Otsailaren 21a, Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Eguna
Argitalpen-data:
16 eta 24 urte bitarteko gazteen % 33,1ek euskara dute ama-hizkuntza
Otsailaren 21a Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Eguna izendatu zuen Unescok 1999an. Haurrak 3 urte bete arte etxean jasotzen duen hizkuntzari deitzen zaio ama-hizkuntza. Hizkuntza- eta kultura-aniztasuna bultzatzea du helburu ama-hizkuntzaren nazioarteko eguna ezartzeak, hau da, munduko herri guztiek darabiltzaten hizkuntza guztiak babestea.
Gazteen Euskal Behatokiak, Euskadiko gazteei dagokien informazio gaurkotua zabaltzeko helburua izanik, Euskadiko Autonomia Erkidegoko gazteen ama-hizkuntzari edo lehen hizkuntzari buruzko datuak aztertu ditu. Horretarako, Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika saileko Euskararen Adierazle Sistema (EAS) hartu du oinarri.
Euskadin, euskara da 16 eta 24 urte bitarteko gazteen heren baten ama-hizkuntza (% 33,1). Ehuneko horren baitan, bi egoera bereizten dira: 3 urte bete arte etxean euskara baino entzun ez dutenena, hau da, gazteen % 20,0rena; eta bi ama-hizkuntza (euskara eta gaztelania) dituztenena, hau da, gazteen % 11,1ena.
25 urtez azpiko gazteen eta beste adin-taldeen datuak konparatzen baditugu ikus dezakegu gazteek dutela neurri handienean euskara ama-hizkuntza.
1991tik 2016ra, hau da, 25 urteko epean, euskara ama-hizkuntza duten gazteen ehunekoa nabarmen igo da, % 20,4tik % 33,1era.
Baina datu orokor horiek lurralde historikoen arteko aldeak estaltzen dituzte. Araban 25 urtez azpiko gazteek % 17,3k izan dute euskara ama-hizkuntza (dela euskara bakarrik zein euskara eta gaztelania batera); Gipuzkoan, aldiz, erdiek baino gehiagok (% 55,7) izan dute euskara lehen hizkuntza.