Euskara hitz egiten den lurraldeetan erregimen juridiko ezberdinak daude, eta euskararen onarpenean ezberdintasun haundiak daude.

Iparraldean  (Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa), Frantziako Estatuan, euskara ez da ofiziala.

Hegoaldean, Espainiako Estatuaren barena, bi trataera ezberdin ditu:

• Euskal Autonomia Erkidegoa (Bizkaia, Gipuzkoa eta Araba) euskara ofizila da gaztelaniarekin batera.

• Nafarroako Foru Erkidegoan euskara ofiziala da, gaztelaniarekin batera, lurraldearen zati batzuetan.

Espainiako Estatuan euskararen erabilerarekin lotuta arau garrantzitsuak daude:

• 1978ko Konstituzioa

• Herri Administrazioen Araubidearen eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1192 Legea

• Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntza Europako Gutuna