
86. zk., 2025eko maiatzaren 9a, ostirala
- Bestelako formatuak:
- PDF (444 KB - 64 orri.)
- EPUB (290 KB)
- Testu elebiduna
Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da
BESTELAKO XEDAPENAK
EKONOMIA, LAN ETA ENPLEGU SAILA
1958
EBAZPENA, 2025eko martxoaren 3koa, Lan eta Gizarte Segurantzako zuzendariarena, Red Ferroviaria Vasca-Euskal Trenbide Sarearen 2022-2024 Hitzarmen Kolektiboa erregistratu, gordailutu eta argitaratzen duena.
AURREKARIAK
Lehenengoa.– 2025eko urtarrilaren 27an, REGCONen aurkeztu da aipatutako hitzarmenari lotutako dokumentazioa, zeina negoziazio-mahaian sinatu baitzuten enpresa ordezkaritzak nahiz LAB, CCOO eta UGT sindikatuek, langileak ordezkatuz.
Bigarrena.– 2025eko otsailaren 13an, zuzentzeko errekerimendua egin zen, zeina 2025eko otsailaren 27an bete baitzen.
Hirugarrena.– Aipatutako hitzarmeneko sinatzaileek erregistratzeko, gordailutzeko eta argitaratzeko eskaria izapidetuko duen pertsona izendatu dute.
ZUZENBIDEKO OINARRIAK
Lehenengoa.– Lehendakariaren ekainaren 23ko 18/2024 Dekretuak, Euskal Autonomia Erkidegoaren Administrazioko sailak sortu, ezabatu eta aldatzen dituenak eta sail bakoitzaren egitekoak eta jardun-arloak finkatzen dituenak, 2. artikuluan Ekonomia, Lan eta Enplegu Saila sortzen du, eta, 7. artikuluan, aldiz, sail honen eginkizunen artean jasotzen du lan-arloko legeek lan-harremanei buruz ezartzen dutena egikaritzea.
Aipatutako sailaren barruan, Lan eta Gizarte Segurantza Zuzendaritza da Euskal Autonomia Erkidegoko Lan Hitzarmen eta Akordio Kolektiboen eta Berdintasun Planen Erregistroa zuzendu eta kudeatzeko eskumena duen organoa, Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailaren egitura organikoa eta funtzionala ezartzen duen azaroaren 5eko 232/2024 Dekretuaren 13.1.i) artikuluan xedatutakoaren arabera.
Bigarrena.– Prozedura honetan aplikagarri den funtsezko araudia Lan-hitzarmen eta akordio kolektiboen erregistroari eta gordailuari buruzko maiatzaren 28ko 713/2010 Errege Dekretuan nahiz Euskal Autonomia Erkidegoko lan-hitzarmen eta akordio kolektiboen eta berdintasun-planen erregistroari eta gordailuari buruzko urtarrilaren 25eko 9/2011 Dekretuan jasotzen da.
Hirugarrena.– Aurkeztu den akordioa egintza inskribagarria da Lan-hitzarmen eta akordio kolektiboen erregistroari eta gordailuari buruzko maiatzaren 28ko 713 /2010 Errege Dekretuaren 2.1.a) artikuluan ezartzen duenaren arabera, eta Langileen Estatutuko Legearen testu bategina onartzen duen urriaren 23ko 2/2015 Errege Dekretu Legegilearen 85., 88., 89. eta 90. artikuluetan ezarritako betekizunei jarraikiz sinatu da.
Behin inskribatze-eskaria eta erantsitako dokumentazioa aztertuta, egiaztatu da legezko betekizun guztiak betetzen dituela, eta beraz, Euskal Autonomia Erkidegoko lan-hitzarmen eta akordio kolektiboen eta berdintasun-planen erregistroari eta gordailuari buruzko urtarrilaren 25eko 9/2011 Dekretuaren 9. artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz,
EBAZTEN DUT:
Lehenengoa.– ETSren hitzarmen kolektiboa Euskal Autonomia Erkidegoko Hitzarmen eta Akordio Kolektiboen eta Berdintasun-Planen Erregistroan inskribatu eta gordailutzea, eta alderdiei jakinaraztea.
Bigarrena.– Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzea.
Vitoria-Gasteiz, 2025eko martxoaren 3a.
Laneko eta Gizarte Segurantzako zuzendaria
MARÍA VICTORIA PORTUGAL LLORENTE.
EUSKAL TRENBIDE SAREAREN HITZARMEN KOLEKTIBOA 2022-2024
Hitzarmen kolektibo hau Euskal Trenbide Sarea Erakunde Publikoko Zuzendaritzaren (aurrerantzean, ETS) eta langileen (LAB, CCOO eta UGT sindikatuak) ordezkariek hitzartu dute.
ATARIKO TITULUA
XEDAPEN OROKORRAK
1. artikulua.– Lurralde-eremua.
Hitzarmen kolektibo hau erakundearen jarduera gauzatzen den Euskal Autonomia Erkidegoko ETSren lantoki eta bulego guztietan aplikatuko da, jada eratuta daudenetan eta etorkizunean eratu daitezkeenetan.
2. artikulua.– Langile-eremua.
Hitzarmen kolektibo hau ETSren plantillako langile guztiei aplikatuko zaie, 1/2014 Legearen arabera kargu publikoen katalogoan zehaztutako lanpostuak betetzen dituztenei izan ezik, bertan jasotzen diren baldintza ekonomikoak I. eranskinean bildutako lanpostuei buruzkoak diren arren.
3. artikulua.– Denbora-eremua.
Hitzarmen honen indarraldia 2022ko urtarrilaren 1etik 2024ko abenduaren 31ra bitartekoa izango da, atal edo kontzepturen batean beste irizpideren bat ezartzen ez bada.
Hitzarmena luzatu ahal izango da, bi alderdiak ados jarrita, edo 2024ko urriaren 31 baino lehen hitzarmena salatu ezean.
Nolanahi ere, Langileen Estatutuaren 86.3 artikuluak, hitzarmena salatu ondoren, indarrean jarraituko du hura ordeztuko duen beste bat indarrean sartu arte, igarotako epea edozein dela ere.
4. artikulua.– Itundutako baldintzen xedea eta izaera.
Hitzarmen kolektibo honetako arauek eta xedapenek arautuko dituzte bere indarraldian ETSn lan egiten duten langileen lan-harremanak.
Hitzarmen honetako baldintzek osotasun bakarra eta zatiezina osatzen dute, eta, beraz, ez da haren xedapen bakar bat ere indarrean jarriko xedapen guztiak onartzen ez badira.
Hitzarmen honetan ezarritako hobekuntza ekonomikoek beste xedapen legal edo konbentzional baten bidez adosten diren ordainsari-igoerak xurgatu eta konpentsatuko dituzte. Xurgapena konpentsatzeko, Hitzarmena aplikatzearen ondoriozko egoera eta beste edozein xedapenetatik eratorritakoa alderatuko dira, batera eta urteko zenbaketan.
Administrazio Publikoak hitzarmen hau onartzen ez badu, edo klausularen bat aldatzen badu, edo Jurisdikzio eskudunak klausularen bat edo batzuk baliogabetzen baditu, hitzarmen osoa indarrik gabe geratuko da, eta Negoziazio Batzordeak berriro aztertu beharko du hitzarmenaren edukia.
Hitzarmen kolektiboan ez da aldebakarreko aldaketarik egingo, ezta Langileen Estatutuaren 82.3 artikuluan oinarrituta hitzarmen kolektiboa bere kabuz aplikatuko ere, eta PRECOk jarraituko du indarrean judizioz kanpoko bide gisa gatazkak konpontzeko. Zuzendaritzaren eta Langileen Ordezkariek, alde bakoitzaren gehiengoz, hala erabakitzen dutenean soilik erabiliko da arbitrajea.
Indarraldiaren barruan edukia aldatu nahi izanez gero, Langileen Estatutuaren 86.1 artikuluan jasotako prozeduraren arabera egin beharko da.
5. artikulua.– Langileen konpromisoak.
Hitzarmen honek, oro har, aurrekoekin alderatuta dakartzan hobekuntzei dagokienez, bere eragina jasotzen duten langileek konpromiso hauek hartzen dituzte:
1.– Produktibitatearen igoera orokorra bultzatzea, lanaren antolamenduaren arabera.
2.– Absentismoa gutxitzea.
3.– Bi aldeek onartu eta adostu dute ETSk, bezeroaren beharretara egokitutako kalitatezko zerbitzua emateko, antolamendu-gaitasun malgua behar duela, une bakoitzean planteatzen den zerbitzu-eskaerari azkar erantzun ahal izateko, hitzarmen honetan ezarritako prozedurei eta arauei kalterik egin gabe.
4.– Era berean, instalazioak eta giza baliabideak hobeto optimizatzeko, egungo baldintzen osagarri izango diren eta hitzartuak egongo diren beste baldintza batzuetan lan egitea ahalbidetuko duten formulak gaitzea komeni da.
6. artikulua.– Arau-lehentasuna.
Hitzarmen honetako arauak lehentasunez aplikatuko dira beste edozein arau edo lege-xedapenen aurrean.
Aurreikusi gabekoetan, Araudi Orokorra, Langileen Estatutua eta goragoko mailako beste edozein arau aplikatuko dira.
LEHENENGO TITULUA
ANTOLAMENDUA ETA LAN-DENBORA
7. artikulua.– Lanaldia.
Urteko lanaldia, urteko zenbaketan, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorreko lan-kontratuko langileei aplikatzekoa zaien urteko lanaldia izango da, modu homogeneoan. bai «zerbitzu-taulen» pean dauden langileena, bai «lan-egutegien» arabera araututakoena.
Zuzendaritzara atxikitako langileek (idazkariak eta txoferra) beharrezkoa den ordutegia eta lanaldia beteko dituzte, indarrean dagoen legediaren arabera, eta, beraz, salbuespen gisa, 64. artikulua aplikatuko zaie.
Taulen mende ez dauden langileek astelehenetik ostiralera izango dute lanaldia, eta urteko lan-egutegien bidez ezarriko dituzte egin beharreko ordutegi zehatzak. Mantentze-txandaren kasuan, adostu bezala, astea igandetik astelehenerako gauean hasiko da, eta gau horren truke Igandeko Prima osoa jasoko da.
Seinaleztapenetako eta Komunikazioetako mantentze-lanetako langileek Zuzendaritzak eta Ordezkaritza Sozialak 2021eko urriaren 6an adostutako txanda-sistemaren arabera egingo dute lan, eta horrek BRU sistemari ere eragingo dio. Astelehenetik Ostiralera bitarteko eguneko 24 orduak goizeko, arratsaldeko, gaueko eta lanaldi zatituko txanden bidez beteko dira, eta aldi horietako jaiegunak (Aste Santuari eta Gabonei dagokien Urteko Egutegian adierazten diren 5 orduak izan ezik) beteko dira. Txandaz bete gabeko egun edo ordutegietako gorabeherei Hitzarmen Kolektiboan ezarritako guardien BRU sistemaren bidez erantzungo zaie.
Zerbitzu-taulei lotuta ez dauden langileen kasuan, lanaldiaren luzapenak egin ahal izango dira lan-egutegietan ezarritako ordutegietatik haratago, zerbitzuaren beharren arabera, urtean gehienez 46 ordu arte, gehienez hilean 3 egun eta hilean 6 ordu (egunean 2,50 ordu gehienez), zerbitzuaren arabera berreskuratu beharrekoak (orduko ordua), udatik, Aste Santutik eta Gabonetatik kanpo. Prestasun hori ez da gaueko txandan erabiliko.
Zerbitzu-taulei lotuta dauden langileen urteko lanaldia honela gauzatuko da:
– 43 astetan zehar.
– Urteko gainerakoan, 6 opor-aste izango dira eta beste hiru aste, urteko gehiegizko egunak eta dataz aldatutako jaiegunak.
Urtean benetan lan egindako orduen zenbaketa indibiduala egingo da.
Lanaldi jarraituan lan egiten duten langile guztiek atsedenaldia izango dute, ahal dela 3. eta 5. orduen artean, batez besteko 20 minutuko iraupenarekin.
Atsedenaldi hori benetako lan-denboratzat hartuko da.
Ustekabeko arrazoiengatik zerbitzuak ez badu atsedenaldi hori osorik edo zati batean hartzeko aukerarik ematen, ez da konpentsatuko.
Konpromisoa ezartzen da Zuzendaritzak Telelanari buruzko proposamen bat egiteko, gehienez 8 hilabeteko epean, Eusko Jaurlaritzak erreferentziazko gidalerroak argitaratzen dituenetik aurrera (113/2023 Dekretua, 2023ko abuztuaren 9an EHAAn argitaratua), neurri horiek har ditzaketen lanpostuak eta neurri hori posible den lanpostuetan jarduteko eredua jasoz.
8. artikulua.– Oporrak eta jaiegunak. Data-aldaketak (FSR).
Oro har, lanaren antolaketa taulen mende ez duten ETSko langile guztiek, antzinatasuna eta lanpostua edozein direla ere, astelehenetik ostiralera bitarteko 25 laneguneko oporraldia izango dute.
Taulen mende ez dauden langileek oporrak hartzeko modua urteko lan-egutegietan garatuko da.
Taulei lotuta dauden langileen oporraldia 42 egun naturalekoa izango da, bai eta 14 egun berreskuratutako jaiegun gisa eta beste 7 egun lanaldi luzeegiagatik berreskuratutako aste gisa. 21 eguneko bloke horri FSR izena emango zaio. Larunbat, igande eta jaiegunetan atseden hartzen duten eta taulei lotuta dauden langileen kasuan, oporraldia astelehenetik ostiralera bitarteko 25 lanegunekoa izango da.
Aldi horiek honela hartuko dira:
– Taulei lotuta ez dauden langileentzat, opor-poltsa baino ez da sortuko, eta, beraz, ordaindu egingo da, baldin eta erakundeak oporrak urriaren 1etik maiatzaren 31ra bitartean hartzeko eskatzen badu. Oporrak gutxieneko astebeteko aldietan zatitu ahal izango dira, betiere zerbitzuaren beharrek hori bideragarri egiten badute. Oporrak hartzea eta lanaldia berreskuratzea bat badatoz (uda, zubiak, etab.), berreskuratze hori lehenago edo geroago egin beharko da, erakundeak hala eskatzen duenean izan ezik; kasu horretan, erakundearen kontura izango da.
– Urriaren 1etik maiatzaren 31ra bitartean oporrak hartzen dituzten eta taulei lotuta dauden langile guztiek 232,68 euroko konpentsazio ekonomikoa jasoko dute opor-poltsa gisa.
– Langile guztientzako oporren ordainsaria, kontzeptu finkoez gain, kontzeptu aldakor hauen batez bestekoa ere kontuan hartuta egingo da, opor-prima kontzeptuan: larunbat eta zubietako, igande eta jaiegunetako lan-prima, lanaldien arteko denbora-prima, egunez gidatzeko baimen-prima, gau-prima, txanda-denboragatiko prima, gaueko prestasunagatiko prima, eguneko prestasunagatiko prima, asteko BRU prima, lanaldi zatituko hainbanaketa-orduengatiko prima, txanda aldaketagatiko prima, larunbat gaueko prima berezia, jaiegunaren bezperako gaueko zerbitzu bereziagatiko prima, gaueko zerbitzu berezi orokorragatiko prima.
Aurreko paragrafoan aipatutako batez bestekoa oporrak hasi aurreko hamabi hilabete naturalak zenbatuta egingo da, eta aurreko urteari dagozkion hilabeteetako zenbatekoak erregularizatuko dira.
Lanpostuaren aldea ez da oporretan ordainduko, urteko lanaldiaren gainetik benetan lan egindako ordu bakoitzeko egiten baita.
– Taulei lotutako langileen opor-egutegiak azaroan ezartzen dira, Zerbitzu mailan, eta Batzorde Iraunkorrak hura egiten parte hartuko du, txandakatze-irizpide bati jarraituz.
– Langile berriei dagokienez, plantillan sartu diren dataren araberako egun proportzionalak hartzeko eskubidea izango dute.
Aldi baterako ezintasuna eta oporraldia.
Egutegian ezarritako oporraldia edo/eta FSRa haurdunaldiak eragindako aldi baterako ezintasunarekin (arrisku-haurdunaldiak, erditzea edo edoskitzea barne) edo amatasun- edo aitatasun-baimenarekin bat badatoz, baliatu gabeko aldia beste denboraldi batean hartzeko eskubidea izango da, Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 38. artikuluan ezarritako mugarekin.
Oporrak edo FSRak hartu aurretik Aldi baterako Ezintasuneko egoera gertatzen bada, oporraldiaren hasiera etentzat joko da, eta hartzeko dauden egunak dataz aldatuko dira, Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 38. artikuluan ezarritako mugarekin.
Aldi baterako ezintasun-egoera oporrak hartzen hasi ondoren gertatzen bada, oporraldia eten egingo da, eta hartzeko dauden egunak dataz aldatuko dira, dagozkien urte naturala amaitu bada ere, Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 38. artikuluan ezarritako mugarekin.
Dataz aldatutako aldiak Aste Santuan eta Gabonetan baliatu ahal izango dira, betiere produktibitate galera eragiten ez badute eta zerbitzuari kalterik eragiten ez badiote.
FSRen kasuan, alta-aldiari dagokion zatia hartzeko eskubidea soilik izango da, osorik hartu badira ere, eta, hala badagokio, hartutako egunen soberakina edo falta uneko urtean edo hurrengo zenbaketan erregularizatuko da.
Langile berriei dagokienez, plantillan sartu diren dataren araberako egun proportzionalak hartzeko eskubidea izango dute.
Oporraldiko Aldi baterako ezintasunaren ataleko lehen eta bigarren paragrafoen edukia lan-egutegien mendeko langileei ere aplikatuko zaie.
Antzinatasunagatiko opor-egun gehigarriak.
Hitzarmen hau sinatzen den egunetik aurrera, eta betiere aurreko urtean zortzi egun baino gehiago egon ez badira gaixotasun arruntagatiko aldi baterako ezintasun-egoeran eta zortzi egun baino gehiago baliatu ez badituzte medikuengana joateko orduka ordaindutako baimenean, erakundean hemezortzi urteko antzinatasuna duten langileek edo 50 urte dutenek edo urte horretan beteko dituztenek, egun libre bat gehiago izango dute; 25 urteko antzinatasuna edo 55 urte dituztenek, 2 egun; eta 30 urteko antzinatasuna edo 60 urte dituztenek, 3 egun. Eskubide hori sortzeko, erakundean gutxienez 5 urteko antzinatasuna izan beharko da. Bi eskaletako bat bakarrik aplikatu ahal izango da.
Egun horiek baldintza hauen arabera hartu beharko dira:
– Astelehenetik igandera eta Aste Santutik eta Gabonetatik kanpo.
– Langileak eskatuta eta Zerbitzuarekin adostuta.
– Dagokion urte naturalaren edo zenbaketa-aldiaren barruan soilik hartu ahal izango dira.
9. artikulua.– Plantilla.
ETSko plantillari dagokionez, hau ezarri da:
ETSko plantilla dinamikoa izango da, plantilla teorikoaren eta errealaren arteko desfaseak saihesteko, eta unean-unean teknologia berriak, antolamendu-sistemak, ustiapen-bide berriak, zerbitzu-eskaintzen ondoriozko aldaketak eta abar txertatzera egokituko da.
Ildo horretan, erreferentziako plantilla negoziatu den azkena izango da, eta izandako aldaketak eta horien bilakaera baloratu beharko dira, une bakoitzean sortzen den plantilla adosteko.
Aurrekoa gorabehera, urtean behin bi alderdiek plantillaren bolumenak berrikusiko dituzte, hitzartutako lanaldira eta hura kalkulatzeko gainerako faktoreetara egokituta. Bilakaera naturalaren ondoriozko Gutxieneko plantilla-bolumen bati eutsiko zaio.
Taulei lotuta dagoen plantilla, une bakoitzean, zerbitzuaren beharren arabera, Batzorde Iraunkorraren Taula Delegatuen Batzordeak ondorio guztietarako, baita gerta daitezkeen lan-baldintzen aldaketetarako ere, ateratzen eta onartzen duena izango da.
Plantilla dimentsionatzeko, gaixotasunek eta lan-istripuek eragindako absentismoa bakarrik hartuko da kontuan.
Taulei lotuta ez dagoen plantillari dagokionez, une bakoitzeko beharren arabera definituko da, eta Batzorde Iraunkorrak onartuko du.
Inbertsioak onartzeko unean, eta teknologia berriak edo ustiapen-bitartekoak sartzeko behar diren azterlanak egin ondoren, Batzorde Iraunkorrak horiek plantillan duten eragina aztertuko du, eta eragina jasotzen duten langile guztientzako prestakuntza-planak ezarriko dira.
Hitzarmena sinatzean, bi alderdiek euren baliabideekin azpikontratatutako lanak egiteko bideragarritasun-azterlanak egiteko konpromisoa hartzen dute, eta, adostuz gero, lan horiek euren gain hartzeko epeak, beharrezko baliabideak eta baldintzak ezarriko dira.
Sobera dagoen langilerik badago, plantillan egokitzeko aukerarik gabe, lanpostua betetzeko lehentasuna izango du ETSn egiten diren langileen kontratazioetan edo zerbitzuak azpikontratatzekoetan.
Hitzarmena indarrean dagoen bitartean eta egoera homogeneoan, hitzarmena sinatzean dagoen egiturazko plantillaren guztizko kopuruari (256 pertsona) eusteko bermea ezartzen da. Kopuru hori, hala badagokio, egungo errealitatera eta etorkizuneko handitzeetara egokituko da, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrak behar bezala baimenduta.
10. artikulua.– Soberako langileen baldintzak.
1.– Soberako langileen zehaztapena.
Aurreko artikuluan ezarritakoaren arabera, erakundeak soberako langiletzat joko ditu lanpostuko plantillan bere lan-egoitzan lanposturik ez duten langileak, lanpostua ezabatzeagatik edo bere kategoriari esleitutako eginkizunak baliogabetzeagatik.
Langileen legezko ordezkariek onartzen ez badute, hamabost (15) eguneko negoziazio-aldia ezarriko da.
2.– Soberako langileen betebeharrak eta eskubideak.
Soberako langileak isilbidezko eskatzailetzat hartuko dira lanpostu baliokideren batean hutsik geratzen diren lanpostu guztiak betetzeko.
Lanpostu baliokideren batean lanpostu hutsik ez badago, bere soldata-maila berekoak, beheragokoak edo goragokoak eskainiko zaizkio.
Hainbat egoitzatan plaza hutsak daudenean, jomuga berria aukeratzeko aukera izango du, eta, lekualdatzeagatiko kalte-ordainaren ondorioetarako, ohiko bizilekutik hurbilen eskaintzen den plaza hutsa hartuko du kontuan.
Era berean, soldata-maila desberdinetan lanpostu hutsak daudenean, maila berria aukeratzeko aukera izango du. Eskubide hori baliatzean, jatorrizko mailatik beheragoko mailako plaza bat aukeratzen badu, jatorrizko mailako ordainsari-kontzeptu finkoek eguneratuta jarraituko dute. Aldiz, bere ordainsari-mailatik hurbilena ez duen lanpostu bat aukeratzen badu, eskala berriaren araberako soldata jasoko du, soldata-kontzeptu finko guztiak barne hartzen dituen eskala arteko aldearen zenbateko berdinarekin handituta, eta alde horrek betiko jarraituko du, igoerarik gertatzen ez bada; kasu horretan, zenbateko hori dagokion zenbatekoan murriztuko da.
Langileak plaza huts bat betetzea aukeratzen ez badu, Erakundeak lehendik dagoenetako batera bideratu ahal izango du, aurreko paragrafoan jasotako azken tratamendu ekonomikoarekin.
Egokitzapen horiek lehentasuna izango dute beti borondatezko lekualdaketen eta igoeren aurretik, eta dagokien lanbide-birmoldaketaren bidez egingo dira.
Horretarako, dagokion prestakuntza-aldiaren ondoren bere gaitasuna erakutsi beharko du. Bere gaitasuna erakutsi ezean, bere ahalmenekin bat datorren lanpostu batera egokituko da lehentasunez.
Langilea egokitu bada eta bere lanpostua aldatu badu, bere jatorrizko egoitzan sortzen diren lehen lanpostu hutsetan lehengo egoerara itzultzeko eskubidea izango du.
Itzulera bost (5) urtetik gorako epean gertatzen bada, lanpostu hutsa betetzeko ezagutzak eguneratzeko eta dagokion agintariaren aldeko txostena lortzeko prestatu beharko da.
3.– Lehentasuna.
Soberakoak izendatzeko, kategoria, espezialitate eta egoitza desberdinetako lan-maila hartuko da kontuan, alderantzizko hurrenkeran. Hauek zehazten dute:
– Antzinatasuna kategorian.
– Antzinatasuna erakundean.
– Kategoriara sartzeko probetako puntuazio-hurrenkera.
Eszedentziatzat jo ahal izango dira kasuan kasuko lanpostuko plazen barruan egoera hori borondatez aukeratzen duten langileak, lehentasun-egoera edozein dela ere, eta horrek lanpostu horretako gainerako langileei kalterik eragiten ez badie.
Kategoriako antzinatasuna zuzenduko duen sistema bat adostuko da LPB arrazoiengatik lanbide-kategoria batean dauden langileentzat.
4.– Kalte-ordainak.
Nahitaezko lekualdatzeak eragindako langileek eragindako gastu eta galerak konpentsatzeko kalte-ordaina jasotzeko eskubidea izango dute.
Lekualdaketagatiko kalte-ordainaren eskubideak eta zenbatekoak lotura izango dute aurreko lan-egoitzaren eta ohiko bizilekutik hurbilen dagoen bizilekuaren arteko distantziarekin, azken horren eta lan-egoitza berriaren arteko distantziarekin alderatuta.
Oroharreko prezioko kalte-ordaina 1.679,84 eurokoa izango da ezarritako distantzien alderaketak gutxienez 4 km-ko urruntzea eragiten duenean, eta 335,50 euro gehiagokoa kilometro edo frakzio bakoitzeko, 9.231,03 euroko gehieneko mugarekin.
Salbuespen gisa, horrela zenbatutako urruntzea 4 km-tik beherakoa bada ere, kalte-ordaina jasotzeko eskubidea eragin ahal izango du, lekualdaketarekin langileari kalte objektiboa eragiten bazaio. Kalte-ordainaren zenbatekoa aurretik aurreikusitako kalte-ordainekiko ekitate- eta proportzionaltasun-irizpideekin finkatuko da, eta, nolanahi ere, gehieneko muga 4 km-rako aurreikusitakoa izango da.
Adostasunik ez badago, erabakia gatazka kolektiboak ebazteko borondatezko prozedurei buruzko lanbide arteko 2000ko otsailaren 16ko Akordioan (PRECO) (2000ko apirilaren 4ko EHAAn argitaratua) ezarritako arbitraje-prozedurara eramango da.
Banakako gatazkak konpontzeko prozedura bat sortzen ez den bitartean bakarrik joko da PRECOra gatazka kolektiboak konpontzeko.
Lekualdaketak bizileku aldaketa eskatzen duenean, erakundeak, aipatutako kalte-ordainez gain, bizigarritasun- eta kokapen-baldintza egokiak izango dituen doako etxebizitza bat emango du.
Etxebizitzarik ezean, erakundeak 16.784,66 euroko kalte-ordaina emango du oroharreko prezioan, lekualdaketaren distantzia 40 km-tik gorakoa bada, eta 8.392,32 eurokoa 20 eta 40 km-tik gorakoa bada.
Lekualdaketak bizilekua aldatzea eskatzen duenerako adierazitako zenbatekoak % 20 igoko dira langilearen kargura dagoen senide bakoitzeko, gehienez % 100ean.
Era berean, altzarien, arropen eta tresnen garraiorako eskubidea izango dute, bitarteko eta kostuei dagokienez erakundeak baimena eman ondoren, betiere gastua dagozkion egiaztagiriekin egiaztatzen bada. Familia-unitatearen benetako bizilekua aldatu dela modu frogagarrian frogatzen bada bakarrik ordainduko dira aurreko igoerak.
Lekualdatze kolektibotzat hartuko dira egoitza bereko 25 pertsona gainditzen dituzten guztiak, baldin eta lanpostu guztiak beste egoitza batera lekualdatzeagatik jomuga berria aukeratzeko aukerarik ez badute.
Horien tratamenduak, beraz, izaera berezia izango du, eta aldez aurretik Batzorde Iraunkorrarekin negoziatu beharko da, artikulu honetan jasotako baldintza ekonomikoak erreferentzia gisa hartuta.
Soberako pertsonak ez badu onartzen egokitzapena artikulu honetan aurreikusitako baldintzetan, indarrean dagoen legedian ezarritakoaren arabera jokatuko da.
BIGARREN TITULUA
LANPOSTU HUTSAK BETETZEA
11. artikulua.– Plazak betetzea.
11.1.– Arau orokor gisa, lanpostu hutsak barne-sustapeneko prozeduren bidez beteko dira erakundeko langile finkoentzat edo/eta Erakundearen Kanpoko Poltsa Ofizial batetik datorren kontratua dutenentzat, eta lehentasuna izango dute barne-sustapeneko plazak betetzeak sarrera berriaren aurretik.
Hitzarmena indarrean dagoen bitartean, 9. mailako lanbide-kategorietako lanpostu hutsak deialdi bidez beteko dira, espezialitate bakoitza edozein dela ere. 10. mailako lanpostu hutsak barne-deialdi bidez beteko dira mantentze-lanetako eta aginte-postuetako arloetan. 10. mailako gainerako lanpostu hutsak barne-deialdiaren bidez beteko dira % 50ean, eta izendapen askearen bidez % 50ean.
Hau da plazak betetzeko lehentasun-hurrenkera:
a) Lanera itzultzea AEko egoera osoa eta absolutua galtzeagatik.
b) Soberakoen egokitzapenak.
c) Genero-indarkeriaren biktima direnen egokitzapenak.
d) Ezintasunagatiko egokitzapenak.
e) Eszedentzien lanera itzulera (euren lanpostura, bizilekura eta jatorrizko egoerara. Bestela, Borondatezko Lekualdaketen atzetik).
f) Borondatezko lekualdaketak.
g) Gainerako eszedentzien lanera itzulera.
h) Itxaron-zerrendan plazarik ez duten onartutakoak.
i) Azken lehiaketa-oposizioaren ebazpena.
Erakundeak mailaz igotzeko prozesuetan oinarrizko prestakuntza eta gaikuntzarako orientazio-ikastaroak antolatuko ditu.
Probaldia sei hilabetekoa izango da teknikari tituludunentzat, eta lau hilabetekoa gainerako langileentzat, kontratu finkoa zein aldi baterakoa izan.
Lanpostu hutsak betetzeko araudia.
1.– Borondatezko lekualdaketak.
Erakundean lanpostu finkoa esleituta duten langileek eskatuta egiten dira, kategoria bereko lanpostu hutsak betetzeko, baina beste egoitza edo baldintza batean.
Lanpostu hutsak aukeratzeko lehentasun-hurrenkera kategorien lan-mailan ezarritakoa izango da. Hauek zehaztuko dute:
– Antzinatasuna kategorian.
– Antzinatasuna enpresan.
– Kategoriara sartzeko probetako puntuazio-hurrenkera.
Antolaketa-arrazoiengatik lanbide-kategoria batean dauden langileen kasuan, kategoria horretan izango duten antzinatasuna zetozen kategorian zutena izango da.
2.– Trukeak.
Erakundeko langile finkoek trukea eskatu ahal izango dute, baldin eta egoera hauek gertatzen badira:
a) Kategoria eta espezialitate bereko langileak izatea beste egoitza batean edo beste egoera bateko lanpostu berean (titularra, absentismoen osagarria edo oporren osagarria).
b) Trukatzaileei ez zaie 2 urte baino gutxiago faltako legez ezarritako adinean erretiroa hartzeko.
c) Ez da trukerik emango bertan inplikatutako lanpostuen arteko lehiaketa bidez behin betiko lanpostuak betetzeko izapideak egiten diren bitartean.
d) Trukeetan, lan-mailen hurrenkera bermatuko da, eskubide hobea duten hirugarrenei kalterik eragin gabe, eta trukea onartzeko bi alderdien adostasuna beharko da.
3.– Barne-sustapena.
Egiturazko lanpostu hutsak barne-sustapeneko prozeduren bidez beteko dira, esleitutako lanpostu finkoa duten langileentzat edo erakundean indarrean dagoen kontratua duen erakundearen kanpoko lan-poltsa ofizial batetik datozenentzat, eta barne-sustapeneko plazak betetzeak lehentasuna izango du sarrera berriaren aurretik. Pertsona horiek guztiek batera egingo dituzte azterketak, eta azken emaitzetan, esleitutako plaza finkoa duten langileen atzetik esleitutako plaza finkorik gabeko langileak ordenatuko dira, deialdi bakoitzerako eskabideak aurkezteko epearen azken eguneko egoera erreferentziatzat hartuta.
Barruko zein kanpoko deialdien bidez sortutako lan-poltsek 4 urteko iraupena izango dute.
Barne-sustapeneko probetan parte hartzeko, langileak jarduneko zerbitzuan, nahitaezko eszedentzian edo seme-alabak edo senitartekoak zaintzeko eszedentzian egon beharko du, eta sartu nahi duen lan-kategoria lortzeko deialdian ezarritako baldintzak bete beharko ditu.
Prozedura barneko itxaron-zerrendak (plazarik gabeko gainditutakoak, eta langileen kanpoko lan-poltsak) izatean datza. Horrela, amortizatu ezin den lanpostu huts bat gertatzen denean, lanpostu hori berehala bete ahal izango da, baita betetzen duen pertsonak utziko lukeen lanpostu hutsa ere.
Era berean, langileen kanpoko zerrendak izango dira aldi baterako kontratazio zuzenak egin ahal izateko, une bakoitzeko beharren arabera.
Lanpostu hutsak egoteak, arau orokor gisa, plazak betetzeko deialdia argitaratzea eragingo du, eta ez da nahitaez oposizio-lehiaketaren bidez izango, salbu eta plantillaren egoera hurrengo enplegu-bilakaeraren aurrean baloratzetik ez dela argitaratu. ondorioztatzen bada.
Hurrengo bi urteetan beharko direla aurreikusten den lanpostuetarako barne-sustapeneko deialdiak egingo dira, hutsik egon beharrik gabe.
Erakundeak prestakuntzarako oinarrizko orientazio-saioak antolatuko ditu barne-deialdietan.
Deialdi bakoitzeko probak egin ondoren emaitzak argitaratuko dira, hasiera batean plazarik gabeko gainditutako gisa. Egoera horrek lau urteko balioa izango du, argitaratzen den egunetik aurrera. Epe hori igarota, deialdi berrietan parte hartu beharko da.
Sortzen diren plazak egungo araudiak jasotzen duen lehentasun-irizpidearen arabera beteko dira, eta plazarik gabeko gainditutakoen kasuan, berriz, argitalpenaren hurrenkeran, proba guztietan lortutako puntuazioen arabera.
Plazarik gabeko gainditutako pertsona batek uko egiten badio bere egungo lan-egoitzaren probintzia berean eskaintzen zaizkion lanpostu hutsetako bat betetzeari, uko egite gisa hartuko da. Aldez aurretik, plazarik gabeko gaindituen multzoari emango zaio aukera, lehentasun-maila txikiagoa izan arren, uko egitea ez deklaratzeko. Zerrendako azken lekura pasatuko da, baldin eta eskainitako lanpostu huts guztiak betetzen badira. Bestela, zerrendatik kanpo geratuko da.
Bestalde, lanpostu hutsa egungo lan-egoitza ez den beste probintzia batean eskaintzen bada, lan-poltsan jarraituko du lanpostu hori indarrean dagoen bitartean, posizio berean.
Goragoko mailako eginkizunak behin-behinean bete behar diren lanpostu hutsetan, kategoria horretan plazarik ez dutenak erabiliko dira lehentasunez.
Plazarik gabeko gainditze-egoera indarrean dagoen bitartean, Lan Osasun Sailak egiaztatu ahal izango du itxarote-zerrenden gaitasun medikoa.
Baldintzapeko gainditutzat jotzen bada, 3 hilabeteko epea ezarriko da, beste 3 hilabetera luza daitekeena, baldintza hori gainditzeko.
Epe horretan ezin izango da plaza hutsik bete. Baldintzazkotasuna gaindituz gero, agenteak zerrendaren hurrenkerari eutsiko dio. Erantzuna ezezkoa bada, itxaron-zerrendatik kanpo geratuko da.
Plazarik gabeko gaindituen zerrenda lau urte igaro baino lehen agortzen bada, plaza hutsak itxarote-zerrendan dauden langile berriekin bete ahal izango dira.
Gaur egun kategoria berean dauden lanpostuak, lanpostuen balorazioa aplikatu ondoren, ordainsari-maila desberdinetan badaude, kategoria desberdinak balira bezala hartuko dira. Hau da, ordainsari-maila batetik goragoko beste baterako igarotzea oposizio-lehiaketa bidez egingo da.
Borondatezko ordainsari-maila batetik beheragoko beste batera igarotzeko, lortu nahi den mailari dagozkion ordainsariak erregularizatuko dira.
Bi alderdiek konpromisoa hartzen dute barne-prestakuntza zabala behar duten lanpostuetan langile finkoen prestakuntza-prozesuak saihesteko beharrezkoak diren antolaketa-neurriak hartzeko, baldin eta, aurreikuspenen arabera, hurrengo bi urteetan gutxienez aprobetxamendurik izango ez badute.
Langileen Kanpoko Poltsa bat agortu aurretik, bi alderdiek konpromisoa hartu dute aurreikusitako beharrei erantzuteko aukera emango duen Poltsa berri bat sortzeko prozesua abian jartzeko.
Kanpoko langileak kontratatzeko legez dauden modalitateetako edozein erabiliko da, lan-poltsetako langileekin.
11.2.– Epaimahai aztertzailearen araudia.
Osaera.
Batzorde Iraunkorrean ordezkaritza duen sindikatu bakoitzeko kide finko batek osatutako kide anitzeko organoa da Epaimahai Aztertzailea. Kide horiek Batzorde Iraunkorrean duten ordezkaritza izango dute, eta atal sindikalak izendatuko ditu. Erakundeko Zuzendaritzak ere ordezkari kopuru bera izango du, eta horietako bi presidentea eta idazkaria izango dira, biek ere hitza eta botoa dutela. Nolanahi ere, Erakundearen ordezkari gisa bertaratutako kideek ordezkatuko dute alderdi hori osorik.
Xedea.
Lekualdatze-, barne-sustapen- eta kanpo-hautaketako prozesuetan objektibotasuna eta gardentasuna bermatzea, lehia- eta inpartzialtasun-irizpideek gidatuta.
Funtzionamendu-arauak.
ETSko Zuzendaritzak Epaimahai Aztertzailea deituko du sustapen- edo hautaketa-prozesu bakoitzaren hasieran, eta hauek jakinaraziko dizkie:
– Deialdiaren oinarriak, bete beharreko plazak, sartzeko baldintzak, hautaprobak zein gairi buruzkoak izango diren, mailaz igotzeko eta azterketak egiteko ikastaroen datak eta lekua, eta horiek hautatzeko irizpideak zehaztuz. Hori aktan jasoko da.
– Langileen ordezkariei egokitzat jotzen dituzten ekarpenak egin ahal izateko epea emango zaie. Epe hori batzordean bertan adostuko dute bi alderdiek.
– Halaber, hautaprobak egin aurretik, egin beharreko proba bakoitzaren ale bat zigilatutako gutun-azalean utziko da.
– Deialdia kanpokoa denean, Epaimahai Aztertzaileko kideek argitalpena baino lehen jakingo dute horren edukia, eta lanpostua betetzeko eskatzen diren baldintzak gutxienez barne-deialdikoen berdinak izango dira.
– Deialdiko argitalpen guztiak, barnekoak zein kanpokoak, ele bietan (gaztelaniaz eta euskaraz) egingo dira, eta intraneten argitaratuko.
– Epaimahai Aztertzaileko kideek eskubidea dute azterketak egiten diren lekura joateko eta probak egitean objektibotasuna zaintzeko.
– Azterketen prestaketa, zuzenketa, puntuazioa eta zaintza erakundeko zuzendaritzari dagokio, edo, hala badagokio, eskuordetzea erabaki den kontsultoretza-etxeei.
– Erakundeko Zuzendaritzak proben emaitzak aurkeztuko dizkie Epaimahai Aztertzailea osatzen duten pertsonei, bai eta gai diren hautagaien zerrenda eta erreklamazioak ere, halakorik balego.
– Azterketa egilearen edozein erreklamazio indibidualen aurrean, Epaimahai Aztertzaileko ordezkaritza sozialeko kideek lagundu ahal izango diote.
– Epaimahai Aztertzaileak ebatziko ditu deialdian zehar sor daitezkeen erreklamazioak eta inguruabarrak, eta ebazpena aktan jasoko da, eta erabakitzailea izango da.
– Deialdiaren txosten bat ezarriko da, eta bertan jasoko dira deialdia eta haren eranskinak, Epaimahai Aztertzailearen aktak, azterketa-ereduak, proben emaitzak, erreklamazioak, gorabeherak eta abar. Txosten hori izango da deialdiaren espedientea, eta Epaimahai Aztertzailearen eskura egongo da hala eskatzen denean.
Kideen ordezkapena.
Epaimahai Aztertzailearen titularrak Batzorde Iraunkorreko, enpresa-batzordeko edo ordezkari sindikaletako beste kide batzuek ordezkatu ahal izango dituzte, baldin eta, edozein arrazoi dela medio, ezin badituzte euren eginkizunak bete, titularrak ordezkoari idatzizko ordezkaritza emanez, eta horren berri Batzorde Iraunkorreko idazkariari emanez.
EAko kide bat edo haren odol-ahaidetasunezko edo ezkontza-ahaidetasunezko bigarren mailarainoko senideren bat deialdi baterako hautagai denean, ezingo du EA horretan parte hartu hura ebatzi arte, hargatik eragotzi gabe EAko kide izatea beste deialdi batean.
Azterketak egiteko metodoa.
Barne-deialdietan, oposiziogile bakoitzak bere izena zenbaki batekin identifikatuko den fitxa bat beteko du. Fitxa horiek jaso eta gutun-azal zigilatu batean gordeko dira, probak zuzendu eta puntuatu arte. Ondoren, gutun-azala irekiko da Epaimahai Aztertzailearen aurrean, eta oposiziogile bakoitzaren puntuazioa ezagutuko da.
12. artikulua.– Zerbitzu-taulak.
Zerbitzu-tauletan, horiei lotutako erakundeko langileek egiten duten lan-araubidea ezartzen da. Printzipio hauen arabera egingo dira:
1.– Urteko zenbaketa.
Lanaldia urtero zenbatuko da, eta ezarritako lanaldia egin beharko da. Zerbitzu-taulei lotutako langileek modu eraginkorrean beteko dute urteko lanaldia. Urteko zenbaketa 52 astera itxiko da, eta aldiaren hasiera- eta amaiera-data bat ezarriko da, taldeka, opor-taulen daten arabera, eta ez dute urte naturalarekin bat etorri beharrik. 52 aste direnez (364 egun), urte natural baten ordez (365 egun), Taulei atxikitako langileek urtean egin beharreko orduen zifra («urteko» Zenbaketari dagokionez) urte horretarako markatutakoa izango da, batez besteko lanaldiaren orduak kenduta. Bisurteetan, batez besteko lanaldiko orduak bi aldiz deskontatuko dira.
Zerbitzu-taulek zehaztuko dute urteko lanaldiaren garapena, negoziazio bakoitzean produkzio-abaguneetara egokituz. Lan-aste desberdinetan egindako lana Urteko Zenbaketa indibidualizatu batera eramango da, eta bertan metatuko dira benetan lan egindako orduak, zerbitzuaren beharretan oinarritutako luzapen edo aldaketa baten ondorio direnak barne.
Zerbitzu-taulak egiteko orduan, astean behin, bi astean behin, hiru astean behin, lau astean behin eta hilean behin egiten diren zenbaketen egiturari eutsiko zaio, astean +/- ordu bateko marjinarekin (adibidez, +/- 3 ordu hiru astean behin). Desbideratze horiek 12 astean behin erregularizatuko dira, gutxi gorabehera, grafiatutako txandak dituzten asteetarako. Hori dela eta, 6 ordutik beherako eguneko lanaldiak hitzarmenetik kenduko dira.
Aldi baterako ezintasunaren kasuan:
– Zerbitzu bat grafiatuta badago, grafiatutakoa zenbatuko da.
– Landu gabeko grafiatutako taulako soberakinak ez dira metatuko.
– Absentismo-astea bada, asteko batez besteko lanaldia zenbatuko da. Aldi baterako Ezintasunetik astebeteko absentismoaren erdian itzultzen bada, larunbat eta igandeetan atsedenaldia agertuko da, eta Aldi baterako Ezintasuneko egunak 7 ordu eta 24 minututan zenbatuko dira.
Absentismo-egun solteetan, maila teorikoan 7 ordu eta 24 minutuko tauletan agertuko da, eta iraupena benetan egindako txandaren iraupenarekin erregularizatuko da. Txanda hori erregistratuko da Urteko Zenbaketari dagokionez.
Aldiaren amaierako urteko zenbaketa honela erregularizatuko da:
– Benetan lan egindako orduen benetako zenbaketa urteko lanaldia baino handiagoa bada, 52 asteko aldiaren amaieran izandako soberakina hurrengo urtean egin beharreko zenbaketatik kenduko da, Aginte Postuaren edo zerbitzuaren arduradunaren arabera baliatuz, edo, akordiorik lortu ezin bada, zerbitzuak ekaina eta iraila bitartean esleitzen dituen egunetan (ez dago egun horiek baliatzeagatik inolako kopururik jasotzeko eskubiderik).
– Zenbaketa-aldi baten amaieran egin beharreko zenbaketa-zifraren azpitik geratzen diren langileei hurrengo urteko zenbaketan egin beharreko orduen kopurua handitu egingo zaie, eta, konpentsatzeko, Atsedenaldien Erabilgarritasuna erabiliko da (prestasun-egunen kopurua ordu-defizitaren proportzioan handitu ahal izango da, konpentsatu ahal izateko). Zenbaketa-akatsak konpentsatzeko Atsedenaldien Erabilgarritasuneko egun osagarri horiek (Hitzarmeneko 5 eguneko prestasunaren gainetik) ezin izango dira eskatu Gabonetako bi asteetan, ezta Aste Santuko bi asteetan ere.
Zenbaketako akatsen itzulketa sortu eta hurrengo urtera mugatuko da. Absentismo egoeran dauden Langile Gehigarriak edo euren lanpostuaz gain beste lanpostu bat beste zenbaketa-sistema batekin betetzen ari direnak berreskuratze horretatik kanpo geratzen dira.
Soberakinak atseden-ordu bihurtzeko, ordu bakoitzeko ordu bat emango da, lanik egin ez den grafiatuaren arabera, edo Absentismo asteen kasuan, asteko batez besteko lanaldiagatik aste bat, zenbaketaren ondorioetarako.
2.– Prestasuna.
Zerbitzu-premiak direla-eta, erakundeak 5 atseden-egun erabili ahal izango ditu agente eta urte bakoitzeko, nahitaez, larunbat, igande eta jaiegunetan izan ezik; gehienez 2 egun hilean. Erakundeak hauek erabili ahal izango ditu:
a) Bi egunetako bat atsedenaldi laburretan, txanden jarraipena errespetatzen saiatuz, 36 orduko atsedenaldia murriztu arren.
b) Atsedenaldi luze batean, lehenengo edo/eta azken atseden-eguna.
Egun horietan lan egindako orduak batu egingo dira Urteko Zenbaketaren ondorioetarako, eta langileak zerbitzuarekin adostu ahal izango du gehiegizko orduen zati bat urteko beste data batean hartzea. Akordiorik lortzen ez bada, ekainetik irailera bitartean hartuko dira (ez dago horregatik diru-kopururik jasotzeko eskubiderik). Larunbatetan, igandeetan eta jaiegunetan atseden hartzeko aukera borondatezkoa izango da, eta langilearen erabakiaren arabera, Ordu Berezi gisa ordainduko da, BRU Orduaren prezioan (Atseden Prestasunaren Primarik gabe) edo Urteko Zenbaketan metatuta.
Zerbitzuak erabakitako Zerbitzu Tauletako atseden egun bakoitzeko, agenteak 30,11 euro jasoko ditu Atseden Prestasunaren Prima gisa, txanda-aldaketa barne. Prestasuna gaueko edozein zerbitzu egiteko eskatzen bada, Atseden Prestasunaren Primak 45,63 euroko balioa izango du.
Zerbitzuak dagokion txanda edo zerbitzua baino bost egun lehenago iragarriko du atsedenaldiaren prestasuna, eta langileak zerbitzua egin beharko du, salbuespen gisa, justifikatutako arrazoiengatik izan ezik. Iragarpena epe laburragoarekin eginez gero, langileak lehen aldiz uko egin ahal izango dio zerbitzua egiteari, eta nahitaezkoa izango da antzeko baldintzetan (< 5 eguneko epea) gertatzen den hurrengo aldian, beste egun baterako, hilabete naturalaren barruan.
Zerbitzuaren ekimenez, langile batek bere borondatez atsedena hartzen badu bere txandan lan egin beharrean, 30,11 euro jasoko ditu, aurreko paragrafoan adierazitako kontzeptu beragatik.
Aurreko paragrafoetan jasotako Atseden Prestasunaren Prima (Zerbitzu-tauletan atsedenak erabiltzea edo itzultzea) ordaintzea dakarten aldaketak, ez dira inola ere zenbatuko hitzarmen kolektibo honen 66. artikuluan jasotakoaren ondorioetarako.
Grafiatutako zerbitzurik ez duen txanda bat duten langileek atseden hartuko dute egun horretan. Erakundeak urtean 2 jaiegunetan bakarrik jo ahal izango du derrigorrezko prestasunera, betiere egun horretan grafiatutako zerbitzurik ez zuen txanda zuten pertsonengana joz. Langile horietako bat benetan erabiliz gero, jaiegun hori nahitaezko egunen mugaren ondorioetarako zenbatuko zaio (hilean bi, urtean bost). Jaiegun horien datak maiatzaren 1a eta egoitza bakoitzerako behar besteko aurrerapenarekin (urtea amaitu aurretik) adieraziko den beste jaiegun bat izango dira.
3.– Eguneko ohiko lanaldia bederatzi ordukoa izango da gehienez. Gainerako zerbitzu-taulen negoziazioan, gehieneko hori gainditzeko komenigarritasuna edo interesa lanaren antolamenduaren, produktibitatearen, atsedenaldien eta abarren arabera itundu ahal izango da. Geltokietan, lanaldia gehienez 30 minututan gainditu ahal izango da.
4.– Araudi orokorrak definitzen duenaren arabera, zerbitzua hartzeko aurretiazko eragiketak egiteko eta lana uzteko lan osagarrietarako behar den denbora lanalditzat hartuko da ondorio guztietarako.
Denbora horren ezarpena bi alderdiek adostuko dute.
Adostasunik ez badago, Batzorde Parekideari aurkeztuko zaio, eta, hala badagokio, PRECOri.
5.– Lanaldi jarraituan lan egiten duten langile guztiek 15 eta 30 minutu bitarteko atsedenaldia izango dute, ahal dela 3. eta 6. orduen artean.
Atsedenaldi hori egindako lan-denboratzat hartuko da.
Geltokietako langileek batez beste 20 minutuko atsedena hartzeko eskubidea izango dute, baina ez da taulan grafiatuta egongo, eta zerbitzuaren esanetara egon beharko dute une oro.
Ustekabeko arrazoiengatik zerbitzuak ez badu atsedenaldi hori partzialki edo osorik hartzeko aukerarik ematen, atsedenaldi hori ez da inolako ordainsari ekonomikoz konpentsatuko.
6.– Astean etenik gabeko egun eta erdiko atsedenaldia bermatuko da, bai eta lanaldien arteko 12 ordu jarraitukoa ere; abaguneren batengatik aurrekoa betetzen ez bada, lanaldien arteko denboragatiko priman aurreikusitakoa aplikatuko da. Zenbaketari dagokionez, legezko irizpideak aplikatuko dira.
Ahalik eta aldi gehienetan benetako atsedena lortzeko asmoz, asteko txanda-aldaketa larunbatetik igandera egingo da, eta, hala badagokio, egunik egokienean.
7.– Urteko zenbaketan asteko atsedenaldia bermatuko da, gutxienez heren bat asteburuetan. Asteburua, igande egun osoa eta larunbat arratsaldea edo astelehen goiza da.
8.– Zerbitzu-taula bat egiteko behar diren langileak zerbitzu-eskaintzaren behar operatiboen ondoriozkoak izango dira. Horri absentismoa estaltzeko behar diren langileak gehituko zaizkio.
Langile horien dimentsionamendua eta taulako erregulazioa irizpide hauen arabera egingo da:
– Ustiapen-tarte bakoitzeko pertsona-kopurua enpresaren aurreko urteko absentismo globalaren indizearen araberakoa izango da soilik, eta, ondorio horietarako, gaixotasunaren eta lan-istripuaren ondoriozko absentismoa bakarrik hartuko da kontuan.
– Absentismorako aste osoen aurreikuspenetan, aste kopurua finkatuko da.
– Absentismo lanaldi solteen kasuan, eguna adieraziko da, eta iraupena irekita utziko da.
– Eskulanaren aurreikuspen horiek ostiraleko 14:00ak baino lehen argitaratuko dira lantokietan. Lanaldi bakoitza zehaztu ondoren, eta absentismoaren heterogeneotasuna dela eta, txanda aldatzen bada (goizez, arratsaldez, gauez, lanaldi zatituan...), 9,72 euroko primarekin konpentsatuko da txanda aldatzeagatiko prima gisa.
9.– Agindutako zerbitzua betetzeko aukerarik izango ez dutela aurreikusten duten langile guztiek, edo absentismo-lanaldiarekin atseden hartu ondoren lanean hasiko direla aurreikusten dutenek, nahitaez deitu beharko diote dagokien Aginte Postuari, ez direla zerbitzuan hasiko jakinarazteko, edo egin beharreko lanaldiaren berri eman diezaioten, hurrenez hurren.
Betebehar hori betetzeko zailtasun handiak daudenean, eta aldez aurretik dagokion zerbitzuari jakinarazi bazaio, ordezko prozedura bat ezarriko da.
Zerbitzurik gabeko bidaiak, lanalditik kanpo, hainbanatuta ordainduko dira.
10.– Taulak prestatzeko, sarrera-irteeren ordu-muga hauek hartuko dira kontuan:
a) Arau orokorra:
(Ikus .PDF)
b) apartatuko Arau Orokorraren salbuespen gisa, muga horiek gainditu ahal izango dira, guztizkoaren % 20ra arte. Sarrera-muga 4:30ak izango da, eta irteera-muga, berriz, 0:00ak.
Ordutegi-mugak b) apartatuko salbuespenen barruan dituzten txandetan lan egiten duten langile guztiek, bai eta hitzarmen honen eraginpeko langileen gaueko txanda guztiek ere, txanda-lanaldi arteko denboragatik prima gisa ordainduko diren 10,28 euroko zenbatekoa jasoko dute.
11.– Lan egindako lanaldi zatitu bakoitzeko, agenteak konpentsazio ekonomiko gisa aukeratu ahal izango du 49. artikuluan jasotako aukeraren edo hainbanatutako orduaren prezioa lanaldiaren bi aldeen arteko etenaldiaz biderkatzearen emaitzaren artean, orduka baloratuta, ohiko etena den ordu eta erdi kenduta.
Atal hori zerbitzu-taulen hurrengo negoziazioetan sortzen diren lanaldi zatituetan aplikatuko da.
12.– Gaueko lanak egiteko, absentismo-txandak esleitu ahal izango dira, egun horretako langile-premiek hala eskatzen ez dutelako euren jarduera egin ezin dutenean.
13.– Zerbitzu-tauletan sartzen dira larunbatetik iganderako gauetan egin beharreko gaueko zerbitzuak. Eragindako langileek bi tratamendu hauen artean aukeratu ahal izango dute:
– Zenbaketa, 213,05 euro gau bakoitzeko, kopuru horretan sortzen diren kontzeptu aldakor guztiak sartuta.
– Zenbaketa, sortzen diren Hitzarmeneko kontzeptu aldakorrak gehituta, eta hurrengo urteko udako atseden-egun bat, Aginte Postuarekin edo zerbitzuaren arduradunarekin adostuta.
14.– Gaueko zerbitzu bereziak taulan.
Gaueko zerbitzu bereziak (Aste Nagusia, herriko jaiegun eta jaiegun bezperak, inauteriak, etab.) Zerbitzu-tauletan sartuko dira, eta dagozkien aldi bakoitzerako lanegunak edo asteak gehituko dira, tartekatuta edo taularen amaieran, hitzarmeneko tresnekin beteta.
Gaueko zerbitzu berezien aurreikuspena aurreko urteko abenduan aurkeztuko da. Aurreikusi gabeko zerbitzu berezi bat egiteko beharra sortzen denean, sindikatuei jakinaraziko zaie, langileen zerrendan sar ditzaten.
Ahal den guztietan, data zehatzak ezagutzeagatik, egin beharreko lanaldiak denboraldi bakoitzeko taulak hasten diren eguna baino lehen egingo dira tauletan, eta, nolanahi ere, gaueko zerbitzu bereziaren data baino hilabete eta erdi lehenago.
Lehentasun-irizpide hauen arabera beteko dira zerbitzu horiek:
a) Dagokion aldiko zerbitzu-taulak esleitutako langileak.
b) Absentismoko langileak edo txanda esleiturik ez dutenak (finkoak edo lan-poltsakoak).
c) Derrigorrezko prestasuna astelehenetik ostiralera.
d) Langile boluntarioak.
Gaueko zerbitzu berezien prima bat ezartzen da baldintza horretan zerbitzuak ematen dituzten pertsona guztientzat, konpentsazio ekonomiko hauekin:
– Igande eta jaiegunetan: 133,15 euro.
– Gainerako egunetan: 106,52 euro.
Prima hori jasotzean kontzeptu aldakor guztiak sartzen dira, atseden prestasunaren prima izan ezik.
Gaueko zerbitzu bereziak zerbitzu-taula gisa tratatuta, zerbitzu horietarako prestasuna erabiltzeko aukera gaituta dago, eta gaueko zerbitzu berezi horiek betetzeko derrigorrezko prestasuneko 5 egunetako bat eskatu ahal izango da.
15.– Abenduaren 25ean eta urtarrilaren 1ean zerbitzua ematen duten eta euren txandan ohiko zirkulaziorik ez egoteagatik sortutako ordutegi-murrizketaz baliatu ezin diren ETSko langileek 107,04ko prima jasoko dute. Egun horietan lan egiten duten gainerako langileek benetan egindako lanaldiaren araberako zati proportzionala jasoko dute.
16.– Gabon gaueko eta Gabon zahar gaueko zerbitzua. Langileen eta erakundearen zuzendaritzaren artean adosten diren egoitza eta zerbitzuetan, orain arte Bilboko metroaren 3. lineari dagokionez, abenduaren 24ko eta 31ko gaueko txandetan lan egingo da. Abenduaren 24ko eta 31ko gaueko txandetan lan egiten duten langileek 412,86 euroko konpentsazioa jasoko dute (kopuru horretan sartzen da txandak sortutako ordainsari aldakorra), eta, gainera, aipatutako txandetan egindako lanaldia ordaintzea adostu da, hitzarmen kolektiboaren 72. artikuluan ezarritakoaren arabera, orduko 24,72 euroko prezioan.
Txanda esleitzeko irizpidea, lehenik eta behin, txanda esleituta duen pertsonari emango zaio, eta, halakorik ezean, langile boluntarioei. Lehenik eta behin, dagokion taulan atseden-egoeran dauden pertsonei deituko zaie, lan-mailen hurrenkerari jarraituz eta, betiere, legez ezarritako atsedenaldia errespetatuz.
Agente bakoitzari txanda bakarra esleituko zaio, eta, beraz, agente berak ezin izango du bigarren txandan errepikatu.
13. artikulua.– Txandakatzea.
Txandakako irizpide bati jarraituko zaio lan-txandak, oporrak eta abar esleitzerakoan; horrela, denbora-tarte jakin batean, lan bera egiten duten langile guztiek antzeko egoerak izango dituzte.
14. artikulua.– Prestakuntza.
Erakundearen prestakuntza-planak erakundearen arlo bakoitzeko beharrak detektatu ondoren egingo dira, eta erakundeko arlo bakoitzeko arduradunek eta langileek parte hartuko dute.
Prestakuntza-plana ezarri aurretik, Batzorde Iraunkorrari jakinarazi beharko zaio.
Langileek prestakuntza-eremuan duten partaidetza handitu egingo da, erakundeko langileentzako prestakuntza-planaren ekarpena, garapena eta jarraipena egiteko.
Langile eta urte bakoitzeko 10 ordu bideratuko dira, Planean jasotako prestakuntza-jarduerek eraginpean hartutako erakundeko langile-taldeentzat.
Lanaldi teorikotik kanpo egiten diren prestakuntza-orduak, sustapenekin, igoera-prozesuekin edo borondatezko prozesuekin erlazionatutakoak izan ezik, batu egingo dira benetan lan egindako orduen urteko zenbaketari dagokionez, betiere prestakuntza nahitaezkoa bada edo ETSk langileari eskatzen badio bertara joateko. Prestakuntza hori atseden-egun batean egiten bada, Prestasun-egun gisa zenbatuko da.
15. artikulua.– Laneko osasuna.
Laneko osasunaren arazoari aurre egiteko, aurrekontu bat ezarriko da inbertsioetarako araututakoaren barruan, eta Zuzendaritzak eta sindikatuetako ordezkariek batera banatuko dute, Laneko Segurtasun eta Osasun Batzordearen bidez, behin lehentasunezko helburuak itunduta.
Langileek urtean osasun-azterketa bat egiteko eskubidea izango dute. Zirkulazioko segurtasunarekin zerikusia duten lanpostuetan, beharrezkoa izango da azterketa mediko hori egitea langileen osasun-egoera egiaztatzeko, Laneko Araudi Medikoa betez.
Berrikuspen hori, ahal dela, lanaldian egingo da, azterketara zuzenean joanda, eta azterketa amaitu ondoren lanaldira itzulita, grafiatutako lanaldia osorik zenbatuta. Lanalditik kanpo egiten bada, 45,10 euro ordainduko dira kontrapartida gisa, azterketaren data adieraziz, bi alderdiak ados jarrita, hilabeteko epean.
Halaber, diskrezioz egin ahal izango diren prebentzio-azterketak egongo dira, ikusmena, alkoholemia, entzumena, abusu-drogak eta abar bereziki kontrolatuta.
Azterketa horiek direla eta, mediku-zerbitzuek ikusten badute zirkulazio-segurtasunari eragiten dion desgaitasunen bat dagoela, Laneko Osasunari buruzko Araudian aurreikusitakoa aplikatuko da. Haurdun dauden langileek aldi baterako eskatu ahal izango dute tratamendu hori.
Berariaz ematen zaie erakundeko osasun-langileei errezetetan sendagaiak agintzeko ahalmena, Prebentzio Zerbitzuen Erregelamenduari buruzko urtarrilaren 17ko 39/1997 Errege Dekretuan ezarritakoaren arabera.
16. artikulua.– Egiturazko aparteko orduak eta presentzia-denbora.
A) Egiturazko orduak.
Egiturazko aparteko ordutzat hartuko dira hauek:
a) Ustekabeko eskaerei edo garraio bereziei erantzuteko beharrezkoak direnak.
b) Puntako ekoizpen-aldien ondorioz sortzen direnak.
c) Ustekabeko absentziak betetzeko behar direnak.
d) Garraio-zerbitzua gauzatzean sortutako materialen edo instalazioen kalteak eta matxurak prebenitu edo/eta konpontzeagatik sortzen direnak, eragindako zerbitzua betetzea eragozten badute.
e) Atzerapenek eta antzeko beste arrazoi batzuek eragindakoak.
f) Txanda-aldaketen ondorioz sortzen direnak.
g) Zerbitzurik gabeko bidaiek eragindakoak.
h) Eta, oro har, ETSren jardueraren izaeraren ondoriozko egiturazko inguruabarrek eragindako aparteko orduak.
B) Presentzia-denbora.
Presentzia-denboratzat hartuko dira hauek:
a) Itxarote-denborak eta espektatibak.
b) Guardiako zerbitzuak.
c) Zerbitzurik gabeko bidaiak.
d) Matxurak eta gorabeherak.
e) Bideko otorduak.
f) Antzeko beste batzuk, langilea erakundearen esanetara dagoenean.
Presentzia-orduak ez dira zenbatuko aparteko orduen legezko mugaren ondorioetarako, horien ordainsaria aparteko orduaren prezioan ezarrita egon arren, zerbitzurik gabeko bidaiak izan ezik, horiek hainbanatutako orduaren prezioan ordainduko baitira.
HIRUGARREN TITULUA
BAIMENAK
17. artikulua.– Baimenen araubidea.
1.– Hitzarmen honen eraginpeko langileek ordaindutako baimena hartzeko eskubidea izango dute, ondoren zehazten diren arrazoiengatik eta denboran:
a) Jaiotzagatiko edo adingabea zaintzeagatiko baimena.
b) Adopzioagatiko edo harreragatiko baimena.
c) Norberaren edo senideen ezkontzagatiko baimena.
d) Ahaideen gaixotasun larri edo heriotzagatiko baimena.
e) Nahitaezko betebehar publiko edo pertsonalengatiko baimena.
f) Ohiko etxebizitzaz aldatzeagatiko baimena.
g) Sindikatuen edo langileen ordezkari-lanak egiteko baimena.
h) Betetzen den lanpostuarekin lotura zuzena duten ikasketak egiteko baimena.
i) Betetzen den lanpostuarekin zerikusi zuzenik ez duten ikasketak egiteko baimena.
j) Kontsulta, tratamendu eta azterketa medikoetara joateko baimena.
Baimenen iraupena, berariaz kontrakoa ezartzen ez bada, egun naturalei eta ondoz ondokoei dagokiela ulertuko da, baimenaren egitate eragilea gertatzen den egunetik aurrera. Hala ere, lanaldia hasita badago, hurrengo egunean hasiko da epea.
Artikulu honetan ezarritako baimenak eman ahal izateko, langileek, aldez aurretik, baimen hori lortzeko alegatutako inguruabarra dagoela egiaztatzen duten egiaztagiriak aurkeztu beharko dizkiote dagokion agintariari.
Ezinezkoa bada, aipatutako dokumentazioa aurkeztu beharko dute gehienez 48 orduko epean, baimenaren ondoren lanera itzultzen direnetik aurrera, betiere aldez aurretik jakinarazita.
Giza Baliabideen Zuzendaritzari dagokio baimenak ematea, eta horretarako dagokion baimena emango du. Baimenak eman izanaren jakinarazpena dagokion arduradunaren bidez egingo da, eskatzen diren aldez aurreko baldintzak bete ondoren.
Erregulazio honetan eskatutako baldintzak betetzen ez badira, edo alegatutako arrazoia faltsua bada edo langileak modu hutsalean erabili badu, diziplina-erantzukizuna sortuko da.
Nolanahi ere, baimena baliatzen duen langilea ez egoteak zerbitzuari kalterik ez eragiteko beharrezko neurriak hartuko dira.
Baimenak langilearen lan-egoitzatik 150 km-tik gorako distantziara gertatu direlako luzatzen diren kasu guztietan, luzapen-egunak joan-etorrietarako egunak direla joko da, eta berehala hartuko dira baimenaren beraren egunen aurretik eta atzetik.
Ezkontzaz kanpoko bikote-elkartzeek ezkondutakoen eskubide berberak sortuko dituzte, artikulu honetan aurreikusitako baimenak eskatzeari dagokionez. Bikote-bizikidetza egiaztatzeko, beharrezkoa izango da dagokion Izatezko Bikoteen Erregistroan inskribatuta egotea edo langilea bizi den Udalak emandako bizikidetza-ziurtagiria aurkeztea.
18. artikulua.– Baimenen arteko bateraezintasuna.
Inola ere ezin izango da aurreko artikuluan aurreikusitako baimen-modalitate bat baino gehiago aldi berean hartu, edoskitzaroko etenaldia eta adingabeak edo minusbaliatuak zaintzeko lanaldi-murrizketa izan ezik. Arauzko oporraldian ezin izango dira ordaindutako baimenak erabili.
19. artikulua.– Lanpostura itzultzea.
Dagozkion baimenak baliatzeko aldia igarotakoan, langileak berehala itzuli beharko dira dagokien lanpostura, eta lanera ez joatea justifikatu beharko dute, diziplina-erantzukizuna izango baitute bestela.
20. artikulua.– Jaiotzagatiko edo adingabea zaintzeagatiko baimena.
1.– Langileek eskubidea izango dute erditzeagatiko baimena hartzeko, hemezortzi astekoa, gehienez. Erditze anizkoitza izanez gero, edo ezintasunen bat izanez gero, bi aste gehiago hartu ahal izango dituzte haur bakoitzeko, bigarrenetik aurrera.
Epe hori interesdunak nahi bezala banatu ahal izango du, betiere sei aste etenik gabe eta erditu eta berehala hartzen badira.
Semea edo alaba hiltzen bada, etenaldia ez da murriztuko, salbu eta nahitaezko sei asteko atsedenaldia amaitu ondoren, gurasoetako edozeinek bere lanpostura itzultzea eskatzen badu.
Behar besteko pisurik gabeko erditze goiztiarren kasuan, edo jaioberriak erditzearen ondoren zazpi egun baino gehiagoz ospitaleratzea behar duen kasuetan, Gizonen eta Emakumeen Berdintasun Eragingarrirako martxoaren 22ko 3/2007 Lege Organikoan eta haren erregelamenduzko garapenean edo hura gainditzen duen ondorengo araudian xedatutakoa beteko da. Halaber, Langileen Estatutuaren Legearen testu bategina onartu duen urriaren 2ko 2/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 37.5 artikuluan jasotakoa aplikatuko da.
Seme-alabak desgaitasuna badu jaiotzan, baimenak beste bi asteko iraupena izango du, bat guraso bakoitzarentzat.
Erditu ondorengo lehen 6 asteak igaro ondoren, gurasoek hala nahi izanez gero, asteetan banatu ahal izango da (astelehenetik igandera bitarteko aste osoak), metatuta edo etenda, eta erditzearen ondorengo nahitaezko etenaldia amaitzen denetik semeak edo alabak hamabi hilabete bete arte. Gurasoetako batek lanik egiten ez badu, baimena etenik gabe hartu beharko da. Asteko aldi bakoitza edo, hala badagokio, aldi horien metaketa gutxienez 15 egun lehenago jakinarazi beharko zaie dagokien agintariei.
Baimen hori lanaldi partzialean baliatu ahal izango da, erakundearen eta langilearen artean aldez aurretik adostuta, indarrean dagoen legeriak ezartzen dituen baldintzetan.
2.– Era berean, hamar hilabete baino gutxiagoko bularreko umea zaintzeko, langileak ordubetez lanera ez joateko eskubidea izango du, eta ordu hori bi zatitan banatu ahal izango du. Baimenaren iraupena proportzionalki luzatuko da erditze anizkoitzen kasuan. Eskubide horren ordez, ohiko lanaldia ordubetez murriztu ahal izango da, helburu berarekin.
Langileak bi aukera izango ditu: aurreko paragrafoan aipatutako baimena erabiltzea edo denbora hori amatasun- edo aitatasun-baimenari gehitzea, egunean ordubete. Kontuan izan behar da, ondorio horietarako, zerbitzuak benetan eman daitezkeen egunei dagozkien orduak bakarrik zenbatuko direla. Horregatik, eskaera egiteko unean, langileak jakinarazi beharko du hamabigarren hilabetea bete arte geratzen den denboran baimenak, oporrak edo eszedentziak hartzeko eskatuko duen, aldi horiek zenbaketatik kanpo uzteko.
Bularreko umea zaintzeko eta lanaldia murrizteko baimenaren ordutegia eta aldia zehaztea langileari dagokio, bere lanaldi arruntaren barruan. Hamabost egun lehenago jakinarazi beharko dio erakundeari zein egunetan itzuliko den ohiko lanaldira.
Erakundearen eta langilearen artean ordutegien zehaztapenari eta baliatze-aldien zehaztapenari buruz sortutako desadostasunak jurisdikzio eskudunak ebatziko ditu, Lan Arloko Jurisdikzioa arautzen duen urriaren 10eko 36/2011 Legearen 139. artikuluan edo hori gainditzen duen ondorengo araudian ezarritako prozeduraren bidez.
21. artikulua.– Adopzioagatiko edo harreragatiko baimena.
Sei urtetik beherakoen edo desgaitasuna duten edo gizarteratzeko edo familian sartzeko zailtasun bereziak dituzten adingabeen adopzio edo harrera kasuetan, adopzioa aurrekoa zein iraunkorra izan, gizarte-zerbitzu eskudunek behar bezala egiaztatutako kasuetan, etenaldiak hemezortzi asteko iraupena izango du, eta adopzio edo harrera anizkoitzaren kasuan, bi aste gehiago luzatu ahal izango da bigarrenetik aurrerako seme-alaba bakoitzeko, edo adoptatutako edo etxean hartutako adingabearen desgaitasunaren kasuan, langilearen aukeraketan zenbatuta, bai harrerari buruzko erabaki administratiboa edo judiziala hartzen denetik aurrera, bai adopzioa eratzen duen ebazpen judiziala ematen denetik aurrera.
Sei aste nahitaez eta etenik gabe hartu beharko dira lanaldi osoan, adopzioa eratzen duen ebazpen judiziala edo adopzio edo harrera helburu duen zaintzaren administrazio-erabakia eman eta berehala. Gainerako aldia asteka hartu ahal izango da, modu metatuan edo etenda, adopzioa eratzen duen ebazpen judizialaren ondorengo hamabi hilabeteetan edo harrerari buruzko erabaki administratibo edo judizialetik aurrera. Gurasoetako batek lanik egiten ez badu, baimena etenik gabe hartu beharko da. Adingabe berak ez du inola ere eskubiderik emango langile berarengan etenaldi bat baino gehiago izateko. Asteko aldi bakoitza edo, hala badagokio, aldi horien metaketa gutxienez 15 egun lehenago jakinarazi beharko zaie dagokien agintariei.
Nazioarteko adopzioaren kasuan, gurasoek adoptatutako pertsonaren jatorrizko herrialdera aldez aurretik joan behar badute, artikulu honetan kasu bakoitzerako aurreikusitako etenaldia adopzioa eratzen duen ebazpena eman baino lau aste lehenago hasi ahal izango da.
Baimen hori lanaldi partzialean baliatu ahal izango da, erakundearen eta langilearen artean aldez aurretik adostuta, indarrean dagoen legeriak ezartzen dituen baldintzetan.
Adoptatutako semeak edo alabak desgaitasunen bat badu, adopzio edo harrera helburu duen zaintza egoeran badago, baimenak bi aste gehiago iraungo du, bat guraso bakoitzeko. Luzapen bera egingo da adopzio, adopzio-helburuko zaintza edo harrera anizkoitzaren kasuan, lehenengoa ez den seme edo alaba bakoitzeko.
22. artikulua.– Norberaren edo senideen ezkontzagatiko baimena.
1.– Norbera ezkontzeagatik, langileak egutegiko 20 eguneko baimena hartzeko eskubidea izango du. Egun horiek ezkontzaren aurretik edo ondoren hartu ahal izango dira, eta egun hori epealdi horretan sartuko da.
2.– Era berean, bikotean bizikidetza egonkorra (ezkontzaz kanpoko elkarketak) hasten duen langileak baimen hori hartzeko eskubidea izango du, betiere interesdunak bizi diren udalerriko udalak emandako bizikidetza-ziurtagiriaren bidez egiaztatzen bada, edo, hala badagokio, Izatezko Bikoteen Erregistroaren ziurtagiriaren bidez. Bizikidetza egonkorra hitzarmen hau indarrean sartu ondoren hasten duten langileek baino ezingo dute baliatu baimen hori. Ezin izango da beste baimenik hartu ezkontzagatik edo bizikidetza egonkorra hasteagatik 6 urte igaro arte, eta inola ere ez bikotea osatzen duten kideak berberak direnean.
3.– Langilearen gurasoak, aitaginarreba-amaginarrebak, anai-arrebak, ezkontza-ahaidetasunezko anai-arrebak, seme-alabak (ezkontidearen edo bikotekidearen seme-alabak barne), bilobak edo aitona-amonak ezkontzen badira, ezkontza-egunean egutegiko egun bateko baimena hartzeko eskubidea izango du langileak. Ospakizuna langilearen lan-bizilekutik 150 km baino gehiagora egiten bada, hiru egun naturalera luzatuko da baimen hori, langilearen joan-etorria errazteko.
23. artikulua.– Ahaideen istripuagatiko, heriotzagatiko, gaixotasun larriagatiko, ospitaleratzeagatiko edo etxean atseden hartzea eskatzen duen ospitaleratzerik gabeko ebakuntza kirurgikoagatiko baimena.
1.– Heriotzagatik, langileak ondoz ondoko 5 laneguneko baimena izango du ezkontidearen edo bikotekidearen edo seme-alabaren kasuan, eta ondoz ondoko 3 lanegunekoa 2. mailarainoko odol-ahaidetasuneko eta ezkontza-ahaidetasuneko senideen kasuan.
2.– Istripua, gaixotasun larria, ospitaleratzea edo etxean atseden hartzea eskatzen duen ospitaleratzerik gabeko ebakuntza kirurgikoa gertatzen bada, langileek 5 laneguneko eskubidea izango dute ezkontidea, izatezko bikotekidea edo bigarren mailarainoko odol-ahaidetasunezko edo ezkontza-ahaidetasunezko ahaideak badira, izatezko bikotearen odol-ahaidetasuna barne, bai eta aurrekoak ez diren beste edozein pertsona ere, baldin eta langilearekin etxebizitza berean bizi bada eta hura benetan zaintzea eskatzen badu. Baimena hartzeko egunak lanegunak izango dira, eta elkarren segidakoak izan daitezke edo ez, betiere gertaera eragilearen arrazoiak bere horretan jarraitzen badu. Aipatutako baimen-aldiak egutegiko 2 egun gehiagoz luzatuko dira, egitateak langilearen lan-egoitzatik 150 km baino gehiagora gertatzen badira.
Ondorio horietarako, ospitalizaziotzat hartuko da, halaber, gaua igarotzea eta bi otordu nagusietako bat, bazkaria edo afaria egitea, baldintza horiek betetzen dituzten larrialdietako edo boxetako egonaldiak barne.
3.– Bigarren mailara arteko odol- edo ezkontza-ahaidetasunezko ahaideen gaixotasun larri justifikatuaren kasuan, gertaera eragile beragatik 3 eguneko bigarren baimena hartzeko eskubidea izango du langileak, lehen baimena amaitu eta 30 egun jarraian igaro ondoren, baina ez da aplikatuko ohiko bizilekuaren distantziagatiko luzapena.
4.– Aurreko ondorioetarako, zalantzak sor ditzaketen kasuetan, gaixotasun larritzat joko da erakundeko Zerbitzu Medikoko espezialistek halakotzat jotzen dutena.
5.– Artikulu honetan araututako baimenen xede diren lanegunak baimenen oinarri diren gertakariak gertatzen diren egunetan hartu beharko dira nahitaez.
24. artikulua.– Nahitaezko betebehar publiko edo pertsonalak betetzeko baimena.
1.– Nahitaezko betebehar publiko edo pertsonalak betetzeko, langileek eskubidea izango dute betebehar horiek betetzeko behar duten denbora hartzeko, betiere lanorduetatik kanpo egiterik ez badago.
2.– Ondorio horietarako, hauek hartuko dira nahitaezko betebehar publiko edo pertsonaltzat:
– Epaitegi, komisaria, gobernu zibil edo militarren zitazioak, NAN, pasaportea, ziurtagiriak eta zentro ofizialetako erregistroak.
– Langilearekin bizi diren odol-ahaidetasunezko edo ezkontza-ahaidetasunezko bigarren mailarainoko ahaide elbarri psikiko edo fisikoei laguntzea, haien egoeraren araberako izapide puntualak egiten.
– Gidabaimena lortzeko azterketa edo hura berritzea.
– Notario-errekerimenduak eta -izapideak.
– Erakunde Ofizialetan egin beharreko izapideak.
– Zinegotzi, diputatu, batzarkide edo legebiltzarkide gisa hautapenezko kargua duten gobernu-organoen eta horien mendeko batzordeen bileretara joatea.
25. artikulua.– Ohiko etxebizitzaz aldatzeko baimena.
Langilearen ohiko etxebizitzaz aldatzeagatik, langileak 2 laneguneko baimena izango du, behar bezala justifikatuta.
Egiaztagirian agertzen den egoitza-aldaketa ofizialaren egunaren aurreko edo ondorengo hamabost egunetan erabili beharko da baimen hori.
26. artikulua.– Sindikatuen edo langileen ordezkari-lanak egiteko baimena.
1.– Sindikatuen edo langileen ordezkari-lanak egiten dituzten langileek, Hitzarmenean ezarritakoaren babesean, dagokien baimena hartzeko eskubidea izango dute, indarrean dagoen araudian eta hitzarmen honetan jasotako xedapenetan ezartzen diren inguruabar, epe, betekizun eta aginduen arabera.
2.– Nolanahi ere, Hitzarmenaren negoziazio-mahaian parte hartzen duten langileek ordaindutako baimena hartzeko eskubidea izango dute, Mahaiko idazkariak ofizialki dei egindako eta negoziazio kolektiboa gauzatzeko beharrezko diren bilera guztietara joateko. Dena den, kontingentzia horrek eragindako lan-absentzien berri eman beharko diote aurrez euren zuzeneko nagusiari.
27. artikulua.– Lanpostuaren eginkizunekin zuzeneko zerikusia duten lanbide-hobekuntzako ikasketak egiteko baimena.
Betetzen dituzten eginkizunekin edo lanpostuarekin zuzeneko zerikusia duten lanbide-hobekuntzako ikasketak egiteko baimena eman ahal izango zaie ikasketa horiek egiteko onartzen diren langileei, izaera ofizialeko prestakuntza-zentroetan edo interesgarritzat jotzen diren beste zentro batzuetan. Baimen horrek ezin izango du ikasturte bat baino gehiago iraun; nolanahi ere, erakundeko zuzendaritzarekin itundu beharko da. Baimen hori ordaindua izango da.
Artikulu honetatik kanpo geratzen dira lanpostua betetzeko eta maila-igoeren, lekualdatzeen, egokitzapenen eta abarren prozesuetan orientatzeko edo gaitzeko beharrezkoak diren barneko prestakuntza-ikastaroak.
28. artikulua.– Lanpostuaren eginkizunekin zuzeneko zerikusirik ez duten ikasketak egiteko baimena.
Titulu ofizial bat lortzeko egiten diren eginkizunekin edo lanpostuarekin zuzenean erlazionatuta ez dauden gaiei buruzko ikasketak egiteko, langileek zentro ofizial eta homologatuetan azterketa akademikoak egiteko behar den baimena izateko eskubidea izango dute. Azterketa-proba bakoitzeko egutegiko egun bat izango dute, deialdi arruntetan zein ezohikoetan, eta dagokion egiaztagiria aurkeztu beharko dute beti. Baimen hori urtean gehienez hamar egunez ordainduko da.
29. artikulua.– Kontsulta, tratamendu eta azterketa medikoetara joateko baimena.
1.– Langileek eskubidea dute, euren beharrengatik, lanaldian zehar kontsulta, tratamendu eta azterketa medikoetara joateko, baldin eta bertaratzeak behar bezala justifikatuta badaude eta egiten diren zentroek lanorduetatik kanpo joateko aukera ematen duten kontsulta-ordurik ez badute.
2.– Baimenaren iraupena kasu bakoitzaren inguruabar zehatzak kontuan hartuta beharrezkoa dena izango da. Nolanahi ere, ezinbestekoa izango da langileak entregatzen duen egiaztagirian kontsulta, tratamendua edo miaketa egiten den zentroan hasteko eta amaitzeko ordua sartzea. Baimen horrek baldintza hori betetzen ez badu, baimen ordaindua emateko arrazoirik ez dagoela ulertuko da.
3.– Era berean, beharrezkoa denean, langileak berak artatu behar badu eta egoitzatik kanpora joan behar badu, langileek eskubidea izango dute berarekin bizi den zuzeneko familiaren kontsulta medikoetara joateko eta haren kontura joateko.
Kasu horretan, Giza Baliabideen Zuzendaritzak, baimenaren beharra behar bezala justifikatuta, berariaz finkatuko du baimenaren iraupena, kasuaren inguruabarrak, egin beharreko joan-etorriak eta gainerako arrazoiak kontuan hartuta.
Era berean, langileek lehen mailako beste senide batzuei laguntzeko baimena izango dute, baldin eta, mendetasun-maila izanik mediku-kontsultetara lagundu behar bazaie, urtean 3 egun gehienez.
4.– Erditzea prestatzeko teknikei buruzko ikastaroetara joateko, haurdun dagoen langileak ordaindutako baimena hartzeko eskubidea izango du, horretarako behar duen denborarako. Horretarako, lanaldiaren barruan egin behar dela justifikatu beharko da, eta bertaratu izana behar bezala egiaztatu beharko da.
30. artikulua.– Soldatarik gabeko baimenak.
Ordaindutako baimenak lortzeko nahikoa arrazoi ez dagoenean, arrazoi beragatik ordainsaririk gabeko baimena eskatu ahal izango da, gehienez 3 lanegunetarako.
Era berean, ETSko langileek soldatarik gabeko baimena eskatu ahal izango dute urte natural bakoitzaren barruan, gutxienez 15 egunekoa eta gehienez bi hilabetekoa. Bi hilabete edo gutxiagoko iraupena duten baimen horiek ez dira lan-mailaren ondorioetarako deskontatuko.
Baimen mota horiek dagokion agintariaren aurrean izapidetuko dira, eta hark Giza Baliabideen Zuzendaritzari helaraziko dio. Zuzendaritza horrek baimena emango du, eskatzen denetik gehienez hamabost eguneko epean, eta baimen hori murriztu ahal izango da iraupen laburreko eskaeretan, betiere zerbitzuaren beharrek horretarako aukera ematen badute.
31. artikulua.– Norberaren eginkizunetarako baimena.
1.– Norberaren eginkizunetarako baimena, oso arrazoi justifikatuetan izan ezik, jarduneko zerbitzuan sartu edo berriro sartzetik urtebete igaro ondoren bakarrik eskatu ahal izango da.
2.– Norberaren eginkizunetarako baimena behar besteko aurrerapenaz eskatu beharko zaio dagokion agintariari, eta hark, dagokion frogagiriarekin batera, Giza Baliabideen Zuzendaritzari helaraziko dio, onar edo uka dezan.
3.– Norberaren eginkizunetarako emandako baimenek ez dute inolako ordainsaririk emango. Baimen horiek hartzeko aldia oporrak kalkulatzeko zenbaketatik kanpo geratuko da, eta bost urtean behin ezingo du urtebete baino gehiago iraun. Bost urteen zenbaketa baimena baliatzen hasten den egunean hasiko da; beraz, baimena urte jarraitu baterako ematen bada, ezin izango da izaera bereko beste bat eman data horretatik bost urte igaro arte. Epe laburragoko eskaeren kasuan, atsedenaldia hasten den egunean hasiko da zenbaketa, eta egun horretatik bost urteko epean, norberaren eginkizunetarako baimenak eman ahal izango dira, urtebete bete arte geratzen den aldirako.
4.– Baimena ikasketa ofizialak egiteko eskatzen bada, oro har, plantillaren % 10era arte eman ahal izango da, hiru hilabetez jarraian, behin bakarrik eta urtean behin. Nolanahi ere, salbuespenezko kasuetan, justifikatuta eta zerbitzuaren beharrak beteta, ehuneko hori gainditu ahal izango da.
5.– Baimena garapen-bidean dauden herrialdeetan misio bat egiteko eskatzen bada, Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeen babespean, baimen horren iraupen metatua ezingo da urtebetetik gorakoa izan bost urtean behin, eta gutxieneko aldia hiru hilabetekoa izango da.
6.– Baimen hori zerbitzuaren beharren arabera emango da.
32. artikulua.– Partzialki ordaindutako baimena edo norberaren aukerako urtea.
Bizitza profesionala, pertsonala eta familiarra uztartzeko neurrien artean, partzialki ordaindutako baimena ezartzen da erakundean eskaera egiten den egunean gutxienez 4 urteko antzinatasuna duten langile finkoentzat.
Baimenak ondoz ondoko lau urteko aplikazio-aldia izango du, honen arabera:
– Baimena aplikatzen den lehen hiru urteetan, baimena hartzen duten langileek lanaldi osoan lan egin beharko dute, laugarren urtea osorik libratuz eta baimenak irauten duen lau urteetan ordainsari finkoen ehuneko hirurogeita hamabost jasoz. Era berean, baimenak irauten duen lehenengo hiru urteetan, ordutegien eta lan-egutegien arabera benetan dagozkion kontzeptu aldakorrak jasoko dira.
– Baimena hartzeko eskaerak eskubidea baliatu nahi den urtearen aurreko urteko urriaren 1a baino lehen egingo dira, eta eskaera onartzen bada, hurrengo urteko urtarrilaren 1etik aurrera izango ditu ondorioak.
– Baimenaren baldintza guztiak, eskabideen araubidea eta emateko prozedura arautuko dituen araudia Batzorde Parekidean erabakiko da.
33. artikulua.– Lan-harremana etetea, lanpostua gordeta.
Hitzarmenaren eremuan sartzen diren langile finkoek kontratua eteteko eskubidea izango dute, lanpostua gordez eta antzinatasuna zenbatuz, kasu hauetan:
1.– Langilearen askatasun-gabetzeagatik.
Askatasun-gabetzeagatik lan-harremana etenda duen langileak lanpostua gordetzeko eskubidea izango du kondena-epai irmoa eman arte, eta egoera horretan dagoen bitartean ez du ordainsaririk jasoko.
2.– Baliaezintasun-adierazpena, lanpostua gordeta.
Lan-harremana eten egingo da, baldin eta INSSen baliaezintasunari buruzko hasierako ebazpenean berrikuspena eskatu ahal izateko epe bat adierazten bada, interesdunaren baliaezintasun-egoerak hobera egingo duela aurreikus daitekeenean, 2 urteko edo hortik beherako epean, 45. artikuluan ezarritakoari kalterik egin gabe.
3.– Arriskua haurdunaldian eta edoskitzaroan.
Haurdunaldiko edo edoskitzaroko arriskuagatiko etenaldiaren kasuan, erakundeak Gizarte Segurantzaren prestazioaren osagarri gisa ordainduko ditu langileari soldata errealaren % 100 jasoko duela bermatzeko beharrezkoak diren zenbatekoak.
LAUGARREN TITULUA
ESZEDENTZIAK ETA LANALDI-MURRIZKETAK
34. artikulua.– Hitzarmen honen eraginpeko langileek borondatezko edo derrigorrezko eszedentziak hartzeko eskubidea dute. Borondatezko edo derrigorrezko eszedentzian dagoen langileak ez du inolako soldatarik jasoko.
35. artikulua.– Nahitaezko eszedentzia kargu publiko baterako izendatzeagatik edo hautatzeagatik emango da, eta horrek lanera joatea eragozten badu, lanpostua gordetzeko, antzinatasuna zenbatzeko eta lanpostu-igoeretara eta lekualdatzeetara aurkezteko eskubidea emango du.
Era berean, ordezkaritza handiena duen erakunde sindikal bateko zuzendaritza-, probintzia-, autonomia- edo estatu-organoetan kargu sindikal bat betetzen duen edo bete behar duen langilea.
Nahitaezko eszedentziarako eta lanpostua gordetzeko eta antzinatasuna zenbatzeko eskubidea izango du karguan diharduen bitartean.
Bi kasuetan, kargua utzi eta hurrengo hilabetearen barruan eskatu beharko da lanera itzultzea.
36. artikulua.– ETSren zerbitzuan gutxienez urtebeteko antzinatasuna egiaztatzen duten langile finkoek norberaren interesagatik borondatezko eszedentzia hartzeko eskubidea izango dute, gutxienez lau hilabetez eta gehienez bost urtez.
Borondatezko eszedentzia idatziz eta hierarkia bidez aurkeztu beharko da, eta eskaera aurkeztu eta hurrengo hogeita hamar (30) egunetan eman beharko da.
ETSk emandako edozein mailegu, aurrerakin edo kredituren deskontu indarrean duten langileek ezin izango dute borondatezko eszedentzia hartu, harik eta zorra kitatzen duten edo zor hori kitatzeko berme nahikoak eskaintzen dituzten arte.
Lanera itzuli ahal izateko, lanpostu hutsa egoteaz gain, idatziz eskatu behar da, gutxienez eszedentzia-aldia amaitu baino 30 egun lehenago.
Borondatezko eszedentzian dagoen langileak bere lanbide-kategorian edo baliokidean hutsik geratzen diren lanpostuak betetzeko lehentasunezko eskubide bakarra izango du.
Lanera itzuli aurretik, borondatezko eszedentzian dagoen pertsonak azterketa egin beharko du erakundeko Zerbitzu Medikoan, eta hark erabakiko du bete beharreko kargua betetzeko gaitasuna duen ala ez. Emaitza negatiboa bada, beste osasun-azterketa bat eskatu ahal izango du gehienez sei hilabeteko epean, eta egokitzapenerako soberako langileen egoeran geratuko da, bigarren emaitza negatiboa bada lanpostu hutsa egotearen baldintzapean.
Borondatezko eszedentzia eman bada, aldez aurretik justifikatuta, ikasketak amaitu edo luzatzeagatik, oposizioak prestatzeagatik, gaixo dauden senitartekoak edo gurasoak nahitaez zaindu behar izateagatik, edo denbora luzez bizilekuz aldatu edo atzerrira joan behar izateagatik, zehaztu gabeko denborarako, eta lanera itzultzeko eskaera egin ondoren lanpostu hutsik ez badago, ETSk lanera itzultzeko baimena eman beharko dio hiru hilabeteko gehieneko epean, edozein kategoriatan egokituz, eta langileak lehentasunezko eskubidea izango du bere kategoriako edozein lanpostu hutserako.
Eskubide hori berriro baliatu ahal izateko, aurreko eszedentzia amaitu zenetik lau urte igaro beharko dira.
37. artikulua.– Sektore publikoko edozein Administrazio Publiko, Organismo edo Erakundetan zerbitzu mugagabeak ematera igarotzen den langile finkoak borondatezko eszedentzia-egoeran deklaratzeko eskubidea izango du, sektore publikoan zerbitzuak emateagatik.
Pertsonak egoera horretan jarraitu ahal izango du, egoera sortu zuen zerbitzu-zerrendak irauten duen bitartean. Lanpostua utzi ondoren, lanera itzultzeko eskatu beharko du, gehienez hilabeteko epean.
Eszedentzia horrek ez du, inola ere, lanpostua gordetzea eragiten, eta langileak bere kategoria bereko edo antzeko kategoriako lanpostu hutsetara itzultzeko lehentasunezko eskubidea baino ez du izango, baldin eta hutsik badaude edo egongo badira. Egoera horretan emandako denbora ez da zenbatuko sustapenerako, antzinatasunerako edo eskubide pasiboetarako.
38. artikulua.– Langile finkoek gehienez hiru urteko eszedentzia hartzeko eskubidea izango dute seme-alaba bakoitza zaintzeko, biologikoa zein adoptatua izan, edo harrera iraunkorra edo adopzio aurrekoa izan, jaiotza-datatik edo, hala badagokio, ebazpen judizial edo administratiboaren egunetik aurrera.
Hurrengo seme-alabek beste eszedentzia bat hartzeko eskubidea emango dute, eta, hala badagokio, ordura artekoa amaiaraziko du.
Era berean, langileek gehienez bi urteko eszedentzia hartzeko eskubidea izango dute ezkontidea edo izatezko bikotekidea, edo bigarren mailarainoko odol-ahaidetasun edo ezkontza-ahaidetasunezko ahaidea, izatezko bikotekidearen odol-ahaidetasuna barne zaintzeko, baldin eta ahaide hori adinagatik, istripuagatik edo gaixotasunagatik ezin bada bere kabuz moldatu, eta ordaindutako jarduerarik egiten ez badu.
Eszedentzia horiek zatika hartu ahal izango dira, eta iraupena ondorio guztietarako zenbatuko da, bai antzinatasunari dagokionez, bai lanpostuz igotzeari dagokionez, eta langileak lanbide-heziketako ikastaroetara joateko eskubidea izango du. Ikastaroetan parte hartzeko deialdia ETSk egin beharko du.
Eszedentzia-epea igarotakoan, 15 eguneko epean itzuliko da lanera, aldez aurretik eskaera idatzia eginda. Eszedentzia horiek baliatzen dituzten langileek lanpostua gordetzeko eskubidea izango dute eszedentzian dauden bitartean.
39. artikulua.– Adingabeak edo desgaitasuna duen pertsona eta 2. mailara arteko ahaideak zaintzeko lanaldi-murrizketa.
Legezko zaintza dela-eta, 12 urtetik beherako haur bat edo, ordaindutako jarduerarik egiten ez duen desgaitasuna duen pertsona bat zuzenean zaindu behar duen langileak lanaldi arrunta murrizteko eskubidea izango du, gutxienez zortziren bat eta gehienez erdira, eta, ondorioz, ordainsarien murrizketa proportzionala izango du kontzeptu guztietan.
Eskubide bera izango du ezkontidea edo izatezko bikotekidea, edo odol-ahaidetasuneko edo ezkontza-ahaidetasuneko 2. mailara arteko senidea, izatezko bikotekidearen odolkidetasunezko senitartekoa barne, zuzenean zaindu behar duenak, baldin eta ahaide hori bere kabuz moldatu ezin bada adinagatik, istripuagatik edo gaixotasunagatik.
Gurasoak, adopzio aurreko zaintzaileak edo harrera iraunkorra egiten duenak lanaldia murrizteko eskubidea izango du, eta soldata proportzionalki murriztuko zaio, lanaldiaren erdia gutxienez, bere kargura dagoen adingabea zaintzeko, baldin eta minbizia (tumore gaiztoak, melanomak eta kartzinomak) edo iraupen luzeko ospitaleratzea eskatzen duen eta zuzeneko zaintza jarraitua eta iraunkorra behar duen beste edozein gaixotasun larri badu. Murrizketa hori dagokion autonomia-erkidegoko osasun-zerbitzu publikoaren edo osasun-administrazioko organoaren txostenak egiaztatuko du, eta gehienez harrera iraunkorra edo adopzio aurreko zaintza izan duen alabak-semeak edo pertsonak hogeita hiru urte bete arte iraungo du.
Ondorioz, harrera iraunkorra edo adopziorako zaintza behar duen seme-alabak edo adingabeak hemezortzi urte betetzeak ez du ekarriko lanaldi-murrizketa azkentzea, baldin eta zuzeneko zaintza jarraitua eta iraunkorra behar izaten jarraitzen badu.
Hala ere, 18 urte bete ondoren, lanaldi-murrizketarako eskubidea aitortu ahal izango da kausatzaileak 23 urte bete arte, minbizia edo gaixotasun larria adin-nagusitasunera iritsi aurretik diagnostikatu bada, betiere eskaera egiteko unean aurreko paragrafoetan ezarritako baldintzak egiaztatuta, adina izan ezik. Era berean, murrizketa hori jasotzeko eskubideari eutsiko zaio pertsonak 26 urte bete arte, baldin eta 23 urte bete aurretik ehuneko 65eko edo gehiagoko desgaitasun-maila egiaztatzen bada.
Ordu-murrizketa eta lanaldi-murrizketaren aldia zehaztea langileari dagokio, bere lanaldi arruntaren barruan.
ETSko bi langilek edo gehiagok subjektu eragile bera dela-eta eskubide hori sortzen badute, aldi berean baliatzeko aukera mugatu ahal izango da, erakundearen funtzionamenduari buruzko arrazoi justifikatuak tarteko. Bi langileen gozamena bermatuko duen eta kontziliazio-eskubideak baliatzeko aukera emango duen plan alternatibo bat eskaini beharko du.
40. artikulua.– Genero-indarkeriaren biktimak.
Genero-indarkeriaren biktimatzat hartzen diren langileek eskubidea izango dute euren babesa edo gizarte-laguntza osorako eskubidea gauzatzeko, lanaldia murrizteko (soldata proportzio berean murriztuta) edo lan-denbora berrantolatzeko, ordutegia egokituz, ordutegi malgua aplikatuz edo laneko denbora antolatzeko erakundean erabiltzen diren beste modu batzuen bidez.
Neurri hori erakundearen eta langilearen arteko akordioaren bidez artikulatuko da; akordiorik ezean, Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 37.8 artikuluan ezarritako arauak aplikatuko dira, desadostasunak ebazteari buruzkoak barne.
BOSGARREN TITULUA
EUSKALDUNTZEA
41. artikulua.– Euskararen sustapena.
a) Erakundearen erabakiak eta argitalpenak, bai eta Euskal Trenbide Sarean erabiltzen diren inprimakiak, formularioak, dokumentuak eta abar ere, Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan egingo dira.
Jendearekin harremana duten lanpostuetarako barne-hautaketa-prozesuetan, euskara jakitea sartzeko baldintza den lanpostuetan izan ezik, euskararen ezagutza % 30 puntuatuko da gainditutakoaren aldean.
Ondorio horietarako, hauek dira une honetan jendearekin zuzeneko harremana duten kategoriak:
– Geltokiko burua/Sareko Teknikaria/APko Teknikaria.
– Zerbitzuetako teknikaria.
– Mandataria - atezaina.
Ezagutza baloratzeko erreferentzia gisa, hizkuntzen Europako erreferentzia-esparru bateratuko B2 maila erabiliko da, eta % 30 horren hiru balorazio posible ezarriko dira: % 30 B2 egiaztatuz gero, % 15 B1 egiaztatuz gero, eta puntuaziorik ez aipatutako mailak egiaztatu ezean.
b) Kanpoko hautaketa-prozesu guztietan, hizkuntzen Europako erreferentzia-esparru bateratuko B2 maila ofiziala egiaztatu beharko da gutxienez.
c) Euskararen sustapena:
Erakundeak, Hizkuntzen Europako erreferentzia-esparru bateratuko C2 mailaraino lagunduko du diruz euskararen irakaskuntza, jardunean dauden langileentzat, baldin eta klaseetara joan direla eta errendimendu ona dutela egiaztatzen badute.
Erakundeak euskaraz prestatzeko aukera hauek eskainiko dizkie langileei:
– Euskaltegiko ikastaroak, hiru hilabetetik urtebetera arte, egunero edo astean hainbat egunetan. Modalitate hori aukeratzen duten langileei matrikularen kostua ordainduko zaie. Ikastaroa lan-ordutegian bada, ez dira orduak itzuliko.
– Barnetegietan euskara ikasteko ikastaroak.
– Ikastaro horietara joaten diren langileek ez dute lanera joan beharrik izango ikastaroak irauten duen bitartean.
Beste langile batzuk zain badaude, pertsona bakoitzak barnetegi-ikastaro bakarra egin ahal izango du hiru urtean behin.
– Beste ikastaro batzuk. Bi aldeek, hala badagokio, beste prestakuntza-modalitate batzuk aztertuko dituzte, hala nola online ikastaroak, lanposturako berariazko hizkuntza-prestakuntza, birziklatze-ikastaroak, euskararen sentsibilizazio- eta sustapen-ikastaroak eta abar.
d) Euskara ikasteko liberazioa:
Euskara ikasteko liberatua izateko, hauek eskatuko dira:
– Euskararen ezagutza-maila bat, Hizkuntzen Europako erreferentzia-esparru bateratuko A1 mailaren baliokidea, edo
– Urtebeteko ikastaroa egin izana egiaztatzea, bertaratuta eta aprobetxatuta.
Liberatu beharreko pertsonak zehazteko, barnetegi-erregimeneko ikastaroak egitea proposatzen dutenei emango zaie lehentasuna, ikastaro intentsiboen gainetik, iraupen luzeenekoei lehentasuna emanez, gainerako baldintzetan berdintasuna izanda. Era berean, lehentasuna emango zaie euskara ikasten ari diren agenteei, baldin eta, euskalduntze-prozesuan errefortzu gisa, elkarren segidako urteetan liberatzea planteatzen badute, urte bakoitzean 1 eta 2 hilabete bitartean.
Hitzarmen honen indarraldian euskara ikasteko gutxienez bi pertsona liberatzeko konpromisoa hartzen du Zuzendaritzak urte bakoitzeko edo ordu-bolumen baliokideko, ikaskuntza-modalitate guztiak batuta.
Egoera horrek kontzeptu finkoak eta, hala badagokio, dagozkien kontzeptu aldakorrak barne hartzen dituen ordainsaria izango du.
Euskara ikasteko baimena eta aldi baterako ezintasuna aldi berean gertatzen badira, dataz aldatuko da baimen hori, zerbitzuak eta ikasketa-modalitateak horretarako aukera ematen badute.
42. artikulua.– Euskara-plana.
Une bakoitzean indarrean dagoen euskara-plana argitaratuko da.
SEIGARREN TITULUA
GIZARTE-LAGUNTZAK
43. artikulua.– Eskola-laguntza.
14.790,94 euro erabiliko dira ikasketa-beken edo eskola-laguntzen funtserako, Gizarte Laguntzen Batzordeak ezarritakoaren arabera.
44. artikulua.– Desgaitasunetarako laguntza.
Gizarte Segurantzak langileari desgaitasunen bat duen seme-alaba bakoitzeko edo Gizarte Segurantzaren kartillan aitortutako onuradun bakoitzeko ordaintzen dion zenbatekoaz gain, Erakundeak hilean 110,55 euroko osagarri finkoa ordainduko dio, eta zenbateko hori ezin izango da aldatu.
45. artikulua.– Lanpostuetara egokitzapena, desgaitasun fisiko edo psikikoagatik.
Ezintasun Iraunkor Absolutua edo Baliaezintasun Handia aitortzen zaion langileari lan-kontratua azkenduko zaio, inolako konpentsaziorik gabe, 58. artikuluan hitzartutako aseguru-estaldura izan ezik.
Erakundeak egokitu egingo ditu desgaitasun fisiko edo psikiko bat duten pertsonak, baldin eta erakunde ofizial eskudunak Ezintasun Iraunkor Osoa aitortzen badie, prestasunik dagoen neurrian, euren probintziaren barruan euren gaitasunarekin bat datorren lanpostu batean, eta lanpostu berriaren soldata-eskalaren arabera jasoko dute soldata.
EIO batek eraginpean hartutako pertsonek 55 urte betetzean etengo dute euren lan-harremana, eta II. eranskineko taula bereziko antzinatasunaren 175 hileko ordainketa jasoko dituzte, baina neurri horrek ez du ekarriko plantilla finkoa murriztea. Zenbateko hori bera aplikatuko zaio egungo 53.b artikuluari.
EIO edo EIA egoera berrikusten bada, pertsona horrek onartu zaiolako erakundea utzi badu, 55 urte baino gehiago baditu edo aitortu ondoren adin horretara iritsi bada, erakundeak konpromisoa hartzen du berriro hartzeko, Ezintasun aitorpenetik igarotako denbora edozein dela ere. Langilea lanera itzultzen bada, aldez aurretik antzinatasunaren 175 hileko ordainketak itzuli beharko ditu.
55 urte betetzeagatik lan-harremana eten behar duten langileei 80.000 euro bermatuko zaizkie gutxienez, kontzeptu hori eta aseguruaren estaldura batuta.
Puntu honetan aipatzen den antzinatasunaren 175 hileko ordainketak eta hurrengo atalean zehazten den aseguruaren estaldura 55 urtetik gorako langileei ere ordainduko zaizkie, baldin eta EIO bat aitortzen bazaie eta, beraz, erakundea utzi behar badute.
46. artikulua.– Absentismoa.
Gaixotasunagatiko eta istripuagatiko prestazioaren osagarria.
46.1.– Hitzarmen kolektibo honen 5. artikuluan eta Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 20.4 artikuluan xedatutakoa betetzeko eta garatzeko, bide hauek ezartzen dira:
a) Gaixotasun- edo istripu-egoeraren egiaztapena:
Egiaztapen hori erakundeko Zerbitzu Medikoak edo kontratatutako Zerbitzu Medikoak egingo du, erakundearen egoitzan edo langilearen etxean, 48 orduko epean, Aldi baterako ezintasun egoeraren berri izaten denetik edo egoeraren berrespen-agiria jasotzen denetik aurrera.
Langileak erakundearen Zerbitzu Medikora joan beharko du, hark hala eskatzen badio eta bere egoerak ahalbidetzen badu. Bidaia-gastuak konpentsatzeko 75.1 a) artikuluko dieta ordainduko da.
b) Zerbitzu Medikoak emandako aginduak betetzea:
Aldi baterako ezintasun egoeran dauden langileek Zerbitzu Medikoak egokitzat jotzen dituen azterketak egin beharko dituzte, hark edo espezialistek egindakoak izan.
Langileek konpromisoa hartzen dute Zerbitzu Medikoak adierazten dizkien aginduak betetzeko.
c) Osagarriaren galera:
Gaixotasun- edo istripu-egoera egiaztatzeari uko eginez gero, edo emandako aginduak argi eta garbi betetzen ez badira, kobrantza eten egingo da.
d) Zerbitzu Medikoari buruzko aipamenak, nolanahi ere, erakundearen Zerbitzu Medikoari eta kontratatuari buruzkoak direla ulertu behar da.
e) Gaixotasun- edo istripu-egoeraren iruzurra kaleratzeko arrazoia izango da.
46.2.– Lege-esparruak eta administrazio eskudunak baimentzen duten heinean, erakundeak % 100era arte ordainduko du bajaren lehen egunetik aurrera, gaixotasun- eta istripu-prozesuetan. Osagarri hori prozesu bakoitzari dagozkion legezko kotizazio-oinarrien arabera kalkulatuko da. Era berean, likidazioak horretarako ezarritako legezko irizpideen arabera egingo dira.
47. artikulua.– Bidaiatzeko txartelak.
Doako txartela izateko eskubidea izango dute jardunean dauden langileek eta erretiratuek, eta haien ezkontideak (justifikatutako bizikidetza onartuko da) eta 26 urte arteko seme-alabek.
Adin horretatik aurrera, langilearen seme-alabek txartela baliatzen jarraitu ahal izango dute, betiere aitarekin edo amarekin eta haren kontura bizi badira eta hala egiaztatzen badute.
Era berean, % 33tik gorako desgaitasun-maila aitortua duten seme-alabek eskubide hori baliatzen jarraitu ahal izango dute.
Datuak faltsuak badira, langilearen senide guztiei kenduko zaie txartela.
Doako txartela izateko eskubidea izango dute ETSko langileen bikoteek, baldin eta elkarrekin bizi direla egiaztatzen badute bizikideen erregistro ofizialean.
Izatezko Bikoteen Erregistroan izena emanda izatea eta Bizikidetza Ziurtagiriak onartzen dira elkarbizitzaren egiaztagiri gisa.
48. artikulua.– Bidaien trukaketa beste tren-enpresa batzuekin.
Kudeaketa egokiak ezarriko dira beste garraio-enpresa batzuekin akordio egokiak lortzeko.
49. artikulua.– Janari-txartelak.
Lanaldi zatituan lan egiten duten langile guztiek janari-txartela izateko eskubideari eutsiko diote, eta hori bateraezina izango da dieta jasotzearekin.
Bi ordezkaritzek hartuko dute parte txartel-sistemaren funtzionamendua arautzen, Gizarte Laguntzen Batzordearen bitartez.
50. artikulua.– Uniformeak eta laneko arropa.
Lanpostuak hala eskatzen badu, langileek euren eginkizunak behar bezala betetzeko uniformea edo laneko arropa izango dute.
Gizarte Laguntzen Batzordearen barruan ezarriko dira entregarako, birjarpenerako eta berritzerako irizpideak.
51. artikulua.– Lanerako materiala.
Erakundeak agindutako eginkizunak betetzeko langileek behar dituzten tresna eta erreminta guztiak emango ditu.
52. artikulua.– Aintzatespenak.
Langileen jokabide, errendimendu, langintza eta ezaugarri bikainak saritzeko, eta betebeharrak betetzean hori gaindi dadin bultzatzeko, arrazoi hauengatik emango dira aintzatespenak:
1.– Merezimenduzko egintzak.
2.– Erakundean irautea.
1.– Merezimenduzko egintzak.
Merezimenduzko egintzak dira erregelamenduzko betebehar soila baino askoz ere borondate eta jokabide handiagoa erakusten dutenak, erabiltzaileen eta langileen segurtasuna hobetzeko, zerbitzuaren kalitatea hobetzeko, edozein anormaltasun edo gorabehera saihesteko edo gainditzeko, erakundearen irudia edo ekoizpen-prozesuak hobetzeko eta abar.
Hauek izan daitezke merezimenduzko egintzengatiko aintzatespenak:
a) Diruzko sariak, sei hilabeteko mugarekin.
b) Urtebetean arauz langileari legozkiokeenen oporrak bikoiztu luzatzea.
c) Ordaindutako hamar eguneko baimena, gehienez.
d) Bidaiak eta ikasketa-bekak.
e) Gutun laudagarria.
Aurreko artikuluen ondorioetarako, inguruabar aipagarritzat hartuko dira langilea zerbitzuan ez egotea edo esku hartzera behartuta ez egotea, baliabide egokirik ez izatea, gutxiagotasun egoera nabarmenean egotea edo antzeko beste edozein.
Aurreko aintzatespenak kalkulatzeko, hileroko soldatatzat hartzen da balorazio-soldataren eta antzinatasunaren kontzeptuen batura.
2.– Erakundean irautea.
Hauek izango dira:
a) Bi hileko soldata eta antzinatasuna, zerbitzuan 30 urte beteta eta 35 urte bete gabe bete dituen langilearentzat.
b) Soldataren eta antzinatasunaren hiru hileko soldata 35 urte betetzean 40 urtera iritsi gabe, a) apartatuan zehaztutakoa jaso ez badu; bestela, b) ken a) aldea bakarrik ordainduko da.
c) 40 urte betetzean, lau hileko soldata eta antzinatasuna, a) eta b) idatz-zatietan ezarritakoa jaso ez badu; bestela, c) ken b) eta a) apartatuen arteko aldea baino ez da ordainduko.
d) 45 urte betetzean, bost hileko soldata eta antzinatasuna, a), b) eta c) apartatuetan ezarritakoa jaso ezean; bestela, d) ken c), b) eta a) apartatuen arteko aldea bakarrik ordainduko da.
Aurreko paragrafoetan aipatzen diren hilekoen zenbatekoa hitzarmenaren II. eranskineko soldata-taulen arabera kalkulatuko da.
Aintzatespen horiek eragindako langileak eskatuta edo erretiro- edo heriotza-kasuetan kobratuko dira.
Langileak eskatuta kobratzen bada, 40 urteko egonaldia erretiroa edo heriotza gertatzen den unean erregularizatuko da.
Emakida.
Azterketak, irautekoak izan ezik, erakundeko zuzendaritzaren ekimenez izapidetutako espedientearen ondoren emango dira, langilearen buruek edo lankideek, edo agintariek edo erabiltzaileek proposatuta.
Emandako azterketak langilearen espediente pertsonalean jasoko dira.
53. artikulua.– Erretiroak.
Erakundeko langileen erretiroak indarrean dagoen araudiaren arabera egingo dira ahal den guztietan, eta honela arautuko dira:
a) Erretiroa kategoria guztietarako izango da legez ezarritako adina betetzean, inolako kalte-ordainik jasotzeko eskubiderik gabe, legez aldatzen ez bada.
b) Borondatezko erretiroa legez ezarritako adinetik aurrera hartuko da. Horiek bete ondoren euren borondatez erretiroa hartu nahi duten langileek, sei hilabete lehenago jakinarazi beharko dute.
Kasu horretan, nahitaezko erretirorako legez ezarritako adina betetzeko falta zaizkion hilabeteen kopurua bider hileko antzinatasunaren zenbatekoaren baliokidea den kalte-ordaina sortuko da. Kalkuluan, aparteko haborokinean ordaintzen den antzinatasuna sartuko da, dagokion proportzioan. Hala ere, borondatezko erretiroa eskatzeko legez ezarritako adina betetzen duten hilabete naturalean erretiroa hartzen dutenek antzinatasunaren 175 hileko jasoko dituzte hitzarmen hau sinatzen den egunetik aurrera. Antzinatasunaren zenbatekoak II. eranskinean azaltzen direnak izango dira.
Kalte-ordain horiek etenda geratzen dira EAEko aurrekontuen urteko legeetan jasotako erregulazioa aplikatzeagatik, horien edukia aldatzen ez den bitartean.
Erretiro partziala eta Txanda-kontratua:
2019ko urtarrilaren 1etik aurrera, araudira egokituz, betiere araudiak ahalbidetzen badu eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrak hala aurreikusten badu, erakundeak erretiro partziala eta txanda-kontratua aplikatzen jarraituko du plantillako langile finkoentzat.
Eskatzaileak baimendutako gehieneko erretiro partziala hartu behar du (% 75), eta aldi berean lanaldi partzialeko kontratu bat sinatuko du bere lanaldiaren % 25erako. Erakundeak, aldi berean, lanaldiaren % 100eko txanda-kontratua sinatuko du horretarako baldintzak betetzen dituen beste langile batekin.
54. artikulua.– Heriotza-gastuak.
Jarduneko langileen heriotza-gastuengatiko kalte-ordaina lau hilekoa izango da, hileko hori hil aurreko hamabi hilabete naturaletan kontzeptu guztiengatik kobratutakoaren batez besteko gisa ulertuta.
Kalte-ordainak jasotzeko eskubidea duten senideei dagokienez, lehentasun-hurrenkera hau izango da: ezkontidea edo bikotekidea, seme-alabak, gurasoak eta neba-arrebak (kalte-ordaina zati berdinetan banatzen dela ulertuko da talde bereko onuradun bat baino gehiago dagoenean), salbu eta interesdunak Aholkularitza Juridikoari bestelako irizpideren bat jakinarazi badio.
55. artikulua.– Maileguak.
ETSko langileei maileguak emateko funts bat eratu da, eta horren zenbatekoa urte bakoitzeko aurrekontu ofizialean agertzen den «Soldatak» kontuaren % 3koa izango da.
Funts horren eta Hitzarmen Kolektiboari atxikitako langileen mailegu-kontuak duen saldoaren arteko aldea hiru hilean behin banatuko da.
Maileguak Giza Baliabideen Sailaren bidez baino ez dira eskatuko, eta Gizarte Laguntzen Batzordearen hiru hilean behingo bileretan onartuko dira. Laguntza horiek emateko baldintza zehatzak Gizarte Laguntzen Batzordeak idatzi eta onartutako araudi espezifiko batean jasota daude. Araudi hori Intranet korporatiboaren bidez eskura daiteke.
56. artikulua.– Aurrerakinak.
Aurreko artikuluan deskribatutako mailegu-modalitateez gain, benetan salbuespenezkoak diren egoeretan, erakundeko zuzendaritzak halakotzat jotzen dituenean, langileei konturako aurrerakinak eman ahal izango zaizkie, betiere zuzendaritzak kasu bakoitzean ezarriko dituen itzulketarako baldintzekin.
57. artikulua.– Etxebizitza.
ETSko langileek, lan-, lekualdatze- edo prestakuntza-beharrak direla-eta, etxebizitza bat izateko eskubidea izango dute, baldin eta horretarako eskuragarritasuna badago.
Aipatutakoak ez diren beste egoera batzuetan, kasu bakoitza banan-banan aztertuko da.
58. artikulua.– Istripu-asegurua eta bizi-asegurua.
58.1.– Hauek izango dira ETSko langileentzako istripu-aseguruaren kalte-ordainak:
a) Heriotza: 45.000 euro.
b) Ezintasun iraunkor osoa, absolutua edo baliaezintasun handia: 45.000 euro.
58.2.– Kapital hauetakoak izango dira heriotza- eta ezintasun-polizaren estaldurak:
a) Heriotza: 45.000 euro.
b) Ezintasun iraunkor osoa, absolutua edo baliaezintasun handia: 45.000 euro.
Bi primen kostua erdibana ordainduko dute erakundeak eta langileek, Ezintasun Iraunkor Osoari dagokion zatia izan ezik, hori erakundearen kontura izango baita oso-osorik.
59. artikulua.– Babes juridikoa.
Istripu baten ondorioz Euskal Trenbide Sareko pertsonaren bat erantzule penal bada, ez doluzkoa, ETS arduratuko da haren defentsa judizialaz, eta behin-behineko askatasuna lortzeko behar den fidantza aurkeztuko du.
Epai irmo bidez erantzukizun zibil gisa ezartzen diren kalte-ordainak ETSk ordainduko ditu, betiere agentearen defentsa juridikoa ETSk zuzendu badu.
Aurrekoa gorabehera, dagokion barneko diziplina-espedientea izapidetuko da, dagozkion laneko erantzukizunak zehazteko. Hala ere, espedientea amaitutakoan, zehapena betetzea eten egingo da, jurisdikzio penalak edo zibilak ebazpen irmoa eman arte.
Erakundeak bere gain hartuko ditu zerbitzuan zehar hasitako trafiko-arloko zehapen-espedienteen ondorioz jarri beharreko administrazio-errekurtsoak, baldin eta jokabide ausartegiek, alkoholaren eta beste droga batzuen eraginpean gidatzeak eta abarrek eragindakoak ez badira.
Era berean, gidabaimena lortzeko ikastaroen edo laneko jardueran galdutako puntuak berreskuratzeko ikastaroen zenbatekoak ordainduko dira, aurreko artikuluan adierazitako baldintza berberetan.
ZAZPIGARREN TITULUA
BALDINTZA EKONOMIKOAK
60. artikulua.– Printzipio orokorrak.
Kapitulu honen xedea da ETSko langileentzako baldintza ekonomikoak finkatzea.
1.– Gehikuntza orokorra.
Hitzarmen honen indarraldiko urte bakoitzerako ordainsarien igoera orokorra EAEko Administrazio Orokorrak oro har aplikatzen duena izango da.
Era berean, kontzeptu finko eta aldizkakoen % 2 ordainduko da ITZARRI BGAErako ekarpen gisa.
2.– Helburuen araberako ordainsaria.
Helburuen araberako ordainsari-sistemari eutsiko zaio, eta 2022rako poltsa ekonomikoa 174.713,90 eurokoa izango da, akordio honen esparruan sartutako langileek zenbait helburu betetzeari lotutako osagarria aplikatzeko. Poltsa horri urtero eutsiko zaio hitzarmen hau indarrean dagoen bitartean, eta haren zenbatekoa eguneratu egingo da, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrak, oro har, hitzarmen honen indarraldiko urte bakoitzerako aplikatzen duen gehikuntza orokorraren arabera.
Poltsa hori ez da finkagarria, eta ez da metagarria hurrengo urteetarako.
Helburuak lortzeko modukoak izan beharko dira, baina arrazoizko maila batean exijitu ahal izango dira, eta erakundearen Plan Estrategikoan eta jarduera-planetan oinarrituko dira. Erakundearen Zuzendaritzak urtero finkatuko ditu, eta ordezkaritza sindikalari aurkeztuko dizkio. Ordezkaritza horrekin batera, helburuak haztatzea erabakiko du, eta Ekonomia Gaietarako Ordezko Batzordean aurkeztuko dira, behin betiko onar ditzan.
Hurrengo ekitaldietarako ezarritako helburuak (betetze-mailaren balorazioa, banaketako modu indibidualizatua eta ordaintzeko modua barne) eguneratu egingo dira, horietako bakoitzaren definizioa eta kalkulua ere jasoz.
Bi alderdiek adierazi dute hitzarmenaren indarraldian helburuengatiko osagarri pertsonalaren banaketari lotutako Negozio Arloaren eta lantaldearen mailako helburuak garatzen joateko asmoa dutela.
Helburuen betetze-maila kanpoko ebaluazio baten bidez zehaztu beharko da. Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Herri Administrazio Saileko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak ereduaren benetako aplikazioa ikuskatuko du, kanpoko enpresa ebaluatzaileak egindako jarduketak gainbegiratuz.
Ordainketa bakarra egingo da urtero, hurrengo urteko lehen lauhilekoan, kontuak itxi eta banakako helburuak eta parametroak bete diren ala ez baloratu ondoren.
3.– Soldata-taulak.
2022. urterako soldata-taulen balio ekonomikoak hurrengo atal bakoitzean garatuko direnak izango dira. Ordainsari-kontzeptu guztiak dagozkien urteko tauletan eguneratuko dira.
61. artikulua.– Balorazio-soldata.
Balorazio-soldata gisa, II. eranskinean jasotzen diren zenbatekoak ordainduko dira soldata-maila bakoitzeko, urtean hamabi hilekotan banatuta.
62. artikulua.– Antzinatasuna.
ETSko langileek ondoren zehazten den osagarria jasoko dute Erakundean emandako lau urteko antzinatasun bakoitzeko, urtean hamabi hilekotan.
Antzinatasun-osagarri hori lau urteko aldi bakoitza betetzen den seihileko naturaleko lehen egunetik aurrera sortuko da. Maila bakoitzerako zenbatekoak, 2022rako, II. eranskinean daude jasota.
2006ko urtarrilaren 1etik aurrera, laurteko berri bat betetzen hasiko ziren langile guztientzat, antzinatasuna hirurtekoen arabera sortzen hasi zen. Egun horretan oraindik laurteko baten sortzapenaren erdian zeuden langileak uneko laurtekoa finkatzen zen egunean hasiko ziren hirurtekoak sortzen.
Horrela, antzinatasun-prezioen bi taula egongo dira, laurtekoena eta hirurtekoena, eta dagokien ordainsariei buruzko atalean jasotako irizpide orokor berarekin eguneratuko dira. Hirurtekoaren prezioa laurtekoaren prezioaren % 75a izango da.
63. artikulua.– Aparteko haborokina.
Aparteko haborokin gisa, langile bakoitzari bi ordainsari ordainduko zaizkio, antzinatasuna gehituta. Ordainsari horien zenbatekoa urte bakoitzeko ekaineko eta abenduko nominetan kobratuko da, eta urtarrila-ekaina eta uztaila-abendua aldiei dagokie, hurrenez hurren. 2022. urteari dagozkion zenbatekoak II. eranskinean daude jasota.
64. artikulua.– Erantzukizun-plusa.
Zuzendaritzak, hitzarmen honetako ordainsariekiko arrazionaltasun eta proportzionaltasun mugen barruan, kontzeptu horren bidez ordainduko die aparteko lanaldia, atsedenari kendutako orduak eta abar kobratu gabe ardurako edo dedikazio bereziko karguak betetzen dituzten langile jakin batzuei.
Kontzeptu horrek Zuzendaritzak lanpostuen balorazioan sartuta ez dauden langileei buruz egiten duen ebaluazioari erantzuten dio, ezartzen diren helburuen betetze-maila, taldea erakundearen proiektuan integratzea, lortutako emaitzak eta abarrak kontuan hartuta.
Erantzukizun-plusa bi zatitan banatzen da: zati finkoa, betetzen den soldata-mailari lotua, eta zati aldakorra, zuzendaritzak jaso aurreko urtean lanpostua betetzeari buruz egindako balorazioaren ondoriozkoa.
Zati finkoa:
Honekin batera doan zerrendako 8., 9. eta 10. mailetako langileek (III. eranskina) urteko kopuru finko bat jasoko dute 2022an, Erantzukizun-plusaren kontzeptuan:
– 8. maila – 4.290,96 euro.
– 9. maila – 5.271,96 euro.
– 10. maila – 7.969,20 euro.
Adierazitako zenbatekoek Hitzarmen Kolektiboan gainerako soldata-kontzeptuetarako adostutakoaren antzeko eguneratzeak izango dituzte.
Zenbateko hori jasoko da, baldin eta aurreko ekitaldiari buruz egindako balorazioan, gutxienez, duen mailaren balorazioaren batez bestekoaren % 50era iristen bada. Ekitaldi batean gutxieneko balorazio hori lortzen ez bada, Zuzendaritzak erabakiko du hurrengo ekitaldirako Erantzukizun Plusaren kontzeptupean jaso beharreko zenbatekoa (bai zati finkoa, bai aldakorra). Horrelako egoeraren bat gertatuz gero, aplikatu aurretik Batzorde Iraunkorrari jakinaraziko zaio.
Zati aldakorra:
Banatu beharreko kopurua aldakorra izango da, eta Erantzukizun Plusaren kontzeptu osoa ordaintzeko aurrekontuan erabilgarri dagoen zenbatekotik Erantzukizun Plusaren zati finkora bideratutako zenbatekoa kenduko da.
Horiek lortzeko, faktore hauek ebaluatuko dira:
1.– Eraginkortasuna eta errendimendua.
2.– Prestasuna.
3.– Lidergoa.
Faktore horietako bakoitza hiru elementuk osatzen dute:
1.– Eraginkortasuna eta errendimendua.
1.1.– Gorabeheren soluzioa.
1.2.– Gatazken soluzioa.
1.3.– Baliabideen kudeaketa.
2.– Prestasuna.
2.1.– Absentismoa.
2.2.– Presentzia.
2.3.– Jarrera.
3.– Lidergoa.
3.1.– Pertsonen arteko harremanak.
3.2.– Ekipoen kudeaketa.
3.3.– Ekimena.
Faktore eta elementu horiek Zuzendaritza Nagusiak bakarrik aldatu ahal izango ditu, erakundeko Zuzendaritza korporatiboek proposatuta.
Faktore bakoitzaren pisu erlatiboa % 33,33koa da. Faktore bakoitzaren elementuen pisu erlatiboa aldatu egin daiteke lanpostu batetik bestera, eta premiek hala gomendatzen badute ere aldatu daiteke.
Lanpostu bakoitzerako kontuan hartu beharreko faktoreak eta elementuak 2007ko apirilaren 26an entregatutako dokumentuan adierazitakoak dira.
Pertsona bakoitzaren ebaluazio-proposamena goragoko hurrengo pertsonak egingo du, eta pertsona horrek dagokion zuzendariari helaraziko dio, eta zuzendariak, Giza Baliabideen Zuzendaritzarekin batera, langileak ebaluatzeko proposamenak berrikusiko ditu, eta haren aplikazioa ekitatearen, homogeneotasunaren eta abarren irizpideen araberakoa dela ziurtatuko du.
Lanpostu guztiak ehuneko oinarrian baloratu ondoren, haztapen hau aplikatuko da:
8. soldata-maila – 1,00 koefizientea.
9. soldata-maila – 1,20 koefizientea.
10. soldata-maila – 1,40 koefizientea.
Ondoren, erantzukizun plusaren zati aldakorrera bideratutako zenbatekoa puntu guztiekin zatituko da, eta pertsona bakoitzak lortutako puntuazio haztatuarekin biderkatuko da, horrela hurrengo ekitaldian jaso beharreko kopurua eskuratzeko.
Sistemari buruzko kontsiderazioak:
Proposatutako sistemaren indarraldia hitzarmen kolektibo honetan ezarritakoari lotuta dago.
Erantzukizun plusak ez du izaera finkagarririk.
Ekitaldi bateko baloraziotik lortutako Erantzukizun Plusa hurrengo ekitaldian ordainduko da.
Erantzukizun Plusa jasotzeko eskubidea duen lanpostu bat eskuratzen duten langileek, edo, hala izanda, goragoko mailako lanpostu bat eskuratzen dutenek, euren soldata-maila berriaren Erantzukizun Plusaren zati finkoa sartzen denetik jasoko dute, lanean hasten diren dataren proportzioan, lehen ebaluazioa egiten zaien arte, eta horretarako gutxienez hiru hilabeteko aldia beharko da.
Lanpostua eta hierarkia-mendekotasuna aldatuz gero, hasierako balorazioa berehalako gaineko bi agintariek egingo dute batera.
Zirkulazioko langileen kasuan kontzeptu hori kobratzea bateragarria izango da hitzarmen honetako prima guztiekin, lanaldien arteko atsedenaldiagatiko eta txanda-aldaketagatiko Atseden Prestasunaren Primekin izan ezik.
Mantentze-lanetako kolektiboan, plus hori kobratzea bateragarria izango da gaueko lanaren primekin: larunbatak, igandeak, zubiak eta jaiegunak, eta lanaldi arteko denboraren prima.
65. artikulua.– Prestasun-plusa.
Kontzeptu hori bateraezina da aurreko artikuluarekin, eta soldata-konpentsazioaren irizpideei jarraitzen die. Edozein soldata-mailatako langileei aplikatu ahal izango zaie, baldin eta aldeak ados jartzen badira.
Zenbatekoa lanbide-talde bakoitzerako zehazten da oro har, eta Giza Baliabideen Zuzendaritzari eta Zuzendaritza eskudunari dagokie zenbatekoak zehaztea, langileen dedikazio bereziaren, ezohiko jardueraren, interes edo ekimenaren eta gaitasunen arabera.
Plus horren zenbatekoak urtero argitaratuko dira soldata-tauletan.
66. artikulua.– Absentismo-prima osagarriak.
Absentismo-osagarrien primak zehaztugabetasun-egoera konpentsatuko du lan-txandei, hori egiteko egoitzei, zerbitzu-koadroen aplikazioari eta abarri dagokienez.
Funtsean absentismo-egoerak estaltzen dituzten langileek jasoko dute prima hori, zehazki:
1.– Prima hori ordainduko zaie euren Zerbitzu-taulan gutxienez hilean hiru egun Absentismotzat adierazita dituzten langileei, edo aste berean hiru egunetan, euren lanbide-kategoria edozein dela ere. Bigarren aukeran erabilitako egunak ez dira hurrengo hilabeterako zenbatuko.
2.– Era berean, euren lanpostuan Absentismo-osagarriak izena duten langile guztiei ordainduko zaie.
3.– Gainera, Oporretako Langile Osagarriei oporretako zikloaren hasieran bete beharreko opor-txandak grafiatuta ez dituzten hilabeteetan, edo grafiatuta dituztenak zerbitzuaren beharrengatik bete ezin dituztenean ordainduko zaie.
Primaren zenbatekoa 99,59 eurokoa izango da. Prima hori bateraezina izango da txanda-aldaketarekin.
67. artikulua.– Gidatzeko baimenaren prima.
Kontzeptu hori aplikatuko da, antolaketa-arrazoiengatik eta Zuzendaritzaren irizpidearen arabera, traktoreak, tren-unitateak, laneko trenak eta langileak garraiatzeko ibilgailuak gidatu behar diren zentro kolektiboetan eta pertsonetan.
Laneko trenen gidaritzarako eta auskultaziorako baimendutako trenbideko mantentze-lanetako langileek jasoko dute kontzeptu hori. Halaber, prima hori ordainduko zaie langileak edo/eta materialak garraiatzeko ibilgailuak gidatzen dituzten mantentze-lanetako eta zirkulazioko langileei.
Nolanahi ere, baimena lortu aurretik, prestakuntza eta gaitasun-proba egin beharko dira.
Material horiek gidatzeko baimena duten pertsonek 27,07 euro jasoko dituzte hilean, baimen hori indarrean dagoen bitartean, eta 4,55 euro gidatzeko eginkizuna benetan betetzen den egun edo jardunaldi bakoitzeko.
Bi kasuetan, prima hori erregulartasunez jasotzen duten langileei prima finkoa kobratzea bermatzen zaie, «berme pertsonala» kontzeptuaren baldintzetan.
68. artikulua.– Gaueko prima.
1.– Hitzarmen Kolektiboa onartzen denetik aurrera, 22:00etatik 06:00etara bitartean lan egindako orduek orduko ordainsaria izango dute gaueko lanaldi arrunt gisa, dagokion soldata-taulan jasotako kopuruaren arabera.
2.– Era berean, lana gauez egiten duten langileek tauletan kasu horretarako ezarritako ordu-kopurua jasoko dute kontzeptu horrengatik.
69. artikulua.– Larunbat, zubi, igande eta jaiegunetan lan egiteagatiko prima.
Igande eta jaiegunetan edo larunbat eta zubietan lan egiten duten langile guztiek egun bakoitzeko adierazitako zenbatekoak jasoko dituzte. Jaiegunak eta zubiak lurralde historikoetarako edo lan-egoitzetarako argitaratutako urteko lan-egutegietan zehaztutakoak izango dira. Lanaldia osoa ez bada, kopuru hori hainbanatu egingo da. Dagozkien zenbatekoak II. eranskinean jasotzen dira.
Urtean zehar benetan lan egindako larunbatak, zubiak, igandeak eta jaiegunak konpentsatzeko, 47.064,18 euro erabiliko dira 2022an. Zenbateko hori urtero finkatuko da, eta hitzarmeneko gainerako kontzeptuen igoera bera izango du.
Horiek banatzeko, larunbatari eta zubiari dagokien «1» balioa eta igande edo jaiegunari dagokion «2» balioa ezartzen dira, aurreko urtean lan egindako larunbatak, zubiak, igandeak eta jaiegunak zenbatzen dira, kopurua larunbat, zubi, igande eta jaiegunen guztizkoarekin zatitzen da, eta unitatearen balioa lortzen da. Unitate hori langile bakoitzak benetan egindako egunekin (larunbatak, zubiak, igandeak eta jaiegunak) biderkatuko da, eta, beraz, ez da ordainduko aldi baterako ezintasun-egoeretan.
Unitate-kopurua kalkulatzeko eta horiek ordaintzeko, egun horietan BRU jarduketetan lan egindako aldiak hartuko dira kontuan.
Larunbat eta zubi bakoitzeko 37,28 euro ordainduko dira, eta igande eta jaiegun bakoitzeko 58,58 euro.
70. artikulua.– Lanaldien arteko atsedenaldiagatiko prima.
Prima horrek konpentsatuko du zerbitzua uzten denetik hurrengo egunean ohiko lanaldien artean 10 orduko atsedenaldia hartzea, eta ez da aplikatuko BRU jarduketetan, horiek euren ordainsari-sistema propioa baitute. Hori gertatzen den lanaldi bakoitzeko, atsedenaren murrizketa hori legez posible den lanpostuetan, zenbateko hauek ordainduko dira:
(Ikus .PDF)
71. artikulua.– Prestakuntza-prima.
Euren lanpostuaren funtsezko zati gisa prestakuntzan aritzen ez diren langile guztiek prestakuntza gabeko langileen tutore edo instruktore gisa benetan emandako ordu bakoitzeko, bai eduki teorikoan, bai praktikoan, kopuru hau jasoko dute:
(Ikus .PDF)
Kasuan kasuko prestakuntza-prozeduretan, lanpostu bakoitzerako aurreikusitako ordu-kopurua jasoko da. Prestakuntza pertsona bakar bati esleituta badago, oso-osorik jasoko du. Pertsona bat baino gehiago izanez gero, haien artean banatuko da.
72. artikulua.– Premiazko konponketetarako brigadak.
Premiazko konponketetarako brigadak, mantentze-zerbitzurik ez dagoen bitartean urte osoan garraio-zerbitzua aseguratzea helburu nagusia duten laneko ekipoak dira.
Lanaldia luzatzearen ondoriozko orduak ez dira BRU ordutzat hartuko, Urteko Zenbaketaren arabera egingo dira. Beraz, BRU orduak ez dira Ohiko Lanalditzat edo Aparteko Ordutzat hartuko, baina bai BRU Ordutzat, eta ez dira Urteko Zenbaketan metatuko.
Lanaldia amaitu ondoren langilearen zerbitzuak eskatzen badira, BRU ordutzat hartuko da.
Premiazko konponketetarako brigadak mantentze-lanetako langile boluntarioek osatuko dituzte, bai eta beste edozein langilek ere, zuzendaritzak beharrezkotzat jotzen badu. Langile librerik ez badago, txandak egingo dira erdi-mailako kargudunek hautatutako langileen artean, gutxienez plantillaren % 75ean. Txandak nahitaezkoak izango dira, eta txandakatze egokia errespetatuko da.
Gehienez 70 BRU ordu ezartzen da pertsona bakoitzeko urtean, eta mantentze-sistema berria martxan jartzen denean aplikatuko da.
Langile horiek telefono bidez aurkitzeko moduan egongo dira, zehaztutako sistemaren estaldura-eremuaren mugen barruan. Honela banatuko dira:
– Seinaleztapena: 4.
– Trenbidea: 4.
Trenbideko Premiazko konponketetarako brigadei dagokienez, kronograma hau duen mantentze-lanen antolaketa berria abian jartzea erabaki da:
a) 2023an: bi lurraldeak estaltzen dituen brigada batekin funtzionatzen jarraituko da.
b) 2024an: ekainetik aurrera, 2 brigada (Trenbide Ikuskatzaile batek eta Trenbide Teknikari batek osatua), eta bakoitzak lurralde bat (Bizkaia eta Gipuzkoa) hartuko du.
Ordainsariak.
Mantentze-lanen arloko antolaketa berria abian jartzen denetik aurrera 20,88 euro ordainduko dira egunero astelehenetik ostiralera eta zubietan, eta 62,66 euro larunbat, igande eta jaiegunetan.
Premiazko konponketetarako brigadetako langileak nahitaez joango dira, dagokion aginte-postuak eskatuta, eta mota guztietako lanak egingo dituzte, erakundean duten lanpostua edozein dela ere.
Halaber, larunbatetan, zubietan, igandeetan eta jaiegunetan lan egiteagatiko prima ordainduko da, 71. artikuluan aurreikusitakoaren arabera, eta asteko batez besteko lanaldia hartuko da eguneko lanalditzat.
BRUko kideek eta Erakundeko Zuzendaritzak eskatutako laguntzako langileek, BRUko zerbitzu batera joaten direnean, lan egindako orduak 24,72 euroko prezioan jasoko dituzte, eta lan gisa zenbatuko dira egoitzara iristen direnetik bertatik itzultzen diren arte.
Gabon gaua eta Gabon zahar gaua.
Abenduaren 24ko edo/eta 31ko gauetan gorabehera batera joan behar duten BRU edo instalazioetako mantentze-lanetako langileei 412,86 euroko prima hainbanatuko zaie, gorabeheraren orduen arabera. Era berean, langile horiek Gabonetako edo Urte Berriko egunetan gorabeheraren batera joaten direnean, 108,61 €-ko prima hainbanatuko zaie, gorabeheraren orduen arabera. Aplikatzeko ordu-muga 6:30ean ezartzen da, eta BRUren jarduketa gau horretan hasi behar da, ordu hori baino lehen.
9 ordu ezartzen dira azken BRU jarduketaren eta mantentze-lanetako hurrengo lanaldi arruntaren hasieraren arteko atsedenaldi gisa. Lanaldi arrunt horrekin bat datozen atseden-orduak baimen ordaindutzat hartuko dira, eta ez dira aparteko orduekin konpentsatuko.
Azken BRU jarduketa goizaldeko hiruak baino beranduago amaitzen bada, eta lanaldi arruntaren hasieran gutxienez 9 orduko atsedenik hartzen ez bada, lanaldi hori ordaindutako baimentzat hartuko da, eta ez da aparteko orduekin konpentsatuko.
Aipatutako jardueran diharduen kolektibo horrentzat:
a) Bazkaria edo afaria ordainduko da horietako edozein BRU esku-hartzearen barruan dagoenean.
b) BRUko kideak lekualdatu behar izan badira edo lekualdatzen hasi badira, guardiako langileek aurrez aurre esku hartu gabe konpondutako abisuengatik BRU ordubete ordainduko da.
c) BRU ordubete bat ordainduko zaio kontaktatutako pertsonari gaueko ordutegian egindako telefono-deiengatik, baldin eta azkenean ez bada esku hartu beharrik.
d) Gaueko ordutegian BRU baten bigarren esku-hartzea, gau berean, aldez aurretik dagokion bitarteko agintariak erabaki beharko du.
BRUak lanaldi arruntarekin gainjartzeko akordioa Hitzarmeneko Batzorde Parekideari aurkeztuko zaio, egokitu eta eguneratu dezan.
73. artikulua.– Hainbanatutako orduak.
Lanalditik kanpoko zerbitzurik gabeko bidaietan, hainbanatutako orduen zenbatekoa 5,83 eurokoa izango da orduko.
74. artikulua.– Aparteko orduak.
Aparteko lanaldia kentzeko helburuarekin bat etorriz, borondatezko prestasunik ez dagoenean edo prestasun-egunen bolumena egoitza horretarako zerbitzuaren beharrak betetzeko nahikoa ez denean aparteko orduak ordainduko dira. Borondatezko prestasunaren kasuan, langileak erabakiko du horiek ordaintzea edo urteko zenbaketan metatzea.
Aparteko orduen ordainketa bateraezina izango da atsedenen nahitaezko prestasun-prima kobratzearekin.
Ordaindu beharreko zenbatekoak II. eranskinean daude jasota.
75. artikulua.– Dietak.
Dieta gastuak konpentsatzeko izango da, eta, beraz, ez da legez soldatatzat hartuko.
Baldintza hauen arabera ordainduko da kontzeptu hori:
1.– Hauek izango dira dietaren zenbatekoak:
a) Bizilekutik 6 km baino urrutirago joatea: 18,85 euro.
b) Bizilekutik 24 km baino urrutirago joatea 37,69 euro.
c) Bizilekutik 48 km baino urrutirago joatea: 56,54 euro.
b) eta c) ataletako dieta joan-etorrien bitarteko atsedenaldietan ere ordainduko da.
2.– Mantentze-lanetako eta Zerbitzu Zentraletako langileek 1. puntuan (a) ezarritako dieta jasoko dute, 6 km baino gehiagora desplazatuta egonik bazkaltzera bere bizilekura itzultzen ez direnean, eta, beraz, lana amaitu arte eguerdian lana uzten ez dutenean eta arratsalderako adierazitako orduan lanean zegoen puntuan berriro ekiten dionean.
3.– Lanalditik kanpoko joan-etorriak eta itxaronaldiak hainbanatutako lanaldi gisa zenbatuko dira, kilometro edo frakzio bakoitzeko 5’-ko proportzioan. Joan-etorriaren luzera, lanean ari den bizilekuaren eta lan-egoitzaren artean dagoen distantzia ofizialaren arabera zenbatuko da, mantentze-arloko langileei izan ezik, horiei aparteko orduarengatik ordainduko baitzaie, betiere lanaldia luzatu bada.
Zenbaketa hori zatika egingo da, tarte bakoitza bere aldetik hasiko da, eta bateraezinak izango dira, honela:
0 eta 6 km artean.
6-24 km baino gehiago.
24-48 km baino gehiago.
Betiere, gehienez 3 ordu eta erdi hainbanatuta.
4.– 48 km-tik gorako 15 egun jarraitu bakoitzeko, soldatapeko lizentzia-egun bat hartzeko eskubidea izango da, asteko atsedenez gain. Lizentzia hori ezin izango da diruz konpentsatu.
5.– Egoera berezietan, dietaren kontzeptua ordaindutako gastuekin ordezkatu ahal izango da.
6.– Dieta edo destakamendu gurutzatu edo biziotsu oro ezabatu egingo da.
7.– Mantentze-lanetako eta Zerbitzu Zentraletako langileek, ETSk emandako baliabideak erabiliz joaten direnean alde batetik bestera, 18,85 euroko dieta sortuko dute bazkarirako edo/eta 18,85 eurokoa afarirako, betiere euren egoitzatik kanpo egiten bada, egoerak hala eskatzen duenean; beraz, ez dute b) eta c) apartatuetan aipatutako dietarik kobratuko.
8.– Langileak eskatuta edo langileak eta zerbitzuak hala adostuta bere etxera hurbiltzen zaionean, ez da artikulu honetan aurreikusitako dietarik sortuko.
76. artikulua.– Berme pertsonala.
Kontzeptu hori gaur egungo zenbateko berean jasoko da, eta finkoa eta aldaezina izango da indarrean dagoen bitartean.
Kontzeptu hori ordaintzea eragin zuen hasierako arrazoia desagertzen den guztietan, kontzeptu hori jasotzeko eskubidea ere desagertu egingo da.
Berme pertsonalaren kontzeptua jasotzen duten langileek kontzeptu horren 24 hileko kobratzea aukeratu ahal izango dute, eta orduan horretarako eskubidea iraungi egingo da. Mailaz igotzeagatik, erretiratzeagatik eta abarrengatik kontzeptu hori jasotzeko eskubidea aukera erabili eta 24 hilabete igaro baino lehen amaitzen bada, jasotako zenbatekoaren soberakina deskontatuko da. Aukera bera izango dute, edozein arrazoi dela medio, berme pertsonala kontzeptua eskuratzen duten langileek.
ZORTZIGARREN TITULUA
ESKUBIDE SINDIKALAK
77. artikulua.– Enpresa-batzordeak.
Enpresa-batzordeak dira erakundeak zerbitzuak ematen dituen lurralde historiko bakoitzeko langileen ordezkaritza-organoak eta kide anitzeko organoak.
Enpresa-batzordeetako kideen kopurua Langileen Estatutuaren Legearen testu bateginaren 66. artikuluan xedatutakoaren arabera zehaztuko da.
78. artikulua.– Eskumenak.
Eskumen hauek izango dituzte enpresa-batzordeek:
a) Segurtasunari eta Osasunari buruzko arauetan xedatutakoa betetzen dela kontrolatzea, bai eta arlo horretan hartzen diren erabakiak ere.
b) Batzorde Iraunkorreko idazkariaren bitartez hauei buruzko informazioa jasotzea:
1.– Diziplina-espedienteak irekitzea eta zehapenak ezartzea.
2.– Langileen Estatutuaren testu bateginaren 64. artikuluan aurreikusitako guztiak.
79. artikulua.– Lantokien arteko Batzordea edo Batzorde Iraunkorra.
Lantokien arteko Batzordea edo Batzorde Iraunkorra da erakundeko langile guztien ordezkaritza-organo gorena, eta langileen kezka, asmo eta iradokizun guztiak bideratzeaz arduratzen da, parte-hartze, lankidetza eta kontrol horren bidez gizarte- eta lan-giro ezin hobea lortzeko, bai eta zerbitzu publikoan eraginkortasun handiagoa eta emaitza hobeak lortzeko ere.
80. artikulua.– Osaera eta funtzionamendua.
Batzorde Iraunkorra hamabi kidek osatuko dute. Kide horiek enpresa-batzordeetako kideen artetik izendatuko dira, eta hauteskunde-emaitza orokorren arabera horietan dagoen proportzionaltasun sindikala gordeko dute.
Batzorde Iraunkorrak presidente bat eta idazkari bat aukeratuko ditu bere kideen artean, eta prozedura-araudi propioa egingo du hiru hilabeteko epean. Horren kopia bidaliko dio erakundeko Zuzendaritzari, eta Hitzarmenarekin bat egingo du, horren parte izanik.
81. artikulua.– Eskumenak.
a) Sarreretarako eta mailaz igotzeko azterketen programak eta ereduak prestatzen parte hartzea.
b) Zerbitzu-taulak onartzea.
c) Hitzarmen Kolektiboak negoziatzea.
d) Oro har, Langileen Estatutuaren testu bateginaren 41. eta 64. artikuluetan aurreikusitako guztiak, bai eta enpresa-batzordeei hitzarmen bidez esleitutakoak ere.
82. artikulua.– Batzordeetako kideen bermeak.
Enpresa-batzordeetako kideek ordu-kreditu bat izango dute euren eginkizuna betetzeko, Langileen Estatutuaren testu bateginaren 68. artikuluan ezarritakoaren arabera.
Enpresa-batzordeko kideei, Batzorde Iraunkorrekoak ere badira, hilean 40 orduko ordu-kreditua bermatuko zaie.
Bestalde, Batzordearen Osoko Bilkura edo Batzorde Iraunkorra biltzeagatik lurralde historiko batetik bestera doazen Batzordeko kideei bidaia-gastuak emango dizkie erakundeak.
Era berean, erakundeak 75.1 a) artikuluko dieta ordainduko dio bilera horiek direla-eta bilera goiz eta arratsaldez luzatzen delako etxetik kanpo bazkaldu behar duten ordezkari sindikalari.
Horretarako, dagokion idazkariak dieta jasotzeko eskubidea duten pertsonen zerrenda aurkeztuko dio erakundearen zuzendaritzari.
Lurralde historiko batetik bestera joaten diren ordezkariei 75.1 a) artikuluko dieta ordainduko zaie, bilerak egun erdia baino irauten ez badu ere.
83. artikulua.– Atal sindikalak.
Atal sindikalak sindikatu batean afiliatutako langile guztien ordezkaritza-organoak dira, haien interesak defendatzeko.
84. artikulua.– Aitortzeko baldintzak.
Oro har, erakunde mailan horien egitura aitortzen da.
Aitortzeko baldintzak:
1.– Legez eratutako sindikatu bateko kide izatea.
2.– Dagokion sindikatuaren estatutuen arabera eratzea. Ordezkaritza horrek behar bezala egiaztatu beharko du adostasuna.
Sindikatu bakoitzeko atal sindikal bati baino ez zaio aitortuko.
85. artikulua.– Eskumenak.
Atal sindikalen eskumenak dira:
a) Erakundearen zuzendaritzaren aurrean bere sindikatuaren interesak ordezkatzea eta harekiko harremanak bideratzea.
b) Lantokietako iragarki-tauletan propaganda egitea, betiere laneko gaiekin zerikusia badute eta indarrean dagoen legedia urratzen ez badute.
c) Erakundearen arazoei buruzko informazioa ematea eta jasotzea.
d) Erakundeko langileen artean propaganda egitea eta afiliatuak erakartzea.
e) Garapenerako eta hedapenerako beharrezkoak diren baliabideak erabiltzea.
f) Kanpoko aholkularien presentzia eskatzea, egoki irizten dioten guztietan.
g) Hauteskunde sindikaletarako hautagai-zerrendak aurkeztea, euren karguak izendatuz eta kenduz.
86. artikulua.– Atal sindikalen bermeak.
Atal sindikal bakoitzak ordu-kreditu bat izango du, plantilla osoa kontuan izanda lortutako boto-kopuruaren arabera:
45 ordu hilean, botoen % 15arekin.
58 ordu hilean, botoen % 17,5arekin.
74 ordu hilean, botoen % 20arekin.
90 ordu hilean, botoen % 22,5arekin.
107 ordu hilean, botoen % 25arekin.
123 ordu hilean, botoen % 27,5 edo gehiagorekin.
Halaber, sindikatu-atalek euren lanpostuari dagozkion laneko eginkizunetatik liberatu ahal izango dituzte atal horietako kideak, ordezkari sindikalarenak egiteko, betiere baldintza hauek betetzen badira:
Kide bat liberatu ahal izango da plantilla osoari aplikatutako afiliazioaren % 10 bakoitzeko. Nolanahi ere, gehienekoa atal sindikal bakoitzeko liberatu bat izango da. Liberatutako langile horiek enpresa-batzordeko, Administrazio Kontseiluko edo ordezkari sindikaletako kide izan beharko dute.
Enpresa-batzordeko, ordezkari sindikaletako eta atal sindikaletako kideen ordu-kreditua Langileen Estatutuaren testu bateginaren 68. artikuluko azken paragrafoarekin eta baldintza hauekin bat etorriz erabiliko da:
a) Enpresa-batzordeko kideen eta sindikatuetako ordezkarien ordu guztiak urteko zenbatekoan metatuko dira.
b) Kreditu hori zentral bakoitzean afiliatutako edozein pertsonak erabili ahal izango du.
c) Kredituaren zenbaketa urtekoa izango da, eta urtean zehar modu irregularrean banatu ahal izango da, Zentralaren erabakiaren arabera.
d) Atal sindikal bakoitzak kide bat liberatu ahal izango du orduka bere lanpostuari dagozkion laneko eginkizunetatik, betiere baldintza hauek betetzen badira:
– Ordu-kreditu nahikoa izatea.
– Enpresa-batzordeko kide edo ordezkari sindikal izatea.
– Gutxienez 6 hilabeterako izatea.
Liberatu sindikalek, euren kategoriako soldata-kontzeptu finkoez gain, konpentsazio ekonomiko bat jasoko dute, lan sindikala egiteagatik soldata-diskriminaziorik gerta ez dadin, Langileen Estatutuaren testu bateginaren 68. artikuluan ezarritakoaren arabera.
Konpentsazio hori bera aplikatuko zaie orduak metatzeagatik liberatzen direnei, baldin eta hori elkarren segidan gertatzen bada, gutxienez 6 hilabetez.
87. artikulua.– Ordezkari sindikalak.
Atal sindikalek ordezkari sindikalak izango dituzte ondorio guztietarako, eta ordezkari horiek erakundean afiliatuta dauden langileek aukeratuko dituzte. Izendapenak erakundeko zuzendaritzari jakinarazi beharko zaizkio erabat eraginkorrak izan daitezen.
Enpresa-batzordeetarako hauteskundeetan gutxienez botoen % 10 lortu duten sindikatuetako atal sindikal bakoitzeko bi ordezkari izango dira.
Botoen % 10 lortu ez duten sindikatuetako atal sindikalek ordezkari sindikal bakarra izango dute.
88. artikulua.– Ordezkari sindikalen bermeak.
Ordezkari sindikalek, enpresa-batzordeetako kide ez badira, horientzat ezarritako berme berberak izango dituzte, bai eta Langileen Lege Organikoaren 10.3 artikuluak aitortzen dizkien eskubideak ere.
Hala ere, aurreko artikuluetan liberatuentzat eta atal sindikalentzat ezarritako ordu-kredituak gainditzen ez duenean bakarrik erabili ahal izango da ordu-kreditua.
89. artikulua.– Probintzia edo estatu mailako kargu sindikalak.
Ordezkaritza handieneko erakunde sindikaletan lurralde, autonomia edo estatu mailako hauteskunde-karguak dituzten langileei Langileen Lege Organikoaren 9. artikuluan jasotako Eskubideak aplikatuko zaizkie.
90. artikulua.– Ordu sindikalen eskaera.
Lizentzia sindikalen eskaerak, normalean, osteguneko 14:00ak baino lehen egingo dira hurrengo asterako, eta inola ere ez gozamen-eguna baino 4 lanegun lehenago (egun hori kontuan hartu gabe), Giza Baliabideen sailari idatziz jakinarazita.
Zerbitzu-taulei lotuta ez dauden langileentzat, gutxienez lanegun bat egon beharko da eskaeraren dataren eta gozamen-dataren artean.
Oro har, ez da ordu sindikalik emango larunbat, igande eta jaiegunetan, salbuespen gisa izan ezik.
Zerbitzu-taulen, egutegien eta abarren negoziazioetarako, oro har, ordezkaritza duen sindikatu bakoitzeko pertsona bakarrak izango du lizentzia sindikala, erakundearen kargura (Segurtasun eta Osasun Batzordean izan ezik).
Atal Sindikalaren bilerak osteguneko 14:00ak baino lehen eskatuko dira beti hurrengo asterako, eta ezingo dira inola ere egun berean bi atal sindikal elkartu, eta lehentasuna izango dute aldez aurretik eskatu dutenek.
Ordu-kreditua agortu izana izango da ukatzeko zergati bakarra. Ezarritako epean eskaerari erantzuten ez bazaio, baimena eman dela ulertuko da.
91. artikulua.– Sindikatuen parte-hartzea.
Sindikatuek batzorde hauen bidez hartuko dute parte erakundearen martxan:
1.– Zirkulazioko Segurtasun Batzordea.
Zirkulazioko Segurtasun Batzordea zuzendaritzaren ordezkaritza batek eta sindikatuek horretarako izendatuta zentral sindikal bakoitzeko kide batek osatuko dute.
2.– Zerbitzu Koadroen Batzordea.
Zerbitzu Koadroen Batzordea alderdi sindikal batek osatuko du, Batzorde Iraunkorraren ordezkaritza berarekin, eta atal sindikalek izendatuko dituzte batzorde horretako kideak. Zuzendaritzako ordezkari batek ere osatuko du.
Taulen Batzordea Komite Iraunkorraren Batzorde Delegatua izango da ondorio guztietarako.
Batzorde honen eginkizunak izango dira langileen lana arautzen duten zerbitzu-koadroak negoziatzea. Zerbitzu-koadroek erakundearen martxarako duten garrantzia dela eta, Batzordeak indarrean dagoen legediaren arabera negoziatuko du, bertan aurreikusitako epeak ahalik eta gehien arintzen saiatuz.
Batzordeak plantillari eta lan-baldintzak aldatzeari buruz hartzen dituen akordioak Batzorde Iraunkorrarekin adostuko dira.
3.– Gizarte Arretetarako Batzordea.
Gizarte Arretetarako Batzordea, Batzorde Iraunkorrean ordezkaritza duen sindikatu bakoitzeko kide finko batek osatuko du, Batzorde Iraunkorrean duen ordezkaritzarekin. Atal sindikalak izendatuko du, eta erakundeko Zuzendaritzak ordezkari kopuru bera izango du.
Batzorde honen eginkizun nagusia maileguei, janari-kupoiei, eskola-laguntzari, euskararen sustapenari, uniformeei eta, oro har, gizarte-arretatzat hartzen den edozein kontzepturi buruzko guztia tratatzea da.
4.– Lanpostuen Balorazio Batzordea.
Zuzendaritzak eta Batzorde Iraunkorrak izendatutako ordezkaritza parekide batek osatzen du Lanpostuen Balorazio Batzordea. Alde bakoitzak lau ordezkari izango ditu.
Bere eginkizuna lanpostuak baloratzeko sistemari ezarritako prozedura-arauen arabera eustea izango da.
5.– Segurtasun eta Osasun Batzordea.
Zuzendaritzak eta Batzorde Iraunkorrean parte hartzen duen atal sindikal bakoitzak izendatutako ordezkaritza parekide eta kolegiatua duen Segurtasun eta Osasun Batzordeak bere gain hartzen ditu Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legean eta hura garatzeko araudian araututako Segurtasun eta Higiene Batzordearen legezko eskumenak eta eginkizunak.
Hauek izango dira Segurtasun eta Osasun Batzordearen eginkizunak, bere funtzionamendu-araudian zehaztutako beste batzuen artean:
– Laneko istripuen eta gaixotasunen kausak ikertzea.
– Segurtasun-planak egiten parte hartzea.
– Arrisku aitortuen eta potentzialen mapa egiten parte hartzea.
– Langile guztiek osasunari eta segurtasunari buruzko prestakuntza egokia izan dezaten zaintzea.
– Osasun-azterketak egiteko interesa piztea.
Batzorde hori arduratuko da lanorduetan edo aurrekoetan droga eta edari alkoholdunen kontsumoari buruzko araudia garatzeaz.
6.– Epaimahai Aztertzailea.
Epaimahai Aztertzailea kide anitzeko organoa da, eta Zuzendaritzaren eta langileen ordezkariek osatzen dute, lekualdatze-, barne-sustapen- eta kanpo-hautaketako prozesuetan objektibotasuna eta gardentasuna bermatzeko, gaitasun- eta inpartzialtasun-irizpideek gidatuta.
7.– Euskara Batzordea.
Euskara Batzordea Zuzendaritzako ordezkariek, langileen ordezkariek eta hainbat arlotako langileek osatzen dute, Euskara Planarekin lotutako helburuen, ekintzen eta epeen jarraipena egiteko.
8.– Berdintasun Batzordea.
Zuzendaritzaren eta langileen ordezkaritza parekideak osatzen du Berdintasun Batzordea, erakunde publikoan emakumeen eta gizonen arteko aukera-berdintasuna zaintzeko eta bermatzeko xedez. Eskumen hauek ditu, besteak beste:
– Diagnostikoa eta berdintasun-plana osatuko duten neurriak negoziatzea eta lantzea.
– Erakundean Berdintasun Plana ezar dadin bultzatzea, Planean aurreikusitako neurrien jarraipena eta ebaluazioa bere gain hartuz.
– ETSko langile guztien parte-hartzea sustatzea.
– Planean jasotako ekintzak ezartzeaz arduratzen diren pertsonen laguntza eta jarraipena.
BEDERATZIGARREN TITULUA
DIZIPLINA-ARAUBIDEA
92. artikulua.– Definizioa.
Faltatzat hartzen da borondatez edo zabarkeriaz egindako ekintza edo ez-egite oro, baldin eta lan-arloan indarrean dagoen edozein lege-xedapen urratzen badu.
93. artikulua.– Falten sailkapena.
Faltak, berezko larritasunaren, horien ondorioen garrantziaren eta faltak egiteko asmoaren arabera, hiru multzotan sailkatzen dira: arinak, astunak eta oso astunak.
Araudi honetan egiten den falten zerrenda ez da zehatza. Falta bat berariaz zehaztu gabe dagoenean, egindako arau-haustearen izaerarekin analogia handiena duenarekin parekatuko da.
FALTEN ZERRENDA
94. artikulua.– Hauek dira falta arinak:
1.– Justifikaziorik gabe lanera garaiz ez iristea, hilabeteko epean lau aldiz baino gehiago ez denean, betiere zerbitzuaren martxan aldaketarik edo nahasmendurik sortzen ez bada.
2.– Norberaren higiene edo garbitasun eza, eta uniformea era desegokian eramatea edo osorik ez erabiltzea.
3.– Materialak, makinak, tresnak eta lanabesak deskuidatzea, behar ez bezala erabiltzea edo gaizki kontserbatzea, baldin eta horietan kalterik edo matxurarik eragiten ez bada, eta zerbitzuaren martxa onean eraginik sortzen ez bada.
4.– Zuhurtziagabekeria, zabarkeria edo edozein lan-, erregelamendu- edo instrukzio-xedapen haustea, zerbitzuaren segurtasunari edo/eta erregulartasunari eragiten ez dionean.
5.– Zerbitzuaren barruan beste edozein langilerekin, erabiltzaileekin edo hirugarren pertsonekin (hornitzaileak, kontratetako langileak, etab.) zuzen ez jokatzea, baldin eta, duen garrantziagatik hurrengo taldeetan sartuta ez badago.
6.– Itxurari buruzko ohar iradokitzaile eta desatseginak, txisteak edo iruzkinak, eduki libidinosoa duten hitzezko abusu deliberatuak, lantokietan eta lan-tresnetan sexu-edukia duten irudi edo posterrak erabiltzea, edo bere izaerarengatik tipologia horretan sar daitekeen beste edozein jokabide.
7.– Deskribatutakoen antzeko beste edozein.
95. artikulua.– Hauek dira falta astunak:
1.– Justifikaziorik gabe, 30 egunetan lau aldiz baino gehiagotan garaiz ez iristea, edo erakundeari kalteak eragitea, edo zerbitzuan nahasmenduak, edo asaldurak sortzen badira.
2.– Baimenak lortzeko arrazoi faltsuak adieraztea.
3.– Karguari dagozkion zerbitzuetan mesede-tratua emateko edozein sari onartzea.
4.– Urtebetean lau falta arin egitea.
5.– Txartelik ez duten pertsonen bidaia edo fakturatu gabeko salgaien garraioa saihestea edo eragoztea dagokien langileen kasuan horiek baimentzea, irabazi-asmorik gabe, bai eta langileei eta haien senideei emandako txartelak eta paseak beste pertsona batzuek erabiltzea baimentzea ere.
6.– Lanaldian baimenik gabe norberaren gauzetan aritzea.
7.– Zerbitzua justifikaziorik gabe uztea, zerbitzuaren erregulartasunari edo segurtasunari eragiten ez dionean.
8.– Hogeita hamar egun naturaleko epean, gehienez hiru egunez, lanera ez joatea, justifikatu gabe edo aldez aurretik jakinarazi gabe.
9.– Hurrengo taldean sartzen ez diren laneko diziplinarik ezak edo desobedientziak.
10.– Lanera ez joateko gaixotasunaren edo istripuaren simulazioa edo alegazioa egitea, justifikaziorik gabe.
11.– Arduragabekeriak, zuhurtziagabekeriak edo erregelamenduen edo jarraibideen arau-hausteak, ondorio larriak izan arren, hurrengo taldean sartuta ez badaude.
12.– Laneko errendimendua aldi baterako eta borondatez murriztea.
13.– Ordutegiak kontrolatzeko sistemak saihesteko edo lanaldia justifikaziorik gabe betetzen ez dela ez hautemateko ekintzak edo ez-egiteak.
14.– Beste langile batekiko, erabiltzaileekiko edo hirugarrenekiko (hornitzaileak, kontratetako langileak, etab.) errespetu edo begirune falta nabarmena izatea.
15.– Zerbitzuaren barruan drogekin intoxikatzea edo mozkortzea, ohikoak ez badira eta betiere zirkulazioarekin zerikusia duten lanpostuak ez badira, eta zerbitzuaren segurtasunari edo erregulartasunari eragiten ez badiote.
16.– Gonbidapen lizunak edo konprometigarriak, lankideei zuzendutako keinu lizunak, beharrezkoa ez den kontaktu fisikoa, ukituak, pertsonen behaketa klandestinoa leku erreserbatuetan, hala nola komunetan edo aldageletan, itxura fisikoari edo sexu-aukerari buruzko iruzkin etengabeak eta iraingarriak, bai eta bere izaerarengatik tipologia horretan sar daitekeen beste edozein jokabide ere.
17.– Aipatutakoen antzeko edozein arau-hauste.
96. artikulua.– Hauek dira oso falta astunak:
1.– Behin eta berriro eta justifikatu gabe, edo aldez aurretik jakinarazi gabe, 90 egunetan hiru lanegunetik gora lanera ez joatea.
2.– Laneko diziplinarik eza edo desobedientzia justifikatu gabea, garrantzitsua eta astuna.
3.– Beste edozein langileri, nagusiei edo haiekin bizi diren senideei hitzez, idatziz edo egintzaz tratu txarrak ematea, bai eta erabiltzaileei eta hirugarrenei ere (hornitzaileei, kontratetako langileei, etab.).
4.– Zerbitzuaren barruan drogekin intoxikatzea edo mozkortzea, ohikoak ez badira baldin eta zirkulazioarekin zerikusia duten lanpostuak badira, edo zerbitzuaren erregulartasunari edo segurtasunari eragiten badiote.
5.– Kontratuaren fede onaren urraketa.
6.– Erakundeari edo lankideei bidegabeko lapurretak, ebasketak edo iruzurrak egitea edo horien jabetzak edo funtsak bereganatzea.
7.– Laneko errendimendu arrunta edo itundua nahita eta etengabe murriztea.
8.– Zuhurtziagabekeria ausartegiak edo ageriko zabarkeriak, trenbide-zerbitzuaren ustiapenaren segurtasunari edo erregulartasunari eragiten badiote.
9.– Zerbitzua justifikaziorik gabe uztea, zerbitzuaren erregulartasunari edo segurtasunari eragiten badio.
10.– Zerbitzuarekin zerikusia duten mesedeak egiteagatik opariak edo ordainsariak onartzea, konfiantzaz abusatuz eta ETSren edo erabiltzaileen interesei kalte nabarmena eginez.
11.– Agintekeria.
12.– Arriskua dakarten lanak egiteko agintzea, aldez aurretik behar diren segurtasun-neurriak hartu gabe instalazioan, ingurunean edo leku arriskutsuan, eta lanak egin behar dituztenei kasuan kasuko arriskurako egokiak diren segurtasun-mekanismoak, -tresnak edo -jantziak ez ematea, langileak horren berri eman ondoren.
13.– Lan horiek egin behar dituen langilearentzat berarentzat, lankideentzat edo hirugarrenentzat arrisku hilgarria dakarten lanetarako ezarritako segurtasun-neurri guztiak jasotako jarraibideen arabera ez erabiltzea.
14.– Lana edo zerbitzua berehala ez geldiaraztea, lana edo zerbitzua gauzatzen ari direnentzat arriskuak berehalakoak direla ikusten denean, bai ustekabeko edo salbuespenezko arrazoiengatik, bai beharrezko prebentzio-mekanismo erabilgarririk edo segurtasun-jantzirik ez izateagatik.
15.– Askatasun publikoen eta eskubide sindikalen erabilera oztopatzea.
16.– Greba-eskubidea askatasunez erabiltzea eta lanerako eskubidea askatasunez egikaritzea mugatzeko egintzak gauzatzea, inguruabar berberetan.
17.– Langile orok bere duintasunari dagokionez duen oinarrizko eskubidea eta bere duintasunari zor zaion begirunea eta sexu-izaerako hitzezko laidoen edo irain fisikoen aurreko jarrera erasotzea; halaber, norberarentzat edo hirugarren batentzat sexu-izaerako mesedeak eskatzea, laneko nagusitasun-egoeraz baliatuz edo biktimari harreman horren esparruan izan ditzakeen bidezko itxaropenekin erlazionatutako gaitz bat eragiteko berariazko edo isilbidezko iragarpena eginez.
18.– Mobbing-a edo laneko jazarpena. Laneko jazarpena da behin eta berriro egitea pertsona baten nortasunaren, duintasunaren edo osotasun fisiko edo psikikoaren aurkakoak diren edo pertsona horren enplegua arriskuan jar dezaketen, edo lan-giroa honda dezaketen jokabideak, hitzak, ekintzak, keinuak eta idazkiak.
19.– Sexu-xantaia, hau da, enplegua lortzea, enplegu-baldintza bat edo enpleguari eusteko baldintza, biktimak eduki sexualeko mesede bat onartzearen menpe jartzea, nahiz eta baldintza horretan jasotzen den mehatxu esplizitua edo inplizitua modu eraginkorrean bete ez. Ingurumen-jazarpena eta jazarpen sexista, hau da, eduki sexuala edo sexista duen lan-ingurune larderiatsua, oldarkorra edo umiliagarria sortzea; sexu-jazarpena eta sexuan oinarritutako jazarpena, enpresa-zuzendaritzaren ahalmenek hartzen duten eremuaren barruan gertatzen direnean, horren subjektu aktiboa edozein dela ere. Jazarpenari buruzko ikerketak salatzen, lekukotzen, laguntzen edo horietan parte hartzen duten pertsonen aurkako errepresaliak hartzea, baita horrelako edozein jokabideren aurka dauden pertsonen aurkakoak ere, dela euren buruaren, dela hirugarrenen aurka. Edozein motatako eraso fisikoak, bai eta bere izaerarengatik tipologia honetan sar daitekeen beste edozein jokabide ere.
20.– Urtebetean lau falta astun egitea.
21.– Antzeko beste edozein egitate, edo legeetan, erregelamenduetan eta gainerako xedapen aplikagarrietan halakotzat definitutakoa.
ZEHAPENEN SAILKAPENA.
97. artikulua.– Hauek dira falta arinei dagozkien zehapenak:
Zentsura-gutuna edo/eta prestakuntza-, birziklatze- eta sentsibilizazio-ikastaroetara joatea, lanalditik kanpo.
98. artikulua.– Hauek dira falta astunei dagozkien zehapenak:
a) Enplegua eta soldata egun 1etik 30 egunera etetea edo/eta prestakuntza-, birziklatze- eta sentsibilizazio-ikastaroetara joatea, lanalditik kanpo.
b) Kategoriaren aldi baterako galera, gehienez 6 hilabetez.
99. artikulua.– Hauek dira oso falta astunei dagozkien zehapenak:
a) Enplegua eta soldata kentzea, hilabete eta egun batetik 3 hilabetera bitartean.
b) Kategoria galtzea: 6 hilabete eta egun 1etik hasi eta behin betiko.
c) Egoitza aldi baterako edo behin betiko aldatzea.
d) Kaleratzea.
100. artikulua.– Kategoria aldi baterako edo behin betiko galduz gero, zehatutako langileari gehienez bi soldata-maila murriztuko zaizkio, baina lanpostu berriaren eginkizun guztiak bete beharko ditu. Laneko egoitza aldatzea ekarriko balu, horrek ezin izango du inoiz helbidea aldatzea ekarriko.
Aldi baterako edo behin betiko egoitza-lekualdaketak egitea dakarten zehapenetan, jatorrizko laneko egoitzatik hurbilen dauden lanpostu hutsetara aldatzeko ahalegina egingo da.
Kategoria-galera behin betikoa bada, espediente pertsonalaren idatzoharra ezeztatu ondoren, igoera-lehiaketetara aurkeztu ahal izango da berriro, aurreko lanpostua lortzeko.
Erregelamenduaren interpretazio okerren, akatsen, arriskua oker jasotzearen eta abarren ondoriozko enplegu- eta soldata-etenen zehapenak lanorduetatik kanpoko prestakuntza-jardunaldiekin osatu edo ordeztu ahal izango dira, Zuzendaritzak arau-hausteak berriro ez gertatzeko neurri hori egokitzat jotzen badu.
ERANTZUKIZUNA ALDATZEARI BURUZKO INGURUABARRAK:
101. artikulua.– Hauek dira inguruabar aringarriak:
1.– Espedientean inolako zehapenik ez izatea.
2.– Aurretik aintzatespen edo aipamen laudagarriak merezi izana.
3.– Probokazio edo mehatxu bidez jardun izana.
4.– Haserrealdia edo itsukeria eragin duten estimuluen bidez jardutea.
5.– Egindako egintzaren ondorioak saihesten saiatu izana, bide guztietatik.
6.– Berezko damuaren eraginez, faltaren ondorioak konpondu edo gutxitu, ofenditua asebete edo egindakoa aitortu izana.
7.– Aurrekoen antzeko beste edozein.
102. artikulua.– Hauek dira inguruabar larrigarriak:
1.– Iraungi gabeko mota bereko faltak behin eta berriro egitea.
2.– Ezkutatzea, hau da, egindakoak argitzea oztopatzen duen faltsukeria, desitxuratzea, simulazioa edo omisioa.
3.– Aurretik pentsatuta egitea.
4.– Azpikeria (hau da, egikaritzean hori zuzenean ziurtatzera bideratutako bitartekoak, moduak edo formak erabiltzea).
5.– Faltaren gaitza nahita handitzea, hori gauzatzeko beharrezkoak ez diren beste gaitz batzuk eraginez.
6.– Aurrekoen antzeko beste edozein inguruabar.
103. artikulua.– Kasu bakoitzean gertatzen diren inguruabar aringarrien edo larrigarrien arabera mailakatuko da aplikatu beharreko zehapena, kontuan hartuta, halaber, egitateen neurria, eragindako kaltea eta egilearen asmoa.
Aitorpen edo aipamen laudagarri bakoitza behin bakarrik hartu ahal izango da aringarritzat, eta, ondoren, birtualtasun hori galduko da.
Inguruabar aringarri bat gertatzen denean, faltari dagokion gutxieneko mailako zehapena ezarriko da.
Bi aringarri edo oso kualifikatu bat batera egonez gero, aurreko taldeari dagokion zehapena ezarri ahal izango da.
Bi inguruabar larrigarri edo oso kualifikatu gertatzen badira, dagokion gehieneko zehapena ezarriko da.
Falta berean inguruabar aringarriak eta larrigarriak aldi berean gertatzen direnean, bata bestearen truke konpentsatuko da.
104. artikulua.– Falten preskripzioa.
Langileen faltak, falta jarraituak, ezkutuak edo jokabide konplexuen ondoriozkoak salbu, preskribatu egingo dira jarraian zehazten den egun-kopurutik aurrera, erakundeko Zuzendaritzak faltak egin direla jakiten duenetik aurrera, eta, nolanahi ere, faltak egin zirenetik sei hilabete igaro ondoren:
– Falta arinak, 10 egunera.
– Falta astunak, 20 egunera.
– Oso falta astunak, 60 egunera.
Dagokion diziplina-espedientearen irekierak eten egiten ditu aurreko preskripzio-epeak.
PROZEDURA
105. artikulua.– Falta izan daitekeen egoera baten aurrean, horren berri duen arduradunak espedienteen instrukzio-egileari jakinaraziko dio, egitateak osorik azalduz eta egoki iritzitako mota guztietako frogak proposatuz.
Batzordeak 5 laneguneko epea izango du ikerketak egiteko eta dagokion entzunaldiaren izapidea gauzatzeko, eta egitateak falta diren ala ez erabakitzeko; falta ez badira, artxibatzeko eginbidea egingo da; eta falta arinak direla erabakitzen bada diziplina-espedientea irekiko da.
Egitateak «Laneko jazarpenaren, sexu-jazarpenaren eta sexu-arrazoiengatiko jazarpenaren aurkako protokoloaren» barruan badaude, instruktoreak 5 laneguneko epea izango du, Gatazkak Kudeatzeko Taldeak dagokion protokoloan jasotako txostena aurkezten duenetik aurrera.
106. artikulua.– Instruktoreak falta arina egin dela uste badu, dagokion zehapena ezarriko dio interesdunari, 3 eguneko entzunaldiaren izapidearen ondoren. Zehapena beste bost laneguneko epean jakinaraziko zaio, zehatzeko arrazoiak eta ezarritako zehapena zehazten dituen idazkiaren bidez. Hark kopia itzuliko du, dagokion hartu-agiriarekin.
107. artikulua.– Instruktoreak uste badu falta arinetik gorako arau-haustea egon daitekeela, egindako jarduketak ikusita egiaztatu ondoren, diziplina-espedientea irekiko du. Karguen plegua formulatzeko akusazio-izapidearekin hasiko da, diziplina-espedientea irekitzea eragiten duten gertakariak zehaztuta, beste 5 laneguneko epean.
Karguen plegua interesdunei jakinaraziko zaie, eta bost laneguneko epea emango zaie erantzuteko. Espedientea jaso duen pertsonak haren jaso-agiria sinatu beharko du, eta jaso nahi ez badu, bi lekukoren aurrean entregatuko zaio.
Diziplina-espedientea ireki dela jakinaraziko zaio Batzorde Iraunkorreko idazkariari, karguen plegua bidali eta gehienez 48 orduko epean.
Interesdunak deskargu-orriaren bidez erantzuteko duen bost laneguneko epea igarota, interesdunak ez badu aurkezten, instruktoreak entzunaldiaren izapidea bete dela adieraziko du, eta espedientea izapidetzen jarraituko du.
Deskarguak jaso ondoren, bidezkotzat jotzen diren frogak egingo ditu instruktoreak, eta frogatutzat jotzen dituen egitateei buruzko txostena egin eta faltaren larritasunaren araberako kalifikazioa emango du, eta erantzukizuna alda dezaketen inguruabarrak balioetsiko ditu.
Espedientea izapidetzen den bitartean, inkulpazioa jaso duen pertsonari aholkulari sindikal batek edo hark izendatutako Batzorde Iraunkorreko kide batek lagundu ahal izango dio. Gainera, egiten diren eginbide guztietan harekin batera joan ahal izango da, frogak proposatu ahal izango ditu, eta amaitu ondoren espedientea ikusi ahal izango du, instruktorea bertan dela.
Espedientearen iraupena ezin izango da bi hilabete baino gehiagokoa izan karguen plegua modu frogagarrian jakinarazten denetik zehapena ezartzen den arte, salbu eta salbuespenezko inguruabarrak gertatzen badira, hala nola espedientea jaso duen pertsonaren oporrak, karguen hedapena eta abar; kasu horretan, instruktoreak epe hori luzatu ahal izango du, arrazoituta, gehienez hilabetez.
108. artikulua.– Zehatzeko eskumena.
Falta arinengatiko zehapenak espedienteen instrukzio-egileak ezarriko ditu zuzenean.
Falta larri edo oso larriengatiko zehapenak Giza Baliabideen zuzendariak ezarriko ditu, kaleratzea denean izan ezik, hori Administrazio Kontseiluak edo helburu horietarako eskuordetutako pertsonak ezarriko baitu.
Zehapen guztiak Batzorde Iraunkorreko idazkariari eta dagokion atal sindikalari jakinaraziko zaizkio, zehatutako pertsonari jakinarazten zaionetik gehienez 48 orduko epean.
109. artikulua.– Zehapenak aplikatzea.
Diziplinazko kaleratzeen kasuetan izan ezik, kasu horretan zehapenak erabateko ondorioak izango baititu jakinarazpenean adierazitako egunetik aurrera, zehapen irmotasuna izan eta gehienez 15 eguneko epean aplikatu beharko da, bai horren aurka judizialki erreklamatu ez delako, bai epai irmo berreslea eman delako.
Enpleguko eta soldatako 15 egun edo gehiagoko zehapenen kasuan, interesdunak eskatuta, lehenengo nominaren konturako aurrerakin bat lortzea erabaki ahal izango da, behin bakarrik.
110. artikulua.– Behin-behineko etetea.
Falta oso astunak direnean eta inguruabarrek hala gomendatzen dutenean, espedienteen instruktoreak espedientea jaso duen pertsonaren enplegua eta soldata behin-behinean etetea erabaki ahal izango du espedientea izapidetzen den bitartean, eta neurri horren berri emango die erakundeko Zuzendaritzari, etendako langilearen Sailari eta Batzorde Iraunkorreko idazkariari. Behin-behineko etenaldi hori behin betiko zehapenaren ondoren deskontatuko da.
111. artikulua.– Zehapenak ezereztea.
Langileek egindako laneko faltengatiko zehapenak euren espediente pertsonaletan idatziko dira, eta hiru hilabete betetakoan ezeztatuko dira falta arinak badira; urtebetera falta astunak badira, eta 3 urte betetzean oso falta astunak badira, baldin eta aldi horietan langileak ez badu larritasun bereko edo handiagoko beste falta bat egiten.
Zehapenaren idatzoharra indarrean dagoen bitartean merezimenduzko egintza batengatik langilea sarituko balitz, idatzoharraren indarraldia % 50 murriztuko litzateke.
XEDAPEN GEHIGARRIAK
Lehenengoa.– Iragazkortasun-klausula.
Hitzarmen kolektibo honen eraginpeko langileek, 2005-07-29an Eusko Trenbideak sozietatean finkoak baziren edo bertako lan-poltsa ofizialetan sartuta bazeuden, ETSn eta Eusko Trenbideak-en sortzen diren lanpostuak eskuratzeko aukera izango dute, denbora-mugarik gabe, egin daitezkeen kanpo-deialdien aurretik, baldin eta:
– dagokion deialdiaren oinarrietan eskatutako baldintzak betetzen badituzte.
– bertan aurreikusitako probak gainditzen badituzte, ETSn indarrean dagoen Hitzarmen Kolektiboaren irizpideekin bat etorriz.
Bigarrena.– Sareko teknikariak/AP sareko teknikariak.
Lan hori betetzen zuten langileak erretiratu ondoren, Zumaiako egoitza desagertu egin zen, eta taldea 16 sare-teknikarik (12 titular eta 4 opor-osagarri) osatuta geratu da, 8 lurralde bakoitzeko, eta horien egoitzak Lebarion eta Arason daude.
Bestalde, AP sareko teknikarien kolektiboa aginte-postuko teknikari edo sareko teknikari gisa jarduteko gaitutako 12 pertsonak osatzen dute (6k Atxurin dute egoitza eta 6k Amaran).
Hirugarrena.– Berdintasun-printzipioa.
Euskal Trenbide Sareak tratu- eta aukera-berdintasuna errespetatuko du laneko eremuan, eta, helburu horrekin, gizonen eta emakumeen arteko laneko diskriminazioa saihesteko neurriak hartzen jarraituko du.
Hitzarmen hau, bere interpretazioa eta aplikazioa, Konstituzioaren 14. artikuluan eta Langileen Estatutuaren 17.1 artikuluan jasotako berdintasunaren eta arrazoi pertsonalengatiko diskriminaziorik ezaren printzipioak arautzen ditu, eta bereziki errespetatzen du martxoaren 22ko 3/2007 Lege Organikoak garatu duen emakumeen eta gizonen benetako berdintasunaren printzipioa. Lege horren aurreikuspenak hitzarmen kolektibo honen interpretazio-erreferentzia nagusitzat hartzen dira.
Hitzarmenaren testuan «langile» edo antzekoei buruz egiten diren aipamen guztiak oro har erakundean lan egiten duten pertsona guztiei, gizonei zein emakumeei buruzkoak izango dira.
Laugarrena.– Sailkapen eta karrera profesionala.
Hitzarmen kolektiboa indarrean dagoen bitartean, aurrera egingo da sailkapen eta karrera profesionaleko sistema bat aztertzeko bidean, bai eta sustapenerako irizpide orokorrak ezartzekoan ere.
Bosgarrena.– Gehiegizko zenbaketen baliatzea.
Langileen ordezkariek eskatuta, sortutako gehiegizko zenbaketa ahalik eta denbora gehien hartzeko, konpentsazioa sortu eta hurrengo hiru urteetan egin ahal izatea adostu da. Langilea erretiroa hartzetik gertu badago, epe hori gainditu ahal izango da zenbaketako soberakinak erretiro efektiboaren aurretik hartzeko.
Seigarrena.– Lanpostuen balorazioaren eguneratzea.
Zuzendaritzak konpromisoa hartzen du, langileen ordezkariekin bat etorriz, lanpostuen balorazioa eguneratzeko indarrean dagoen Hitzarmen Kolektiboan sartuta eta horren mende dauden hainbat lanpostutan. Hala badagokio, ordainsari-aldaketa ekar dezake.
Zazpigarrena.– Baimenak eta erregulazio ekonomikoa.
Hitzarmen honen 3. artikuluko lehenengo paragrafoaren amaieran xedatutakoarekin bat etorriz:
– Baimenen arloan hitzarmenean jasotako erregulazio-aldaketak hitzarmena sinatzen denetik aurrera bakarrik aplikatuko dira.
– Ekonomia arloan edo/eta ordainsarietan egindako erregulazio-aldaketak hitzarmena sinatzen denetik aurrera bakarrik aplikatuko dira, erakundearen plantillaren berrantolaketa funtzionaleko egoeretatik eratorritakoak izan ezik, horiek atzeraeragina izan baitezakete.
AZKEN XEDAPENA BATZORDE PAREKIDEA
BATZORDE PAREKIDEA
Hitzarmenaren interpretaziotik, indarralditik eta aplikaziotik eratortzen diren gai guztiak aztertu eta ebazteko, batzorde parekidea eratuko da. Batzorde hori hitzarmen hau sinatzen duen Zentral Sindikal bakoitzeko pertsona batek osatuko du, zentral horiek izendatutakoa. Batzorde parekide hori erakundeko Zuzendaritzak ere osatuko du, eta ordezkari horiek guztiak negoziazio-mahaiko kideen artetik aukeratuko dira.
Aurreko paragrafoan aipatutako gaien inguruan sortzen diren desadostasun guztiak Batzorde Parekideak ebatziko ditu, beste neurri batzuk hartu aurretik.
Batzorde parekidearen ebazpenak, akordioa lortzen bada, betearazleak izango dira.
Batzorde parekidean akordiorik lortzen ez bada, eta presio, gatazka, prozedura administratibo edo jurisdikzionaleko edozein neurri hartu baino 5 egun lehenago, desadostasuna «Gatazka Kolektiboak Ebazteko Borondatezko Prozeduren Lanbide arteko Akordioan» (PRECO) (2000ko apirilaren 4ko EHAAn argitaratua) ezarritako instantzien mende jarriko da.
Legeak langileentzat aurreikusten dituen eskubideen eta bermeen errespetutik abiatuta, Batzordea gutxienez hiru hilean behin bilduko da, eta Batzordea osatzen duten aldeetako bakoitzaren aholkulariak bertaratu ahal izango dira bertara, hitzarekin baina botorik gabe.