Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Guzmán Reynoso, Abimael

Perutar iraultzailea (Tambo, 1934). Zuzenbide eta filosofia ikasketak egin zituen San Agustín de Arequipako Unibertsitatean. 50eko hamarraldiaren bukaeran Peruko Alderdi Komunistako kide egin zen. 1962an, San Cristóbal de Huamangako Unibertsitateko errektoreak filosofia saileko zuzendaritza eskaini zion. Han bertatik bertara ezagutu zituen nekazariak, behartasun gorrian eta jauntxoen mendean bizi zirenak. 1964an, Peruko Alderdi Komunistaren barruan, sobietarren aldekoak eta txinatarren aldekoak bereizi zirenean, Guzmán bigarrenekin elkartu zen, Saturnino Paredesen gidaritzapean. Unibertsitatetik ikasleen indarrak biltzen hasi zen, eta marxismoa nekazarien artean eta auzo pobreetara zabaltzen. 1969an kartzelan sartu zuten, irakaskuntzaren doakotasuna murrizteko gobernuak hartutako neurrien kontra ikasleak matxinatzera deitzeagatik. 1970ean Alderdiko Batzorde Zentraleko kontrola hartu zuen eta alderditik bota zuen Saturnino Paredes. Handik gutxira Guzmán eta bere jarraitzaileek Sendero Luminoso taldea sortu zuten. 1974an unibertsitatean ikasleek babesa galtzen hasi zen, eta Limara joatea erabaki zuen, hiriburuko unibertsitateetan predikatzera. 1979an Sendero Luminosok herri gerra hastea erabaki zuen. 1980ko apirilean, hauteskunde orokorren bezperan, Sendero Luminosok Chuschi herriko Hauteskunde Epaimahai Nazionala hartu eta hautes materiala suntsitu zuen. Ekintza sinboliko hori 12 urtean 25.000 hil inguru eragin zuen herri gerraren hasiera izan zen. 1980ko hamarraldian, gerrilla herrialde osora zabaltzen zen bitartean, poliziaren helburu nagusia Abimael Guzmán atxilotzea izan zen, baina urteak igaro ziren hori lortu arte. 1992ko irailean harrapatu zuten, eta betiko kartzela zigorra ezarri zioten. Urtebete geroago, gutun batzuk bidali zizkion Fujimori lehendakariari bakea hitzartzeko. Sendero Luminosoko sektore batek, baina, Feliciano izeneko kidearen gidaritzapean, ez zuen proposamena onartu, eta gerrillak borrokan segitu zuen.