historikoaren interesak hala eskatuko balu, salbuespenez eta Diputatuen Kontseiluaren Erabaki bidez, beste aurrekontu kreditu batzuk txertatu ahal izango direla, inongo mugarik gabe. 2005eko ekitaldian ez da legezko aurreikuspen hau erabili.

Gure iritzira, aurrekontuen urteko arauak ez luke aurrekontuen oinarrizko araua modu adierazgarrian eragin behar, Diputatuen Kontseiluari kredituak txertatzeko mugarik gabeko baimenak emanez.

Diruzaintza Gaindikina eta erabili gabeko zorpetzea:

GFAk, azken ekitaldietan zehar, baimendutako eta erabili gabeko zorpetze bidezko sarrerak aurrekontuan kontabilizatu ditu, guztira 204.950.000 euro; kopuru honek ekitaldi bakoitzeko aurrekontuen emaitzak handitu ditu eta gaurko egunez, Diruzaintzako Gaindikinean jasoa dago. Sarrera kontabilizatu ahala kobrantza ere erregistratu egiten zenez, aurrekontuaren barruan ez zen kobratu gabeko saldorik geratzen. Ondarearen kontabilitatean ordena-kontuetan baino ez dira erregistratzen. Horren ondorioz, aurrekontuen emaitzen batuketa modura kalkulatutako Diruzaintzako Geldikinaren barruan sartzen da erabili gabeko zorpetzea; horrek aldea erakusten du Diruzaintzako Geldikinarekiko, azken hau diruzaintzako saldoari zordunak gehitu eta hartzekodunak kenduta kalkulatuz gero.

Erabili gabeko zorpetzea ezin da aitortu aurrekontuko sarrera modura eta, beraz, ezin da Diruzaintzako Geldikinaren barruan sartu 2005eko ekitaldiaren itxieran. Nolanahi dela ere, GFAk 2005. ekitaldiari dagokion likidazioa onartu eta Diruzaintzako Geldikinaren berri ematerakoan, "Erabili gabeko kreditu eragiketekin Diruzaintzako Geldikin Bateratua" izeneko kontzeptu berria sartu du; hor sartzen da 2005eko abenduaren 31ko Diruzaintzako Geldikin Erabilgarria, guztira 149.823.000 euro, eta kreditu-lerroen bidez gauzatutako aurrekontu finantziazioa, erabili ez dena, guztira 204.950.000 eurokoa.

GFAk, 2004ko ekitaldiaren itxieran, Diruzaintzako Geldikinetik 270.984.000 euro erabili ditu, batetik hasierako aurrekontua finantzatzeko 50.190.000 euroan eta, bestetik, kredituen geldikinen txertaketa finantzatzeko, 220.794.000 euroko zenbatekoarekin. 2004ko ekitaldiaren itxieran, Diruzaintzako Geldikin Erabilgarriko 79.382.000 euroz eta erabili gabeko Zorpetzeko beste 204.950.000 euroz osatuta dago Diruzaintzako Geldikina. Horregatik uste dugu, bada, kreditu-geldikinen gehikuntza onartzeko ekintzetan eta Batzar Nagusiek kreditu berriak onartzerakoan, bereiztu egin behar zirela finantziazio-iturriak: Diruzaintzako Geldikin Erabilgarria eta erabili gabeko Zorpetzea, alegia, informazio hori 2005eko ekitaldiko Kontu Orokorrean aurkeztu den bezala.

Azkenik, sarreren hasierako aurrekontuak diruzaintza geldikineko 50.190.000 euro barne hartzen ditu, aurrekontua onesteko unean 2004ko aurrekontuko ekitaldia amaitu gabe dagoela eta honenbestez, ez dagokio diruzaintza geldikina sarreren hasierako aurrekontu modura barne hartzerik.

Bestelako alderdiak:

– 172.226.000 euroko kredituak gaitu dira, zergen aurrekontuko aplikazio jakinetan bildutako sarrera handietan jatorria dutenak, hasierako aurrekontuarekiko sarrera soberakinik izan ez dutenak. Nolanahi dela ere, sarreren aurrekontuko aplikazio multzoak badu diru-bilketa handiagoa, habilitazioa bideratzen duena.

– Inbertsio errealen kapituluaren barruan egin du GFAk "errepideak, bideak eta basoko pistak hobetzea" kontzeptuaren aurrekontua, 2005eko ekitaldian 37.433.000 euroko gastua izan duena; ordea, ondareari dagokionez, galera eta irabazien atalean erregistratzen dira, izan ere, nagusiki konponketak izan direnez, kapitalizagarritzat jotzen ez diren eragiketak jasotzen baititu. Orobat, kapitalizatu ez diren inbertsioen beste 5.254.000 euro existitzen dira. Honenbestez, funtzionamendu gastuetan jaso behar liratekeela uste dugu.

– Hainbat inbertsio jakin, bereziki 2004-2007ko Inbertsioen Aparteko Planari dagozkionak, aurrekontuko kontusail ezberdinetan daude erregistratuak, sail bati baino gehiagori dagozkionak. Inbertsio bakoitza aurrekontuko kontusail batean aurrekontuetaratu behar litzatekeela uste dugu, exekuzioaren jarraipen egokia eta kontrola bideratzeko.

– Desjabetzeen aurrekontuzko exekuzioa banakako ordainketa bidez egiten da, zeinetan aurrekontu exekuzioaren atal guztiak ekintza bakar batean metatzen baitira.

Gastua baimentzeko fasea jaso behar litzatekeela uste dugu, eraginpeko ondasun eta eskubideen gaineko balorazio txostena abiaburu hartuta, gutxi gorabeherako izaerarekin, bai kopuruan, bai eraginpeko ekitaldietan, hartara desjabetzen exekuzio denborazko eta aurrekontuzkoa egokitzearren. Bestetik, gure iritzira -gutxienez aurrekontu-ekitaldiaren itxieran- konprometitutako gastu modura zenbatetsi eta erregistratu behar lirateke desjabetzapen haiek, zeinetan GFAk jada eraginpekoei eskaintza egina baitie, izan ere, eskaintza hori bera gutxieneko konpromisoa baita.

– "Kanpoko enpresek egindako bestelako lanak" aurrekontuko azpikontzeptuak 2005eko ekitaldian 6.191.000 euroko exekutatutako gastua du, era honetako kontzeptuak besarkatzen dituela: txostenak, gizarte zerbitzuetan laguntza teknikoak, nekazaritza eta bestelako kontzeptuak, euren aurrekontu aplikazio propioa dutenak; honenbestez, kontzeptukako aurrekontu exekuzioaren informazioa desitxuratzen ari da.

– Finantza ibilgetuaren baliogaleragatiko zuzkidura ez dago gaurkotua, soil-soilik trukatutako sozietate baten zenbatekoarekin murriztu da. GFAk gaurkotu egin behar du zuzkidura, partaidetzen dituen enpresen urteko kontuetatik eratortzen diren balorazioen arabera.

– Amaitzeko, Gipuzkoako Lurralde Historikoaren aurrekontuzko arautegiak bereziki arautu behar lituzkeela uste dugu foru sozietate publikoen langileria kudeatzeko gaiak (ordainsariak, plantila, e.a.) eta aurrekontua kudeatzekoak (urteanitzeko kredituak, aurrekontuaren aldaketak, e.a.).

II.2.– Sarrera Fiskalak.

Sarreren baliogabetzea:

– 2005eko ekitaldian 54 mila euro egiten zituzten zerga likidazioak bajan eman dira, borondatezko aldian lau urtetik gorako antzinatasuna zutenak. Zorrak jakinarazteko gauzatu beharreko izapideak ez betetzeak kalte ekonomikoa eragin dio GFAri.

Zerga zorren ordainketaren gerorapenak:

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Dirubilketarako Erregelamenduak 55.2 artikuluan gehienezko sei hilabeteko epea aurreikusten du gerorapen eta ordainketaren zatikapen eskariak ebazteko. Artikulu honi dagokionez, honako ez betetze hauek azaleratu dira:

– Hona hemen ekitaldi hasieran ebazteko zeuden eta aipatutako epea gainditua zuten gerorapenei zegokienez (60 gerorapen ebazteko, guztira 41.748.000 eurokoak) 2005eko ekitaldian gauzatutako ekintzak: 2005eko ekitaldi itxieran 21 gerorapen eskari ebatzi gabe daudela azpimarratu behar dugu, guztira 28.933.000 euro egiten dutenak eta horietatik 11 eskabidek 3 urtetik gorako antzinatasuna dutela eta 9 eskabidek, berriz, 2 eta 3 bitartekoa.

	 	Milaka eurotan

	Ebazteko dauden gerorapenak

	Kopurua	Zenbatekoa

2005ean emanak	17	3.744

2005ean ukatuak	15	3.560

Zordunak egindako sarrera	7	5.511

2005eko itxieran ebazteko zeudenak	21	28.933

2005-EKO HASIERAN 6 HILABETETIK GORAKO GERORAPENAK GUZTIRA	60	41.748

– 2005eko ekitaldian emandako 19 gerorapen aztertu ditugu, 16.348.000 euro egin dutenak eta horietatik 15 gerorapen 13.899.000 euroko zenbatekoarekin atzerapenez eman dira.

Bestetik, zor hauek kitatzeari dagokionez, GFAk ez duela ordaindu beharreko kopuruak, ez epeak onetsiko dituen inongo ebazpenik egin ikusi dugu. Adierazgarri gisara ondoko kasu hauek ekarriko ditugu hona:

– Zerga zorrak geroratzeko 8 eskabidetan (2005ean emandako 19 gerorapenetatik aztertu ditugunak), 3.586.000 euro egin dutenetan, ebatzi aurretik zergapekoak gerorapenaren zenbatekoa murrizteko ordainketarako behin-behineko plana aplikatzen du, 27/1991 FDren 53.1 artikuluak aurreikusitako zenbatekoaren azpitik, bermea aurkeztu beharrik ez izateko. Une horretan ematen zaio gerorapena eta era horretan, ebazpenaren atzeraldiaren bitartez eta zatizko ordainketen bitartez zergapekoa bermeak aurkeztetik salbuesten duen Araudiaren artikulu bat ezar dakioke; halaber, segun zenbateko kopurua eskatu den emakidarako eskumena duen organoa alda daiteke.

– 2002ko ekitaldian 2.003.000 euroko gerorapena eskatu zuen zor bat, azken mugaeguna 1.234.000 eurokoa zuena (zordunak proposatutako ordainketa planaren arabera) eta 2005eko abenduan iraungitzen zena, aldatua izan zen, horretarako eskumena zuen inongo atalen ebazpenik izan gabe; aldaketa horren arabera, hileroko ordainketak egin ziren eta azken ordainketa-epea –1.162.000 eurokoa- 2006ko ekainean ezarri zen; plan hori berriz aldatu zen 2006ko abendura arte, data horretan egin zelarik azken diru-sarrera eta gerorapena baliogabetu eman ere egin gabe.

– Gerorapena eskatua eta 7.725.000 euroko zenbatekoa ordaintzeko duen zordun batek ez du inongo kopururik ingresatu 2005eko ekitaldian zehar (itzulketak soilik berdinkatzen dira), eskumena duen jardute atalak horren inguruko erabakirik batere hartu ez duela.

Ordainketen gerorapen eta zatikapenen eskabideak ebaztean atzeratzeak aldi horretan ez dela bermerik osatuko esan nahi du, atzerapen aldian zehar gauzatu beharreko ekintzak arautuko dituen prozedurarik batere ez dagoela. Zergapekoek ordainketa plan partzialak eskatzen dituzte, berariazko baimenik izan gabe zorraren ordainketari ezartzen zaizkionak.

Azkenik esan behar da egoera honek bermerik gabeko ordainketa plana ezartzea dakarrela, eskumena duen atalak onetsi gabe.

Hona hemen zerga zorren ordainketa geroratzeko espedienteak berrikustean azaleratu zaizkigun beste zenbait alderdi:

– Arautegiak aurreikusten duen bi urtez baino gehiago geroratutako zorrak dituzten enpresen diruzaintzaren egoerari buruzko informazioa ez da jasotzen; ez eta kapital zabalkuntzako akordioei buruzkorik ere (27/1991 FDren 55.5 artikulua).

– Bermeen salbuespen erabateko edo partziala eskuratu duen zordunaren egoera ekonomiko-finantzario eta ondarezkoaren jarraipena ez da egiten, Arautegiak aurreikusten duen modura (27/1991 FDren 53.2 artikulua).

– Zorraren ordainketa geroratuari lotutako gerorapenak emateko erabakien baldintza bereziak betetzen diren egiaztatzeko jarraipenik ez da egiten, enpresaren ibilgetu materialaren atal diren ondasunen salmentatik eskuratutako produktua. Datu baseak ere ez du informazio hau jasotzen.

Diru-sarrerak beste administrazio batzuetan:

GFAk 119.399.000 euroko zenbatekoa eskatu die beste Foru Administrazio batzuei eta Estatuari, Gipuzkoari dagozkion zerga zorren kontzeptuan, okerbidez haietan ingresatuak izan direnak. Demanda garrantzitsuena tabako enpresa bati dagokio (72.397.000 euro) eta ia guztien jatorria 1992tik 1998ra bitarteko aldiko BEZ aitorpenetan dago, ez baita kontutan hartu Gipuzkoan fabrikazio planta bat existitzen dela. Zor hau formalki 1999an erreklamatu zen eta horretarako eskumena duen jardute-atalak ebatzi zain dago. Ekonomia Itunari buruzko 12/2002 Legeak, 65 eta 66. artikuluetan dio Estatuko Administrazioaren eta Foru Aldundien artean edo hauen eta beste zeinahi Autonomia Erkidegoren artean sor daitezkeen auziak konpontzeko atal eskumenduna Batzorde Arbitrala dela. Organo hau hiru kidek osatuko dute eta horien izendapena Ogasun Ministerioak eta Eusko Jaurlaritzaren Ogasun eta Administrazio Publikoaren Sailburuak gauzatuko du ospe zabaleko adituen artean; organo hau, ordea, eratu gabe dago txosten hau idatzi dugun datan eta honenbestez, egoera hau konpondu gabe dago. EAEren administrazioen artean erreklamatutako zorrei dagokienez, ez da aldeak ebatziko dituen atala zein izango den arautu.

Erreklamazio honekin loturik, GFAk tabako enpresari 1999tik 2002ra bitarteko ekitaldietako BEZ eta sozietateen likidazioen itzulketak atxiki zizkion, 6.980.000 euroko zenbatekoan. Euskadiko Auzitegi Nagusiak itzulketak egitera eta printzipalaren interesak, 907 mila eurokoak, eta letratu eta prokuradoreen gastuak, 309 mila eurokoak ordaintzera kondenatu zuen GFA; baita prozesuko kostuak ordaintzera ere, 33 mila eurokoak.

2005eko maiatzean lantalde bat osatzeko erabakia hartu zen, Estatuko Administrazio Orokorraren eta Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko foru ogasunaren eta Eusko Jaurlaritzaren ordezkariez osatua, 2006ko urtarrilaren 1etik aurrera eskumenekoak ez ziren administrazioetan egindako sarreren egoera praktikoa aztertzeko. Data honetatik aurrera, beste administrazio batzuei erreklamatutako kopuruak murriztu egin ziren, nahiz tabako enpresak sortutako kopuruari eusten zaion.

Itun Ekonomiko berrian arautua dagoen Batzorde Arbitrala ez eratzeak eta Euskal Autonomia Erkidegoaren administrazio ezberdinen artean auziak konpontzeko atal eskumenduna ez arautzeak, eragotzi egiten du administrazioen arteko aldeak ebazteko administrazio bidea agortzea, epaibidera jotzeko ezinbesteko betekizun dena.

II.3.– Kontratazioa.

Kontratuen Erregistroa:

Artekaritza eta Auditoria Zerbitzuak, GFAren Kontratuen Erregistroaren arduradun denak, ez du departamentuetatik izapidetu dituzten kontratuei buruzko informaziorik jasotzen. Lehiaketa publiko edo enkanteak kontrolatzen ditu, soil-soilik Kontratazio Mahaian ordezkaririk badu.

Honela, bada, "2005eko Kontratazioaren Oroitidazkia" mamitzerakoan, publizitaterik gabeko prozedura bidez izapidetutzat hartzen ditu kopuruaren arabera publizitaterik gabeko prozedurentzat finkatutako gehiengo mugen baitan sartzen diren kontratu guzti haiek, inongo egiaztapenik batere egin gabe. Bestetik, ez dago kontratu luzapen eta aldaketei buruzko informaziorik; honenbestez, kontratu bakoitzaren egoera esleipena egiten duen departamentuak soilik ezagutzen du.

GFAren Kontratuen Erregistroak ez ditu 24/2001 Foru Dekretuan finkatutako alderdi guztiak jasotzen, egiteko moldea arautzen duena. GFAk kontabilitatearekin integratutako prozedura finkatu beharko luke kontratuen erregistroa egiteko.

Kontratazio espedienteak:

2005ean 94.220.000 euroan esleitutako 28 kontratazio-espediente eta aurreko urteetan esleitutako beste 19 espediente -2005ean 65.647.000 euroko exekuzioa izan dutenak- aztertu dira. Honako alderdi hauek nabarmenduko ditugu:

– 2005ean zehar esleitutako hamahiru espedienteren -aleko prezioekin bat eta gainerakoa guztira 77.371.000 euroan- administrazio klausulen pleguek, eskaintza ekonomikoa balio-neurtzeko formula finkatzen dute; formula hau objektiboa eta publikoa izan arren, pleguan bertan aurreikusitako prezio faktorearen neurketari kontrajartzen zaio. Honela, bada, nahiz lizitazioaren baldintzetan aurreikusten den prezio faktoreak lehiaketan % 10 eta % 61 inguruko pisua izan behar duela, egiatan, formulak ezarri ondoren, garestienaren eta merkeenaren puntuen arteko aldea ehunekoetan 2 eta 13 puntu eskasekoa izan ohi da; honen ondorioz, pisua galtzen du irizpideen guztizko balio-neurketan.

– 2005eko ekitaldian esleitutako 12 espedientetan -bi aleko prezioen arabera eta hamar guztira 78.302.000 euroan- esleipen irizpide modura kontratisten kaudimenari buruzko alderdiak barne hartzen dituzte (azken ekitaldietan antzeko lanen exekuzioan kalitatea, esperientzia antzeko lanetan, giza taldearen balioa, obrara atxikitako langileria, obrari atxikitako makineria eta baliabide osagarriak); hauek guztiak, ordea, lizitazio unean egiaztatu behar dira eta ezin dira esleipenean hartu aintzat, une horretan eskaintza baizik ezin baita balioztatu.

– 2005eko ekitaldian guztira 10.294.000 euroan esleitutako bi espedientetan, kontratazio atalak batean ez du Lanerako Plana onetsi eta bestean, bost hilabeteko atzeraldiarekin onetsi du.

– 2005ean guztira 63.749.000 euroan esleitutako sei obra kontratutan, proiektuaren aldez aurreko zuinketa, behin-betiko onetsi aurretik egin da.

– 2005ean guztira 45.546.000 euroan esleitutako hiru espedientetan, aurrekontuan aurreikusitako finantzaketa ez zaio exekuzio erritmoari egokitzen.

– 2005eko ekitaldian aleko prezioen arabera esleitutako espediente batean ez da barne hartu kontratazio mahaiak egin beharrekoa den esleipen proposamenaren akta, kontratazio atalaren oroitidazki teknikoa oinarri hartuta.

– 2005eko ekitaldian esleitutako zortzi espedientetan -bi aleko prezioen arabera eta sei guztira 12.776.000 euroan-, esleipena ez da dagozkion agintaritza aldizkarietan argitaratu (7 GAAn eta 2 DOUEn).

– GFAk, orokorrean, prezioen berrikusketak kontratistak kitatzen dituen unean kontuetaratzen ditu eta obra exekutatzeko aurreikusitako kredituaren kontura (aurreko ekitaldietan esleitutako lau espedientetan azaleratu da). Honen ondorioz, hainbat une jakinetan ez da aurrekontuan diru-izendapenik izaten; hori dela eta, bereizi aurrekontuetaratu behar lirateke obra eta prezioen berrikuspena.

– Aurreko ekitaldietan esleitutako hiru obra espedientetan eta laguntza teknikoa emateko batean atzeraldiak izan dira azken egiaztagiria onestean edo azken egiaztagiria zein likidazioa ordaintzean.

– Hamabi obratan kontratuan aurreikusitako epearekiko, exekuzio epea nabarmen luzatu dela ikusi da. Exekuzioaren plangintza edo kontrol desegoki honi gehitu behar zaio epea dela GFAk obrak esleitzeko erabiltzen dituen irizpideetariko bat; honenbestez, esleipenean gerora izugarri aldatzen den irizpidea erabiltzen ari da.

– Pasaian N-1 errepidearen saihesbidea eraikitzeko lanen kontratua 2002ko urtean 33.076.000 euroko zenbatekoarekin esleitu zen. Aldatutako 1. proiektua onetsi zenean, kontratua % 19,95ean aldatu zen kontratistaren berariazko oniritziarekin. Gerora, kontratistak kontratua suntsitzeko eskatu zuen, APKLTBren 149.e) artikuluaren babesean, proiektuan aurreikusi gabeko obra unitateak exekutatu zituelako, izan ere, horren balioespen ekonomikoak, kontratuaren aldaketak ekarri zuen igoerari batuz gero, jatorrizko aurrekontuaren % 20a gainditzen baitzuen. GFAk zegokion espedienteari hasiera eman ondoren, kontratua suntsitzeko erabakia hartu zuen, % 20tik gorako aldaketak egin zirela oinarri hartuta. Kontratistak auzitegietan errekurritu du kontratuaren likidazioa.

Publizitaterik gabeko negoziatuak:

Publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bitartez izapidetutako kontratuak aztertu ditugu eta hona, azaleratu diren akatsak:

– Lurraldearen Antolamendu eta Sustapenerako Sailari dagozkion hamaika espedientetan, publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bitartez izapidetuak eta guztira 373 mila euroan esleitutakoetan, lizitazio prezioaren gainean guztira 6 mila euroko beherapena izan dutenetan, honako alderdi hauek nagusitu dira: hamaika espedientetan hiru eskaintza eskatzen dira; bederatzi espedientetan eskaintza bakarra jasotzen da, esleipen hartzaile dena, eta bi espedientetan 3 eskaintza jasotzen dira, baina horietako 2k lizitazio prezioa jasotzen dute.

Eskaintzen eskaria areagotu egin behar litzatekeela uste dugu, lehiatzaile kopurua handiagoa izan dadin.

– Publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bitartez eskaintza bakarra eskatu ondoren saneamendu proiektu bati zegokion obra 450 mila euroko zenbatekoarekin kontratatzen da, beste administrazio batek enpresa honi esleitutako beste lan batzuk egiten ari diren espazio fisikoan. Kontratazio hau administrazioen artean zegozkion hitzarmenak izenpetu ondoren egin zitekeen, publizitate eta lehia printzipioak ezarri direla bermatzeko.

– GFAren fonia eta pertsona-bilatzaileen instalakuntzaren mantenua 36 mila euroan kontratatu zen publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bitartez eta lehiarik gabe, sarearen hornidura eta instalakuntza esleitu zitzaion enpresarekin. Akats hau esleitutako lehiaketan zerbitzua barne hartuta saihestuko zatekeen.

– Kirol modalitateak berrantolatzeko eta plangintzak garatzeko laguntza teknikoko bi kontratu esleitu dira 60 mila euroko zenbatekoan publizitaterik gabeko prozedura negoziatu bidez; horretarako, kontratuaren xedea zatikatu da eta ez da APKLTBren arabera zegokion prozedura irekia gauzatu.

Zatikapena:

Ondasun eta zerbitzuen erosketak, kontratu txikiaren prozedura erabilita erostea aztertu behar litzatekeela:

KONTZEPTUA	Saila	Hirugarren kop.	Milaka eurotan

Arte grafikoetako lanak	Diputatu Nagusia	3	92

Grabatuak	”	1	30

Protokoloko opariak	”	2	126

Kudeaketa zerbitzuak	”	1	22

Argindar lanak	”	1	32

Auzitegietan ordezkaritza gastuak (prokuradoreak)	Foru administrazioan kalitatea	2	45

Suhiltzaileen materiala	”	3	56

Bulegoko materiala	”	2	39

Komunikazioan aholkularitza	”	1	26

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren eskaneoa	”	1	 41

Erakusketak	Garapen iraunkorra	2	45

Aholkularitza	Lurralde Antolamendu eta Sustapena	1	 22

Ekitaldien antolamendua	”	2	40

Aterpeetan elikagaiak hornitzea	Giza Baliabideak, enplegua eta Gizarteratzea	4	75

Eibarko egoitzetxean elikagaiak hornitzea	Gizarte Politika	10	234

Etxeko hornidura	”	1	27

Pagoeta Parkearen kudeaketa	Landa-ingurunearen garapena	1	22

Laborategiko materiala	”	3	92

Harri-lubetak eta pistak eraikitzea	”	2	137

Mendi-lanak	”	2	174

Artekaritza arkeologikoa	”	1	44

Inprenta lanak eta gaiak	Hainbat sail	1	26

Laguntza admin. emateko zerbitz.	”	1	73

Bideo grabaketa	”	1	36

Inprimakiak hornitzea	”	1	32

Tratamendu psikologikoak	”	2	43

Bidai agentziak	”	9	347

Argazki erreportaiak	”	1	23

Catering zerbitzuak	”	7	230

Azterlanak	”	4	106

Ikastaroak ematea	”	3	51

Aplikazio informatikoak	”	2	61

Pertsonen garraioa ibilgailuekin	”	1	49

Publizitatearekin lotutako lanak	”	14	823

Ondasun eta zerbitzuen erosketaren urteko gastuak, kontzeptu homogeneoka hartuta, kontratu txikietarako ezarrita dauden mugak gainditzen baditu eta urteroko gastu hori aldakorra dela aurreikusten bada, gure ustez, zer behar den, lizitazioak edo eskaintzak eskatu beharko lirateke, unitate-prezioka, bai sailka bai zerbitzu nagusika.

II.4.– Diru-Laguntzak.

Araudi arautzailea:

GFA diru-laguntzen Foru Araua izapidetzen ari da, Diru-laguntzei buruzko 38/2003 Lege Orokorra garatzen duena, 2003ko azaroaren 18ko BOEn argitaratua eta argitaratu ostean hiru hilabetetara indarrean sartu zena. Xedapen iragankor lehenengoak urtebeteko epea zehaztu zuen araudi erregulatzailea egokitzeko. GFAk ez du aipatutako legea ezarri 2005eko ekitaldian zehar, ondoko hauei dagokienez:

– Onuradun edo erakunde kolaboratzaile izaera eskuratzeko betekizunak.

– Emandako diru-laguntzak argitara ematea (garapen iraunkorrerako sailak soilik argitaratzen ditu diru-laguntza zuzenak).

– Diru-laguntzaren onuradunak hiru eskaintza eskatzeko betekizuna, diruz lagungarri den gastuak 30 mila euroko zenbatekoa gainditzen duenean obra exekutatzeagatiko kostuaren kasuan edo 12 mila eurokoa ekipoko ondasunen hornidura edo aholkularitza edo laguntza teknikoa emateko enpresek zerbitzua ematen duten kasuan.

Batzar Nagusiek onetsitako diru-laguntzak:

– Batzar Nagusiek 2004ko ekitaldian onetsitako Inbertsioen Aparteko Planari dagokionez, 2004-2007 urte arteko indarraldia duena, zera azpimarratu behar dugu: 2005eko abenduan Diputatuen Kontseiluak Batzar Nagusiek onetsitako 2.000.000 euroko bi diru-laguntzaren onuraduna aldatu zuten, diru-laguntzaren xedea aldatu gabe. Onuradun berriak bi sozietate publiko dira; sozietate hauen kapitalak oso-osorik euren udalek izenpetu dituzte (diru-laguntzen hasierako onuradunak). Aldaketak diru-laguntzaren emaile den atalak egin behar dituela uste dugu, are gehiago gogoan hartzen bada trataera ezberdina ematen zaiola BEZari toki entitate batean eta sozietate publiko batean; eta jokamolde horrek emandako diru-laguntzaren zenbatekoa aldarazten du.

– Udalbide Elkarlan Elkarteari emandako 453 mila euroko diru-laguntza elkarte honek hirugarrenei diru-laguntzak emateko erabili du, publizitate eta lehia deialdirik deitu gabe. Bestetik, hirugarren hauek ez dituzte factura bitartez justifikatu 12 mila euroko gastuak eta 33 mila euroko diru-laguntza baten egiaztagiriak ez daude onuradunaren izenean. Azkenik, izenpetutako hitzarmenaren bosgarren atala ere urratu da, ez baita hitzarmena beteko dela zaintzeko aurreikusitako jarraipen batzordea eratu.

– HKEEk Euskadiko Txirrindularitza Fundazioari 2004-2005 aldian eman zaizkion laguntzen gainean mamitu duen txostenaren arabera, Fundazio horren jarduerak soberakindun suertatu dira aipatutako ekitaldietan, guztira 2.503.000 euroko zenbatekoan; honenbestez, 2004 eta 2005eko ekitaldietan GFAk guztira emandako 1.800.000 euroko diru-laguntzan mugatu egin behar zukeen diru-laguntzaren zenbatekoa, gogoan hartuta bakarka edo beste baliabide batzuekin batean ezin duela diruz lagundutako jardueraren kostua gainditu; hori dela eta, dagokion kopurua itzultzeko eskatu behar da.

Diputatuen Kontseiluak emandako diru-laguntzak:

– Diputatuen Kontseiluak 2005eko ekitaldian 7.833.000 euroko zuzeneko diru-laguntzak onetsi zituen publizitate eta lehia printzipioak ezarri gabe; kopuru honetatik, 4.432.000 euro, hau da, % 57a, abenduan eman zen eta zehatzago, % 35a 2005eko abenduaren 27an eman zen.

Diputatuen Kontseiluak ekitaldi itxieran zuzeneko diru-laguntzak ematea ez dela eraginkorra uste dugu, izan ere, materialki ezinezkoa baita 2005eko ekitaldian exekutatzea eta gainera, ordurako jada onetsia dago 2006ko ekitaldiaren aurrekontua, zeinetan exekutatuko diren diru-laguntza horiek. Honez gainera, horietako zenbait zuzeneko emakidan barne hartzeko zailtasuna ikusirik, diru-laguntza izendun modura barne har litezke Batzar Nagusien aurrean izapidetutako aurrekontuaren aurrean.

Publizitate eta lehia bidez emandako diru-laguntzak:

– Hainbat diru-laguntza arautzen dituzten dekretuek, guztira 14.388.000 euroko zenbateko osoarekin emandakoak, diruz lagunduko den proiektuaren gehieneko ehuneko bat finkatzen dute. Honela, bada, emakidan onuradun batetik bestera nabarmen aldatzen diren ehunekoak ezartzen dira -betiere, dekretuetan ezarritako gehienekoari eutsiz-, espedientean alde horien zergatia justifikatzen ez delarik.

DIRU-LAGUNTZAK		Milaka eurotan

		Zenbatekoa

	Saila	Emandakoa

27/2004 FD, I.Er.: Gipuzkoako kultur ondarea zaharberritzea, sendotzea	Diputatu Nagusia	2.790

7/2004 FD, I.Eranskina: Kultur programak	Diputatu Nagusia	716

35/2005 FD hiri hondakin solidoak kudeatzeko alorrean jarduketak	Garapen iraunkorra	250

42/2005 FD Udalsarea 21: tokiko agendak 21 indartzea	 Garapen iraunkorra	291

38/2005 FD Gizarteratze alorrean inbertsioari laguntzak 	 Giza eskubideak, enplegua	500

3/2005 FD: gizarte zerbitzuetako gaietan inbertsioari laguntzak	Gizarte Politika	7.588

Mendi nekazaritzako elkarteekin hitzarmenak	 Landa-ingurunearen garapena	2.253

Gure ustez, Dekretu Arautzaileetan diruz laguntzeko gehienezko portzentajeak ezartzeak, diru-laguntzako portzentaje desberdinak zein kasutan aplika daitezkeen ezarri gabe, diru-laguntzak behar ez bezala emateko arriskua dauka. Objektibotasuna bermatu ahal izateko, gure ustez, oinarrietan ezarritako irizpideak nola erabili diren arrazoitu beharko litzateke emandako diru laguntzetan.

– Aztertu ditugun hamahiru proiektutatik zortzitan, garapenerako lankidetzari buruzko 19/2005 Foru Dekretuaren kontura diruz lagunduak, bigarren aurrerakina kobratzeko aurkeztutako gastu-egiaztagiriek ez zuten azaroaren 30a baino lehenago oinarri-arauetan finkatutako portzentaia osatzen, 19/2005 FDk agintzen duen moduan, nahiz azkenik diru-laguntzaren norakoa justifikatu den.

– 2.000 biztanletik beherako udalerriei 7/2005 FDren kontura emandako diru-laguntzei dagokienez aipatu dekretuaren 12. artikuluak agintzen du obra epearen barruan ez gauzatzeak jasotako diruak itzularaztea eta jasotzeko gera daitezkeen kopuruak kobratzeko eskubidea galtzea ekarriko duela, epe barruan gauzatutako obraren atalari dagokiona salbuetsita. -141 mila euroan diruz lagundutako espediente batean ez dira finkatutako epeak bete, dekretu arautzaileak berariaz aurreikusten dituen zigorrak ezarri ez direla.

– Lurralde Antolamendu eta Sustapenerako Sailaren 62, 63 eta 65/2005 Foru Dekretuek, guztira 2.280.000 euroko diru-laguntzak arautzen dituztenek, eskabideak aurkezteko 2006ko urtarrila arteko epeak barne hartzen dituzte; hori, ordea, aurrekontuaren urtekotasun printzipioaren aurkakoa da, 2005eko ekitaldian eraginik izan ez duela.

Diru-laguntza mota ezberdinek batean dituzten akatsak:

– 543 mila euroan emandako diru-laguntzetan, justifikagiri modura jardueren oroitidazkiak edo faktura zerrendak aurkeztu dira, egiaz egindako gastuen agiri bidezko euskarririk barne hartu gabe.

– 7.790.000 euro egin duten diru-laguntzetan, onuradunei ez zaie betebehar fiskal eta sozialetan eguneratuak egoteko eskatu.

– Emandako diru-laguntzen kontura aurrerakinak emateari dagokionez, honako akats hauek azaleratu dira:

* 4.582.000 euroko zenbatekoarekin sei emandako diru-laguntza izendunetan, diru-laguntzaren zenbatekoaren % 100 aurreratu zen, aldez aurretik emakida eragin zuen xedea bete izana egiaztatu gabe eta 327 zenbakiko Foru Aginduaren hirugarren atala urratuz, aipatutako diru-laguntzak emateko 27/1993 Foru Dekretua garatzen duena.

* 4.282.000 euroko zenbatekoarekin emandako hogeita bederatzi diru-laguntzetan % 100etik beherako ehunekoa aurreratu da bermeak finkatu gabe.

* Guztira 16.576.000 euroko diru laguntzen emakida arautu duten hamar dekretu arautzailek aurrerakinak emateko aukera aurreikusten dute (% 50 eta % 80 bitartean), aurreikusitako laguntzen onuradunek aurkeztu behar dituzten bermeen zenbatekoa eta moldea batere zehaztu gabe.

– 302 mila euroan emandako diru-laguntzen bi espedientetan, deialdi publikorik bideratu gabe, xedea laguntza teknikoa ematea da, kontratazioaren araudiak agintzen duenaren arabera izapidetu behar zatekeena (APKLTB).

Berariazko akatsak:

– Hainbat ekintzetarako 17 diru-laguntza eman ditu Diputatu Nagusiak, guztira 122 mila euro egin dutenak (banaka 3.000 eta 28.000 euro bitartean), publizitate eta lehia printzipioak saihestuz, laguntzak emateko aurreikusita dauden baldintzetakoren bat bete behar ez izateari buruzko Diputatu Nagusiaren Kabinete Teknikorako 27/1993 Foru Dekretua baliatuta. Gure ustez, diru-laguntza hauek dagokion deialdi publiko bidez edo Diputatuen Kontseiluaren bidez eman behar ziratekeen, aurretik berezitasuna egiaztatu ondoren, diru-laguntzen foru dekretuan bertan aurreikusita dagoen bezala.

– 8/2005 FDk 9. eta 10. eranskinetan araututako laguntzen deialdian, kirola kudeatu eta artatuko duten eta eskola kirolaren jarduerei laguntza teknikoa emango dioten tokiko egiturak sortu eta garatzeko, hurrenez hurren 154.000 eta 205.000 euroan, adierazten da kopuru zehatza eta ordainketa eta egiaztagiriarekin lotutako hainbat alderdi hitzarmen bitartez arautuko direla; ordea, komenigarria da baldintza hauek aurrez arautuak egotea deialdiaren oinarri-arauetan.

– 8/2005 FDk 1. eta 2. eranskinetan araututako laguntzen deialdian, kirol federakundeen ohiko jarduera eta aparteko jardueren antolamendura zuzendutakoak, hurrenez hurren, 789.000 eta 265.000 eurokoak, oinarri-arau erregulatzaileen arabera eskuratutako diru-laguntza aurreko ekitaldian eskuratutako laguntzen arabera zuzentzen da, azken alderdi hau oinarri arautzaileetan aurreikusi gabe dagoela.

– Gipuzkoako mendiak mantendu, hobetu eta garatzera zuzendutako 80/2000 FDk arautzen dituen laguntzak, 1.885.000 eurokoak, gastua justifikatu ondoren ematen dira, proiektua abian jarri aurretik ematea aurreikusia dagoenean.

– Lehen sektorearekin zerikusia duten lehiaketetarako laguntzak, 110 mila euroan emandakoak, Foru Agindu bitartez arautzen dira, Foru Dekretu bidez arautu behar liratekeenean eta ez dira eskabideak balio-neurtzeko irizpideak finkatzen.

Gizarte zerbitzuen hitzarmenak:

GFAk egoitza laguntza eta eguneko zentroen zerbitzuen emakida finantzatzen du irabazi asmorik gabeko erakunde, toki erakunde eta enpresa pribatuekiko hitzarmen bitartez, 70/1993 Foru Dekretuaren babespean; dekretu honek erakunde publiko eta pribatuekin gizarte zerbitzuen alorrean itunpeko jarduerak gauzatzeko prozedura finkatzen du. Bestalde, Gizarte Zerbitzuei buruzko 5/1996 Legeak eta 4/2001 Foru Dekretuak, Gipuzkoako Lurralde Historikoan gizarte zerbitzuen sistema arautzen duenak, osatzen dute gizarte zerbitzuen alorrean Lurraldean dauden beharrizanak betearazi eta artatzeko beharrezko diren hitzarmenak zehazten dituen esparru juridikoa. Azkenik, Eusko Jaurlaritzaren 40/1998 Dekretuak Euskal Autonomia Erkidegoaren gizarte zerbitzuen baimena, erregistroa, homologazioa eta ikuskaritza arautzen ditu; honenbestez, laguntza zerbitzuak eman nahi dituzten erakundeek dagokion homologazioa eskuratu behar dute. Emandako zerbitzuei ezarri beharreko tarifei dagokienez, urtero gaurkotzen dira Diputatuen Kontseiluaren erabaki bitartez.

2005eko ekitaldian zehar, GFAk aipatutako zerbitzuak luzatu zituen, irabazi asmorik gabeko erakundeekin 46.297.000 euroan, toki entitateekin 21.032.000 euroan eta enpresa pribatuekin 6.823.000 euroan. Azken kasu honetan, eguneko zentroen eta pertsona helduen egoitzen hitzarmenak 2.997.000 euroan gehitu dira aurreko ekitaldiarekiko.

Enpresa pribatuek emandako zerbitzuen igoaldia aintzat hartuta, komenigarria litzateke zerbitzu horien luzapenak argitara ematea, zerbitzua emateko beharrezko betekizunak betetzen dituen zeinahi enpresak horretarako aukera izan dezan.

Balio Erantsiaren gaineko zerga:

2005eko urriaren 6an Europako Erkidegoetako Auzitegiak Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 28ko 37/1993 Legearen hainbat artikulu elkarteko zuzenbidearen kontrako izendatzen zituen epaia ebatzi zuen; izan ere, ekipo edo zerbitzu ondasunen erosketa kontzeptuan jasandako zergaren izaera kengarria mugatzen baitzuten, horiek diru-laguntza bitartez finantzatzen zirenean.

Epai hau eta Gipuzkoako Lurralde Historikoaren arautegi fiskala 102/1992 Foru Dekretu bidez aipatu Legerako egokitzapena abiaburu hartuta, 2006ko ekitaldian zehar, GFAren aurrean 2.733.000 euroko okerreko diru-sarrerak itzultzeko eskabideak aurkeztu dira.

Diru-laguntzak ematen dituzten zerbitzuek diru-laguntzen norakoaren justifikazioa aztertu behar dute zergen zerbitzuarekin koordinaturik, diru-laguntzen onuradunen aitorpen fiskalak egiaztatzerakoan.

II.5.– Langileria.

Atal honetan ondoko alderdi hauek azpimarratuko ditugu:

– GFAk sei langileri guztira 175 mila euroan eman dituen erretiro-sariak GFAren Pertsonalari buruzko Erregelamenduan ezarritakoaren arabera eman dira eta, Euskal Funtzio Publikoaren Legean hala aurreikusita badago ere, ez daude giza baliabideak arrazionalizatzeko inongo programatan. GFAren Giza Baliabideei buruzko Plan Estrategikoa Diputatuen Kontseiluak onartu zuen 1998ko urtarrilaren 7an, indarrean egongo zena 1999ko abenduaren 31ra arte, urtero adierazi gabeko luzapenak egitea aurreikusiz. Pertsonaleko Erregelamenduan aurreikusitako erretiro-primak Plan Estrategikoan aurreikusita daudenak baino txikiagoak dira.

– GFAk 2005ean, apiriletik uztailera bitartean zerga aitorpenak egiteko erdi mailako 92 teknikari kontratatu ditu eta horietako 20 berriz kontratatu ditu irailetik abendura, iruzurraren aurkako kanpainarako. Langile horiek urtero, programa bakoitzeko, bitarteko funtzionario gisa kontratatzen dira. Lanpostu horiek ez dira agertzen Lanpostuen Zerrendan.

Azken ekitaldietan GFA egiten ari den kontratazioak egitura mailako beharrengatik ote diren aztertu beharko litzateke, eta horren arabera, Lanpostuen Zerrendan sartu beharko liratekeen ikusi.

– GFAren aurrekontuzko plantilak ez ditu behin-behineko langileriarentzat gordetako lanpostuen banakako ordainsariak zati-banatzen, Euskal Funtzio Publikoaren Legearen 21. artikuluan agintzen den moduan.

– Suhiltzaileen jai egun eta gaueko lanaren plusak nominan kontzeptu finko modura ordaintzen dira, lan baldintzen Erabakia izenpetzearekin egindako kalkulua abiaburu hartuta. Kontzeptu aldakorra dela aintzat hartuta, egiaz egindako lanaren arabera ordaindu behar litzateke.

II.6.– Ondarea.

– Diputatuen Kontseiluak ez du inbentario orokorra onetsi, Ondareari buruzko 8/1996 FAren 29. artikuluan aurreikusitakoari jarraiki.

– 2003an Zubietako Garraio Zentroan 2.584.000 euroan egindako orubeen salmentatik, 1.292.000 euro kobratu dira 2006an. Berebat, 2004ko martxoan 154 mila euroan esleitutako bi etxebizitzaren salmenta Arrasaten, 2005eko otsailean kobratu da.

Zuzendu egin behar da egoera hau kobrantza arindu ahal izateko.

II.7.– Uliazpi Erakunde Autonomoa.

Erakunde autonomo honi dagokionez, honako alderdi hauek azpimarratu behar ditugu:

– Ekitaldian zehar zaharberritzeko hainbat lan exekutatu dira hornitzaile batekin guztira 88 mila euroko zenbatekoarekin, aleko prezioetan kontratazio espediente bidez kontratatuak izan zitezkeenak.

– Zuzenean kontratatu da laguntza emateko zerbitzu medikuak egitea, ekitaldian 46 mila euroko gastua eragin dutenak; ordea, gastuaren berdintasuna aintzat hartuta, dagokion kontratazio espedientea izapidetu behar zatekeen.

– Guztira 299 mila euroko zenbatekoarekin elikagaiak zuzenean kontratatu dira, horien erosketa prozedura ireki batean multzoka egin zitekeelarik.

II.8.– Izfe, SA Sozietate Publikoa.

Sozietate honekin lotuta alderdi hauek azpimarratu behar ditugu:

– Sozietatearen Zuzendari-Kudeatzailea 1996ko urtean goi zuzendaritzako moldepean kontratatu zuten (1382/1985 EDn aurreikusitakoa); bertan eta kontratua eteteko kasurako, kalteordaina jasotzeko eskubidea aitortu zitzaion, lan egindako urte bakoitzeko hilabete bat ordainduz, gehienera 12 hilabeteko mugarekin. Ordea, GFAko karguen lanuzte egoerarako finkatutako kalteordaina hilabete batekoa da, gehi 3tik 12 hilabeterako aldian hilabeteko soldataren % 40ko aldibateko prestazioa (segun eta lanpostuan zenbat urtean aritu den), baldin eta langabezian badago.

GFAk mugatu egin beharko lituzke goi zuzendaritzako kontratuen baldintza orokorrak eta kalteordainen klausulak, Administrazioko goi karguentzat finkatutako zenbatekoekin bat etorriz.

II.9.– Bidegi, SA Sozietate Publikoa.

Sozietate honekin lotuta alderdi hauek azpimarratu behar ditugu:

– Hiru kontratutan, guztira 110.298.000 euroko zenbatekoan esleitutakoetan, esleipenak ez dira dagozkion aldizkari ofizialetan argitara eman, APKLTBren 93.2 artikuluak agintzen duena urratuz.

– Guztira 4.385.000 euroan esleitutako hiru espedientetan, eskarmentua eskatu da esku-hartzeko betekizun modura eta gero, esleipen irizpide modura balioztatu da berriz ere.

– Obra eta laguntza teknikoetako aztertutako kontratu guztietan, guztira 113.051.000 euroko esleipen zenbatekoa egiten dutenetan, esleipen irizpide modura kontratisten kaudimen edo eskarmentuari buruzko alderdiak oker erabili dira, lehiaketan soilik balioztatu daitezkeenak.

– Guztira 113.051.000 euroan esleitutako espediente guztietan administrazio klausulen pleguek eskaintza ekonomikoa balio-neurtzeko formula finkatzen dute; formula hau objektiboa eta publikoa izan arren, pleguan bertan aurreikusitako prezio faktorearen neurketari kontrajartzen zaio.

– 599 mila euroan esleitutako espediente batean, ez dago zerga obligazioak betetzeari buruzko eta Gizarte Segurantzarekin eguneratua dagoelako dokumentaziorik.

– Sozietatearen zuzendari nagusia eta honen bi aholkulari goi zuzendaritzako moldepean kontratatu zituzten (1382/1985 EDn aurreikusitakoa); bertan eta kontratuaren amaiera kasurako, kalteordaina jasotzeko eskubidea aitortu zitzaien, lan egindako urte bakoitzeko hilabete bat ordainduz, gehienera 12 hilabeteko mugarekin. Ordea, GFAko karguen lanuzte egoerarako finkatutako kalteordaina hilabete batekoa da, gehi 3tik 12 hilabeterako aldian hilabeteko soldataren % 40ko aldibateko prestazioa (segun eta lanpostuan zenbat urtean aritu den), baldin eta langabezian badago.

GFAk mugatu egin beharko lituzke goi zuzendaritzako kontratuen baldintza orokorrak eta kalteordainen klausulak, Administrazioko goi karguentzat finkatutako zenbatekoekin bat etorriz.

III.– Finantzen analisia.

Gipuzkoako Foru Aldundiaren Kontuetatik eratortzen diren finantza magnitude nagusiak honako hauek dira:

III.1.– Aurrekontuaren Emaitza.

					Milaka eurotan

					Aldaketa

	2002	2003	2004	2005	2005/2004

Sarrera arruntak	2.908.250	3.102.659	3.304.097	3.669.926	% 11, 1

Itunpeko zergak	2.863.856	3.057.038	3.253.819	3.612.957

Itundu gabeko zergak	12.910	13.712	14.464	13.994

Transferentzia arruntak	23.616	26.412	31.302	37.296

Ondare sarrerak	7.868	5.497	4.512	5.679

Erakunde konpromisoak	2.410.028	2.555.196	2.734.713	3.040.866	 % 11,2

Estatuari kupoa	313.539	340.492	373.709	396.702

Eusko Jaurlaritzari ekarpena	1.814.843	1.901.138	2.041.229	 2.342.247

Erakundearteko fondoak	830	5.703	723	(49.043)

Udalei ekarpenak	277.414	303.909	314.116	345.626

Batzar Nagusiak	3.402	3.954	4.936	5.334

Sarrera arrunt garbiak	498.222	547.463	569.384	629.060	% 10, 5

Gastu arruntak	(267.855)	(300.417)	(306.041)	(337.534)	% 10, 3

Langileen gastuak.	(69.479)	(75.077)	(79.950)	(82.954)

Ondasun arrunten erosketa eta zerbitzuak	(49.316)	(58.186)	 (60.118)	(68.620)

Finantza gastuak	(14.683)	(14.097)	(8.991)	(7.776)

Transferentzia arruntak	(134.377)	(153.057)	(156.982)	 (178.184)

ERAGIKETA ARRUNTEN EMAITZA (1)	230.367	247.046	263.343	 291.526	% 10,7

KAPITAL ERAGIKETAK (2)	(216.544)	(247.152)	(248.365)	 (213.243)	–% 14,1

Inbertsio errealen besterentzea	8.528	1.886	1.932	2.724

Kapital transferentziek eragindako sarrerak	40.520	52.325	45.632	 51.849

Inbertsio errealetan gastua	(225.266)	(244.433)	(242.484)	 (205.505)

Kapital transferentziek eragindako sarrerak	(40.326)	(56.930)	 (53.445)	(62.311)

FINANTZA ERAGIKETEN SALDOA (3)	(8.892)	(7.712)	(80.811)	 (5.966)

Finantza aktiboen aldaketa garbia	(4.269)	(3.089)	(4.067)	 (1.343)

Finantza pasiboen aldaketa garbia	(4.623)	(4.623)	(76.744)	 (4.623)

AURREKONTUAREN EMAITZA (1+2+3)	4.931	(7.818)	(65.833)	72.317

Aurreko ekitaldietako emaitza (4)	(5.228)	(2.089)	(11)	(214)

EKITALDIAREN AURREKONTU SALDOA (1+2+3+4)	(297)	(9.907)	(65.844)	 72.103

Emaitza arrunta:

– Emaitza arrunta 2005eko ekitaldian % 10,7 gehitu da, sarrera arrunt propioek % 10,5 gora egin izanaren ondorioz, gastu arrunten % 10,3ko igoaldiaren aldean.

– Itunpeko zergen araberako diru-bilketa (aitortutako eskubideak) % 11 igo da eta erakunde-konpromisoak, berriz, % 11,2, izan ere, GFAri 51.013 mila euroko elkartasun funtsa egokitu baitzaio, hori gabe erakunde-konpromisoek % 13 egingo zutelarik gora.

Ondoren, azken lau ekitaldietan erakunde konpromisoek eta itunpeko zergen dirubilketak izan duen bilakaeraren analisia egingo dugu, GFAren finantzaketa iturri nagusi dena (sarrera arrunten % 98,5):

	 			Milaka eurotan

	2002	2003	2004	2005

DIRUBILKETA	2.863.856	3.057.038	3.253.819	3.612.957

Estatuari kupoa	324.844	351.175	371.539	396.702

Dirubilketaren g/%	% 11,3	%11,5	% 11,4	% 11,0

Eusko Jaurlaritzari ekarpena	1.815.673	1.906.841	2.043.214	 2.293.204

Dirubilketaren g/%	% 63,4	% 62,4	% 62,8	% 63,5

Udalen partaidetza tributuetan	277.414	303.909	314.116	 345.626

Dirubilketaren g/%	% 9,7	% 9,9	% 9,7	% 9,6

ERAKUNDE KONPROMISOAK	2.417.932	2.561.925	2.728.869	3.035.532

Dirubilketaren g/%	% 84,4	%83,8	% 83,9	% 84,0

– Gastu arruntaren atalean azpimarratzekoa da ondasun arrunt eta zerbitzuen erosketa gastuek eta transferentzia arruntek izan duten igoera, hurrenez hurren, %14,1 eta % 13,5ekoa.

Kapitalezko eragiketak:

2005eko urtean exekutatutako inbertsio garbiko eragiketak % 14,1 murriztu dira aurreko ekitaldiarekiko, ekitaldiko eragiketa arrunten emaitzarekin finantzatu direlarik.

III.2.– Bestelako finantza magnitudeak.

				Milaka eurotan

	2002	2003	2004	2005

DIRUZAINTZA GERAKINA (*)	160.361	149.416	87.908	156.073

Diruzaintza eta finantza inbertsioak	156.552	56.973	50.460	 227.331

Aurrekontuko zordunak	21.092	6.183	12.693	11.490

Aurrekontuz kanpoko zordunak	110.315	229.324	189.032	105.387

Aurrekontuko hartzekodunak	(75.967)	(91.024)	(137.624)	 (161.463)

Aurrekontuz kanpoko hartzekodunak	(56.870)	(56.230)	(35.179)	 (31.260)

Zerga zordunak, hornikuntzetatik garbi	5.239	4.190	8.526	 6.250

Aurrekontu sarrerak itzultzeagatiko hartzekodunak	–	–	–	 (1.662)

ZORPETZEA: ERABILITAKO MAILEGUAK	199.258	194.635	117.891	 113.268

Aurrekontu zorra epe laburrera	4.622	76.743	4.622	94.775

Aurrekontu zorra epe luzera	194.636	117.892	113.269	18.493

ERABILI GABEKO MAILEGUAK	204.950	204.950	204.950	204.950

(*) Diruzaintza Geldikina ez dator bat GFAk Kontu Orokorretan aurkeztutakoarekin, ez baititugu aintzat hartu erabili gabeko maileguen saldoak, GFAk barne hartzen dituenak. Bestetik, GFAk aurrekontuan erregistratu ez dituen kaudimengabezietarako zuzkiduretatik garbi dauden zerga zordunak barne hartu ditugu.

Diruzaintza geldikina eta zorpetzea:

2006ko maiatzaren 16an Diputatuen Kontseiluak onetsi du 2006ko aurrekontuari 2005eko kreditu geldikinak txertatzea, guztira 294.061.000 euroko zenbatekoarekin; akordioak agintzen du txertaketa ia osorik Diruzaintza Geldikinarekin finantzatuko dela, 195.074.000 euroko zenbatekoan.

Aurreko taulatik ondoriozta daitekeenez, 2005eko ekitaldiaren itxieran Diruzaintzako Geldikina 156.073.000 eurokoa zenez, geldikinen txertaketaren zati bat erabili gabeko maileguen bitartez finantzatu zen, guztira 39.001.000 euro.

Azken ekitaldietan zorpetzearen bilakaera, erabilitako maileguak, oso ona izan da. Honela, bada, "zorpetze/emaitza arrunta" ratioa 2002ko urtean % 86 izatetik 2005eko urtean % 39 izatera aldatu da.

Diruzaintza Geldikin handia eta zorpetze txikia, batik bat egiazko inbertsioen exekuzio txikiak -% 59- eta kapital transferentzienak -% 51- eragin dute.

IV.– Urteko kontuak.

IV.1.– Foru Aldundiaren Kontuak:

A) 2005-EKO EKITALDIAREN AURREKONTU LIKIDAZIOA					Milaka eurotan

		Aurrekontua		Eskubideak		Egiteke

DIRU-SARRERAK	Hasierakoa	Aldak.	behin-bet.	 Kitatuak	Kobr.	Kobratz.

1.– Zerga zuzenak	1.480.071	118.556	1.598.627	 1.603.713	1.603.713	–

2.– Zeharkako zergak	1.890.182	69.250	1.959.432	 1.977.315	1.977.315	–

3.– Tasak eta bestelako sarrerak	42.949	2.052	 45.001	45.923	45.763	160

4.– Transferentzia arruntak	24.903	54.102	79.005	 88.319	83.020	5.299

5.– Ondare sarrerak	400	4.643	5.043	5.679	 5.198	481

6.– Inbertsio errealen besterentzea	62	–	62	 2.724	2.724	–

7.– Kapitalezko transferentziak	35.416	18.026	 53.442	51.849	46.901	4.948

8.– Finantza aktiboen aldaketa	52.820	138.109	 190.929	1.865	1.476	389

9.– Finantza pasiboen aldak.	12.223	75.551	 87.774	–	–	–

DIRU-SARRERAK GUZTIRA	3.539.026	480.289	 4.019.315	3.777.387	3.766.110	11.277

		Aurrekontua		Zorpetut.		Egin gabeko

GASTUAK	Hasierakoa	Aldak.	behin-bet.	 obligazioak	Ordaink.	ordaink.

1.– Langileriari ordainketak	82.673	861	83.534	 82.954	82.953	1

2.– Ondasun arr.-zerb. erosk.	65.588	12.271	 77.859	68.620	59.958	8.662

3.– Finantza gastuak	12.919	(4.871)	8.048	 7.776	6.623	1.153

4.– Transferentzia arruntak	3.028.088	258.479	 3.286.567	3.270.073	3.180.685	89.388

6.– Egiazko inbertsioak	252.904	95.930	348.834	 205.505	158.535	46.970

7.– Kapitalezko transferentziak	78.785	42.879	 121.664	62.311	47.213	15.098

8.– Finantza aktiboen aldaketa	5.846	(497)	5.349	 3.208	3.056	152

9.– Finantza pasiboen aldak.	12.223	75.237	 87.460	4.623	4.623	–

GASTUAK GUZTIRA	3.539.026	480.289	4.019.315	 3.705.070	3.543.646	161.424

B) AURREKONTU ITXIEN ALDAKETA				Milaka eurotan

	Egiteke		Kobr./	Egiteke

	hasierakoa	Baliog.	Ordaink.	azkena

Zordunak	12.693	233	12.247	213

Hartzekodunak	137.624	19	137.566	39

AURREKONTU ITXIAK		(214)

C) KONPROMISO KREDITUEN EGOERA					Milaka eurotan

	Hasierako		Itxierako

Kapitulua	kredituak	Aldak.	kredituak	 Baimenduak	Hitzartuak

2.– Ondasun arrunt eta zerb. erosketa	671	323	 994	974	974

4.– Transferentzia arruntak	7.426	435	7.861	 4.336	1.418

6.– Inbertsio errealak	271.317	29.276	300.593	 187.372	60.495

7.– Kapitalezko transferentziak	94.163	11.058	 105.221	53.975	39.342

8.– Finantza aktiboen aldaketa	4.075	–	4.075	 –	–

GEROKO GASTUAK GUZTIRA	377.652	41.092	418.744	 246.657	102.229

			2006 urtea		82.163

			2007 urtea		16.012

			2008 urtea 		4.054

			eta hurr

D) AURREKONTU EMAITZA ETA DIRUZAINTZA GELDIKINA	Milaka eurotan

Eskubide kitatuak	3.777.387

–Obligazio aitortuak	(3.705.070)

EKITALDIAREN EMAITZA (1)	72.317

Eskubide kitatuak baliogabetzea	(233)

Obligazio aitortuak baliogabetzea	19

EKITALDI ITXIEN EMAITZA (2)	(214)

AURREKONTUAREN EMAITZA 1+2	72.103

DIRUZAINTZA GELDIKINA 04/12/31n	284.332

Aurrekontuan jaso gabeko sarreren itzuleragatiko hartzekodunak	(1.662)

05/12/31-N DIRUZAINTZA GELDIKIN KONTSOLIDATUA

ERABILI GABEKO KREDITU ERAGIKETEKIN	354.773

E) DIRUZAINTZAKO GELDIKINA	Milaka eurotan

Diruzaintza eta aldi bateko finantza inbertsioak 	 227.331

Aurrekontuko zordunak	11.490

Aurrekontuz kanpoko zordunak	4.589

Aurrekontuz kanpoko finantza kontuak	100.798

Aurrekontuko hartzekodunak	(161.463)

Aurrekontuz kanpoko hartzekodunak 	(31.260)

Aurrekontuan jaso gabeko sarreren itzuleragatiko hartzekodunak	(1.662)

DIRUZAINTZA GELDIKIN ERABILGARRIA 05/12/31-N	149.823

Kreditu lerroetan gauzatutako aurrekontu-finantzaketa

(Erabili gabeko saldoa)	204.950

05/12/31-N DIRUZAINTZA GELDIKIN KONTSOLIDATUA

ERABILI GABEKO KREDITU ERAGIKETEKIN	354.773

F) EGOERAREN BALANTZEA 2005 eta 2004ko abenduaren 31n		Milaka eurotan

AKTIBOA	2005	2004	PASIBOA	2005	2004

IBILGETUA	946.935	1.049.156	BEREZKO FONDOAK	983.498	 1.011.978

Erabilera orokorrekoa	290.180	441.143	Ondarea	1.892.594	 1.688.804

Ezmateriala	82.786	69.635	Erabilera orokorrerako ondarea	 (1.059.024)	(824.402)

Amort. ezmateriala	(60.550)	(52.994)	Egoera berezi. ondarea	 (57.180)	(56.214)

Materiala eta abian	704.014	647.880	Ekitaldiko ondare emaitza	 207.108	203.790

Amort. materiala	(144.052)	(129.710)

Ibilgetu finantzarioa	74.557	73.202

ZORDUNAK	74.523	83.234	ZUZKIDURAK	32.783	44.204

Aurrekontuko zordunak	11.490	12.693	Erakunde konpromisoen zuzk.	 32.783	44.204

Geroratu gab. zerga zord.	390.785	356.747

Geroratutako zerga zord.	55.070	48.364	EPE LUZEKO ZORRA	 22.714	117.866

Aurr. kanp. bestel. zord.	3.169	3.167	Obligazioen jaulkipena	 –	90.152

Kaudimengabez. zuzk.	(387.411)	(339.107)	Jasotako maileguak	 22.714	27.714

Erak. publ., eskud. k/k	1.420	1.370

			AKZIOENG. DESENB. EGITEKE	–	14

FINANTZA KONTUAK	328.192	235.018	HARTZEK, EPE LABURRERA	 310.655	193.346

Epe labur. emand kred.	63	63	Aurrekontuko hartzekodunak	 161.463	137.625

Bankuk ez diren kontuak	100.798	184.495	Sarrerak itzultzeag. hartzek.	21.073	13.272

Aldi bateko fin inberts.	64.250	41.500	Aurrek. kanpoko beste hartzek.	15.031	14.441

Diruzaintza	163.081	8.960	Jesapenak eta bestel. jaulkip.	 90.152	–

			Epe laburreko zorra	5.377	5.940

			Beste zor batzuk	2.165	2.073

			Bestel. erak. publikoen baliab.	4.870	4.641

			Aplikatzeko dauden sarrerak	10.524	15.354

GUZTIRA AKTIBOA	1.349.650	1.367.408	PASIBOA GUZTIRA	1.349.650	 1.367.408

G) 2005 eta 2004ko ekitaldietako GALDU-IRABAZIEN KONTUAK		Milaka eurotan

GASTUAK	2005	2004	DIRU-SARRERAK	2005	2004

Langileen gastuak.	84.546	81.500	Zergak	3.622.740	 3.254.725

Kanpoko zerbitzuak	106.265	90.624	Salmentak eta zerbitz emakida	 27.974	29.473

Tributuak	396	301	Jasotako tran. eta dirul.	138.995	77.625

Emandako trans. eta dirulag.	3.336.852	2.948.820	Kudeaket. sarrera osagarriak	34.039	28.377

Ibilgetua amortizatzeko zuzk.	22.231	20.515	Kapital partaidetzak	 132	124

Kaud.gabez. zuzk.-erak.k. ald..	48.087	20.561	Interesak	5.538	 4.376

Finantza gastuak:	7.776	8.991	Finantza inb. zuzkidur. aldak.		 468

Aurreko ekitaldietako galerak	12.340	19.468	Aurreko ekitaldietako mozkinak	14	3

Ibilgetuaren galerak	4.592	4.054	Ibilgetuaren mozkinak	761	 3.453

			Aparteko irabaziak	–	–

GASTUAK GUZTIRA	3.623.085	3.194.834	DIRU-SARRERAK GUZTIRA	 3.830.193	3.398.624

EKITALDIAREN EMAITZA	207.108	203.790

IV.2.– Uliazpi erakunde autonomoaren kontuak.

2005eko aurrekontuaren likidazioa			Milaka eurotan

	Hasierako	Behin-bet.	Eskubideak

	aurrekontua	aurrekontua	Obligazioak

Tasak eta prezio publikoak	1.161	1.184	1.242

Transferentzia arruntak	10.699	10.699	10.700

Ondare sarrerak	20	20	37

Kapitalezko transferentziak	915	1.580	1.580

Finantza aktiboak	85	758	56

DIRU-SARRERAK:	12.880	14.241	13.615

Langileen gastuak.	8.880	9.475	8.918

Ondasun arrunten erosketa eta zerbitzuak	3.000	3.000	2.999

Inbertsio errealak	915	1.681	989

Finantza aktiboak	85	85	77

GASTUAK	12.880	14.241	12.983

EKITALDIAREN EMAITZA			632

AURREK. ITXIEN EMAIT. ETA AURR. DOIK.			(12)

AURREKONTUAREN EMAITZA			620

DIRUZAINTZA GELDIKINA 05/12/31n			1.469

Egoeraren Balantzeak 2005 eta 2004ko abenduaren 31-n		Milaka eurotan

	2005-12-31	2004-12-31

Ibilgetua	8.119	7.493

Zordunak	785	160

Kaudimengabezietarako zuzkidura	(55)	(57)

Finantza kontuak	1.923	2.135

AKTIBOA	10.772	9.731

Berezko fondoak	9.641	8.377

Hartzekodunak, epe laburrera	1.122	1.347

Fidantzak eta jasotako gord.	9	7

PASIBOA	10.772	9.731

2005 eta 2004ko ekitaldien Galdu-Irabazien Kontuak		Milaka eurotan

	2005	2004

Negozio zifra eta best. ustiaketa sarrerak	1.242	1.122

Transferentzia arruntak	10.700	10.387

Diru-sarrera finantzarioak	37	33

Kapitalezko transferentziak	1.580	511

DIRU-SARRERAK:	13.559	12.053

Langileen gastuak.	8.948	8.041

Amortizaziorako zuzkidura	366	360

Kaudimengab. horniduren aldakuntz.	11	10

Bestelako ustiaketa gastuak	2.969	2.904

Kapital diru-laguntzak	–	690

Aurreko ekitaldietako galerak	–	3

GASTUAK	12.294	12.008

EKITALDIAREN EMAITZA	1.265	45

IV.3.– Sozietate publikoen kontuak.

Egoeraren BalantzeaK 2005 eta 2004ko abenduaren 31-n					 Milaka eurotan

	IZFE, SA	Bidegi, SA	Etorlur, SA

	2005	2004	2005	2004	2005	2004

Ibilgetu ezmateriala	1.261	863	194.266	44	15	16

Ibilgetu materiala	3.394	3.260	38.301	12.938	9	7

Ibilgetu finantzarioa	398	368	113	111	–	–

Izakinak	23	22	–	–	763	–

Zordunak	5.803	5.260	5.417	2.519	49	46

Finantza kontuak	1.972	1.193	89.759	67.367	5.047	5.788

Aldizkatzeagatiko doikuntzak	123	102	–	–	–	1

AKTIBOA	12.974	11.068	327.856	82.979	5.883	5.858

Berezko fondoak	1.920	1.530	116.268	69.751	5.549	5.633

Diru-sarrerak, hainbat ekitald banatzek.	4.854	4.322	194.199	 –	205	205

Hartzekodunak, epe laburrera	5.779	5.045	17.389	13.228	129	 20

Arriskuetarako zuzkidurak	421	171	–	–	–	–

PASIBOA	12.974	11.068	327.856	82.979	5.883	5.858

2005 eta 2004ko Galdu-Irabazien kontuak						Milaka eurotan

	IZFE, SA	Bidegi, SA	Etorlur, SA

	2005	2004	2005	2004	2005	2004

Negozio zifratik zenbateko garbia	16.539	14.115	58.336	54.233	 763	–

Bestelako ustiaketa sarrerak	–	–	9.884	13.060	–	–

Diru-sarrera finantzarioak	54	40	1.692	976	104	101

Kapital diru-laguntzak	2.000	1.487	11.423	–	–	–

Diru-sarrera bereziak	160	112	–	–	–	101

DIRU-SARRERAK:	18.753	15.754	81.335	68.269	867	202

Erosketak eta hornidurak	98	142	–	–	763	–

Izakinen aldakuntza	(1)	1	–	–	–	–

Langileen gastuak.	6.741	5.866	641	598	121	15

Amortizaziorako zuzkidura	2.000	1.488	11.612	47	6	2

Kaudimengab. zuzkid. aldak.	(1)	(64)	–	–	–	21

Bestelako ustiaketa gastuak	9.569	8.190	22.563	20.674	60	 23

Finantza gastuak	–	–	–	–	–	–

Gastu bereziak	–	26	2	–	–	–

Sozietateen gaineko zerga	(43)	5	–	–	–	–

GASTUAK	18.363	15.654	34.818	21.319	950	61

EMAITZA	390	100	46.517	46.950	(83)	141

GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOAREN 2005EKO KONTU OROKORRAREN GAINEKO FISKALIZAZIO TXOSTENARI EGINDAKO ALEGAZIOAK

Gipuzkoako Lurralde Historikoaren 2005eko Kontu Orokorraren gaineko fiskalizazioaren emaitzei erantzuna ematearren, eta otsailaren 5eko 1/1998 Legearen 13. artikuluan zehaztutakoa betez, txosten honetan aurkezten ditugu aipatutako emaitzei dagozkien alegazioak eta justifikazioak.

1.– Legaltasuna betetzeari buruzko iritziari egindako alegazioak.

Sarrera Fiskalak:

Hauxe adierazten du Herri Kontuen Euskal Epaitegiak atal honetan:

"2005eko aurrekontuko ekitaldiaren itxieran, zerga-zorrak geroratzeko 46 eskabide daude, guztira 36.509.000 euroko zenbatekoa egiten dutenak; horiek ebatzi gabe daude eta sei hilabetetik gorako antzinatasuna dute; honenbestez, Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Diru-bilketa Erregelamenduaren 55.2. artikulua urratzen da".

Adierazpen horren aurrean alegatu behar da ordainketaren zatikapena ebaztean izandako atzerapenaren arrazoia, ia kasu guztietan, onartu beharreko bermeak zehazteko zailtasuna izan dela, era xehakatuan aztertzen baitira. Beste alde batetik, azpimarratu behar dugu geroratutako espedienteen kopurua murriztu egin dela 2004. urtearekin alderatuta, eta hala izan dela nahiz eta 2005. urtean ordainketa zatikatua egiteko eskaerak % 6,97 igo, aurreko urtekoekin erkatuta.

Bigarren puntuan honako hau adierazten da:

"Atzeratzeko 2 espedientek, zerga-zor nagusi zatikatua 8.479.000 eurokoa zutenak, ez zuten galdatutako bermea eman edo gauzatu (27/1991 FDren 52.6. artikulua), eta Aldundiak ez zituen emandako zatikapenak indargabetu."

Aipatzen diren bi espedienteetako bat amaituta dago jadanik. Dagokion bermea aurkezteko epeari hasiera eman zitzaionean, espedientea ia amaituta zegoen. Bigarrenean, formalizatu beharreko bermea zordunaren alde sortutako eskubideen gaineko bahi-kontratua da. Eskubide horiek, sozietateak diharduen sektorearen berezitasuna dela-eta, behartzen dute bahipean dagoen subjektua zenbaitetan aldatzera. Horren froga da eskubide horiei buruzko lau balioztapen egin izana, azkena 2007ko martxoaren 16an.

Langileen gastuak:

"Aldundiak ez ditu sartzen bere langileen bizi-aseguruen eta elbarritasun-aseguruen primen ordainketak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) lan-etekinetan, 392 mila euroko zenbatekoa egiten dutenak, zerga horri dagokionez gauzazko ordainsaritzat hartu behar direnak. Halaber, ez dira barnean hartu 2005ean 327 mila euroan ordaindutako kargu-uzte pentsioak, zerga-arautegiak ordainsari horiei dagokienez ez baitu salbuespenik aurreikusten."

Bizi-aseguruen primen ordainketak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren gauzen bidezko ordainketa gisa ez sartzeari buruz Herri Kontuen Euskal Epaitegiak duen iritziaren aurrean, hauxe alegatu behar dugu: abenduaren 24ko 8/1998 Foru Arauak, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzkoak, 15.3.a) artikuluan, honako hau zehazten du: "Bereziki hauek hartu behar dira gauzen bidezko lanaren etekintzat: Borondatezko gizarte-aurreikuspeneko entitateetako bazkide babesleek eta pentsio-planetako sustatzaileek ordaindutako kontribuzio edo ekarpenak, hala nola pentsio-konpromisoei aurre egiteko enpresariek ordaindutako zenbatekoak, betiere Pentsio Plan eta Fondoei buruzko ekainaren 8ko 8/1987 Legeko Lehen Xedapen Gehigarrian eta hori garatzeko araudian aurreikusitakoa betez eta ordainketa horiek guztiak prestazioetara lotutako pertsonei egozten zaizkienean. Egozpen fiskal horrek obligazio-izaera izango du, bizi-aseguruetako primei dagokienean, prima horiek, berreskuratzeko eskubidea ematearen bidez edo beste edozein formularen bidez, aukera ematen badute prestaziora lotutako pertsonek pentsio-planen araudian jasotakoez bestelako kasuetan aldez aurretik eskura izateko. Esandakoaren eraginetarako, ez dira hartuko aldez aurretik eskura izate horretakotzat, gaixotasun larria edo iraupen luzeko langabezia-egoera ematen den balizkoetan eskubide hori jasotzen duten aseguruak, betiere erregelamendu bidez ezarritakoa kontuan izanik."

Beraz, talde-aseguruei edo sistema alternatiboei dagokienez, ordaindutako primak gauzazko ordainketa dira, bakar bakarrik, horiek langileei egoztea dagoenean. Langileei egozten ez bazaizkie, ez da langilearentzat gauzazko ordainketarik egongo, eta, Sozietateen gaineko Zergari buruzko uztailaren 4ko 7/1996 Foru Arauak 13.3. artikuluan aurreikusitakoari jarraituz, enpresak ordaindutako primak ez dira kengarriak izango Sozietateen gaineko Zergaren oinarri ezargarria kalkulatzeko orduan.

8/1998 Foru Arauaren 15.3.a) artikuluan, jasota dago egozpena nahitaezkoa egin beharreko suposamendu bat. Nahitaezko egozpena egin beharreko suposamendu hori gertatzen da langileek, erreskate-eskubidea eman zaielako edo beste edozein formularen bidez, primak aldez aurretik erabiltzeko aukera dutenean, gaixotasun larria edo iraupen luzeko langabezia ez diren beste hainbat suposamendutan.

GFAk kontratatutako aseguruaren arabera, barnean sartzen diren gertakizun arruntez (heriotza edo baliaezintasuna) bestelako suposamenduetan langileek aldez aurreko erabilera egiterik ez dutenez, Aldundiak ulertzen du ez dela nahitaezkoa gauzen bidezko ordainketa barnean sartzea (ikus 1. oharra, dokumentuaren amaieran).

Administrazio kontratazioa:

Atal honetan, hauxe adierazten du Herri Kontuen Euskal Epaitegiak:

"2005eko abenduaren 27an, Diputatuen Kontseiluak kirolaren sozietate anonimo batekin 6.000.000 euroko babesletza-kontratu bat onetsi zuen (2.000.000 euro 2005eko indarreko ekitaldirako, eta 4.000.000 euro 2006-2007 eta 2007-2008 denboraldietarako, azken kopurua 2006ko eta 2007ko ekitaldietan kreditu egoki eta behar hainbatekoa izateari meneratzen zitzaiola).

2005eko abenduaren 29an izenpetutako kontratuaren xedea orokorra da, izan ere ez ditu zehazten kirol-sozietateak babesletza-kontratua betearazteko gauzatu behar dituen ekintzak; horrek babesletza-kontratuaren izaera aldatzen du, eta bete dela egiaztatzea eragozten du. Honela bada, eragiketa horrek diru-laguntzaren edukia du eta, honenbestez, publizitatearen eta lehiaren printzipioak bete behar ziratekeen."

Publizitate-babesletzako kontratua Publizitateari buruzko azaroaren 11ko 34/1988 Lege Orokorrak definituta dago 24. artikuluan. Horren arabera, babes-hartzaileak lankidetzan aritzeko konpromisoa hartzen du babeslearekin, beraren gaineko publizitatea egiteko, horren truke kirol, kultur, zientzi edo bestelako jardueraren bat gauzatzeko diru-laguntza jasoz. Beraz, publizitate-babesletzako kontratuan kontratuaren subjektua den babes-hartzailearen kontraprestazioa dago, alegia, babeslearekin horren gaineko publizitatea egiteko lankidetzan aritzea.

Publizitatea burutzeko era aurreikusita dago 2005eko abenduaren 29an sinatu zen publizitate-babesletzako kontratuaren lehenengo klausulan, bertan adierazten baita Gipuzkoako Foru Aldundiak bere armarri, izen, bandera edo Euskal Autonomia Erkidegoko ikurrinaren publizitatea egin dezakeela, Anoetako Estadioan edo Anoetako kirol-konplexuan taldearen ekipo-espazioetan eta publizitate estatikoa egiteko guneetan, aipatutako klausulan adierazitako baldintzen arabera. Klausula horretan zehazten da, halaber, publizitatea egin ahal izango dela Real Sociedadek antolatuta Anoetako Estadioan jokatzen diren lehiaketa ofizial eta adiskidantzako lehiaketa guztietan, Real Sociedaden talde filialen edo eskumendekoak barnean hartuta; era berean, publizitatea egin ahal izango da entrenamenduetan edo/eta Real Sociedadek antolatuta Zubietako kirol-konplexuan jokatzen diren partidetan eta, ekipamenduei dagokienez, baita Real Sociedadek aurkako taldeen zelaian jokatzen dituen partidetan ere. Jarraian, publizitatea jartzeko espazioen zerrenda emango dugu, era honetan bereizita: lehiaketarako edo entrenamenduko ekipamenduetan, gainerako osagarrietan; Anoetako Estadioan; Zubietako kirol-konplexuan; Anoetako eta Zubietako prentsa-aretoan; denboraldiko poster ofizialean. Beste alde batetik, bigarren klausularen bidez, baimena ematen zaio Gipuzkoako Foru Aldundiari Real Sociedadeko jokalarien irudia erabil ditzan, gizarte-balioak sustatzeko.

Nolanahi ere, aipatutako klausuletan, publizitatea nola burutu behar den adierazteko jasota dauden zehaztapenak gorabehera, txostenean aditzera ematen da ekintza horrek diru-laguntzazko edukia duela. Horri buruz esan behar dugu azaroaren 17ko 38/2003 Diru-laguntzen Lege Orokorrak 2. artikuluan zein berriki emandako Diru-laguntzei buruzko martxoaren 27ko 3/2007 Foru Arauak, era berean 2. artikuluan, emandako definizioaren arabera, diru-laguntza da edozeinek pertsona publiko zein pribatuen alde dirua baliatzea, besteak beste baldintza hauek beteta: diru-laguntza pertsona onuradunen zuzeneko kontraprestaziorik gabe ematea; eta finantzatzen den proiektu, ekintza, jokaera edo egoerak herri-onurako edo interes sozialeko jarduerak bultzatzea edo helburu publikoren bat sustatzea.

Diru-laguntza, beraz, doako ondasun-esleipena da, babes-hartzaileak herri-onurako edo interes sozialeko jarduera edo jokaera susta dezan; definizio horren arabera, ezinezkoa da publizitate-babesletzako kontratuak diru-laguntzazko edukiera duela baieztatzea. Izan ere, azkenekoak aldebiko kontratua da eta kostubidezkoa, eta duen xedea babeslearen publizitatea da, ez babes-hartzailearen jarduera sustatzea. Gainera, babeslearen prestazioa ez da doakoa, aitzitik, kontraprestazio bat baitu, alegia: babes-hartzaileak hainbat jarduketa burutzeko hartzen duen konpromisoari jarraituz, bere irudia erabiltzea (ikus 2. oharra dokumentuaren amaieran).

GFAk urratu egin ditu publizitatearen eta lehiaren printzipioak, ez baitu kontratazioaren arautegian aurreikusten den esleipenerako prozedura irekiaren moldea erabili, jarraian adierazitako kasuetan:

"Egiazko suzko suteak itzaltzeko sutetxearen eraikuntza-lanak, Diputatuen Kontseiluak 3.182 mila euroan publizitaterik gabeko prozeduraren bitartez esleitutakoak, eskaeraren eskaririk batere bideratu gabe. Amaitzeko, ez dago esleitutako zenbatekoa euskarrituko duen aurrekonturik."

Foru Aldundiak Ifopse Atlantique S.A. enpresa kontratatzeko aukeratutako prozedurari dagokionez, esan behar da ez dela zuzena baieztatzea hautaketa publizitaterik eta eskaintzen eskaerarik egin gabe egin zela. Frantses enpresa hautatua izan zen lehiaketa publikoaren bidez, eta aldizkari ofizial nazionaletan eta Europako Erkidegoen Aldizkari Ofizialean (EEAO, gaur egun EBAO -Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala-) argitaratu zen egiazko suzko suteak itzaltzen trebatzeko sutetxe bat eraikitzeko aurreproiektua egiteko eta esleitzeko deialdia. Geroago, lehiaketa-agiria betez, lehiaketan irabazle suertatu zen Ifopse Atlantiqueri eraikitzeko proiektua idazteko mandatua eman zitzaion eta, aipatutako agiria betez, enpresak berak proiektatutako eta balioztatutako zentroa eraikitzeko mandatua egin zion Aldundiak. Diputatuen Kontseiluak, erabaki hori hartzeko, indarrean dagoen Administrazio Publikoen Kontratuen Legearen Testu Bateginaren 141. artikulura jo zuen, bere ustez erabaki hori bermatzen zuten hainbat arrazoi zeudelako:

– Lehiaketa publikoaren espedientean jasota dagoen bezala, Foru Aldundiak erabaki zezakeen obrak gauzatzea enpresa irabazleari esleitzea edo ez. Eta Diputatuen Kontseiluak lehenengo aukera hautatu zuen, horretarako egindako txosten teknikoetan oinarrituta. Horregatik erabili zuen publizitaterik gabeko prozedura negoziatua Ifopserekin kontratua formalizatzeko.

– Eraikitzeko proiektuaren funtsezko zatia instalazioen berariazko osagarri teknologikoa zen, aldi berean zati konplexuena eta kostu handienekoa. Hala ere, Ifopse Atlantique, S.A. enpresak ez zuen atal hori zehaztu. Horrek arazoak sor litzake proiektua gauzatzeko orduan, idazketaz arduratzen den enpresa eta eraikuntzaz arduratzen dena ezberdinak izanez gero.

– Bigarren puntuan adierazitakoa arrazoitzeko esan behar dugu eraikuntzako instalazioen teknologia Ifopse Atlantique enpresarena zela, eta gaur egun ere badela. Bereak soilik diren eskubide horiek Cabinet Regimbeau Rennes delakoak babestuta eta kudeatuta zeuden, eta ez zituen ezagutzera eman nahi inongo baldintzapean. Izan ere, frantses enpresa mesfidati agertzen zen kanpoko enpresa espainiar batek bere teknologia erabiltzeko orduan, teknologia hori eraikuntza-fasean eskuratuz gero.

Beraz, Aldundiak aukera hori hautatu zuen, agirian eta indarrean dagoen kontratuei buruzko legedian aurreikusita baitago, egoera azaldutakoa zelako (ikus 3. oharra dokumentuaren oharra).

HKEEk aurrekontuaren euskarririk ez egoteari buruz azaldutako bigarren iritziarekin ez gatoz bat, eta hauek dira arrazoiak:

– Gastuaren lehenengo aurrekontua jasota dago Ifopse Atlantiquek trebakuntza zentroari buruzko aurreproiektuan egindako proposamen ekonomikoan. Gorago adierazi dugun bezala, aurreproiektu hori izan zen Foru Aldundiak hautatu zuena, eta 2.998.595, 60 euroko zenbatekoa zuen.

– Behin gauzatzeko proiektua idatzi zenean, eta berori onartu baino lehen, gaia dela-eta eskumena duen Zuzendaritza Nagusiak hainbat hobekuntza eta aukera egitea negoziatu zuen. Ifopse proposamen horiek onartu, proiektuari gehitu eta balioztatu zituen, eta horien zenbatekoa Diputatuen Kontseiluak 2005eko urtarrilaren 18an hartutako erabakian dago jasota.

– Behin betiko aurrekontua –3.182.148,68 euro– Ifopse, SA enpresaren eskaintza da, publizitaterik gabeko prozedura negoziatuan. Prozedura Nivillac-en izenpetu zen, 2005eko uztailaren 14an (Aldundiko sarrera erregistro zk: 2468) (ikus 4. oharra dokumentuaren amaieran).

"Guztira 635 mila euroko zenbatekoarekin publizitaterik gabeko prozedura negoziatuaren bidez -eskaintzak eskatu gabe- aholkularitza eta laguntza teknikoa emateko hamaika kontratu izapidetu dira, prozedura hori erabiltzea bideratuko duten arrazoi teknikoak edo eskubide esklusiboen babesarekin lotutakoak behar hainbat egiaztatuta geratzen ez direla [Administrazio Publikoen Kontratuen Legearen Testu Bateginaren 210.b) artikulua]."

Aipatzen diren hamaika kontratuetatik sei IKT, SA enpresari esleitu zizkion Landa Ingurunearen Garapenerako Departamentuak. IKT, SA enpresaren sorrera eta funtzionamendua zehazten duen filosofia oinarrituta dago Eusko Legebiltzarrak onartutako Euskal Baserrialdeko Plangintzan definituta dauden printzipio politikoetan, hala nola, subsidiariotasuna, nekazaritza-sektorearen parte-hartzea eta Eusko Jaurlaritzaren eta foru-aldundien arteko koordinazioa. Aipatutako Euskal Baserrialdeko Plangintzan, teknologian diharduten zentroak eta enpresak elkarren artean koordinatzea proposatzen da, eta IKT, SA enpresak EAEko kudeaketa tekniko-ekonomikoko zentroekin elkarlanean sustatuta, gomendio eta aholkularitza teknologikoa etengabe eguneratzea, Europako nekazaritzarik aurreratuenaren berrikuntzetan oinarrituta.

Eusko Jaurlaritzak jardun-eremu berriak definitu ditu Nekazaritzan, Landa Garapenean eta Natur Ingurunean, edo lehendik daudenak zabaldu ditu; horrela bada, sektoreko erakundeen eta eragileen artean koordinatzeko beharra sortu da, eta baliabideen optimizazioa eskatu da, baliabideen erabilera eskasa eta gero eta eskaera handiagoak ezaugarri dituen ingurunean.

IKT, SA enpresaren partaidetza nagusia Eusko Jaurlaritza eta foru-aldundiena da, eta jarduera- eta zerbitzu-aukera zabala eskaintzen ditu, gaur egun sektore publiko edo pribatuak nekez eskaintzen dituztenak. Horren xedea da Erkidegoko Administrazioak zein foru-administrazioek, alde batetik, eta sektoreko hainbat erakunde eta profesionalen elkartek, bestaldetik, teknikaren alorrean dituzten beharrei era dinamikoan erantzutea, alorraren beraren idiosinkrasia aintzakotzat hartuta eta bi helburu gutxienez lortzeko asmoz:

– Erabiltzaileen eskura jartzen diren tresna, produktu eta zerbitzu teknikoek kudeaketa koordinatua eta eraginkorra ahalbidetzea sektorean, eta bikoizketak saihestea.

– Giza baliabideak eta baliabide materialak optimizatzea.

Departamentuko informatika-sistema prozesu guztietan parte hartzen duten eragileen arteko informazioaren sistema osoa da, eta sistema horren hardware zein software gehienak IKT, SA enpresak instalatuak izan dira. Hauek dira IKT, SA enpresaren ezaugarriak:

– Partaidetzako sozietatea da (aztergai ditugun kontratuak egitean, kapitalaren % 92tik gorakoa publikoa zen. Aldundiak % 15,40ko partaidetza du).

– Eusko Jaurlaritzaren eta foru-aldundien arteko koordinazioaren printzipioak betetzea ahalbidetzen du.

– Eusko Jaurlaritzak eta foru-aldundiek nahiz sektoreko hainbat erakundek eta profesionalen elkartek partekatzen dituzten behar teknikoei erantzuten die.

Hori guztia eta IKT, SA enpresaren ezaugarriak kontuan izanda, egokitzat jo genuen publizitaterik gabeko prozedura negoziatua baliatzea aipatutako kontratuak esleitzeko (ikus 5. oharra dokumentuaren amaieran).

"GFAren eraikinak garbitzeko zerbitzua, 1.145 mila euro egin dituena, zuzenean kontratatu da 2001. urtean lehiaketa publiko baten esleipenaren bidez, lehenagoko ekitaldietan zerbitzua ematen zuen enpresarekin; enpresa horrek agortua zuen jada APKLTBk aurreikusten duen luzapen kopuru gehienekoa eta, honenbestez, publizitatearen eta lehiaren printzipioak urratzen ditu."

Zuzena da HKEEk egindako iruzkina. Aldundiak ez zuen esleituta kontratu berria 2005ean kontratu zaharra amaitu zenean eta, hori dela-eta, zerbitzua ez etetearren, kontratistak zerbitzua ematen jarraitu zuen, kontratu berriaren esleipenduna suertatuz gero, lan horrekin jarraitzeko zain.

"Hainbat kontraturen exekuzioan aldaketa adierazgarriak gertatu dira, APKLTBn jasotako lehiaketaren printzipioak urratzen dituztenak; izan ere, igoeren zenbatekoak desitxuratu egiten du bai kontratuaren xedea, bai kontratuaren bolumen ekonomikoa, arrazoi berri edo ustekabekoen ondoriorik izan gabe: …, trazaduraren eta eraikuntzaren proiektua idazteko aholkularitza-kontratua, 697 mila euroan esleitua eta % 37an aldatua."

2004ko maiatzaren 25ean, N-121-A errepidearen titulartasunaren inguruan 150 urtetik gora zirauen auzi historiko bat ebazteko xedez, hitzarmen bat izenpetu zuten Nafarroako Gobernuak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak, Endarlatsaren eta Irunen arteko N-121-A errepidea berritzean zer ezaugarri finkatu behar ziren eta erabileraren eta titulartasunaren baldintzak zeintzuk ziren erabakitzeko. Horretarako, eta egin behar ziren lan handiak ikusita -Errepide Zuzendaritza Nagusiak zituen gaitasun eta baliabideak gainditzen baitzituzten-, Aldundiak aurretiazko proiektua idazteko kontratua egin zuen, eta aurretiazko proiektuen bi figuren artean -trazaduraren proiektua edo aurreproiektua-, lehenengoa hautatu zuen. Gerora, eta aurrekoan oinarrituta, erakuntza-proiektua egin zen.

Hasiera batean, eta aipatutako hitzarmenaren bigarren klausulan erabakitakoari jarraituz, idatzi beharreko proiektuan garatu behar zen Nafarroako Gobernuak 1998. urtean, "N-121-A errepidearen Bera-Behoria zatiaren alternatibei buruzko aurretiazko azterlana" 1992an idatzitako txostenean oinarrituta, proposatu zuen "Bera-Behobia N-121-A errepidearen berrikuntzari buruzko aurretiazko azterlana" izeneko txostena. Lehenengoan, hainbat aukera aztertzen ziren, garai hartako egoera kontuan izanda, ingurumenari buruzko legedia ez baitzen hain zorrotza, eta jarduteko alderdian, gaur egun ez bezala, ez baitzegoen babestutako natur eremurik. Behin trazaduraren proiektua idazten hasi zenean, ikusi ahal izan genuen horren oinarria izan behar zuen azterlanean, alde batetik, ez zeudela jasota jardun- alderdiko naturguneak -hala nola, Txingudi-Bidasoa Garrantzi Komunitarioko Lekua eta Aiako Harria Natur Parkea-, eta bestetik, ez zela sartu Bidasoa ibaiari buruzko azterketa hidraulikorik, urpean gera daitezkeen ibarren alderdietan sor daitekeen eragina aztertzeko guztiz beharrezkoa baita.

Horiek horrela, erabaki zen trazaduraren proiektua idatzi baino lehenago beharrezkoa zela aukerei buruzko azterlan bat egitea, eta hasieran proposatutako irtenbidearen zati handi bat baztertzea. Beraz, Nafarroako Gobernuarekin izenpetutako hitzarmena betetzeko beharra zegoenez, gomendagarria zen aurretiazko proiektu edo trazaduraren proiektuari zegokionez kontratatu zen lanaren xedea eta helmena aldatzea. Horrela bada, hasiera batean sartu ez ziren aukerei buruzko azterketa bat eta azterketa hidrauliko bat egin ziren, funtsean, eta trazaduraren proiektuaren ordez aurreproiektua idatzi zen. Aldaketa horren oinarria da, hortaz, behar berriak sortu izana, eta ez dakar berekin kontratuaren xedearen izaera aldatzea; izan ere, aurretiazko proiektuaren figura (trazaduraren proiektua) beste baten bidez ordezkatu da (aurreproiektua), behar berriei erantzuna ematearren.

Diru-laguntzak:

"Kultura zuzendari nagusiak hiru diru-laguntza zuzen eman ditu, publizitatearen eta lehiaren printzipioak sustatzeko ezintasuna arrazoitu gabe........ horiek diru-laguntza emateko organo eskudunak ez izanik, Diputatuen Kontseiluaren eskumena delako; horrela bada, 9/2004 Foru Arauaren 18.3. artikulua urratu da."

Publizitatearen eta lehiaren printzipioak sustatu gabe 355 mila euroko zenbatekoan udalei eman zaizkien hiru laguntza zuzen horiei dagokienez, adierazi behar dugu kultur proiektu bereziak direla, eta horietan ezin direla aipatutako printzipioak sustatu: proiektuetako bi Gipuzkoako arkeologia-ondarea finkatzeko eta bere balioa handitzeko proiektu estrategikoak dira, eta hirugarrena Eibarko Armagintza Museoa sortzeko. Oso gutxi dira maila horretako proiektuak, Gipuzkoan arkeologiaren eta museoen esparruan gauza daitezkeenak, eta kasu horietan ez da ezargarria diru-laguntzak emateko deialdia, publizitatearen eta lehiaren printzipioetan oinarrituta.

Epaitegiaren txostenean adierazten den bigarren alderdiari dagokionez, alegia, hiru diru-laguntza zuzenak ematea Diputatuen Kontseiluaren egitekoa zelako baieztapenari dagokionean, kontuan hartu behar da Diputatuen Kontseilua bera izan zela diru-laguntza horiek sortzeko kredituen transferentzia egitea onartu zuena, eta ulertu behar dela transferentzia horiek onetsita egonda, onartuta zegoela, halaber, zuzeneko diru-laguntzak ematea.

Horren ondorioz, ez zen inolaz ere saiatu organo eskudunak, hots Diputatuen Kontseiluak, diru-laguntza horiek eman zirela jakin zezan oztopatzen, horren berri bazuelako, onartuta zeuden kredituen transferentziei buruzko espedienteen bidez.

"….Era berean, hainbat diputatuk 702 mila euroko zenbateko 5 diru-laguntza izendun gehitu dituzte, horretarako atal eskuduna Diputatuen Kontseilua izanik."

Deustu Unibertsitateari eta Mondragón Unibertsitateari emandako diru-laguntzei buruz adierazten da unibertsitate horiei hasiera batean emandako kopuruak gehitzeko arrazoia bi unibertsitateekin izenpetutako hitzarmenen xedapen-zatiaren laugarren ataleko 2. puntua ezartzea dela. Hala eta guztiz ere, 2006ko ekitaldiaz geroz, gehitze horiek Kontseiluaren bidez izapidetu dira.

"Kultura Zuzendari Nagusiak 705 mila euroko bi diru-laguntza eman ditu, diruz lagundutako jardueraren zenbatekoaren % 100; ordea, hasiera batean egindako balorazioak diru-laguntza eskatzeko ezarritako gutxienekoak ez zituen betetzen; bestalde, 2005eko abenduaren 27an Diputatuen Kontseiluak baliokidetu egin zuen diru-laguntza horiek emateko ebazpena."

Bi diru-laguntza horiei buruz, alderdi hauek zehaztu behar ditugu: lehenik eta behin, ondarea berritzeko diru-laguntzak emateko kontu-saila handitu zenean, bidezkoa iritzi genion diruz laguntzeko proiektuak ere gehitzeari, eta horien artean sartu ziren puntuaketa handiena lortu zuten ondorengo biak (ikus 6. oharra dokumentuaren amaieran).

Ondarea:

Herri Kontuen Euskal Epaitegiak I.1. "Legaltasuna betetzeari buruzko iritzia" izeneko atalean, "Ondarea" epigrafean eta A.6. "Inbertsioak, ibilgetua eta ondarea" izenburuko eranskinean, industri lursailak 649 mila euroko zenbatekoan saltzeko egindako eragiketa aipatzen du. Horri buruz, hau adierazi behar dugu:

Laurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran, Euskadiko ekonomiaren egoera guztiz larria zen, enpresa ugari itxi zirelako eta birmoldaketa-prozesu orokorrari ekin zitzaiolako. Egoera hori ikusita, Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Hernaniko Udalak, Diputatuen Kontseiluaren 1994ko maiatzaren 3ko bileran eta irailaren 16ko Udalbatzan, hurrenez hurren, "Acenor, S.A." merkataritzako sozietatearen zerga-zorra Hernaniko udal-mugapean zegoen "Orbegozo" industri pabiloia osatzen zuten pabiloi eta lurren jabetzaren bidez -kargarik eta zerga-betebeharrik gabe- ordaintzea onartzeko erabakia hartu zuten.

"Acenor S.A." enpresak, ordainean emateko eskaeraren aurretik, hainbat elkarrizketa burutu zituen, aipatutako industri instalazioko pabiloi batzuk eskualdatzeko, merkataritzako sozietate baten alde, bertan igogailuen profilen ijezketa egiteko fabrika bat ezartzeko proiektua gara zezan.

Hernani udalerrian bertako fabrika behin betiko ixteak sortuko zuen eragina murriztearren, gorago aipatu dugun ekonomi krisi larriaren ingurune orokorrean, eta Eusko Jaurlaritzaren Sortu programaren bidez egindako kudeaketen emaitza gisa, erakunde jabeek adostu zuten lehengo fabrikaren instalazio batzuk aipatutako merkataritzako sozietateari eskualdatzeko borondatea azaltzea, era horretan, gainera, 55 lanpostu berri sortuko baitziren gutxienez. Zehazki, Gipuzkoako Foru aldundiak, Diputatuen Kontseiluaren 1994ko azaroaren 15eko bileran, erabaki zuen aipatutako fabrika osatzen zuten industri pabiloietako batzuen % 93,17ren zatitu gabeko kuota sozietate horren alde eskualdatzeko zuen borondatea jakinaraztea.

Hernaniko Udalak horren pareko erabakia hartu zuen, eta 1995eko martxoaren 20an, Gipuzkoako Foru Aldundiak, Hernaniko Udalak eta aipatutako merkataritzako sozietateak "Asmoen Protokoloa" dokumentua formalizatu zuten. Bertan, finken eskualdaketa egiteko eta aipatutako enpresa-proiektua garatzeko alderdi guztiek zuten borondatea dago jasota. Eskualdaketaren formalizazioa burutu baino lehen, Protokoloaren 4. klausulan ezarritakoari jarraituz, SU-24 "Orbegozo" Industrialdea birzatitzea gauzatu behar zen, alderdi horren barruan baitzeuden pabiloiak; era berean, banaketak erregistroan inskribatu behar ziren eta eskualdatu beharreko lur-zatien azalera zehatza neurtu behar zen. Horrez gain, aipatutako klausulan ezarrita geratu zenez, behin birzatiketa egin eta gero, Foru Aldundiak eta Hernaniko Udalak aginduzko erabakiak hartuko zituztela eskualdatu ziren finkak besterengarri zirelako adierazpena egiteko.

Poligonoa hiritartzeko lanen kudeaketaren ardura izango zuen SU-24 "Orbegozo" Alderdiaren Konpentsazio Batzordea eraturik, aginduzko Konpentsazio Proiektua egin zen, Hernaniko Udalak 2002ko martxoaren 13an behin betiko onartua izan zena. Proiektuan, "Asmoen Protokoloa" zegokion lur-zatia 2 zenbakiko finkarekin identifikatu zen -guztira 28.925 m2-ko azalerakoa zena, eta 22.290 m2-ko eraikitako azalera finkatua zuena-. Era berean, Konpentsazio Proiektuaren bidez, 2 zenbakiko lur-zatiaren jabetza esleitu zen kuotatan, "Acenor S.A." enpresaren lurrak eskuratzean zehaztu zirenekin alderatuta ezberdintasun arin bat zutela, eta honela geratu ziren kuotak zehaztuta: Gipuzkoako Foru Aldundiaren kuota % 93,8812, eta Hernaniko Udalaren kuota % 6,1188. Azkenik, Konpentsazio Proiektuan, hirigintza-aprobetxamendurik ez zuen eta poligonoan ezarri behar ziren industria guztientzat ziren zerbitzuen kokalekua izango zen 5. Alderdiko lur-zatiaren jabe guztiei jabetza indibisoa esleitu zitzaien. Horregatik, egin beharreko eskualdaketa gauzatzean, beharrezkoa zen lur-zati horren jabetzaren partaidetza zatitugabea ere eskualdatzea.

Horrela bada, finkaturik zeuden baldintza guztiak finken jabeak ziren bi administrazioek finkak besterentzeko beharrezkoak ziren erabakiak har zitzaten; hala ere, Asmoen Protokoloa izenpetu zutenek Protokoloaren interpretazioari buruz zituzten aurkako iritziek atzeratu egin zuten adostasunetara iristea eta, halaber, salerosketaren eskritura publikoa egitea 2005. urtera arte. Dokumentua interpretatzean sortu ziren arazoak bi oinarrizko alderditan zeuden oinarrituta: nork hartuko zituen bere gain hiritartzeko gastuak, eta eskualdatutako ondasunak ezin izango zirela baliatu hamabost urteko epean. Hiritartzeko gastuei zegokienez, sozietate eskuratzaileak uste zuen ez zegokiola berari gastu horiek bere gain hartzea, Asmoen Protokoloaren lehenengo klausulan zehaztuta baitzegoen eskualdatu beharreko finkak "gasturik, kargarik eta zerga-betebeharrik gabeak" izango zirela. Bigarren arazoa honetan zetzan: aipatutako Asmoen Protokoloan ezarrita zegoen sozietate eskuratzaileak eskualdatutako pabiloia nahitaez erabili behar zuela, hamabost urtez, enpresaren produkzio-jarduera burutzeko, eta betebehar hori bermatu behar zen baldintza erabakigarriaren bidez. Enpresa eskuratzailearen aburuz, hamabost urte horiek zenbatu behar ziren Protokoloa izenpetzen zenean, eta Foru Aldundiaren iritzia zen, berriz, epe hori zenbatu behar zela salerosketaren eskritura izenpetzen zenean.

Azkenik, 2005eko martxoaren 15ean, Diputatuen Kontseiluak baimendu zuen finken jabetzan zuen partaidetza zatitugabea saltzea. Foru Aldundiak bere gain hartu zuen hiritartzeko gastuak eta salmenta egiteko baldintza erabakigarri bat jarri zuen, salerosketaren eskritura izenpetzen zenean zenbatzen hasiko zen 15 urteko epean finkak ezin izango zirela besterendu, alegia. Eskritura 2005eko apirilaren 15ean eman zen. Salerosketaren eskritura sinatu zen egun berean, finkak eskuratu zituen sozietateak berraztertzeko errekurtsoa aurkeztu zuen Diputatuen Kontseiluak 2005eko martxoaren 15ean hartutako Erabakiaren hirugarren atalaren aurka. Atal horretan finken salmenta lotzen baitzitzaion aurreko paragrafoan deskribatutako baldintza erabakigarriari. 2007ko apirilaren 25ean, Donostiako Administrazioarekiko Auzietako 1. Zenbakiko Epaitegiak 92/2007 zenbakiko Epaia eman du. Horren bidez, aurreko paragrafoan aipatutako berraztertzeko errekurtsoa Gipuzkoako Foru Aldundiak ustez ezestearen aurka finkak erosi zituen sozietateak 2005eko uztailaren 28an jarri zuen 326/2005 administrazioarekiko auzi-errekurtsoa ezetsia izan zen. Epaiak, hirugarren zuzenbidezko oinarrian, kontratu-izaera egozten dio 1995eko martxoaren 20an izenpetutako Asmoen Protokoloari, honela adierazten baitu: "aurka egiteko arrazoiak kontratua sortzearekin eta horren eraginekin lotzen dira, negozio zibilaren arauen arabera. Ezin dira inolaz ere lotu 2005eko apirilaren 15eko eskritura publikoaren bidez izenpetu zen salerosketaren kontratuaren ondorioz sortutako kontratuaren eraginekin, Diputatuen Kontseiluak 2005eko martxoaren 15ean hartutako Erabakiaren bidez baimendu baitzen, baizik eta 1995eko Asmoen Protokoloaren ondorioz sortutakoarekin…".

Adierazitako guztia ikusita, eta lehenengo ondorio gisa, baieztatu behar dugu Diputatuen Kontseiluak 2005eko martxoaren 15eko bileran bete egin zuela, beraz, 1995. urtean izenpetutako Asmoen Protokoloa. Ez dugu ahaztu behar, gainera, Protokoloa ez betetzeak eragin zezakeela, ziur aski, administrazio honi erantzukizuna eskatzea eta kalte-galeren ordaina eskatzea (faktoria ixtea, kalte-ordainak kaleratzeagatik eta pabiloian egindako inbertsioengatik, eskuratu gabeko irabazia, eta abar).

Eskualdaketari buruzko analisi juridikoari dagokionez, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak aditzera eman du, bere txostenean, eragiketa hori eginda bete gabe geratzen dela Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Ondarearen uztailaren 9ko 8/1996 Foru Arauaren 46.2 artikulua, "bertan ezartzen baita zuzeneko besterentzeetan, besterentzeko prezioaren murrizketa ezin izango dela, tasazio-prezioarekin alderatuta, % 50etik gorakoa izan". Aipatutako artikuluan Herri Kontuen Euskal Epaitegiak aipatutako muga ezartzen dela egia bada ere, gogora ekarri behar dugu Ondarearen Foru Araua aldatu egin zela Gipuzkoako Lurralde Historikoko 1998ko Aurrekontu Orokorrak onartzen dituen abenduaren 22ko 7/1997 Foru Arauaren bidez, eta zehazki, 5. idatz-zatia gehitu zitzaiola 46. artikuluari, era honetan idatzita: "Salbuespenez, ondasun eta eskubideak zuzenean eta dohainik inorenganatzea onar daiteke, 1. apartatuan jasotako helburuarekin" (46. artikuluaren 1. idatz-zatia da ondasunen eta eskubideen besterentzea baimentzen duena, horren bitartez Gipuzkoako Lurralde Historikoko jarduera ekonomikoa sortzea edo finkatzea ahalbidetzen denean). Horrela bada, Ondarearen Foru Arauaren 46. artikuluari gehitu zitzaion idatz-zati berri horri jarraituz, uler daiteke 2. idatz-zatian ezarritako muga gaindi daitekeela, zeren Foru Aldundiak ondasunak dohainik besterentzea baldin badauka, prezio bat jarrita ere besterendu ahal izango baititu, nahiz eta salneurri hori ondasunen balioaren % 50etik beherakoa izan, Zuzenbidean onartutako printzipioaren arabera "gehiago ahal duenak gutxiago ere ahal du" eta. Ondorioz, eta ikuspegi hori aintzakotzat hartuta, Diputatuen Kontseiluak 2005eko martxoaren 15ean hartutako Erabakiak Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Ondarearen uztailaren 9ko 8/1996 Foru Araua betetzen du.

Horrez gainera, adierazi behar dugu, gorago aipatu dugun epaian (92/2007 Epaia, apirilaren 25ekoa, industri finkak eskuratu zituen merkataritzako sozietateak jarritako 326/2005 zenbakiko administrazioarekiko auzi-errekurtsoa ezezten duena), laugarren zuzenbidezko oinarrian ere ondorioztatzen denari jarraituz, salmenta legezkoa dela, Ondarearen Foru Arauaren 45. artikuluaren 3. idatz-zatian ezarritakoaren arabera; eta baita 46. artikuluan ere, horren bidez besterentze zuzena baimentzen baita, jarduera ekonomikoa edo enplegua sortzea edo finkatzea ahalbidetzen duenean. Kasu horretan, gainera, 50. artikuluak baldintzak eta bermeak aurreikusten ditu, merkatuan dagoena baino salneurri txikiagoan esleitzen baldin bada (ikus 7. oharra dokumentuaren amaieran).

Beste alde batetik, eta espediente horrekin berarekin lotuta, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak uste du, enpresa eskuratzaileak ondasunak erabili dituen urteei dagokienez -bai salmentaren bidez eskualdatu direnak (1994-2005), bai bulegoak dituen eraikinaren bi solairu (1994-2003)-, erabiltzeko doako lagatzea burutu dela eta horrek ez duela betetzen ezargarria den ondarearen araudia. Horri buruz esan behar dugu Foru Aldundiak ez duela inolako erabakirik hartu enpresa eskuratzaileari ondasunak erabiltzeko doako lagatzea baimentzeko. Hau da benetan gertatu zena: lehendabizi, gorago aipatu dugun krisi ekonomiko larriaren egoera orokorrean, eta Eusko Jaurlaritzaren Sortu programaren kudeaketen ondorioz, enpresak ondasunak okupatuak zituela ez soilik 1995eko martxoaren 20a baino lehen, orduan izenpetu baitzen Asmoen Protokoloa, 1994ko azaroaren 15a baino lehen ere okupatuak baitzituen, egun horretan Diputatuen Kontseiluak aditzera eman baitzuen finkak enpresaren alde eskualdatzeko Foru Aldundiaren borondatea. Ondorioz, enpresak hasiera batean ondasunak okupatu zituenean, prekarioan okupatu zituen (ikus 8. oharra dokumentuaren amaieran).

Behin ondasunak okupatu zirenean, eta enpresaren jarduerak Aldundiari edozein erantzukizun sor ziezaion saihestearren, Asmoen Protokoloan bosgarren klausula gehitu zen, eta horren arabera sozietate eskuratzailearen kargu eta konturakoak izango ziren Protokoloan zehaztutako ondasun horietan burutzen ziren erabilera eta jardueren ondorioz sortutako kalte, galera edo erantzukizunak. Gerora, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak bere txostenean aipatzen dituen bulegoetako eraikinaren bi solairuak besterenduko ez zirela erabaki zenean, enpresari solairuak uzteko agindua egin zitzaion, eta agindua bete zuen 2003. urtean.

2.– Foru Aldundiaren kontuari buruzko iritziari egindako alegazioak.

"GFAk ez ditu ez zordunak, ez zerga-hartzekodunak aurrekontuetan erregistratzen; halaber, diruzaintza-geldikinean ere ez da islatzen ez kaudimengabezietarako zuzkidura, ezta erakunde-konpromisoetarako zuzkidura ere. Kontu-sail horien ondorioz, aurrekontuko kontabilitatetik sortu den diruzaintzako geldikina 6.250.000 euroan gehitu behar da".

Era berean, A.7. Sarrerak eta zordunak izenburuko eranskinean, hau adierazten da:

"GFAk ez ditu ez zordunak (445.855.000 euro), ez zerga-hartzekodunak (19.411.000 euro) eta, beraz, eragiketa horietarako ez dago aurrekontuan ordaintzeko zain dagoen kopururik; halaber, diruzaintzako gerakinean ez da islatzen kaudimengabezietarako zuzkidura (387.411.000 euro), ezta erakunde-konpromisoetarako zuzkidura ere (32.783.000 euro). Diru-sail horien guztien ondorioa da aurrekontuaren kontabilitatea eginda sortzen den diruzaintzako gerakina 6.250.000 euroan gehitu behar dela."

Aldundiak, bere kontabilitatean, zerga-zordunak eta zerga-hartzekodunak erregistratzen ditu. Halaber, zerga-zorraren kaudimengabeziarako eta erakunde-konpromisoak betetzeko dauden zuzkidurak kalkulatzen ditu, zerga-kontuetako zergapeko bakoitzari buruz dagoen informazio xehatuan oinarrituta. Kontabilitateko informazio hori guztia 2005eko Kontu Orokorrean adierazita dago, eta zehaztasunez islatzen du zerga-eragiketen ondoriozko kreditu eta zordunketen zenbatekoa, eta baita hornidurak ere. Aurreko paragrafoan adierazitako informazioa eskura izan arren, Aldundiak zuhurtziaren irizpidea erabiltzen du diruzaintzako gerakina zehazteko orduan, eta ez ditu zenbatzen zergapeko zordunen eta zerga-hartzekodunen kontuetako saldoak, ezta kaudimengabeziarako zuzkiduren eta erakunde-konpromisoetarako zuzkiduraren kontuetakoak ere. Horren arrazoia da kaudimengabeziarako eta erakunde-konpromisoetarako zuzkiduren zenbatekoa kalkulatzen direla estimazioetan oinarrituta eta, bestaldetik, kontu-sail horien guztien saldo positibo garbia txikia dela, zerga-zordunek sortutako zenbateko osoarekin alderatuta, hau da: 6.250.000 euro eta 445.997.000 euro, hurrenez hurren.

3.– Kudeaketari buruzko alderdi eta gomendioei egindako alegazioak.

3.1.– Kontratazioa.

Kontratisten erregistroa:

"GFAren Kontratuen Erregistroan ez daude jasota erregistroa egiteko arauak ematen dituen 24/2001 Foru Dekretuak ezarritako alderdi guztiak. GFAk kontabilitatearekin batera eratutako prozedura zehaztu behar du, kontratuen erregistroa egiteko."

Epaitegiak jakin badaki kontratuen erregistroaren mantentze-lanak eskuz egiten direla. Horrexegatik, prozesu nekeza eta denbora luzea behar duena da. Erregistroan kontratuen luzapenak eta aldaketak sartzeko, beharrezkoa izango litzateke egun Erregistroan ari diren giza baliabideak bikoiztea. Izan ere, Epaitegiaren arabera departamentuek Erregistroan sartzeko igorri behar duten informazioa aldez aurretik egiaztatu behar da, erregistratutako informazioaren fidagarritasuna bermatzearren.

Foru Aldundia kontratu publikoak kudeatzeko aplikazio informatiko bat lantzen ari da, eta aurreikusita dago aplikazio horren garapenean beharrezkoak diren datuak lortzea, Kontratuen Erregistroa 24/2001 Foru Dekretuak aurreikusitakoaren arabera kudeatu ahal izateko.

Kontratazio espedienteak:

"2005ean esleitutako hamahiru espedienteren artean, bat aleko prezioan eta gainerakoak guztira 77.371.000 euroan esleitu dira. Espediente horien administrazio-klausulen orrietan finkaturik dago eskaintza ekonomikoaren balioa neurtzeko formula. Formula hori objektiboa eta publikoa izan arren, orrian bertan aurreikusitako prezio-faktorearen neurketa murrizten du. Horrela bada, nahiz eta lizitazioaren baldintzetan aurreikusten den prezio-faktorearen pisua lehiaketan % 10etik % 61ra artekoa izan behar duen, egiaz, formulak ezarri ondoren, garestienaren eta merkeenaren puntuen aldea ehunekoetan 2tik 13ra artekoa da; horren ondorioz, pisua galtzen du irizpideen guztizko balio-neurketetan."

Orrian aurreikusitako formula erabilita, proposamen ekonomiko garestienaren eta merkeenaren arteko puntuen aldea aldagarria da, lizitazio bakoitzean aurkezten diren eskaintzen arabera. Horregatik, irizpideen balioztapen osoaren aurrean, irizpide horrek lizitazio bakoitzean duen garrantzitik ez da ezinbestez ondorioztatu behar hain txikia den puntuen diferentziala eta orrian aurreikusitako ponderazioarekin kontraesana dagoenik.

"2005ean esleitutako hamabi espedienteren artean, bi aleko prezioan eta hamar guztira 78.302.000 euroan esleitu dira. Espediente horietan, esleitzeko irizpen modura, kontratisten kaudimenari buruzko alderdiak sartu dira (azken ekitaldietan antzeko lanak gauzatzean izandako kalitatea, esperientzia antzeko lanetan, giza taldea balioztatzea, obrari atxikitako langileak, obrari atxikitako makineria eta baliabide osagarriak); horiek guztiak, ordea, lizitazioa egitean egiaztatu behar dira, eta ezin dira esleipena egitean aintzat hartu, une horretan eskaintza baizik ezin baita balioztatu."

Nahitaezko desjabetzea behar duten proiektuak kudeatzeko aplikazio informatikoa garatzeko kontratua:

HKEEk uste du, aurreko kasuetan bezala, esleitzeko irizpideetan hautatzeko irizpideak kontuan hartu direla. Orrien IV. eranskinean azaldutakoaren arabera, hauek izan ziren kontratua esleitzeko irizpideak:

– Lan-metodologia eta proiektu-taldea: 20 punturaino.

– Eskainitako funtzionaltasuna eskakizunei egokitzea: 20 punturaino.

– Hobekuntza funtzionalak: 20 punturaino.

– Antzeko proiektuen kalitate teknikoa: 20 punturaino (ikus 9. oharra dokumentuaren amaieran).

– Proposamen ekonomikoa: 10 punturaino.

– Gauzatzeko epea: 10 punturaino.

Beraz, irizpide horietako bat ere ezin da hartu hautatzeko irizpidetzat.

Gipuzkoako Foru Aldundiaren eraikinak energia elektrikoez hornitzeko kontratua.

HKEEk uste du espediente honetan berdintasuna dagoela kaudimen teknikoa egiaztatzeko baldintzen eta balioztatzeko irizpideen artean, eta gu ez gatoz bat iritzi horrekin. Lehiaketan parte hartu zuten enpresen kaudimen teknikoa arrazoituta dago, orrien V. eranskinaren arabera, era honetan:

– 54/1997 Legeak ezarritako baldintzak betetzea.

– Banatzaileen Erregistroan izena ematea.

– Transformazioko 25 MVA. baino gehiago dutela egiaztatzea.

– Donostiatik 50 km-ko inguruan, bulegoa edo zerbitzu-puntua izatea, merkataritzagunea duena.

Eskaintzak balioztatzeko irizpideetan, aldiz, prezioaz gain, "espero den zerbitzuaren kalitatea" ere balioztatu zen eta, horretarako, orrien IV. eranskinaren arabera, adierazle hauek kontuan hartu ziren:

– Kontratuaren zerbitzura jarritako baliabide teknikoak eta giza baliabideak (ikus 10. oharra dokumentuaren amaieran).

– Zerbitzua eta bere kalitatea bermatzeko erabilitako barne-prozedurak adieraztea.

– Kontratua gauzatzean proposatu beharreko hobekuntzak.

– Proposatu beharreko beste prestazio batzuk.

Gure iritziz, bi ataletan kontuan hartzen diren elementuak ezberdinak dira.

"2005ean esleitutako zortzi espedienteren artean, bi aleko prezioan eta sei guztira 12.776.000 euroan esleitu dira. Espediente horien esleipena ez da dagokien aldizkari ofizialetan argitaratu (7 GAOn eta 2 EBAOn)."

Foru Administrazioaren Kalitaterako Departamentuaren espedienteei dagokienez, adierazi behar dugu kontratuak ez direla aurten arte banaka esleitu Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean. Orain arte, iragarkiak argitaratzen ziren hiru hilean behin, eta horietan sartzen ziren aldi horretan egindako esleipen guztiak. Horregatik ez dira gehienetan iragarki horiek aurkitzen. Arazo hori konponduta dago.

"2005ean guztira 63.749.000 euroan esleitutako sei obra kontratutan, proiektuaren aldez aurreko zuinketa, behin-betiko onetsi aurretik egin da."

Bide azpiegituretarako Sailak kudeatutako 3 kontratuei dagokienez, GFAk honako hau alegatu du: APKLTBren 129. artikuluari jarraituz, egia da proiektuaren zuinketa proiektua onartu eta gero egin behar dela, obra kontratatzeko espedientea izapidetu baino lehen. Beste alde batetik, orduan indarrean zegoen Gipuzkoako Errepide eta Bideen azaroaren 25eko 17/1994 Foru Arauak 21.8. artikuluan xedatutakoaren arabera, proiektu batek lurrean eragin berririk sortzen ez badu, jendaurreko informazioa eta udalei aldez aurretik entzutea aukerakoak dira eta, beraz, ez da beharrezkoa aurretiazko izapiderik egitea.

Era berean, orduan indarrean zegoen Gipuzkoako Errepide eta Bideen azaroaren 25eko 17/1994 Foru Arauak 23. artikuluan xedatutakoaren arabera, trazadura-proiektuak izapidetu eta onartzeak salbuetsi egiten du jendaurreko informazioa eta entzutea izapideak egiteko betebeharretik eraikuntza-proiektuari onespena emateko, eta baita, bere kasuan, "ingurumen-eraginaren adierazpen" berria onartzeko betebeharretik ere, aipatutako adierazpena aurretiazko proiektua onartzeko prozeduran eginda baldin bazegoen.

Horregatik, aipatutako araudiari jarraituz, eta kontuan hartuta, proiektu horiei dagokienez, obrak egiteko behar ziren lurrak, ekonomia eta bizkortasuna zirela-eta, onartuta zegoen trazadura-proiektuan oinarrituta kudeatzen hasiak zirela, erabaki beraren bidez onartu ziren eraikuntza-proiektua eta kontratazio-espedientea. Eta arrazoi horrengatik, proiektua onartu baino lehen egin zen zuinketa.

"GFAk, orokorrean, prezioen berrikusketak kontratistak kitatzen dituen unean kontuetaratzen ditu, obra gauzatzeko aurreikusitako kredituaren kontura (aurreko ekitaldietan esleitutako lau espedientetan azaleratu da). Horren ondorioz, hainbat une jakinetan ez da aurrekontuan diru-izendapenik izaten; hori dela eta, bereizirik aurrekontuetaratu behar lirateke obra eta prezioen berrikuspena."

Bide azpiegituretarako Departamentuaren espediente horiei dagokienez, jakinarazi da aipatutako departamentuak izapidetzen dituela, kontratistari ordaintzen zaizkion ziurtagirietan, kontratistaren eskubideen arabera egindako prezioen berrikuspenen zenbatekoak; eta urriaren 12ko 1098/2001 Errege Dekretuak, Administrazio Publikoen Kontratuei buruzko Legearen Arautegi Orokorra onartzen duenak, 105. artikuluan xedatutakoa betez, gauzatzen ari diren kontratuetako prezioen berrikuspenetik ondorioztatzen diren gastu handienei aurre egiteko, beharrezkoak diren kredituen atxikipenak izapidetu ohi dituela.

Horrela bada, Gi-131 Donostia-Hernani. Martutene-Hernani Zatia (2-V-7/1992 A) errepidearen saihesbidea eraikitzeko proiektuaren obrei dagozkien eta ikuskatu diren espedienteetan esaterako, Administrazio Publikoen kontratuen Legeriak eta bere garapen-arautegian aurreikusitakoaren arabera, obrak egiten ari ziren bitartean, AD 156-C/2005 eta 160-C/2006 Erabakien bidez, baimendu eta erabaki zen 9.735.570,69 euroko gastu gehigarria, "prezioen berrikuspen" kontzeptuan. Kontratistari, 2006-12-31 arte 8.470.903,28 euroko kopuru metatua ordaindu zitzaion, prezioen berrikuspenaren kontzeptuan. Beraz, ez da inoiz diru-izendapenik eza gertatu.

Era berean, GIi-632. Zatia: Ormaiztegi-Zumarraga. (3-V-36/1999) errepidearen saihesbidea eraikitzeko proiektuaren obrak egitean, Administrazio Publikoen kontratuen Legeriak eta bere garapen-arautegian aurreikusitakoaren arabera, eta 2003ko azaroaren 25eko 126-TC/2004 eta maiatzaren 31ko 58C/2005 Erabakietan oinarrituta, baimendu eta erabaki zen 2.751.656,29 euroko gastu gehigarria, "prezioen berrikuspena" kontzeptuan.

"Hamabi obratan kontratuan aurreikusitako epearekiko, exekuzio epea nabarmen luzatu dela ikusi da. Exekuzioaren plangintza edo kontrol desegoki honi gehitu behar zaio epea dela GFAk obrak esleitzeko erabiltzen dituen irizpideetariko bat; honenbestez, esleipenean gerora izugarri aldatzen den irizpidea erabiltzen ari da."

Bide azpiegituretarako Sailaren zazpi kontratuei dagokienez, ez dugu egokitzat jotzen kontratuak gauzatzeko epea luzatzearen eta kontratu horien plangintza eta kontrol desegokiaren artean HKEEk ezartzen duen lotura zuzena, gai horretan kausa-efektu harremana kasu bakoitzean aztertu behar litzatekeela uste dugulako, izan ere, obren plangintza eta kontroletik kanpo dauden hainbat alderdik dute horretan eragina.

Horren inguruan gogorarazi behar dugu APKLTBk berak jasota daukala kontratuak gauzatzean atzerapenak gertatu ahal izatea, kontratistari egoztekoak diren arrazoiengatik (APKLTBren 95. artikulua) zein kontratistari egoztekoak ez diren arrazoiengatik (APKLTBren 96.2. artikulua), eta horren arabera onartzen da epea luzatzea zigorra jarrita edo zigorrik gabe, eta halaber, kontratua suntsitu daiteke. Era berean, adierazi behar dugu gauzatzeko epeetan aldaketak erabakitzen direla, zenbaitetan, proiektu aldatuak onartzearen ondorioz, HAKLAOk xedatzen duenaren arabera (159. eta 162. artikuluak), eta halaxe gertatu dela A.15 eranskinean aipatzen diren obra batzuetan, horien gauzatzeko epeak luzatu egin direlako, proiektuaren eta kontratuaren aldaketetan oinarrituta.

Beste alde batetik, esan behar dugu epeak luzatzeak ez dakarrela berekin esleitzeko irizpidearen funtsezko aldaketarik, atzerapen-egoera erabakigarriak ezin baitira identifikatu eskaintzak balioztatzeko orduan; horrez gain, baldintza administratibo berezien orriaren arabera, esleitzeko irizpide hori balioztatzeko, kontuan hartzen da, bereziki, proposamenak bere osotasunean eskaintzen duen bermea, aurkeztutako proposamenaren arabera behar bezala gauzatuko dela ziurtatzearren.

Publizitaterik gabeko prozedura negoziatuak:

Herri Kontuen Euskal Epaitegiak, Lurralde Antolaketa eta Sustapenerako Departamentuari dagozkion hamaika espediente -publizitaterik gabeko prozedura negoziatuaren bidez izapidetuak eta guztira 373 mila euroan esleituak- aztertu eta gero, gomendatzen du eskaintzen eskaria areagotzea lehiatzaile kopurua handiagoa izan dadin. Izan ere, espedienteetako bederatzitan bakarrik jaso da eskaintza bat, eta gainerako bietan hiru eskaintza jaso badira ere, horietako bik lizitazio mota gainditzen dute.

Ekainaren 16ko 2/2000 Errege Dekretu Legegileak, Administrazio Publikoen Kontratuen Legeari buruzko Testu Bategina onartzen duenak, 92.1. artikuluan xedatzen du publizitaterik gabeko prozedura negoziatua erabiltzen denean, beharrezkoa izango dela hiru eskaintza gutxienez eskatzea. Herri Kontuen Euskal Epaitegiak berak onartzen du bere txostenean, hamaika espedienteetan hiru eskaintzak eskatu direla eta, beraz, Lurralde Antolaketa eta Sustapenerako Departamentuak indarrean dagoen legediak agindutakoa betetzen du. Nolanahi ere, Epaitegiaren gomendioa jaso eta gero, prozedura mota horretan eskatzen diren eskaintzen kopurua handitu egingo da, ahal den guztietan.

3.2.– Diru laguntzak.

Araudi arautzailea:

"GFA diru-laguntzei buruzko Foru Araua izapidetzen ari da, 2003ko azaroaren 18ko BOEn argitaratu zen eta hiru hilabete geroago indarrean sartu zen Diru-laguntzei buruzko 38/2003 Lege Orokorra garatzeko. Lehenengo xedapen iragankorrean, urtebeteko epea ezarri zen araudia egokitzeko."

Azaroaren 25eko 27/1983 Legeak, Autonomia Erkidegoko Erakunde Komunen eta bertako Lurralde Historikoetako Foru Organoen arteko Harremanei buruzkoak, 7. artikuluan zehazten du Lurralde Historikoetako foru-organoek eurena soilik den eskumena dutela, eta bakoitzak duen araubide juridikoaren arabera gauzatuko duela eskumen hori, gai hauetan:

– Bertako aurrekontu eta kontuak egitea eta onartzea, hala nola kreditu- eta finantza-eragiketak, lege beraren bigarren tituluan adierazitakoaren arabera.

– Autonomia Estatutuaren 41. artikuluan xedatutakoak eta, oro har, Ekonomia Itunaren Legeak eta zergei buruzko beste arau eta xedapen batzuek ematen dizkieten guztiak.

Era berean, 27/1983 Legearen 14. artikuluan, 1. idatz-zatian, ezarrita dago Lurralde Historikoek finantza- eta aurrekontu-autonomia izango dutela beren eskumenak Autonomia Estatutuaren eremuan betetzeko, 27/1983 Legearen xedapenak eta ezargarriak diren gainerako legeek zehaztutakoari jarraituz.

Beste alde batetik, maiatzaren 23ko 12/2002 Legeak, Euskal Autonomia Erkidegoarekiko Ekonomia Ituna onartzen duenak, 48. artikuluan arautzen ditu Estatuaren eta Euskadiko Autonomiaren arteko finantza-harremanen printzipio orokorrak, eta zehazten du harreman horiek hainbat printzipioren bidez gauzatu behar direla. Printzipio horien artean, ogasun- eta finantza-autonomia dago, Euskadiko erakundeek beren eskumenak garatu eta gauzatu ahal izateko.

Sektore publikoaren finantza-jardueraren zati handi bat diru-laguntzen bidez burutzen dela kontuan izanda, pertsona eta erakunde publiko edo pribatuen gizarte- edo ekonomia-alorreko eskaerei diru-laguntzen bidez erantzuna ematearren, aipatutako arauek nahikoa gaitasun ematen diete lurralde historikoetako erakunde eskudunei diru-laguntzei buruzko foru-arauak onartzeko, Estatuaren berariazko onespetik behar izan gabe, eta eremu komunean aurretiaz emandako inongo legeren garapena izateko beharrik gabe.

Batzar Nagusiek onetsitako diru laguntzak:

"HKEEk Euskadiko Txirrindularitza Fundazioari 2004-2005 aldian eman zaizkion laguntzen gainean mamitu duen txostenaren arabera, fundazio horren jarduerak soberakindun suertatu dira aipatutako ekitaldietan, guztira 2.503.000 euroko zenbatekoan; honenbestez, 2004ko eta 2005eko ekitaldietan GFAk guztira emandako 1.800.000 euroko diru-laguntzan mugatu egin behar zukeen diru-laguntzaren zenbatekoa, gogoan hartuta bakarka edo beste baliabide batzuekin batean ezin duela diruz lagundutako jardueraren kostua gainditu; hori dela eta, dagokion kopurua itzultzeko eskatu behar da."

Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekarpena zenbateko itxia eta zenbatua da, Lankidetza Hitzarmenean adierazita dagoena eta Fundazioak bere gain hartutako konpromisoen kontraprestazio gisa ordaintzen dena. Aipatutako konpromisoak Hitzarmenaren lehenengo klausulan jasota daude, eta Fundazioak edozein kirol-ekitalditan parte hartzen duenean Gipuzkoako Lurralde Historikoaren irudia Gipuzkoaren bereizgarriak erakutsiz sustatzean dautza; era berean, Gipuzkoako Foru Aldundiarekin lankidetzan aritzeko konpromisoa du, gipuzkoar eta, oro har, euskal txirrindularitza sustatzeko eta babesteko, bere antolaketa eta Gipuzkoako Lurralde Historikoko txirrindularien ohiko aurreratzea errespetatuz.

Beraz, Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekarpenak, funtsean, babesletza-kontratuaren izaera du, betebehar zehatz batzuk dauzkala. Horietako bat, adibidez, babestutakoaren irudia lagatzea da, eta horren truke ordaintzen dio Foru Aldundiak kontraprestazio ekonomikoa. Eragin horretarako, Hitzarmenaren bosgarren klausulan aurreikusita dago Segimendu Batzordea eratzea, Fundazioak burutu beharreko publizitatea zehazteko, lankidetzaren segimendua egiteko edo helburuak zein neurritan betetzen diren ebaluatzeko (ikus 11. oharra dokumentuaren amaieran).

Publizitatearen eta lehiaren bidez emandako diru laguntzak:

Atal honetan adierazten da diru-laguntzari dagokienez, zenbaitetan, dekretu arau-emailean diru-laguntzaren gehienezko portzentajea zehaztatuta egoteak, diru-laguntzaren portzentajea zein suposamendutan ezar daitekeen adierazi gabe, arbitrariotasun-arriskua sor dezakeela diru-laguntzak emateko orduan. Ez dugu uste diru-laguntzen portzentaje ezberdinak ezartzeagatik arbitrariotasunez hitz egin daitekeenik, portzentaje horiek zehaztea oinarrituta baitago finantzaketa-planen aurkezpenean, eta plan horien arabera alde handiak daude diru-laguntza eskatzen dutenek berezko baliabideak sortzeko gaitasunean.

Mendiko nekazaritzako elkarteekin sinatutako hitzarmenei dagokienez, adierazi behar dugu diru-laguntza horiek emateko orduan errespetatu egiten dela Dekretu arau-emailean adierazitako gehienezko portzentajea, eta onartzeko dauden proiektuen interesaren arabera ematen direla. Diru-laguntza horiek arautzen dituen dekretuari jarraituz, Landa Ingurunearen Garapenerako Departamentuari dagokio eskualdeko jarduketa-programak onartzea -mendiko nekazaritzako elkarteek aldez aurretik landu edo proposatuak direnak-, eta proiektu horien interesa balioztatzeko orduan parte hartzen dute, aipatutako departamentuaz gain, elkarte horietan ordezkaturik dauden erakundeek eta gainerako eragileek.

Diru laguntza mota ezberdinek batean dituzten akatsak:

"4.582.000 euroko zenbatekoarekin emandako sei diru-laguntza izendunetan, diru-laguntzaren zenbatekoaren % 100 aurreratu zen, aldez aurretik emakida eragin zuen xedea bete izana egiaztatu gabe eta diru-laguntzak emateari buruzko 27/1993 Foru Dekretua garatzen duen 327 zenbakiko Foru Aginduaren hirugarren atala urratuz."

Deustu Unibertsitateari eta Mondragón Unibertsitateari emandako diru-laguntzen xedea unibertsitate-esparruan ekintzak edota inbertsioak sustatzea da, jakintzaren gizartean Gipuzkoako unibertsitateak beren betebehar berrira egokitzeko. Adierazitako aurrerapenak erakunde onuradunen izaera, lurraldean duten ezarpen eta eragin maila, finantzaketa-gaitasuna eta egin beharreko ekintzak edota inbertsioak ahalik eta azkarren gauzatu eta betetzearen ondorioz lurraldearen ekonomian sortzen diren aldeko eraginak kontuan izanda egin ziren. Hala eta guztiz ere, 2005. urtean diruz lagundutako ekintza edota inbertsio guztiak arrazoitu arte, ez da 2006ko diru-laguntza ematen.

"4.282.000 euroko zenbatekoarekin emandako hogeita bederatzi diru-laguntzatan, % 100etik beherako portzentajea aurreratu da, bermeak finkatu gabe."

Ezagutzaren Klusterrari Klusterreko Jardunaldiak egiteko eta Artetik Berrikuntzara Kultur Elkarteari proiektu berezi bat burutzeko diru-laguntzak ematean kontuan hartu zen jarduerak garatzen zituzten erakundeen izaera berezia eta finantzatzeko duten gaitasuna, burutu beharreko ekintzak behar bezala gauza daitezen ahalbidetzeko.

"Guztira 16.576.000 euroko diru-laguntzen emakida arautu behar duten hamar dekretu arautzailek aurrerakinak emateko aukera aurreikusten da (% 50 eta % 80 bitartean), aurreikusitako laguntzen onuradunek aurkeztu behar dituzten bermeen zenbatekoa eta moldea batere zehaztu gabe."

58/2004 eta 27/2005 eta 58/2005 Foru Dekretuak, Jakintza sustatzekoak.

Oharrean dekretuak gaizki izendatuta badaude ere, ulertzen da Ekintzailetza sustatzeko Programa dela. Aipatutako araudian, hainbat jarduketa eta erakunde onuradun aipatzen dira. Horrela bada, enpresak sortzeko laguntzari dagokionez Txekin eta Txekintek programak ditugu (elkarrekin aurrekontuaren ia % 80 osatzen baitute), eta emandako diru-laguntzak kudeatzeko era hauxe da:

– Txekin: diru-laguntza osoa eman eta ordaintzen da jarduera egin eta egiaztatu ondoren; eta

– Txekintek: diru-laguntza gehienak ordaintzen dira diruz lagundutako erakundeen banku-abaletan oinarrituta.

36/2004 Foru Dekretua, Gipuzkoako Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Sarea.

Foru-dekretu horrek jasotzen du 10. artikuluan ordainketa aurreratua egiteko aukera, proiektua hasita dagoela behar bezala egiaztatu denean. Erakunde onuradunak akreditatuta daude Euskadiko Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Sareko eragile gisa, eta irabazi asmorik gabeko erakundeak dira, ikerkuntzan aritzen direnak; beraz, uste dugu beren finantza-egoera kontuan izanda, arrazoiturik dagoela bermerik gabeko ordainketa aurreratuak egitea. Diru-laguntza ikerketa-proiektuak egiteko, ikerketarako ekipoak erosteko edo zientziaren hedapenerako proiektuak egiteko ematen da.

47/2004 Foru Dekretua, Gipuzkoan Jakintza Sustatzekoa.

Dekretu horretan, hainbat jarduketa eta erakunde onuradun mota ezberdintzen dira. Hala ere, nabarmendu behar dugu finantzatutako erakundeen % 90 baino gehiago hezkuntza- eta unibertsitate-sareko eta Euskadiko Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza Sareko erakundeak direla. ldo horretan, eta beren izaera batez ere publikoa zein beren finantza-gaitasunak ikusita, ordaintzeko eskema honi jarraitzen diogu: emandako diru-laguntzaren % 50 ordaintzen da jardueraren hasiera behar bezala arrazoitu denean, eta gainerako % 50 jarduera egin eta egiaztatu denean.

3.3.– Ondarea.

Atal honetan, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak adierazten du 2003an Zubietako Garraio Zentroan 2.584.000 euroan egindako orubeen salmentatik 1.292.000 euro kobratu direla 2006. urtean. Horri buruz esan behar dugu ZU.05 Zubietako Garraio Zentroa HJAko b.100/2 lur-zatia errepideko garraioan ari diren enpresen alde salerosketaren bidez besterentzeko dei egindako lehiaketaren klausula administratibo eta baldintza teknikoen orrian, 23. klausulan, zehazturik geratu zela nola egin behar den prezioaren ordainketa. Era honetan, alegia:

– Esleipen-zenbatekoaren % 20 salerosketaren kontratu pribatua izenpetzerakoan. Kontratua esleipena jakinarazi eta hurrengo egunetik hasita hiru hilabeteko epearen barruan sinatu beharko da.

– Esleipen-zenbatekoaren % 30 salerosketaren kontratu pribatua izenpetu eta hiru hilabetera.

– Eta gainerako % 50 salerosketaren eskritura publikoa egilesten denean.

Horren ondorioz, prezioaren % 50 kobratu zen lehiaketa esleitu zen urtean, hau da, 2003. urtean; eta gainontzeko % 50 ezin zen kobratu finkak eskualdatzeko eskriturak egiletsi arte.

Aipatutako orrian zehaztuta zegoen, halaber, Zubietako Garraio Zentroko lurren titulartasuna eskuratzea izapidetzen ari zela, une hartan, nahitaezko desjabetzearen sistemaren bidez eta, hala, lehiaketaren ondorioz egiten ziren esleipenak kontratu pribatuan formalizatuko zirela hasiera batean; kontratu hori eskritura publiko bihurtuko zela lurrak Foru Aldundiaren izenean erregistroan inskribatu eta gero, desjabetzeko espedienteen izapideak legez ahalbidetzen zuen unean. Hala, 2006. urtera arte ezin izan zen "HJA ZU.05.1 Zubietako Garraio Zentroa Barrutiko Lurrak Desjabetzeko Proiektua" Donostiako 4 zenbakiko Jabetzaren Erregistroan inskribatu eta, hortaz, aurten arte ezin izan dira salerosketaren eskritura publikoak egiletsi eta besterentze-prezioaren % 50 kobratu.

3.4.– Uliazpi Erakunde Autonomoa.

"Ekitaldian, zaharberritzeko hainbat lan gauzatu dira hornitzaile batekin, guztira 88 mila euroko zenbatekoarekin, aleko prezioetan kontratazio-espedientearen bidez kontratatuak izan zitezkeenak."

Lan horien kontratazioa, funtsean, oso ezaugarri zehatzak dituzten konponketak egiteko beharraren ondorioa da; konponketa horiek zentroa itxita dagoenean burutu behar dira, instalazioak zerbitzua eman ahal izateko ezinbestekoak direlako, zehazki egoitza-unitateetako bainugelak baitira. Iaz zentroa itxita egon zen Eguberrietan bakarrik, eta data horietako egun batzuk, gainera, jai-egunak dira. Beraz, enpresa esleipendunak hainbat baldintza bete behar ditu, esaterako zentroko instalazio guztiak ezagutzea (elektrizitatea, ur-hornidura, eta abar), edozein arazo sortzen bada ere; beste alde batetik, enpresak ohiko lanegunetatik kanpo ere lan egiten duten langileak izan behar ditu, eta horri guztiari gehitu behar zaizkio dauden egunak, baita jai-egunak ere, eraikuntza-enpresentzat langileak aurkitzea oso zaila izaten baita egun horietan (Eguberrietan). Horregatik, hain zuzen ere, kontratatu zen zuzenean lan hori egitea berma zezakeen enpresa.

"Zuzenean kontratatu da laguntza emateko zerbitzu medikuak egitea, ekitaldian 46 mila euroko gastua eragin dutenak; ordea, gastuaren berdintasuna aintzat hartuta, dagokion kontratazio-espedientea izapidetu behar zatekeen."

Uliazpiren egiteko nagusia ongizate orokorra eta bizi-kalitatea sustatzea da, biztanleriaren multzo zehatz batean, hau da, adimen-ezintasuna eta laguntzaren behar orokorrak dituzten pertsonen taldean. Horrela bada, eta beste alderdi askoren artean, adimen-ezintasun larriaren esparruan espezializatuta dauden zerbitzu medikoen multzo bat dago, erabiltzaileei behar bezalako arreta eskaini ahal izateko. Horregatik, bada, zerbitzu profesional zehatz horien kontratazioa esleitzeko, kontuan hartu dira eskatu beharreko medikuntza-espezialitatea eta parte hartzen duen profesional bakoitzaren entzutea.

"Elikagaiak kontratatu dira zuzenean, guztira 299 mila euroko zenbatekoarekin, eta elikagai horien erosketa prozedura ireki batean multzoka egin zitekeen."

2005. urtearen bukaeran, amaiera eman zitzaion elikagaien hornidura egiteko hainbat lotetako kontratazio-espedientea izapidetzeari. 2006. urtarrilaren hasieran, erosketak egin zitzaizkien lehiaketan esleipendun atera zirenei. Era berean, aurreikusita dago beste kontratazio-espediente bati hasiera ematea, lizitatu beharreko loteak zabaltzeko.

3.5.– Izfe, SA Sozietate Publikoa.

Sozietatearen zuzendari-kudeatzailearen kontratua goi-zuzendaritza mota berezikoa da, abuztuaren 1eko 1382/1985 Errege Dekretuari jarraituz. 2001eko, 2002ko, 2003ko eta 2004ko ekitaldiei buruzko Fiskalizazio Txostenean aipatzen zen bezala, Gipuzkoako Foru Aldundiak, aurrerantzean, indemnizazio-klausulak mugatuko ditu, Euskadiko sozietateko publikoek eta Administrazioaren goi-karguek bete behar dituztenekin bat.

3.6.– Bidegi, SA Sozietate Publikoa.

"Guztira 110.298.000 euroko zenbatekoan esleitutako hiru kontratutan, esleipenak ez dira dagozkion aldizkari ofizialetan argitara eman eta, horrela, urratu egin da APKLTBren 93.2 artikuluak agintzen duena."

HKEEren txostenaren A.19 eranskinaren arabera, GAOn argitaratu ez diren esleipenak bi kontraturi dagozkie, eta ez hiruri. Horri buruz esan behar dugu bi esleipenak 2005. urtean argitaratuak izan zirela: Aldizkarien zenbakiak: 212 eta 232. Argitalpenaren data: 2005-11-09 eta 2005-12-09 (ikus 12. oharra dokumentuaren amaieran).

"Guztira 4.385.000 euroan esleitutako hiru espedientetan, eskarmentua eskatu da esku hartzeko betekizun modura, eta gero esleitzeko irizpen modura balioztatu da berriz ere."

Kontratu horietan, parte hartzeko eskatzen den baldintza eskarmentua da, eta eskarmentu maila balioztatzen da esleipena emateko irizpideen artean.

"Guztira 113.051.000 euroan esleitutako espediente guztietan, administrazio-klausulen orriek eskaintza ekonomikoa balio-neurtzeko formula finkatzen dute; formula hori objektiboa eta publikoa izan arren, orrian bertan aurreikusitako prezio-faktorearen neurketari kontrajartzen zaio."

Orrietan aurreikusitako formula ezartzearen ondorioz ateratzen diren puntuak aldagarriak dira lizitazio bakoitzean aurkezten diren eskaintzen arabera. Hori dela-eta, irizpide horrek lizitazio bakoitzean hartzen duen garrantzia, irizpide guztiak balioztatzeari dagokionez, ez da nahitaez orrian bertan aurreikusitako prezio-faktorearen neurketari kontrajartzen zaiola ondorioztatzeko biderik.

"599 mila euroan esleitutako espediente batean, ez dago zerga-obligazioak betetzeari buruzko dokumentaziorik, ezta Gizarte Segurantzarekin eguneratuta egotearen gainekorik ere."

Aipatutako ziurtagiriak jasota daude espedientean. Txosten honen eranskinean gehitu dira (ikus 13. oharra dokumentuaren amaieran).

BOTO PARTIKULARRA, HERRI-KONTUEN

EUSKAL EPAITEGIAREN KONTSEILARI

DEN JOSÉ MARÍA GORORDO

BILBAO JAUNAK GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOAREN KONTU OROKORRAREN FISKALIZAZIO TXOSTENARI JARRITAKOA, 2007KO UZTAILAREN 26-KO OSOKOAN BEHIN-BETIKO ONETSITAKOA

Errespetu osoz ez nator bat 2007ko uztailaren 27ko Osokoan hartutako erabakiarekin, ondotik adierazitako arrazoiengatik:

Aldez aurreko izaerarekin, ez nator bat txostena onetsia izateko aurkeztu izanaren erabakiarekin berarekin, aintzat hartu behar baitzatekeen "Ondarea" atalaren gainean ("Iritzia" eta "A.6 eranskinean" jasoa) txosten bat eskatzeko egin nuen proposamena; izan ere, abenduaren 22ko 7/1997 Foru Arauaren indarrez Ondarearen Foru Araua aldatu baita, Ondareari buruzko Arauaren 46. artikuluari 5. idatz-zati berria gehituaz. Egitate hau ez zen adierazi zegokion egunean txostena behin-behinean onetsi zenean; honela, bada, Foru Arauaren aldaketak oinarrizko aldaketa saihestezina dakar ondare salmenta baten legezkotasuna juzkatzeko orduan, besterentze prezioa tasazio prezioarekiko % 50etik gora murrizten denean. Eskaera hau Osokoak artatu behar zukeen; are gehiago, behin-behineko txostena onetsi ondoren Osoko beste kide batek antzeko txostena eskatu zuela eta gertakari berri bat gertatu zela, -hau da, arestian azaldutako arau aldaketa Foru Aldundiaren aldetik- aintzat hartuz gero. Erabakia geroratzeko egindako eskaera ez bideratu izanak, ene iritzira, auzia zuzentzeko orduan elementu tekniko argigarri hau eskura ez izatea eragin du.

Halaber, ez nator bat Osoko bilkuran hainbat auzi garrantzizkotan onetsitakoarekin; hona hemen horiek:

1.– Legea betetzeari buruzko iritziaren atalean, "Sarrera Fiskalak" atalari dagokionez, uste dut Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak, euskal sektore publikoaren ekonomia-finantzazko jardueren organo fiskalizatzaile gorena denak (azaroaren 25eko 27/1983 Legearen 30. artikulua, Euskal Autonomia Erkidegoaren Erakunde komunen eta bere lurralde historikoetako foru organoen harremanei buruzkoa eta Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren otsailaren 5eko 1/1988 Legearen 1. artikulua) legezko behar hainbateko baliabideak dituela euskal sektore publikoaren eta sektore honetakoak diren erakundeen kudeaketari buruzko espediente eta agiri, datu, aurrekari eta txostenetarako irispidea izateko; baita, kasua balitz neurri behartzaileak erabiliz, eskatutako informazioa igortzeko eskatzekoa ere (1/1988 Legearen 5. eta 6. artikuluak).

"Sarrera Fiskalak" atalaren 4. puntuari eman zaion idazkerak ez ditu gogoan hartzen Epaitegiak bere eskumenen aribidean egitekoak betetzeko eskura dituen legezko aukerak, aurrez aipatu direnak.

2.– "Ondarea" atalari dagokionez, Legezkotasunaren iritziaren atalean, Txostenaren 13. puntuarekin ez nator bat; honela dio:

"2005eko martxoaren 15eko Diputatuen Kontseiluaren erabakiak, salerosketa bitartez aipatutako industri lursailetan partaidetza eskualdatzeko erabakitzen duenak, Ondareari buruzko 8/1996 Foru Arauaren 46.2 artikulua urratzen du, zeinak agintzen baitu zuzeneko besterentzeetan tasazio prezioarekiko besterentze prezioaren murrizketa ez dela % 50etik gorakoa izango".

Arestian adierazi dudan legez, 46. artikulua abenduaren 22ko 7/1997 Foru Arauak aldarazi zuen eta 5. atal berri bat erantsi zitzaion, honako idazkera hau zuela:

"Salbuespenez onargarria izango da ondasun eta eskubideen doako besterentzea, 1. atalean aipatutako helburua tarte. Salbuespenezko izaera behar bezala egiaztatuko da espedientean".

Hauek horrela, eztabaidaren auzi-muina txostenaren idazkeraren arabera (onetsitako txostena) honakoa da, alegia, ea 2005eko martxoaren 15ean, txostenak dioenaren arabera "salerosketa bitartez eskualdatzea erabakitzen dena", ea 8/1996 Foru Arauaren 46. artikulua urratzen den edo ez den urratzen, gogoan izanda, ez soilik 46.2 artikuluaren idazkera txostenean esaten den moduan, baizik eta, batik bat, 2005eko urtean indarrean zegoen 46.5 artikulua, txostenean ebazten ez dena.

Bada beste zalantza eta legezko interpretazio-gune bat egintza eta erabakien ondorio juridikoei buruzkoa, Gipuzkoako Foru Aldundiaren 1994ko azaroaren 15eko borondate-adierazpenaren eta Asmoen protokoloaren ondorioz, Hernanin enpresa baten antzinako orubeetan lursail bat beste merkataritza enpresa bati 1995eko martxoaren 6an saltzeari buruzkoa, zeinak, nire iritzira, ez diren behar bezain garbi azaltzen txostenean eta honek aldez aurreko txosten juridikoa egiteko komenigarritasuna indartzen du.

3.– Diru-laguntzen II.4 atalari dagokionez (ikus A.16 eranskina), txostenean araudi erregulatzaileari egiten zaio aipamen, adieraziaz Gipuzkoako Foru Aldundia 38/2003 Legea garatzen duen Diru-laguntzen Foru Araua izapidetzen ari dela eta "lehenengo xedapen iragankorrak urtebeteko epea ezarri zuela araudi erregulatzailea egokitzeko" esanez.

Erreferentzia hau osagabea eta zorroztasunik gabekoa da, izan ere, eskumenezko arazo bat saihesten baitu, ene irudira, erabakigarri dena.

Egiaz, hogeita bigarren xedapen osagarriak foru araubide ezberdina bermatzen du Euskal Herriarentzat (hogeita batgarrenak Nafarroarentzat egiten du), eta txostenean ez zaio horri aipamen txikienik ere egiten. Honela dio:

"Foru araubidearen indarrez, lege hau Euskal Autonomia Erkidegoari ezartzea, Autonomia Estatutuan eta Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen xedapen gehigarri bigarrenean ezarritakoaren arabera gauzatuko da".

Hogeita bigarren xedapen gehigarri hau aintzat hartze hutsak, foru lurraldeekiko babes eta errespetu konstituzionalaren ondorio (Konstituzioaren Xedapen gehigarri lehenengoa), besterik gabe, Foru Aldundiak egindako alegazioa onartzera bultzatu behar gaitu, Autonomia Erkidegoko eta Lurralde Historikoetako Foru Organoetako Erakunde Komunen arteko harremanei buruzko azaroaren 25eko 27/1983 Legearen 7. eta 14. artikuluetan eta Itun Ekonomikoaren maiatzaren 23ko 12/2002 Legearen 48. artikuluan oinarriturik egindakoa; eta ondorioztatzen dut lurralde historikoetako erakunde eskumendunek behar hainbateko gaitasuna dutela "Diru-laguntzen Foru Araua onesteko, aldez aurretik esparru komunean ebatzitako Legearen garapen izan beharrik izan gabe".

Txostenak atal honetan dioenak eta ondokoan esango duenak, ez du –ene iritzira-, foru araubideei konstituzioak bermatzen dien errespetu eta babesarekin zerikusirik.

4.– Izaera orokorrarekin esango denagatik, eta kasu bakoitzean, onartu egin behar ziratekeen "Administrazioko Kontratazioari" buruzko Foru Aldundiaren alegazioak (hainbat emanalditan banatuz sei milioi euroko babesletza kontratua kirol sozietate anonimo batekin) eta Batzar Nagusiek Euskadiko Txirrindulari Fundazioari buruz onetsitako diru-laguntza; baita Udalbide Elkarlan Elkarteari zuzendutakoa ere.

Izaera orokorrarekin eta aurreko atalean esan den legez, azpimarratu behar da Batzar Nagusiak direla diru-laguntzen erregimena arautzeko eskumenak dituztenak, zehazki, eta finantza eta aurrekontuzko harremanak, orokorrean.

Foru Aldundiak, premisa hau oinarri hartuta, argudiatzen du ez direla gauza bera diru-laguntza eta publizitateko babesletza kontratua (aipatu ditugun lehenengo eta bigarren kasua). Diru-laguntza, argudiatu dute "pertsona onuradunak zuzenean ordainik eman gabe" egiten den ematea da; gainera, proiektua, ekintza edo jokamoldea "erabilera publiko, giza-interes edo xede publikoa sustatzeko jarduera indartzera emana egongo da".

Argi dago -Foru Aldundiaren arabera- 2005eko abenduaren 29an "kirol elkarte anonimo batekin" izenpetu zuen "publizitateko babesletza kontratuak" aurreikusten duela Foru Aldundiak bere armarri, izen, bandera edo Euskal Autonomia Erkidegoko bandera adierazgarriaren publizitatea taldeko ekipamenduaren espazioetan eta publizitate estatikoa Anoetako Estadioan eta Anoeta Kirol gunean erakuts dezakeela dagokion klausulan aurreikusitako terminoetan, publizitatea egiteko espazioak zerrendatuz, eta "Real Sociedad taldeko jokalarien irudia erabil dezakeela giza baloreak sustatzeko".

Alderdi horiek guztiek nabarmen erakusten dute ordainak daudela, ikuspuntu politiko batetik, oportunitate, zenbatekoaren eta abarren aldetik kritikagarri direnak, baina bazter utzi ezin daitezkeenak; honenbestez, nekez kalifika daitezke diru-laguntza modura. Are gehiago, Bizkaiko Foru Aldundiak hartutako erabaki antzekoari dagokionez 2004ko ekainaren 7an boto partikularrean erabilitako argudioari lotuko natzaio; ondorioz, Osokoak alegazioa onartu behar zukeen.

Berebat, Euskadiko Txirrindularitza Iraskundeari emandako laguntzen gainean argudiatu daiteke, alegazioak dioen moduan "batik bat babesletza kontratuaren aiurria duela, obligaziozko eduki jakin batekin", Iraskundeak hartutako konpromisoen ordainetan; honenbestez, orduan ere onartu behar zatekeen alegazioa.

Udalbide Elkarlan Elkarteari emandako diru-laguntzari dagokionez, zeinarekin bat etor daitekeen edo ez, udalerri, kargu publiko eta toki erakundeez osatutako elkartea da, demokratikoki bertako partaide izateko erabakia hartu zutenak, legearen baitan helburu jakinak dituena; Batzar Nagusiek eurek erabakitako laguntza da, diru-laguntzen alorra arautzeko eskumena dutenak; honenbestez, zentzugabekeria da publizitate eta lehiaren eskakizuna planteatzea, paragrafoaren lehenengo tartekian baieztatzen den moduan. Bigarren tartekia kentzeari dagokionez, gainera, materialitatearen argudioa gaineratuko dut. Berebat, 2004ko abenduaren 13an "Udalbiltza"rekin loturiko boto partikularrean adierazi nituen argudioei lotuko natzaie, antzeko auziaren aurrean egoteagatik.

Hiru auzi hauei dagokienez, zenbait kasutan diru-laguntza izan edo ez zalantzarik balego, Kontuen Epaitegia Batzar Nagusiei zuzen lekieke Ohar, Mozio edo Proposamen baten bitartez, aholkularitza egitekoaren aribidean, argitzeko eskatuz edo definizio zehatza proposatuz.

Vitoria-Gasteiz, 2007ko uztailaren 27a.

20.000 biztanletik beherako toki

entitateen departamenduko kontseilaria,

JOSE MARÍA GORORDO.

Arabako eta Bizkaiko foru administrazioaren

departamenduko kontseilaria,

GOTZON OLARTE LASA.

HERRI-KONTUEN EUSKAL EPAITEGIAREN OHARRAK

1. oharra	8/1998 Foru Arauak 15.3.f) artikuluan agintzen du "espeziezko lan etekintzat joko direla enpresak aseguru kontratu edo antzeko besteren baten indarrez ordaindutako prima edo kuotak, lan jardueratik eratorritako lan istripu edo erantzukizun zibileko aseguruarenak salbu."

2. oharra	GFAk adierazten duen moduan, kontratuak aurreikusten du GFAk bere ikur bereizgarrien publizitatea egin ahal izatea; ordea, aurreikuspen hau ez da zehazten, ezta baloratzen ere.

3. oharra	Obrak exekutatu behar dituen enpresari berak proiektua aurkezteak salbuespen izaera du eta nolanahi ere, aldez aurretik Administrazioak dagokion aurreproiektua idaztea eskatzen du. Honez gainera, aurreproiektuaren lizitazioak proiektuaren eta obren esleipen hartzaile izateko aukera soilik aurreikusten zuen, baina inongo baloraziorik gabe, zerbitzuen atal nagusiena direnean.

4. oharra	Alegatutako behin-betiko aurrekontua ez daiteke halakotzat har, izan ere, dokumentuak guztizko kopurua soilik jasotzen baitu, edukiaren inongo xehetasunik gabe, ez eta prezio eta aleko kopuruenik ere.

5. oharra	Enpresa honek kapital pribatuaren partaidetza du, eta honenbestez, ez daiteke GFAren berezko baliabidetzat hartua izan.

6. oharra	Eskabide hauen balorazioak ez zuen diru-laguntza eskuratzeko finkatutako gutxieneko puntu kopurua betetzen.

7. oharra	Aipagai dugun Epaiak salerosketa 2005eko martxoan finkatzen du, izan ere, data horretara arteko jabetza ez baita titulu horretatik eratortzen, beste batzuetatik baizik. Ildo honetan, argigarria da ondasuna 15 urtean eskualdatzeko eragozpena zenbatzen hasteko data 2005eko martxoan salerosketa eskritura gauzatu zenetik aurrera finkatzea. Bestetik, Epaiak aitortzen du zuzeneko esleipenaren bitartez gauzatutako ondare-ondasunen salmenta aurrean gaudela, duen prezioaz azpitik eta jarduera ekonomikoa edo enplegua sortu edo sendotzean justifikatua; honek 8/1996 FAren 46.2 artikuluan finkatutako mugetara garamatza, urratu diren mugak, eta 46. artikuluaren 5. atala erabiltzerik izan gabe, doako besterentzeari buruzkoa dena.

8. oharra	Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Ondareari buruzko Foru Arauak ez du aurreikusten GFAren ondare-ondasunak modu prekarioan okupatzea. Hau dela eta, HKEEk eskualdatze unera arteko ondasunen erabilera doako lagapen modura kalifikatu du, foru arau berean jasoa dagoen figura.

9. oharra	Alderdi hau kaudimenari dagokio, esleipenean baloratu ezin daitekeena.

10. oharra	Alderdi hau kaudimenari dagokio, esleipenean baloratu ezin daitekeena.

11. oharra	Gastu hau diru-laguntza izendun modura aurrekontuetaratzen da, Gipuzkoako Batzar Nagusiek onetsitakoa.

12. oharra	Hiru espediente dira, nahiz horietako batean ez den esleitutako zenbatekoa islatzen, aleko prezioak izateagatik. Argitalpenari dagokionez, ez da egin ez BOEn, ez DOUEn, eta horregatik eutsi zaio testuari.

13. oharra	Igorritako egiaztagiriak 2006ko ekitaldian eskatu dira, espedienteak 2005ean esleitu direnean.

Azterketa dokumentala