Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

81. zk., 2016ko maiatzaren 2a, astelehena

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

BESTELAKO XEDAPENAK

HERRI-KONTUEN EUSKAL EPAITEGIA

1805

ERABAKIA, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2015eko azaroaren 26ko bilkuran hartua Derioko Udalaren 2013ko Kontu Orokorraren fiskalizazio txostena, behin-betiko onesten duena.

Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2015eko azaroren 26an egindako bilkuran

ERABAKI DU:

Derioko Udalaren 2013ko Kontu Orokorraren fiskalizazio txostena behin-betiko onestea, Erabaki honen eranskin modura ageri dena.

HKEEren 1/1988 Legearen 13.2 atalak aurreikusten duena betez, txostenaren ondorioak dagozkion aldizkari ofizialetan argitaratzeko xedatzea.

Vitoria-Gasteiz, 2015eko azaroaren 26a.

HKEEren lehendakaria,

JOSÉ LUIS BILBAO EGUREN.

HKEEren idazkari nagusia,

JULIO ARTETXE BARKIN.

ERANSKINA

DERIOKO UDALAREN 2013KO KONTU OROKORRAREN FISKALIZAZIO TXOSTENA.

Laburdurak

10/2003 FA: 10/2003 Foru Araua, Bizkaiko Toki Erakundeen aurrekontuei buruzkoa.

15/2010 Legea: 15/2010 Legea, 3/2004 Legea aldarazten duena, merkataritzako eragiketetan berandutzaren aurkako neurriak ezartzeko dena.

20/2012 ELD: 20/2012 Errege Dekretu Legea, Aurrekontuaren Egonkortasuna eta Lehiakortasunaren Sustapena Bermatzeko Neurriei buruzkoa.

5/2013 FA: 5/2013 Foru Araua, Bizkaiko Toki Erakundeen aurrekontuaren egonkortasun eta finantzaren iraunkortasunari buruzkoa.

APKLTB: 2/2000 Legegintzako Errege Dekretua, Administrazio Publikoetako Kontratuei buruzko Legearen Testu bategina.

BAO: Bizkaiko Aldizkari Ofiziala.

BFA: Bizkaiko Foru Aldundia.

DLO: 38/2003 Lege Orokorra, Diru-laguntzei buruzkoa.

EAE: Euskal Autonomia Erkidegoa.

EAO: Estatuko Aldizkari Ofiziala.

EBAO: Europar Batasuneko Aldizkari Ofiziala.

EIOZ: Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zerga.

HILBIZ: Hiri izaerako Lursailen Balio Igoeraren gaineko Zerga.

HKEE: Herri Kontuen Euskal Epaitegia.

LHL: 2/2006 Legea, lurzoruari eta hirigintzari buruzkoa.

LZ: Lanpostuen Zerrenda.

PGPN: Publikotasunik Gabeko Prozedura Negoziatua.

SPKL: 30/2007 Legea, Sektore Publikoaren Kontratuei buruzkoa.

SPKLTB: 3/2011 Legegintzako Errege Dekretua, Sektore Publikoaren Kontratuei buruzko Legearen testu bategina.

TAOAL: 7/1985 Legea, Toki Araubidearen Oinarriak Arautzen dituena.

TMIZ: Trakzio Mekanikodun Ibilgailuen gaineko Zerga.

Udalkutxa: Udal Finantzaketarako Foru Funtsa.

I.– Sarrera.

Herri Kontuen Euskal Epaitegiak (aurrerantzean HKEE) otsailaren 5eko 1/1988 Legeak eta Epaitegiaren Osokoak onetsitako Lan Programak agindutakoari jarraiki, Derioko Udalaren 2013ko ekitaldiko Kontu Orokorraren fiskalizazio lana mamitu du.

Fiskalizazio lan honek honako alderdi hauek besarkatzen ditu:

– Legezkotasuna: honako aurrekontuaren atal hauetan ezargarria den arautegia bete izana: aurrekontua, zuzenbide publikoko sarrerak, zorpetzea eta finantza eragiketak, langileria, obren kontratazioa, zerbitzuak eta hornidurak eta diru-laguntzen emakida. Azterketa lan hau fiskalizazioaren ekitaldiari dagokio, beharrezko irizten diren beste ekitaldi batzuei buruzko egiaztaketak egitea kaltetu gabe, fiskalizazio-gai den ekitaldian eragina dutelako.

– Kontabilitatea: kontu Orokorra ezargarri zaizkion kontularitzako printzipioekin bat datorrela egiaztatzea. Kontu Orokorrak honako atal hauek besarkatzen ditu: Udalaren egoeraren balantzea, galera-irabazien kontua eta memoria; baita udalaren eta bere Erakunde Autonomoaren aurrekontuen likidazioa ere.

– Udalaren egoera ekonomikoaren finantza analisia.

– Bestelako alderdiak: lanaren zabalak ez du gastuaren eraginkortasun eta zuhurtasunari buruzko azterlan berariazkorik besarkatu; ezta, Udalaren eta bere erakunde autonomoaren kudeaketa prozedurei buruzkorik ere. Nolanahi den ere, fiskalizazioan zehar sortu diren alderdi partzialak txosten honen III. idazpuruan aztertu ditugu.

Derioko udalerriak 5.828 biztanle ditu 2013ko urtarrilaren 1eko udal erroldaren arabera eta bere egituran, Udalaz gain, Derioko Udal Kiroldegia erakunde autonomoa besarkatzen du.

Hondakinak biltzeko zerbitzua eta sustapen ekonomikoko beste zenbait zerbitzu, euskaltegi zerbitzuaz gain, Txorierriko Zerbitzuen Mankomunitatearen bitartez ematen dira; gainera, Bilbao-Bizkaia Uren Partzuergoaren atal da, zeinak ur-hornidura eta saneamendu zerbitzuak ematen dituen.

II.– Iritzia.

II.1.– Udala eta Derioko Udal Kiroldegia erakunde autonomoa.

II.1.1.– Legea betetzeari buruzko iritzia.

Kontratazioa.

1.– 2. eta 3. kontratuak udalak esleitu zituen publikotasunik gabeko prozedura negoziatu bidez, guztira 325.110 euroren zenbatekoan; ordea, publikotasun printzipioa betetzea bermatuko zuten prozedurak baliatu behar ziratekeen. Lehenengo kontratuan pleguek kontratua luzatzeko aukera aurreikusten zuten eta hala izanik, balioetsitako balioa 280.992 euroan jartzen zuen; bigarren kontratuan, berriz, eraikuntza proiektuaren aurrekontuak SPKLTBaren 177. artikuluak zehazten duen 200.000 euroren muga gainditzen zuen (A1 akatsa).

2.– Erakunde autonomoak 2,9 milioi euroan esleitutako 4, 5 eta 6 zk. kontratuen lizitazioak sarrera arrunten % 10eko muga gainditzen zuen eta esleipena Errektoretza Kontseiluari zegokion. Bestetara, lehenengo biren lizitazioa lurraldeko aldizkarian argitaratu zen; ordea, EBAOn eta BOEn iragarri behar zatekeen, erregulazio harmonizatuari lotutako kontratuak izateagatik (A2 akatsa).

3.– Argindarraren hornidura, mantentze-lan eta inbertsio kontratuaren egikaritzak (4 zenbakia), 2006an Erakunde autonomoak esleitutakoak, 2013an 209.233 euro egin zituen, urteko esleipen prezioa % 52an gaindituz; ez dira, baina, horretarako prezio berrikuspenak berariaz onartu, ez eta kontratu aldaketak ere, erregulazio aldaketek edo zerbitzua zabaltzeak eragindako arrazoiak tarte.

4.– Udalak egindako beste erosketa batzuk aztertzean bost zerbitzu eta argindarraren hornidura zuzenean kontratatu direla ikusi da. Sei kasu hauetan publikotasun eta lehia printzipioak urratu ziren, 2013an zehar zerbitzu hauen eta horniduraren gastua milioi bat eurorena izan delarik.

Epaitegi honen iritzira, 1etik 4ra bitarteko paragrafoetan aipatutako lege hausteak alde batera, Derioko Udalak eta Derioko Udal Kiroldegia Erakunde Autonomoak zuzentasunez bete dute 2013ko ekitaldian ekonomia-finantzaren jarduera arautzen duen lege arautegia.

II.1.2.– Urteko kontuei buruzko iritzia.

1.– Udalak eta Erakunde Autonomoak ibilgetuko saldoak osatzen dituzten elementuen ondasun zerrenda xehatua dute. Hainbat kontu-sailen balorazioa berrikusi behar dela ikusi dugu, baina ezin zenbatetsi izan ditugu egin beharreko zuzenketak. Horregatik ezin zehatz daiteke ibilgetuko saldoek modu egokian islatzen ote duten kontularitzako balioa 2013ko abenduaren 31n.

Epaitegi honen iritzira, aurreko salbuespena alde batera, Derioko Udalaren eta Derioko Udal Kiroldegia Erakunde Autonomoaren Urteko Kontuek alderdi esanguratsu guztietan 2013ko ekitaldiaren aurrekontu ekitaldiaren jarduera ekonomikoa erakusten dute, 2013ko abenduaren 31n ondarearen eta finantza egoeraren isla zuzena eta data horretan amaitutako urteko ekitaldian zehar bere eragiketen emaitzena.

III.– Barne kontrolerako sistemei eta kudeaketa prozedurei buruzko irizpenak.

Atal honetan ekonomia-finantza jarduera arautzen duten printzipioak gehiegi eragiten ez dituzten akatsak ez ezik, kudeaketa hobetzeko azpimarratu nahi diren prozedurazko alderdiak ere azaleratu dira.

III.1.– Aurrekontua eta kontabilitatea.

– 2013ko ekitaldirako aurrekontu orokorra hasiera batean Udalbatzak 2013ko urtarrilaren 31n onetsi zuen; ordea, arautegiak (10/2003 FAren 15.2 artikulua) behin betiko urtea hasi aurretik onestea aurreikusten du.

– Udalak aurrekontuz kanpo erregistratu zituen hirigintzako planeamendu kontzeptuan egindako ordainketak eta lehenagoko urteetan gauzatutako sektore arteko berdinkatzeak, 2013ko abenduaren 31n 216.409 euroren kobratzeko saldoa eragin dutenak. Egokiagoa da eragiketa mota hau aurrekontuan erregistratzea, baldin eta zorrak esanguratsuak badira eta kobratzeko epe luzeak aurreikusten badira.

III.2.– Diru-sarrerak eta diru-bilketa.

– Bilbao Bizkaia Uren Partzuergoak estolderia tasen diru-bilketa eta zabor-bilketa zerbitzuak ematen ditu, dagokion mandatua gauzatu ez dela. Udalak atzerapenez aitortzen ditu tasa hauen sarrerak, Partzuergoak jakinarazitako kobrantzak erregistratzen dituenean (lau hiruhilekoen kitapenak, 2013ko ekainera arte), Partzuergoari kobrantzarako emandako errolda fiskalek eragindako sarrerak aitortu beharrean. HILBIZaren likidazioan ere atzeraldiak izan dira.

– Erakunde Autonomoaren urteko edo seihileko kirol abonuen kontzeptuko errolda fiskalak bertako lehendakariak onartu behar ditu. Errolda horien eta beren diruzaintzaren kudeaketa Udalaren zerbitzu ekonomikoetara mugatu behar litzateke, Erakundearen administrazioko langileen plantillarik ez duelako.

III.3.– Langileria.

– Udalaren LZk funtzionarioen 3 lanpostu huts eta desagertuko den lan kontratupeko lanpostu bat barne hartzen ditu eta beste hainbeste langile daude lan kontratuarekin, horietako bi ordezko kontratuarekin, harik eta lanpostu horiek betetzen ez diren bitartean. Desagertuko den lan kontratupeko lanpostuak 2002ko obra kontratu batean du jatorria, 2008an lan kontratu mugagabeko bihurtu zena; horretarako, LZko lan kontratupeko lanpostu bakarra sortu zen. 2013an indarrean zegoen 2008az geroztik beste lan kontratu bat, amaiera datarik zehaztu ez zitzaiolako. Egoera hauek zuzendu egin behar lirateke lanpostuak dagozkion hautaketa proben bidez modu iraunkorrean betez, proba horiek deitzerik dagoenean. Gainera, Udalaren plantilla funtzionarioek osatzen dutenez gero, administrazioko araubidea baliatu behar litzateke bitarteko langileria kontratatzeko.

III.4.– Kontratazioa.

Indarrean zeuden edo 2013an izapidetutako 6 kontratu nagusiak aztertu ondoren, honako alderdi hauek azaleratu zaizkigu:

– Erakunde autonomoak esleitutako hiru kontratutan (4, 5 eta 6 zenbakidunak) ez zen pleguei buruzko txosten juridikorik jaulki, ezta krediturik edo kontularitzako agiri bateragarririk bazegoenik egiaztatu ere. Nahiz idazkariak eta artekariak Kontratazio mahaia osatu zuten, beharrezkoa da agiri horiek espedientean jasoak egotea. Hiru kontratu hauek 2,9 milioi euroan esleitu ziren (A3 akatsa).

– Erakunde autonomoaren garbiketa kontratuaren agiriak (5 zenbakiduna), 493.900 eurotan esleitu zena, ez zuen irizpideak modu bereizian baloratzea aurreikusi, balio-judizioa beharrezko zuten irizpideak modu automatikoan ebaluatzen ziren haietatik bereiziz (A4 akatsa).

– 1 eta 4 kontratuetako pleguek, 2 milioi euroan esleitutakoek, ez zuten faktore ekonomikoa balioztatzeko formula txertatu (A5 akatsa). Beste 3 plegutan baliatutako antzeko formula erabili zen, non puntuen guztizkoarekin soilik diskriminatzen zuen baldin eta eskaintzarik onena 0 eurorena bazen; honenbestez, faktore honen egiazko pisua kasu guztietan murriztua geratzen zen.

– Udalak ez zien nahitaezko publikotasuna Udalaren web orrian eta aldizkari ofizialetan eman 1, 2, 4, 5 eta 6 zk. kontratuen esleipenei edo gauzatzeari, 3,6 milioi euroan esleitu zirenak (B1 akatsa).

– 1, 4, 5 eta 6. espedienteen esleipen hartzaileei eskatutako bermeak, 3,6 milioi euroan esleitutakoak, kontratuaren urteko bat oinarri hartuta kalkulatu ziren, esleipenaren guztizko zenbatekoa hartu beharrean (B2 akatsa).

– 3 zk. obra kontratuaren egikaritza, 240.134 euroan esleitu zena, 2 hilabete atzeratu zen obrak isil bidez eten zirelako eta ez zen izapidetu (C akatsa).

– Argindarra hornitu eta instalakuntzak mantentzeko bitariko kontratuak (4 zk.) egoki definitu gabeko inbertsioak barne hartzen zituen eta ez zen horren harrera formalizatu. Gainera, espediente hau premiaz izapidetzekoa ez zen arren, lizitazio iragarkiak erdira murriztu zituen eskaintzak aurkezteko epeak, aparteko prozedura hau baliatzeko arrazoiak adierazi gabe. Azkenik, kontratuaren iraupena (10 urte) APKLTBaren 182. artikuluak modu orientagarrian jasotzen duena baino (3 urte) handiagoa da, epe luzeagoa justifikatu gabe eta inbertsioaren bolumena ere oinarri hartu gabe, aldez aurretik ordaindu dena (C akatsa).

– Erakunde autonomoaren aretoen garbiketa kontratuaren eskaintzak aztertu zituen txosten teknikoak ez zituen justifikatzen esleipen irizpideetako bati esleitutako puntuazioak eta ez zuen pleguko beste irizpideetako bat baloratzen (C akatsa).

– Kirol ikastaroak emateko eta langileak ordezkatzeko kontratuak bi zerbitzuak besarkatzen ditu, bereizitako zerbitzuak batean biltzeko beharra arrazoitu gabe. Pleguek ordutegi-prezioa zehazten dute, zerbitzu-orduen hasierako maila finkatzeko eta horien aldaketetarako prozedurarik batere arautu gabe (C akatsa).

Horrez gain, kontratuen pleguetan esleipen irizpideak hobeto definitu behar ziratekeen (hobekuntzak, giza eta gauzazko baliabideak, kontratatu beharreko zerbitzuen antolamendua) eta kontratuaren xedearekin lotu.

Udalak ez ditu udal kudeatzaileen eta zerbitzu kontratuen esleipendun diren enpresen arteko harremana sailkatzeko eskatutako jarraibideak ebatzi, 20/2012 LEDen 1. Xedapen Gehigarriak agintzen duen moduan. Honela, bada, 1 zenbakiko kontratuaren pleguak agintzen zuen aurreko kontratistaren langileria subrogatu behar zela; ordea, betekizun hau enpresa eta langileen arteko sektoreko hitzarmenetatik soilik erator daiteke.

Erosketa txikien analisia.

Erosketa txiki modura izapidetutako erosketak aztertzean ikusi da 9 kontratistari 321.404 euroan egindako erosketak prozedura negoziatu bidez esleitu behar ziratekeela, haien kopurua aintzat hartuta.

III.5.– Diru-laguntzak.

– Emanaldien kontratazioek jaietako batzordeei ematen zaizkien diru-laguntzen ehuneko handia egiten dute, 36.352 euro 2013ko urtean; ordea, hirugarrenek kudeatu beharreko funtsen zenbatekoa murrizterik izango litzateke baldin eta kontratazio hauek Udalak berak zuzenean egingo balitu emanaldia antolatzen duen batzordeak hala proposatuta.

– Diru-laguntzen araudiak agintzen du jarduerak gauzatu direla justifikatu ostean egingo dela ordainketa (DLOren 34.3 artikulua), nahiz aurrerakinak ematen uzten duen. Aztertu ditugun hamar diru-laguntza izendunetan aurrerakinak eman ziren, bederatzi kasutan % 100 eginez, guztira 63.175 euroren zenbatekoan. Kontularitzako erregistroek ez dituzte aurrerakinak eta ohiko ordainketak bereizten eta komenigarria da, kontrol hobea izateko, azken ordainketa bat aurreikustea, aurkeztutako justifikazioa aztertu ostean.

III.6.– Berankortasuna.

Udalak 2013ko azken hiruhilekoan ordainketa epeei buruzko hiruhileko txosten derrigorrezkoak egiteari ekin zion (15/2010 Legearen 4. artikulua), ordainketarako batez besteko epea 30 egunekoa zela adieraziaz. Aztertutako kontratuetan ez zen ez-betetzerik izan, baina kontratista batekin 75.960 euroren ordainketa geroratua bidegabe adostu zen.

IV.– Finantza analisia.

Udalak azken ekitaldietan likidatutako magnitude nagusien bilakaera ondoko taulan dago zehaztua.

(Ikus .PDF)

Sarrera arruntak: hirurtekoaren lehenengo urtean diru-sarrera maila dezente altua izan da, EIOZaren eraginez. Osagai nagusiei dagokienez:

– Zerga zuzenak, zeharkakoak eta tasak: 2012ko beheraldia EIOZaren diru-sarrerak urte horretan 305.724 euro murriztu izanak eragin du eta hala ere, 2012 eta 2013an kapitulu horietako sarreren % 10 eta % 9 egiten dute. Zerga eta tasa nagusien tarifak 2012 eta 2013an aldatu ziren eta 2011n indarrean zeudenekiko % 5-6ko igoera izan zuten.

– Transferentzia eta diru-laguntza arruntak: garrantzirik handien duen osagaia Udalkutxa da, hirurtekoan bariazio handirik izan ez duena; ordea, 2012an 2009 eta 2011ko likidazio negatiboen itzulketak eragin zuen, 283.752 euroren zenbatekoan.

Funtzionamendu gastuak: behera egin dute hirurtekoaren lehenengo urtean ezohiko kontu-sailak jaso direlako. Bariazio nagusiak honako hauek izan dira:

– Langile gastuak: egonkor daude soldata izoztu izanaren ondorioz eta 2012an uneko beheraldi bat izan zuten aparteko ordainsari bat ordaindu ez zelako. Ondasun arrunten erosketa eta zerbitzuak: behera egin dute kapitulu honetako osagai garrantzizko guztiek; azpimarratzekoa da argindarraren horniketa, 179.626 eurorena, 2013az geroztik argiteria publikoaren kudeaketa osoa Txorierriko Mankomunitateari agindu baitio.

– Transferentzia eta diru-laguntza arruntak: 2011n 488.258 euroren aparteko kontu-saila jaso zen, BFAri 2012an lagatako udal egoitzak aurreko urteetan metatutako defizitak eraginda. Mankomunitateari egindako ekarpena 2013an areagotu egin da herriko argiak hornitu eta mantentzeagatiko gastuak bere gain hartu izanaren ondorioz; urte horretan 200.074 euro gehigarri ordaindu ditu. Erakunde autonomoari egindako ekarpenak % 13 egin zuen behera 2011rekiko eta beste hainbeste gertatu zen gainerako diru-laguntzekin, % 15eko beherapena izan zutenak.

Aurrezki gordina eta garbia: tarifak igo izanaren ondorioz eta erosketak, transferentziak eta diru-laguntzak murriztearekin diru-sarrerek hobera egin dute; honela, bada, 2013an aurrezki gordinak sarrera arrunten % 6 egingo du.

Finantza zamak, maileguak aldez aurretik amortizatu izanaren ondorioz, sarrera horien gainean % 20 egin du; esan beharrean gaude, baina, zorpetzea kitatu egin dela urte horretan.

Kapital eragiketen emaitza: azpimarratzekoa da 2011n inbertsioek behera egin izana, urte horretan amaitu baitzen kultura-etxe berriaren (Kultur Birika) eraikuntza eta ekipamendu lana. 6. kapituluko sarrerei dagokienez, osagarri nagusia Teknologia Parkea, SA sozietate publikotik jasotakoak dira, hirurtekoan zehar guztira 3 milioi euroren zenbatekoan, Geldos sektoreko hirigintzako aprobetxamenduen kontzeptuan.

Eragiketa ez finantzarioen emaitza: lehenengo ekitaldiko defizita ondoko ekitaldietan zuzendu zen, eragiketa arruntak orekatuaz eta are kapital eragiketetan emaitza positiboak eskuratuz ere.

Diruzaintza geldikina: 2011ko ekitaldi itxieran Geldikin likidoa zorpetzea baino handiagoa zen eta ondoko bi urteetan areagotu egin zen emaitza positiboak eskuratu zirelako eragiketa arrunt eta kapitalezkoetan; berebat, kopurua urritu zen maileguak amortizatu zirelako eta 2013ko abenduaren 31n kopurua 1,9 milioi eurorena izan zen (sarrera arrunten % 28). Erabilgarritasunari dagokionez, finantzaketako desbideratzeak eta hitzartutako kredituak murriztu ondoren, Diruzaintza erabilgarria 1,7 milioi eurorena zen.

Zorpetzea: 2010ean 3 milioi euroren maileguak kontratatu ziren inbertsioak finantzatzeko, Kultur Birika nagusiki. Geldos sektoreko hitzartutako aprobetxamenduen kopuru bereko kobrantzak maileguak aldez aurretik kitatzeko baliatu dira; hori dela eta, 2013ko abenduaren 31n Udalak ez du zorrik.

Ondorioa: eragiketa arruntetan lehenengo ekitaldian izandako desoreka ondokoetan zuzendu da, zerga eta tasetan igoerak aplikatuz eta gastuari eusteko neurriak abiaraziz; horrek eragin du 2013an aurrezki gordin positiboa eskuratzea. Berebat, azpimarratu behar da Udalak ez zuela zorpetzerik 2013ko abenduaren 31n eta data horretan Diruzaintza Geldikin erabilgarriak sarrera arrunten % 26 egiten zuela.

Aurrekontuaren egonkortasuna: 5/2013 Foru Arauan ezarritakoari jarraiki, Udalaren artekaritzak txostena egin zuen aurrekontuaren egonkortasun printzipioa, zor publikoa eta gastuaren araua betetzen zela adieraziaz. 2013ko Likidazioari buruzko txostenak ondorioztatu du:

– Aurrekontu egonkortasunaren helburua bete da, eragiketa ez finantzarioen superabita SEC terminoetan 1,7 milioi eurorena izan baita.

– Zor publikoaren helburua bete da, ez baitago zorpetze egoerarik.

– Gastuaren araua bete da, 2013 eta 2012ko likidazioen artean konputagarria den gastua araudiak horretarako aurreikusitako mugen artean hazi baita (% 1,7ko muga orokorra).

V.– Urteko Kontuak.

V.1.– Udala.

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

V.2.– Derioko udal kiroldegia erakunde autonomoa.

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

Derioko udalaren 2013ko urtealdiaren kontuen fiskalizazio emaitzei egindako alegazioak, Herri Kontuen Euskal Epaitegiak eginda.

I.– Sarrera orokorra.

Lehenean, sarrera orokor bat egitea komenigarria delakoan gaude, alegazio-idazki honen edukia argitzeko xedearekin.

Horrela, Fiskalizazio-txostenaren «I. Sarrera» atalak honakoa jasotzen du:

«I.– Sarrera.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiak (HKEE), otsailaren 5eko 1/1998 Legeak ezartzen duenarekin bat etorriz, eta Epaitegiko bilkura osoak onartutako Lan Planarekin bat etorriz, 2013ko urtealdirako Derioko Udalaren Kontu Orokorraren fiskalizazioa egin du.

Fiskalizazio honek honako alderdiak besarkatzen ditu:

– Legezkoak: honako aurrekontuaren atal hauetan ezargarria den arautegiak bete izana: aurrekontua, zuzenbide publikoko sarrerak, zorpetzea eta finantza eragiketak, langileria, obren kontratazioa, zerbitzuak eta hornidura, eta diru-laguntzen emakida.

– Kontularitzakoak: Kontu Orokorra ezargarriak diren kontularitzako printzipioen arabera mamitu den aztertuko dugu. Kontu Orokorrak honakoak ditu: egoeraren balantzea, galera eta irabazien kontua eta txostena, eta baita Udalaren eta bere Erakunde Autonomoaren aurrekontuen likidazioa ere.

– Udalaren egoera ekonomikoaren finantza analisia.

– Bestelako alderdik: lanaren zabalak ez du gastuaren eraginkortasun eta zuhurtasunari buruzko azterlanik besarkatzen, eta ez ditu Udalaren eta Autonomiadun Erakundearen kudeatze prozedurak besarkatzen. Nola nahi ere, fiskalizazioan sortutako alderdi partzialak komentatuta daude txosten honen II. idazpuruan xehetasunez jasota daude.

Derioko Udalak 5.828 biztanle zituen 2013ko urtarrilaren 1ean eta bere estrukturan daude, Udalaz gain, Udal Kiroldegia Autonomiadun Erakundea.

Hondakinak batzeko zerbitzua eta ekonomia sustatzeko zerbitzua, gehi euskaltegia, Txorierriko Zerbitzuen Mankomunitateak betetzen ditu, Bilbao-Bizkaia Ur Partzuergoko kidea izaten, azken honek uraren hornidura eta osasunbide zerbitzuak ematen ditu.»

Herri-kontuen Euskal Epaitegiak adierazi duena ikusita, aipatu behar dugu, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren otsailaren 5eko 1/1988 Legeak bere 1. artikuluan definitzen du honela, Euskal Herriko Autonomi Erkidegoko organoa, zuzenean Eusko Legebiltzarraren menpean.

Halaber, gaineratzen du, Herri Kontuen Euskal Epaitegia izango da Euskal Sektore Publikoaren ekonomia-finantza eta kontabilitate jarduera ikustatuko duen organo gorena, eta zuzenean Eusko legebiltzarraren menpe dagoen organoa den aldetik, bere eginkizunak Euskal Legebiltzarraren izenean eramaten ditu aurrera Euskadiko Erkidegoaren lurraldean.

Jarraian Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren otsailaren 5eko 1/1988 Legearen 9. artikuluari jarraiki, fiskalizazioaren xedea da Euskal Sektore Publikoan dauden Erakundeen ekonomia-finantzariko jardueraren antolamendu juridikora egokitzea.

Are gehiago dagoenean, fiskalizazioa ere izango da honakoa, Euskal Sektore Publikoan dauden Erakundeen ekonomia-finantzariko jardueren eraginkortasuna aztertzea eta arrazionalizatze neurriak proposatzea eta horiek hobetzea erakunde hori guztientzat edo batzuentzat.

Azkenean, aipatutako lege testu horren 10. artikuluak agintzen du Herri Kontuen Euskal Epaitegiak, besteak beste, honakoak fiskalizatuko dituela:

– Euskal Sektore Publikoak emandako kontratuak.

– Euskal Sektore publikoko ondarearen egoera eta aldaketak.

Bada, aurreko legegintza-aginduek legearekin bat datorrela erakutsi dute. Hori horrela Herri Kontuen Euskal Epaitegiak «2013. urtealdirako Derioko Udaleko Kontu Orokorra» fiskalizatu ahal izan du.

Halaber, Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren otsailaren 5eko 1/1988 Legearen 13.1 artikuluak, hitzez hitz, honakoa dio:

«13. artikulua.– Txostenak.

1.– Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren arakaketa-iharduna, agizkoak edo berarizkoak izan ahal izango duten argipide-txostenen bidez gauzatuko du.

Erizpenak egin baino lehen, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak arakaketaren gai izandako norbanako edo izaikiak egindako arakaketaren emaitzen jakitun jarriko ditu, horretarako jarritako eran eta epeen barruan bere aldezpenak egin edo egoki eritzitako agiri edo zuriztapideak ager ditzaten.»

Ondorioz, aipatutako Testu Legalaren 13. artikuluaren babesean, eta Herri-kontuen Euskal Epaitegiari errespeturik handienarekin, Derioko Udalaren izenean, alegazio-idazki hau aurkezten dut, alderdiak eta justifikazioak adierazteko nahiarekin, Administrazio honen iritziz horiek kontuan hartu behar izan dira fiskalizazio Txostena egiterakoan.

II.– Txostenaren emaitzei buruzko alegazioak.

II.1.– Derioko udala eta Derioko Udal Kiroldegia autonomiadun erakundea.

II.1.1.– Legea betetzeari buruzko iritzia.

Kontratazioa.

Herri-kontuen euskal epaitegiaren testua.

«1.– 2. eta 3. kontratuak udalak esleitu zituen publikotasunik gabeko prozedura negoziatu bidez, guztira 325.110 euroren zenbatekoan; ordea, publikotasun printzipioa betetzea bermatuko zuten prozedurak baliatu behar ziratekeen. Lehenengo kontratuan pleguek kontratua luzatzeko aukera aurreikusten zuten eta hala izanik, balioetsitako balioa 280.992 euroan jartzen zuen; bigarren kontratuan, berriz, eraikuntza proiektuaren aurrekontuak SPKLTBaren 177. artikuluak zehazten duen 200.000 euroren muga gainditzen zuen (A1 akatsa).»

2.– Erakunde autonomoak 2,9 milioi euroan esleitutako 4, 5 eta 6 zk. kontratuen lizitazioak sarrera arrunten % 10eko muga gainditzen zuen eta esleipena Errektoretza Kontseiluari zegokion. Bestalde, lehenengo bien lizitazioa lurraldeko aldizkarian argitaratu zen; ordea, EBAOn eta BOEn iragarri behar zatekeen, erregulazio harmonizatuari lotutako kontratuak izateagatik (A2 akatsa).

3.– Argindarraren hornidura, mantentze-lan eta inbertsio kontratuaren egikaritzak (4 zenbakia), 2006an Erakunde autonomoak esleitutakoak, 2013an 209.233 euro egin zituen, urteko esleipen prezioa % 52an gaindituz; ez dira, baina, horretarako prezio berrikuspenak berariaz onartu, ez eta kontratu aldaketak ere, erregulazio aldaketek edo zerbitzua zabaltzeak eragindako arrazoiak tarte.

4.– Udalak egindako beste erosketa batzuk aztertzean bost zerbitzu eta argindarraren hornidura zuzenean kontratatu direla ikusi da. Sei kasu hauetan publikotasun eta lehia printzipioak urratu ziren, 2013an zehar zerbitzu hauen eta horniduraren gastua milioi bat eurorena izan delarik.

Epaitegi honen iritzira, 1etik 4ra bitarteko paragrafoetan aipatutako lege hausteak alde batera, Derioko Udalak eta Derioko Udal Kiroldegia Erakunde Autonomoak zuzentasunez bete dute 2013ko ekitaldian ekonomia-finantzaren jarduera arautzen duen lege arautegia.»

Alegazioak:

Derioko Udalak eta bere Autonomiadun Erakundeak egindako kontratuen jarduerari buruzko alegazioak banaka agertzen dira idazki honen III. 4 (Kontratazio) atalean.

Dena den, aurretik esan behar da, Derioko Udalaren zein bere Derioko Udal Kiroldegia Autonomiadun Erakundearen xedea dela kontratuen jarduera egokitzea gaietan indarrean dagoen legegintzara momentu bakoitzean.

Horren froga da, HKEE berak baieztatu duela 2013ko urtealdian lege araudi hori arrazoiz bete dela.

Hala ere, HKEEko txostenean dauden salbuespen txikiak ikusita, Derioko Udalak eta bere Derioko Udal Kiroldegia Autonomiadun Erakundeak baliabideak jarri dituzte horiek zuzentzeko.

II.1.2.– Urteko kontuen gaineko iritzia.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«1.– Udalak eta Erakunde Autonomoak ibilgetuko saldoak osatzen dituzten elementuen ondasun zerrenda xehatua dute. Hainbat kontu-sailen balorazioa berrikusi behar dela ikusi dugu, baina ezin zenbatetsi izan ditugu egin beharreko zuzenketak. Horregatik ezin zehatz daiteke ibilgetuko saldoek modu egokian islatzen ote duten kontularitzako balioa 2013ko abenduaren 31n (A.7 eranskina).

Epaitegi honen iritzira, aurreko salbuespena alde batera, Derioko Udalaren eta Derioko Udal Kiroldegia Erakunde Autonomoaren Urteko Kontuek alderdi esanguratsu guztietan 2013ko ekitaldiaren aurrekontu ekitaldiaren jarduera ekonomikoa erakusten dute, 2013ko abenduaren 31n ondarearen eta finantza egoeraren isla zuzena eta data horretan amaitutako urteko ekitaldian zehar bere eragiketen emaitzena.»

Alegazioak:

Puntu hau azalduta dago A.7 eranskinean, eta honela banatu daiteke:

1.– Azpiegituren amortizazioa.

Alegazioak:

2013ko urtealdian, eta «Erabilera orokorrerako Azpiegiturak eta ondareak» 201. kontuaren barruan nahiko ondasunak zeundela kontuan hartuta, prezio-jaistea izan zutenak bereizten dira, bide seinaleztapenean eta argiteri-, saneamendu- eta edateko ur-sareetan egindako inbertsioak hain zuzen ere.

Abiapuntu bezala 2009ko urtealdia hartu zen, urtealdi horretan Udalbatza osoak udal inbentario eguneratua onetsi zuelako.

Horrela, ondasun horiek amortizatu ziren, guztira 547.656,56 euro; 421.121,75 euro, horiek aurreko ekitaldiko zenbatekoak ziren, eta 126.534,81 euroko zenbatekoa 2013ko urtealdiari zegokion.

Erabilera orokorrerako azpiegiturak jasota bazeunden ere aurreko arautegian, beharrezkoa da dagokion zuzenketa egitea 2015. urtealdirako Kontu Orokorrean. Dena den, aipatu behar da Bizkaiko Foru Aldundiaren 139/2015 Foru Dekretua, Bizkaiko toki entitateen kontabilitateari arau esparrua ezartzen duena, horrek 201. kontua kendu eta azpiegiturak biltzen ditu 212. kontuan (ibilgetu materialen artean) eta baita horien amortizazioa 2812. kontuan; beraz, 2016ko Kontu Orokorrean berriz idazpen zuzena egin beharko da arautegi honetara egokitzeko xedearekin.

2.– Ibilgetu immaterialaren amortizazioa.

Alegazioak:

Idazpen zuzena erabiliz beharreko amortizazioak egingo dira 2015eko Kontu Orokorrean. Amortizazioaren zifra iritsi beharko zen 581.108,84 eurora 2013ko abenduaren 31n.

3.– «Eraikinak eta eraikuntzak» 2.755.265,01 euroko eraikina barnean dago.

Alegazioak:

2010. urtean akats egin zen Autonomiadun Erakundearen lursaila eta eraikina erregistratzean. Balantzean eta udalaren inbentarioan baja eman beharrean idazpen bat egin zen 100. kontuan.

Akats material hori zuzentzeko: 2010. urtealdian egindako idazpena egin beharko da signo negatibo batekin, udalaren balantzean baja egin beharko da, udalaren inbentarioan baja eman beharko zaie kiroldegiko lursailari eta eraikinari. 2013ko abenduaren 31eko dataren zifra eguneratua iritsi beharko zen 2.755.265,01 eurora (balore hori sortu da, 2009ko udalbatza osokoak onartutako inbentario eguneratua abiapuntu gisa hartuta).

Higiezin horien baloreak erregularizatu behar dira kiroldegiko balantzean eta inbentarioan aurreko paragrafoan azalduta dagoen bezala.

4.– Kontabilitate-erregistroaren eta inbentarioaren artean aldeak.

Alegazioak:

95.532,73 euroko ondasun batzuk daude inbentarioaren kontu ezberdinetan bilduta eta OOAAren balantzean bilduta. Horrela adierazten zen inbentarioaren 2213. kontuan (eraikinarekin batera) eta balantzearen 226. kontuan (altzariak). Ondasun horiek, euren izaerengatik, interpretazio ezberdinak sortu ziren inputatu behar zen kontua egitean eta euren erregistroa egitean kontabilitatean eta inbentarioan.

Horiek aztertzean, dirudi egokiena dela 2213. kontuan biltzea, eta, beraz, instalazio tratamendu izatea eta ez altzari tratamendua (bizikletak aparkatzekoa, umeentzako jokoak, erabilera anitzeko oholtza, atezain bideoa...); orduan, zuzendu beharko da idazpen zuzena egiten Autonomiadun Erakundearen kontabilitatean.

Edozelan ere, horien baloreak, baita metatutako amortizazioak ere, ez daukate aldaketarik ibilgetu materialaren zenbatekoetan (ikus HKEEren 1. oharra dokumentuaren bukaeran).

III.– Barne kontrolerako sistemei eta kudeaketa prozedurei buruzko iritziak.

Atal honetan akatsak aipatzen dira, baina horiek ez dute eragin handirik ekonomia-finantzariko jardueren printzipioak betetzean. Baita prozedura-alderdiak ere aipatzen dira kudeaketa hobetzeko.

III.1.– Aurrekontua eta kontabilitatea.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– 2013ko ekitaldirako aurrekontu orokorra hasiera batean Udalbatzak 2013ko urtarrilaren 31n onetsi zuen; ordea, arautegiak (10/2003 FAren 15.2 art.) behin betiko urtea hasi aurretik onestea aurreikusten du.»

Alegazioak:

Bizkaiko Lurralde Historikoko Herri Erakundeen Aurrekontuaren abenduaren 2ko 10/2003 Foru Arauak 50. artikuluan xedatzen duenari jarraiki, 2013ko urtarrilaren 1ean luzamendua automatikoki egin zen aurreko urtealdiko aurrekontuentzat, 2013ko urtealdirako aurrekontua behin betiko onetsi arte.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Udalak aurrekontuz kanpo erregistratu zituen hirigintzako planeamendu kontzeptuan egindako ordainketak eta lehenagoko urteetan gauzatutako sektore arteko berdinkatzeak, 2013ko abenduaren 31n 216.409 euroren kobratzeko saldoa eragin dutenak. Egokiagoa da eragiketa mota hau aurrekontuan erregistratzea, baldin eta zorrak esanguratsuak badira eta kobratzeko epe luzeak aurreikusten badira.»

Alegazioak:

Aipatutako kontabilitate-erregistro horien abiapuntuaren oinarria da, gehiena, 162.465,36 euro. Euskal Herriko Lurzoruen eta Hirigintzaren ekainaren 30eko 2/2006 Legearen 147.1.h) artikuluak, «Urbanizatze kargak» kontzeptuan honakoa sartzen duenean:

«h) Horiez gain, egikaritu behar den hirigintza-antolamenduan edo jarduketa-programan berariaz aurreikusten bada, baita ondorengoak ere: azpiegitura-obrak eta egikaritze-unitateaz kanpoko zerbitzuak, baldin eta beharrezkoak badira bai unitateko sareak udaleko edo udalez gainetiko sare orokorrekin egokiro lotzeko, bai sareon funtzionalitatea mantentzeko; eta orobat lursailei ezartzen zaizkien gainerako karga osagarri guztiak.»

Azken finean, sektore edo egite unitate batzuek izan dituzten urbanizatze kostuak dira. Azpiegitura eta/edo zerbitzu onuragarriak dira besteentzat nahiz eta mugakide ez izan. Derioko Udala dagozkion kobrantza eta ordainketen gestorea baino ez da, eta hasiera batean, ez da ikusten denboraldi handiak behar direla kudeaketa horiek betetzeko.

2014ko abenduaren 31n, esandako zenbatekoa 78.944,41 eurora beheratu zen, –Ganbe Bekoa– sektoreari zegokiena. Dena den, urte hauetako eraikuntza egoeragatik, sektore horrek ez du aurrera egin; beraz, hori horrela, eragindako jabeei ez zaizkie likidazioak bidali urbanizatze kargengatik.

Aldi berean, gainontzeko zenbatekoa da proiektuen gastuengatik eta ordainsari profesionalengatik. Hori Derioko Udalak ordaindu du aurretik, administrazio jarduna delako kooperazio sistema batean, «Ganbe Bekoa» eta «Errementarińe» sektoreak aurrera eramaten, eta lehenari dagokionean, aipatutako arrazoi berberagatik, ukitutako jabeei bidali zaizkie.

III.2.– Sarrerak eta zerga-bilketa.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Bilbao Bizkaia Uren Partzuergoak estolderia tasen diru-bilketa eta zabor-bilketa zerbitzuak ematen ditu, dagokion mandatua gauzatu ez dela. Udalak atzerapenez aitortzen ditu tasa hauen sarrerak, Partzuergoak jakinarazitako kobrantzak erregistratzen dituenean (lau hiruhilekoen kitapenak, 2013ko ekainera arte), Partzuergoari kobrantzarako emandako errolda fiskalek eragindako sarrerak aitortu beharrean. HILBIZaren likidazioan ere atzeraldiak izan dira.»

Alegazioak:

Atal honetan hiru iritzi eman behar ditugu:

1.– Lehenean, Uren Partzuergoari, mandatu gabeziari dagokionean, estolderia tasen bilketa eta hondakin bilketa zerbitzua hain zuzen ere, aipatu behar dugu, Derioko Udala Bilboko Udalatik desanexionatu zen 1983ko urtarrilaren 1ean, horren ondorioz, Uren Partzuergoak aipatutako zerbitzua ematen jarraitu zuen berez, egiten zuen moduan, zerbitzua inoiz eten gabe.

2.– Bigarrenean, Uren Partzuergoak bildutako tasen bilketaren errekonozimenduari dagokionean, aipatu behar dugu, erakunde horrek egindako hiruhilabeteko likidazioaren komunikazioarekin egiten dela. Bi likidazio aurreko ekitaldikoak izan arren, lau hiruhilabeteko likidazioak diru-sarreren aurrekontuan daude beti; beraz, ez dago inolako akatsik zerga-bilketan.

Ildo horretan gaineratu behar da, ekitaldiaren hasieran Uren Partzuergoari hondakin errolda eskatu ahal bazaio ere, beharreko eskubide errekonozimendua egiteko eta horien gainean likidazioak aplikatzeko, ez da posible. Hala ere, estolderia tasarekin egin da, hori geroago egiten delako zergadunak kontsumitzen duen ur-kantitatearen arabera. Ondorioz, iritzi ezberdinak daudenez, Udal honek horiek batu zituen kontabilitate-idazpena egiterakoan. Horretarako, estatuko esparruan eta erkidegoko Lurraldeko toki erakundeen esparruan zegoena oinarritzat hartu zen, diru-sarrerei zegokienean kontabilitate europar sisteman ezarritakoa betetzen zuelako. Horrela, sortzapenaren ordez zerga-bilketa iritzi bati jarraitu zitzaion.

Ildo horretan, Bizkaiko Foru Aldundiko 139/2015 Foru Dekretuak arautzen duen kontabilitate-plan berriaren 3. erregelan, Bilketa-gestioa iraunkorra bada, baliabideen titular diren erakundeek informazioa emate hori gertatzen denean egin ahal izango dute aipatu eragiketen kontabilitate-erregistroa, kasuan kasuko eragiketak sortu diren aldia edozein izanda ere. Horretarako, bilketa-gestioa iraunkortzat hartzeko, beharrezkoa izango da gestio hori gutxienez elkarren ondoko bi ekitaldi osotan egin izana, edo egingo dela aurreikustea. Eta hori, argi eta garbi, gertatzen da hondakin batuketaren eta estolderiaren tasak Uren Partzuergoan biltzen dituenean.

3.– Hirugarrenean, IIVTNU berankorraren likidazioari dagokionean, aipatu behar dugu, Bizkaiko Lurralde Historikoko Zergei buruzko martxoaren 10eko 2/2005 Foru Arauak bere 67. artikuluan honakoa xedatzen duela: administrazioaren eta zergapekoen eskubideak lau urteren buruan preskribituko dira.

Edozelan ere, entitate publikoetan baliabide pertsonalen eskasia kontuan hartu behar da, azken urte hauetan Estatuko Aurrekontu Orokorrei buruzko legeek aginduta. Hori dela eta, zenbait lan egitea ezinezkoa da beharrezko arintasunarekin.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Erakunde Autonomoaren urteko edo seihileko kirol abonuen kontzeptuko errolda fiskalak bertako lehendakariak onartu behar ditu. Errolda horien eta beren diruzaintzaren kudeaketa Udalaren zerbitzu ekonomikoetara mugatu beharko litzateke, Erakundearen administrazioko langileen plantillarik ez duelako.»

Alegazioak:

Derioko Udaleko zerbitzu ekonomikoetan errolden kudeaketari eta diru-zaintzaren kudeaketari dagokienean, aipatu behar ditugu: alde batetik, erakunde autonomoa bada, kudeaketa izan behar da Udalarengandik autonomoa eta independentea; bestetik, aurreko idatzi-zatian aipatu den bezala, kudeaketa hori gauzatzea gatza da Udalak baliabide pertsonalak ez dituenean.

III.3.– Langileak.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Udalaren LZk funtzionarioen 3 lanpostu huts eta desagertuko den lan kontratupeko lanpostu bat barne hartzen ditu eta beste hainbeste langile daude lan kontratuarekin, horietako bi ordezko kontratuarekin, harik eta lanpostu horiek betetzen ez diren bitartean. Desagertuko den lan kontratupeko lanpostuak 2002ko obra kontratu batean du jatorria, 2008an lan kontratu mugagabeko bihurtu zena; horretarako, LZko lan kontratupeko lanpostu bakarra sortu zen. 2013an indarrean zegoen 2008az geroztik beste lan kontratu bat, amaiera datarik zehaztu ez zitzaiolako. Egoera hauek zuzendu egin behar lirateke lanpostuak dagozkion hautaketa proben bidez modu iraunkorrean betez, proba horiek deitzerik dagoenean. Gainera, Udalaren plantilla funtzionarioek osatzen dutenez gero, administrazioko araubidea baliatu behar litzateke bitarteko langileria kontratatzeko.»

Alegazioak:

Azken urte hauetan Derioko Udalak izan duen langileriaren eskasia, aurrekontuen egonkortasuna baimentzeko eta lehiakortasuna sustatzeko neurriak arautzen dituen 20/2012 zenbakidun Legegintzako Errege Dekretuak eta Toki Administrazioen arrazionalizazio eta iraunkortasunari buruzko azaroaren 27ko 27/2013 Legeak aginduta, eta horien ondorioz, funtzionarioak diren udal langileen gaixotasuna denean lanpostu horiek betetzeko behin-behineko langileen kontratazioak murriztu egin dira. Eta horrek ez du nahiko baliabiderik eman aipatutako hautatze-frogen deia egiteko, beraz, Epaitegiaren Txostenak agerian utzi ditu egoerak erregularizatzen dituela.

Hala eta guztiz ere, egoten diren egoeren kopuru txikia izan arren, Derioko Udalak, ahalik eta lasterren, Herri-kontuen Euskal Epaitegiak proposatutako erregularizazioari ekingo dio.

III.4.– Kontratazioa.

Indarrean dauden kontratu nagusien artean ala 2013an izapideturiko kontratuen artean 6 aztertu ditugu, eta honako alderdi hauek bereizi behar ditugu:

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Erakunde autonomoak esleitutako hiru kontratutan (4, 5 eta 6 zenbakidunak) ez zen pleguei buruzko txosten juridikorik jaulki, ezta krediturik edo kontularitzako agiri bateragarririk bazegoenik egiaztatu ere. Nahiz idazkariak eta artekariak Kontratazio mahaia osatu zuten, beharrezkoa da agiri horiek espedientean jasoak egotea. Hiru kontratu hauek 2,9 milioi euroan esleitu ziren (A3 akatsa).»

Alegazioak:

Derioko Udal Kiroldegia Autonomiadun Erakundeko Estatutuen 35. artikuluak hitzez hitz honela agintzen du:

«35. artikulua.- Erakunde autonomoko idazkariaren eta kontu-hartzailearen karguak Derioko Udalean lanpostu horiek betetzen dituzten funtzionarioei edo horiek eskuordetzen dituzten pertsonei esleituko zaizkie, indarrean dauden lege-xedapenek bakoitzari ematen dizkioten zeregin eta eskumenekin.»

Azaldutakoarekin bat etorriz, Derioko Udaleko bai Idazkariak bai Kontu-hartzaileak kargu berak mantenduko dituzte Derioko Udal Kiroldegia autonomiadun erakundean.

Funtzionario bi horiek Kontratazio Mahaiko kideak dira, eta ahoz eman zituzten euren lege- eta aurrekontu-txostenak.

Zenbat eta ugaritasun handiago egon, Derioko Udal Kiroldegia autonomiadun erakundeko Estatutuen 9. artikuluari jarraiki:

«Aurrekontua behin-behinean onetsiko du Artezkaritza Kontseiluak, eta behin betiko onespena Derioko Udalak eman beharko du.»

Orduan, Autonomiadun Erakundeko aurrekontuek, nahitaez, gastuak jasota utzi behar dituzte. Derioko Udalak horiek kontrolatu behar ditu zorrotz.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Erakunde autonomoaren garbiketa kontratuaren agiriak (5 zenbakiduna), 493.900 euroan eseitu zena, ez zuen irizpideak modu bereizian baloratzea aurreikusi, balio-judizioa beharrezko zuten irizpideak modu automatikoan ebaluatzen ziren haietatik bereiziz (A4 akatsa).»

Alegazioak:

Derioko Udal Kiroldegiaren mantenamendu, garbiketa eta desinfekzio kontratua) 5 zenbakidun kontratuari dagokionean, kontratazioa arautzeko Administrazio Baldintza Berezien orriaren 19. klausulak eskaintzak baloratzeko irizpideak arautzen zituen, hitzez hitzeko testu honi jarraiki:

«– % 50.– Preziorik txikiena.

(Kontsignatutako formula matematikoaren arabera).

– % 40.– Baliabide materialak eta giza baliabideak (Lan-plana).

– Makinak, elementu mekanikoak, material osagarria, etab. (% 5).

– Enplegu-baldintzak: zerbitzuaren ordutegien taulak (zereginak eta maiztasunak). Esleitutako langileen kopurua, langileen lanpostuen zerrenda, kategoria, soldata-ordainsaria (% 30).

– Esleitutako langileen euskara-ezagutza (% 5).

– % 5.– Ezinduak laneratzeko erakundeak edo enplegu-zentro bereziak ematea zerbitzua.

– % 5.– Zerbitzuaren burutzapenari eginiko hobekuntzak eta proiektua idaztea, baldintza teknikoen orrian jasotako zerbitzuei dagokienez (1. eranskina).»

Horren ondorioz, Udal honentzat, esleipena arautu zuen Pleguak diferentzia bat kontenplatu zuen aurkeztutako eskaintzak baloratzeko irizpideen artean, non bakoitzari neurritasun aplikagarria jartzen zen, SPKLTBko 150. artikuluak xedatzen duena zehatz betez.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– 1 eta 4 kontratuetako pleguek, 2 milioi euroan esleitutakoek, ez zuten faktore ekonomikoa balioztatzeko formula txertatu (A5 akatsa). Beste 3 plegutan baliatutako antzeko formula erabili zen, non puntuen guztizkoarekin soilik diskriminatzen zuen baldin eta eskaintzarik onena 0 eurorena bazen; honenbestez, faktore honen egiazko pisua kasu guztietan murriztua geratzen zen.»

Alegazioak:

(Ume eta gazteentzako programak) 1 zenbakidun kontratuari dagokionean, egia da ez dagoela adierazita faktore ekonomikoaren balorazio-formula bat, baina balorazio-neurritasun bat jasota dago, hau da, eskainitako prezioaren % 20a.

Horrekin bete egin da SPKLTBko 150.1 artikuluak eskatzen duena, hau da, derrigorrez ez da eduki behar prezioaren balorazioari buruzko formula bat.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Udalak ez zien nahitaezko publikotasuna Udalaren web orrian eta aldizkari ofizialetan eman 1, 2, 4, 5 eta 6 zk. kontratuen esleipenei edo gauzatzeari, 3,6 milioi euroan esleitu zirenak (B1 akatsa).»

Alegazioak:

Derioko Udaleko webgunean publizitate gabeziari dagokionean, lizitazio egunean ez zegoen behar bezala inplementatuta kontratatzailearen profila webgunean.

Dena den, gabezi hori zuzenduta dago gaur.

Hala eta guztiz ere, aipatutako esleipenak, behar bezala jakitera eman zien lizitatzaile guztiei kontratazio espedienteetan, errekurtsoak jakinaraziz, eta ez zen inolako aurkaratzerik jarri.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– 1, 4, 5 eta 6. espedienteen esleipen hartzaileei eskatutako bermeak, 3,6 milioi euroan esleitutakoak, kontratuaren urteko bat oinarri hartuta kalkulatu ziren, esleipenaren guztizko zenbatekoa hartu beharrean (B2 akatsa).»

Alegazioak:

HKEEk bidali digunarekin bat etorriz eta SPKLTBko 95. artikuluak arautzen duena ikusita, Derioko Udalak gaur egunean lizitatutako kontratuen espediente berri guztien esleipendunari eskatzen dio behin betiko bermea, horren diru-kopurua da esleipenaren zenbatekoaren arabera eta Balio Erantsiaren gaineko Zerga kenduta.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– 3 zk. obra kontratuaren egikaritza, 240.134 euroan esleitu zena, 2 hilabete atzeratu zen obrak isil bidez eten zirelako eta ez zen izapidetu (C akatsa).»

Alegazioak:

(Doneztebe erabilera anitzeko eraikinaren eraikuntza) 3 zenbakidun obra gauzatzeari buruzko kontratua esleitu zen hiru (3) hilabeteko gauzatze epearekin.

Zuinketa akta sinatu zen 2015eko urtarrilaren 8an, horrexegatik berak amaiera izango zuen 2015eko apirilaren 8an.

Obraren harrera 2015eko uztailaren 23an izan zen. Eraikitze lanak hasi zirenean aldaketa bat egin zen eraikinaren erabileran; baina, obraren ikuskatzaile udal teknikariak ez zuen akats egozgarririk ikusi enpresa egilearentzat.

Atzerapen txikia izan da kontratua burutzean, kontratistari leporatu ezina, horrela, SPKLTBko 212. artikuluak xedatzen duenari jarriki ez da bidezkoa zigorrik jartzea kontratistari.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Argindarra hornitu eta instalakuntzak mantentzeko bitariko kontratuak (4 zk.) egoki definitu gabeko inbertsioak barne hartzen zituen eta ez zen horren harrera formalizatu.

Gainera, espediente hau premiaz izapidetzekoa ez zen arren, lizitazio iragarkiak erdira murriztu zituen eskaintzak aurkezteko epeak, aparteko prozedura hau baliatzeko arrazoiak adierazi gabe. Azkenik, kontratuaren iraupena (10 urte) APKLTBaren 182. artikuluak modu orientagarrian jasotzen duena baino (3 urte) handiagoa da, epe luzeagoa justifikatu gabe eta inbertsioaren bolumena ere oinarri hartu gabe, aldez aurretik ordaindu dena (C akatsa).»

Alegazioak:

Prozedura irekiz eta lehiaketa publiko bidez Derioko Udal Kiroldegia autonomiadun erakundeko instalazioen mantenamendu integrala eta energiaren hornidura berme osoarekin, baldintza-orria jarri zen, horrek zerbitzu horien kontratazioa arautuko du 10 urtez.

Kontratu hori da hornidura eta zerbitzuen kontratu administratibo misto bat. Eta honako zerbitzuak ditu:

P1 – Energia termiko eta energia elektrikoaren hornidura, instalazioek funtzionamendu egokia izan dezaten.

P2 – Prebentziozko mantenamenduaren funtzionamendu eta garbiketa hobezina izan dezaten ekipoek euren osagai guztiekin, eta baita instalazioen eta bere osagai guztien errendimendua ere lortzeko denboran.

P3 – Berme osoa. Konponketa instalazioetan, apurtutako elementu guztiak kendu eta berriak jartzea.

P4 – Hobetze obrak eta instalazioak berritzea. Barne daude: proiektuak idaztea, gauzatzea eta hobetze eta berritze lanak finantzatzea.

Baldintza orriak jarduketa eremua mugatzen du, hau da, Kiroldegia eta udal frontoia.

Kontratuaren oinarrizko instalazioak dira:

– Bero eta klimatizazio instalazioak.

Zentral termikoa (galdarak, erregailuak, erregulazio elementuak, metatutako biltegiak, ponpaketa sistema).

Beroa banatzeko sareak eta ur bero sanitarioa.

Interaldagailuak.

Klimatizazio zentrala (klimatizagailuak, hezetasuna kentzekoak eta erauzgailuak, ponpaketa sistema, erregulazio elementuak).

– Instalazio elektrikoak.

Instalazio eta behe tentsioko sare elektrikoak.

Maniobra koadroak.

Argitzeko sareak, indarra eta larrialdiko seinaleztapenak.

Iluminazio ekipoak.

– Iturgintza ekipoak.

Presio taldeak.

Kloro dosifikagailuak.

Metatzaileak eta balbulak.

Ur hotsa eta beroa banatzeko sareak.

– Igerilekuen instalazioak.

Iragazpen ekipoak.

Zirkulazio bonbak.

Produktuak dosifikatzea.

Bero-trukagailuak.

Konpentsazio ontziak.

Kontagailuak, balbulak eta erregulazio eta kontrol elementuak.

Halaber, instalazioen funtzionamendu orduak mugatu dira:

Lan egunak: 10:00etatik 22:30era.

Larunbatak: 10:00etatik 20:00etara.

Domeka eta jai egunak: 10:00etatik 14:00etara.

Erreferentziaren kontsumoa da 2005. urtean zehar erregistratutako kontsumoa. Urte bat beranduago baldintza-orria argitaratu zen, eta urte hartan abonatuen kopurua zen: 2.186.

Energia termikoa: 707.026 kWhPCI.

Elektrizitatea: 348.612 kWh.

Sareko ura: 9.369 m³.

Eskaintza ekonomikoak Balio Erantsiaren Zerga barne zuen, eta baita eragiketa handitu nahi du.

Prestazioa euro BEZ barne.

Prestazioa P1:

Energia Termikoa.

Energia Elektrikoa.

Ura.

Prestazioa P2:

Mantenamendua.

Prestazioa P3:

Berme osoa.

Prestazio P4:

Instalazioak hobetzeko eta berritzeko obrak.

Prezio guztira.

Proposamena baloratu da prestazio guztiak (P1, P2, P3 eta P4) kontuan hartuta, hala ere, horiek banaka agertu behar dira.

Kontratuaren eskaintza ekonomikoan prezioak daude. Horiek Esleipendunari dagozkio P2 eta P3 prestazioak gauzatzen, eta 12 hilekoak dira, baldintza-orriak adierazten duen bezala. Epe hori (12 hilabete) agortu ondoren urtero berrikusiko dira, prezioen berraztertzeak jartzen duen arabera.

P1 prestazioaren prezioa jarri zen kontratua hasi zen egunean.

1.2.1.– Prezioak berrikustea – Kudeaketa energetikoa (P1).

Dagozkion zenbatekoak berrikusiko dira: erregaien prezioaren arabera, elektrizitatearen prezioen arabera eta uraren prezioaren arabera, ondoan adierazten den bezalaxe:

P'1=P'x (P1/p.ş).

Hau da:

P’1 = Prestazioaren prezio berrikusia P1 (euro/urtean).

P1 = Esleipendunak eskainitako P1 prestazioaren prezioa.

P.ş = Erreferentziako erregaiaren, elektrizitatearen eta uraren prezioa (2006-09-01).

P’ = Berrikusi behar den eguneko erregaiaren, elektrizitatearen eta uraren prezioa.

Beraz, erreferentzi gisa jartzen dira:

– P.ş gasa = 0,0301 euro/kWhpcs (termino finkoa 61,77 euro/bezero eta hilabete. 21532 2005eko abenduaren 27ko ebazpena –I. eranskina. Estatuko Aldizkari Ofiziala, 312. zenbakia).

– P.ş elek = 0,080581 euro/kWhe (ez dauka barnean elektrizitatearen gaineko Zerga. Potentziaren terminoa da Tp = 2,406082 euro/kW eta hilabete) Ekainaren 30eko 809/2006 Errege Dekretua (Estatuko Aldizkari Ofiziala, 2006-07-01).

– P.ş ura = 0,3267 euro/m³(hornitze terminoa).

Urte bakoitza amaitzen denean faktura/osagarrizko abonua egingo da aurreko formula aplikatuz uraren tarifen urteko bataz besteko aldakuntzari urtean zehar.

Era berean, uraren kontsumo osoa oinarrizko kontsumoarekin konparatuko da, eta aldaketa % 20tik gorakoa bada, erabiltzaileen kopurua baieztatuko da Autonomiadun Erakundearekin, prestazioaren zenbatekoa berrikusteko helburuarekin.

1.2.2.– Prezioak berrikustea – Mantenamendua eta Berme Osoa (P2 eta P3).

P2 eta P3 prestazioen zenbatekoa berrikusiko da urtero, prezio ofizialen indizearen arabera, honako formulak erabiliz:

P'2=P2x(1+I.P.C.).

P'3=P3x(1+I.P.C.).

Hau da:

P’2 = P2 prestazioaren prezio berrikusia (euro/urtean).

P2 = Esleipendunak eskainitako P2 prestazioaren prezioa.

P’3 = P3 prestazioaren prezio berrikusia (euro/urtean).

P3 = Esleipendunak eskainitako P3 prestazioaren prezioa.

IPC = Bizkaiko Kontsumoko Prezioen Indizea.

Hilero ordainduko dira, esleipendunak dagozkion fakturak egin ondoren. Horien zenbatekoa izango da esleipenaren prezioaren hamabiren bat (1/12).

Honelako kontratuaren bizitzan zehar aldakuntzak egoten dira. Horiek eragin handia izan dezakete kontratua garatzean.

Kudeaketa energetikoaren kontratuak epe luzerako direnez, aldaketa nabargarriak suertatu ahal dira, kontratuen baldintzei eragiten.

Besteak beste, ohizkoa da aldaketak suertatzea, politika energetikoak aldakorrak direlako eta horiek eragin handiak dituztelako, alde biekin (administrazioa eta ESE) zerikusirik ez izaten.

Kontratua indarrean dagoen bitartean, mota ezberdinetako zenbait aldaketa egon dira:

– Aldaketak politika energetikoan. Autonomiadun Erakundearekin zerikusirik ez izan arren eragin handia dute prezioen berrikustearekin, P1 prestazioaren zenbatekoa nabarmen handitu da, defentsa gabeziaren egoera sortuz Autonomiadun Erakundearentzat.

– Instalazio berriak eta zerbitzu berriak jarri dira Autonomiadun Erakundeko instalazioen erabiltzaileentzat. Horren ondorioz, baldintza-orrian ezarritako jarduera eremua handitu da.

– Erabiltzaileen kopuruak gora egin du kontratua sortu zenetik, kostu gehigarrian islatuta. Baldintza-orriak aurreikusi zuen adierazle gisa uraren kontsumoa, hau da, ±% 20a, erabiltzaile gehiago izanez gero berrikusi behar zena Autonomiadun Erakundearekin. Urteko uraren kontsumoa, bataz besteko, % 33,8tik gora egon denez, gain kostearen kalkulua egin da, erabiltzaile gehiago egon delako.

2010. urtean azaldutako arazoaren aurrean eta esleipendunak aurreikusitako kostu handiagoak beregain hartzen zituenez, eta (2005. urtea da baldintza-orriaren kontsumo oinarria) 2005etik kontsumoak gora egin zuenez, egile bien artean akordio bat hartu zen:

– Autonomiadun Erakundeak kalte ez izaten prezioen berrikusteagatiko ondorioz, baldintza-orriak horrela jartzen duelako eta kontsumo energetikoak dakarren kostuak aldaketa paralelo bat izateagatik merkatu energetiko liberalizatuak ezartzen duenarekin.

– Autonomiadun Erakundeak aukera izan dezala hornidurari eta zerbitzuari buruzko kontratu mistoaren eremua handitzeko instalazio berriak gehituz.

– Autonomiadun Erakundeak aukera izan dezala ordutegia handitzeko erabiltzaileen betekizunei erantzuna emateko.

– Esleipendunak zigorrik ez izatea instalazioen kontsumoarengatik, erabiltzaile gehiagoaren ondorioz.

Akordioa da fakturazio gardena, hau da, esleipendunaren kostu errealaren % 8tik gorakoa, merkatu librean oinarrizko energien tarifak negoziatu ondoren.

2012. urtean aurrera pausu bat eman zen, energia-eraginkortasunean hobekuntza batzuk egin zirelako. Horiek kontsumoa murriztu zuten. Gastuaren muga jarri zen, hau da, 172.922 euro/urte (BEZik gabe). Horrela, esleipendunaren kostu errealaren eta gastu-mugaren artean % 8ko aldea badago, ordainketa bat egingo da Autonomiadun Erakundearen alde, eta gutxiagokoa bada esleipendunak beregain hartuko du.

2010. urtean hartutako akordioaren esker, 2012. urtean berriro negoziatuta, Udal Autonomiadun Erakundeak honako onurak izan ditu:

– Gorako prezioen berrikuspena saihestu da P1 prestazioan. Energia-merkatuen ondorioz baldintza-orriaren aplikazio zorrotza izango zena.

– Prezio murriztua sartu ahal izan dio zerbitzuen prestazioei pleguaren eremuan ez dauden instalazioetan. Eta funtzionamenduan ordu gehiago sartu dira inolako zigorrik gabe.

– Irtenbide bat eman zaio ur-kontsumoa gora egiteari, hau da, urteko bataz besteko % 33,8tik gora. Pleguarentzat hori adierazlea zen eta prezioen berrikuspena zekarren P1 prestazio osoan.

– Kalitatezko zerbitzua egon da, elkarrenganako konfiantzan oinarrituta. Akordio horren esker, esleipendunak desbideraketak beregain hartu ditu. Desbideraketak sortu dira eskaintza kalkulatzean oinarria izan zen kontsumoaren eta instalazioa hartu zen momentuaren (2005-2007) artean.

Zenbateko osoaren konparaketak, pleguaren filosofiari jarraiki eta lortutako akordioen ondorioei jarraiki, 303.856 euroko aurrezkia ekarri dio Autonomiadun Erakundeari. Horrek % 21,3ko beherapena ekarri du.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Erakunde autonomoaren aretoen garbiketa kontratuaren eskaintzak aztertu zituen txosten teknikoak ez zituen justifikatzen esleipen irizpideetako bati esleitutako puntuazioak eta ez zuen pleguko beste irizpideetako bat baloratzen (C akatsa).»

Alegazioak:

Autonomiadun Erakundearen garbiketa kontratuaren espedienteari dagokionean, 2011ko uztailaren 26an eskaintzen balorapenari buruzko txosten teknikoa eman zen.

Txosten horretan Pleguan ezarritako baldintzak baloratu ziren, non lizitatzaile batentzat 86,5 puntu ondorioztatu ziren eta 81 puntu beste lizitatzaile batentzat.

Txosten horretako 2. orrialdean bi lizitatzaileei puntuazioa ematen zaie, eta 3. orrialdean emandako puntuazioa arrazoitzen da.

Beraz, eskaintzak baloratzeko prozedura betetzen da, hau da, SPKLTBko 150. artikuluan ezarritakoa (ikus HKEEren 2. oharra dokumentuaren bukaeran).

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Kirol ikastaroak emateko eta langileak ordezkatzeko kontratuak bi zerbitzuak besarkatzen ditu, bereizitako zerbitzuak batean biltzeko beharra arrazoitu gabe. Pleguek ordutegi-prezioa zehazten dute, zerbitzu-orduen hasierako maila finkatzeko eta horien aldaketetarako prozedurarik batere arautu gabe (C akatsa).»

Alegazioak:

2012ko martxoaren 1eko datarekin, Derioko Udal Kiroldegia Autonomiadun Erakundeko Zuzendaritza Batzordearen Ebazpenak honako espedientea onartu zen: «Laguntza teknikoa izateko kirol jarduerak eta ordezkapenak izateko aurreikusitako moduluak garatzeko eta emateko.», aipatutako Autonomiadun Erakundekoa.

Zerbitzu biak elkartzeko arrazoia izan zen lizitazio gastuak txikitzea komenigarria zelako Kontratazio Saileko errekurtsoak optimizatzeko, zerbitzu biak emango zirelako Udal Kiroldegian eta antzeko izaera zeukatelako, hau da, zerbitzuen kontratua, eta, horregatik, lizitatzaile berberak zerbitzu biak eman ahal zituen.

Kontratazioaren gaiak prezio ordutegi bat finkatzen du, hau da, ikastaro batzuk ematea. Eta «a prori» ezin da zehaztu ikastaro batean zenbat lagunek parte hartuko duten. Kopuru hori aleatorio izanik, prezio ordutegi bat baino ezin da finkatu.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Horrez gain, kontratuen pleguetan esleipen irizpideak hobeto definitu behar ziratekeen (hobekuntzak, giza eta gauzazko baliabideak, kontratatu beharreko zerbitzuen antolamendua) eta kontratuaren xedearekin lotu.

Udalak ez ditu udal kudeatzaileen eta zerbitzu kontratuen esleipendun diren enpresen arteko harremana sailkatzeko eskatutako jarraibideak ebatzi, 20/2012 LEDen 1. xedapen gehigarriak agintzen duen moduan. Honela, bada, 1 zenbakiko kontratuaren pleguak agintzen zuen aurreko kontratistaren langileria subrogatu behar zela; ordea, betekizun hau enpresa eta langileen arteko sektoreko hitzarmenetatik soilik erator daiteke.»

Alegazioak:

HKEEk aztertu dituen kontratazio espedienteak esleitu ziren Sektore Publikoko Kontratuen Legegintzak sasoi bakoitzean xedatzen duenaren arabera. Horrela, esleituta ez ziren lizitatzaileek ez zituzten inpugnatu.

Dena den, HKEEren gomendioekin bat etorriz, Derioko Udalak, data honetan izapidetzen diren kontratazio espedienteetan, baliabideak jarri ditu esleipen irizpideen definizioa gero eta zehatzagoa izan dadin kontratuen pleguetan.

Are gehiago dagoenean, Derioko Udalaren nahia da 20/2012 zenbakidun Legegintzako Errege Dekretuaren 1. Xedapen Gehigarrian adierazitako jarraibideak diktatzea, baina, data honetan, enpresa esleipendunaren langileei ez zaie inolako lan harremanik errekonozitu, Tokiko Korporazio honetako kontratu administratiboei buruz.

Kontratu txikien azterlana.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Erosketa txiki modura izapidetutako erosketak aztertzean ikusi da 9 kontratistari 321.404 euroan egindako erosketak prozedura negoziatu bidez esleitu behar ziratekeela, haien kopurua aintzat hartuta».

Alegazioak:

1.– Lehenean, berde guneak kontserbatzeko kontratazioari dagokionean, kontratua prozedura irekian esleitu zen 2008ko uztailaren 5ean, bi (2) urtez, beste urte bi (2) luza zitekeena.

Benetan, hori amaitu zen 2012ko uztailaren 15ean, eta, horregatik, 2012ko ekainaren 1ean Alkatetzako Dekretuz erabaki zen tramiteak egitea kontratazio espediente berri bati hasiera emateko, prozedura irekiz berde guneen kontserbazio zerbitzua gauzatzeko xedearekin.

Hala ere, tramitazio hori geldirik egon da zirkunstantzia bi hauengatik:

– Zerbitzuko teknikari arduradunak gaixotasun-baja luze bat izan duelako.

– Zailtasunak gertatu direlako zerbitzuaren konplexutasunarengatik. Horretan eragina izan du Udalerriko garapen urbanistikoengatiko berde gune gehiago sortzeak.

Edozelan ere, Derioko Udalak kontratazio espediente horren tramitazioari ekin dio berriro. Horren lizitazioa eta esleipena 2016ko urtealdian amaituko direlakoan gaude.

2.– Udal lokalen garbiketa zerbitzuari dagokionean, Bilboko Udalak zerbitzu hori esleitu zuen Derioko Udalak Bilboko Udal Mugartetik desanexioa (1983ko urtarrilaren 1ean) egin aurretik. Derio Bilbora anexionatuta zegoen 1966. urtetik.

Desanexioa egin ondoren, bere udal mugartean emandako zerbitzuei zegozkien eskubideen eta betekizunen artean, Derioko Udalak udal lokalen garbiketa subrogatu zuen, eta hori urtero luzatu da garai hartatik.

Beraz, ez da egia udal lokalen garbiketa zerbitzuak ez duenik lizitaziorik izan. Baizik eta Bilboko Udalak horren lizitazioa egin zuen bere sasoian, garai hartan aplikagarria izan zen administrazio kontratuei buruzko legegintzaren arabera.

Gero, Derioko udalerria desanexionatu ondoren, Udal hau subrogatu zen udal lokalen garbiketa zerbitzuan, legez esleituta zegoena. Zerbitzu hori urtero luzatzen da.

3.– Derioko Udalaren defentsa juridikoaren kontratazioari dagokionean, hamabi (12) kasazio errekurtsotan Auzitegi Goreneko Hirugarren Sailaren aurrean, Uribe parkeari buruzko eginak, benetan, eztabaidagarria da ea espediente bat lizitatu ahal den prozedura irekiz, horrelako prozeduretan Udal Administrazioaren defentsa judizialerako.

2008. urtean indarrean zegoen Sektore Publikoko Kontratuen Legearen 10. artikuluak dio:

«Zerbitzu-kontratuak dira jarduera bat garatzera edo obra nahiz hornidura baten bestelako emaitza lortzear bideratutako zerbait egiteko prestazioak. Lege hau aplikatuz, zerbitzu-kontratuak zatikatzen dira II. eranskinean banan-banan aipatzen diren kategorietan».

Sektore Publikoko Kontratuei buruzko Legearen II. eranskinak bere 21. kategorian zerbitzu juridikoak kontenplatzen ditu.

Gertaera hauetan, 2012ko urtealdian defentsa judizialak ekarritako gastua apartekotzat jo daiteke, 2008. urtean kasazio errekurtsoen kopuru handia (12) gertatu zelako Euskal Herriko Justiziako Auzitegi Nagusiaren Administrazioarekiko Auzitarako Sailak diktatuta, Derioko Udalak egindako desjabetzeari buruz, «Espazio Libreen Sistema Orokorra eta Derioko Uribe parkean Berde Guneak» izeneko proiektua gauzatzeko.

Ildo horretan, aipatu behar dugu kasazio errekurtso horietan Derioko Udala errekurtso hartzailea zen, eta Administrazioarekiko Auzitarako Jurisdikzioa arautzen duen uztailaren 13ko 29/1998 Legearen 90.1 artikuluak xedatzen duenarekin bat etorriz, alde biei hogeita hamar (30) eguneko epea ematen zaie Auzitegi Goreneko Administrazioarekiko Auzitarako Sailean agertzeko. Epe horrek iraungitze data dauka, eta epea gainditzen bada, ezin da hori konpondu.

Begi bistakoa da, Auzitegi Gorenean agertzeko emandako epe txikia (30 egun) denez, Sektore Publikoko Kontratuei buruzko Legegintzak xedatzen duenaren arabera, ezinezkoa da espediente baten lizitazioa, prozedura irekian, defentsa juridikoaren zerbitzua kontratatzeko xedearekin.

Gertakizun hau jarri behar da errealitate honekin: auzi bakoitzak kontratu xede bat dauka, defentsa zehatzarekin, ezaugarri propioekin edo bereziekin, bere epe prozesalarekin. Eta zenbat epaiketa izan hainbat kontratu txiki egin (kasu honetan, hamabi).

Kasu honetan, hamabi (12) kasazio epaiketan Derioko Udalaren defentsa zeukan Letratua zen lehenengo instantzian defentsa egokia zuzendu zuena. Horrek bere ordainsari fakturak luzatu zituen dagokion Abokatuen Elkargoak ezarritako Baremoaren arabera.

Prozedura judizial hamabi (12) horiek ezberdinak izateak gastu txikiago bat ekarri du, hau da, zerbitzuei buruzko kontratu txiki kopuru horrentzat SPKLTBko 183. artikuluak ezartzen duenaren baino txikiago (18.000,00 euro, BEZik gabe, kontratu bakoitzeko).

Edozelan ere, kontratu txikia figurarekin egindako prozedurak, dagokion Abokatuen Elkargoak ezarritako indarreko ordainsarien baremoari buruzko prezioen sistemari jarraiki, administrazio onaren eta ekonomia-printzipioak bete ditu. Aldi berean, prozedura hori lotuta dago Derioko Udalak bete behar dituen interes publikoekin, partikularrek jarritako prozedura judizialetan (Toki-araubidea arautzen duen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 68. artikulua). Hori guztia izan da legeak ezartzen dituen prozesu-epeetan.

Letratuarekin konfiantzak eta bere gaitasun teknikoek eta gaiaren menderapenak, eta horretaz gain enkarguak egiteko arintasunak eta bere gaitasunak ekarri dute Derioko Udalak beste prozedurarik ez erabiltzea.

4.– Hornidura elektrikoaren kontratuari dagokionean, HKEEk aipatu du Derioko Udalak ez duela hori lizitatu.

Aurrean azaldu dugun bezala, politika energetikoak bilakaera garrantzitsu bat izan du azken hamabost (15) urte hauetan.

Horrela, energia elektrikoaren merkatuari dagokionean, hori liberatu egin zuten 2009ko uztailean.

– Sektore elektrikoari buruzko 54/1997 Legea indarrean sartu zenean, hartaraino zegoen legeria-esparruak aldaketa izan zuen merkatua liberatzeko helburuarekin. Sistema elektriko nazionala bakarra alde batera utzi eta elkarte pribatuetara pasatu zen.

– 1998-2003: lege berria aplikatuz, merkatua liberalizatu zen etengabe, kontsumitzaile handiekin hasiz.

(Ikus .PDF)

– 2003-2009: de 2003ko urtarrilaren 1etik kontsumitzaile guztiek libreki aukeratu zezaketen euren komertzialarekin, itundutako baldintzekin. Hala ere, tarifak erregularizatuta mantendu ziren.

– 2009-07-01: 2009ko uztailaren 1ean merkatu elektrikoa liberalizatu zegoen guztiz, orduna, komertzialak zien salmenten arduradunak eta elektrizitatearen fakturen egilea. Azken errekurtsoko faktura sortu zen (TUR).

Horrela, Derioko Udalak indar elektrikoaren kontratua zeukan Iberdrola enpresarekin (lehen Iberduero) Bilbao udalerriarengandik desanexionatu zenetik (1983ko urtarrilak 1).

Momentu hartan, ez zegoen aukerarik lizitazio egiteko indar elektriko hornitzaileak ziren bestelako enpresekin, bakarrik Iberdrola enpresarekin, monopolioa zeukalako Euskadiko Autonomi Erkidegoan.

Dena dela, Derioko Udalak 2016ko urtealdirako energia elektrikoa hornitzeko kontratuaren lizitazioa aurreikusi zuen gai horretako enpresa ezberdinen artean, Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren irizpideen arabera.

5.– 2015eko Udalekua antolatzeko kontratazioari dagokionean, lehenean, publizitate gabeko prozedura erabili zen, 100.000,00 euro baino txikiagoko zerbitzua zelako, Sektore publikoko Kontratuei buruzko Legearen Testu Bateratuak bere 174.e) artikuluan xedatzen duenaren arabera. (Ikus HKEEren 3. oharra dokumentuaren bukaeran).

Bigarrenean, lizitazio-eskaintza egiten dira aleko prezioen gainean. Azken zenbatekoa da programatutako jardueretan ume erabiltzaile-kopuruaren arabera. Ume kopuru hori aleatorioa da, eta ezin da kalkulatu lizitazioa egiten den momentuan.

6.– Komunikazio eta prentsa kabinetearen zerbitzu integralen kontratazioari dagokionean, lehenean, adierazten da, 2012ko ekainaren 8an Udal Idazkari andrearen Txostenaren bidez proposatu zela espediente horren premia, Sektore Publikoko Kontratuei buruzko Legearen Testu bateratuak bere 172. artikuluan ezarritakoaren arabera.

Halaber, Txosten horretan proposatzen zen negoziatze prozedura erabiltzea, izaera orokorrarekin, SPKLTBko 169. artikuluan eta zerbitzu kontratuentzat SPKLTBko 174. artikuluan.

Derioko Udalak, kontratatze prozedura hori aplikatuz, hiru (3) enpresa ezberdinei eskaintzak eskatu zizkien. Horiek beharreko eskaintza aurkeztu zuten garaiz eta forman.

Lizitazio horrekin bat etorriz, Derioko Udalak kontratua esleitu zion eskaintza ekonomikorik merkeena aurkeztu zuen enpresari.

Horregatik, esleipena egin da konpetentzia libreko printzipioak errespetatuz eta eskaintza ekonomiko onuragarriena aukeratzeko printzipioak errespetatuz, SPKLTBko 1. artikuluan adierazita.

Are gehiago dagoenean, SPKLTBko 174.e) artikuluak baimena ematen du zerbitzuen kontratuak negoziatu prozeduraz esleitzeko, «edozein kasutan, estimatutako balioa 100.000 eurotik beherakoa denean».

Gertakizun honetan, HKEEk jarri du kontratu honentzako aurrekontua dela 101.760,00 euro; beraz, 1.760,00 euroko desfasea egongo zen. Kantitate hori oso txikitzat hartzen da ezaugarri honetako kontratu batentzat.

7.– Kultur Birikan ikastaroak kontratatzeari dagokionean, lizitazioa 2013ko urtealdian hasi arren, gero, kontratuari buruzko lizitazioaren prezioan akats bat ikusi ondoren 2014ko urtarrilaren 2an prozedura indargabetu eta 2014ko otsailaren 10ean berriz hasiera eman zitzaion prozedura irekiarekin.

8.– Betearazpideko zerga-bilketan kolaborazioaren kontratuari dagokionean, Administrazio honek aipatu behar du 1984. urtean, Bilboko Udal Mugartetik Derio desanexionatu zenetik urte geroago, lizitazio prozedura baten deia egin zela betearazpideko zerga-bilketa zerbitzua kontratatzeko.

Prozedura hori esleitu gabe geratu zen lizitatzaile ezagatik, eta Derioko Osoko Bilkurak erabaki zuen kontratua ematea gaur egunean zerbitzu hori betetzen duenari.

Idazki-alegazio honi 1984ko Udalbatza osoaren akordioa erantsi zaio 2 zenbakidun Dokumentu gisa. Hori hitzez hitz transkribatuta dago ireki dagoen Udalbatza osoaren akta-liburuan, 28. orrian, 1985eko urtarrilaren 2an diligentziatuta, guztira 148 orri dituelarik behar bezala orrien ezaugarriak jarrita.

Toki Erakundeen gaietan indarrean dagoen lege xedapenei buruzko Testu Bateratuaren Bederatzigarren Xedapen Iragankorrak, apirilaren 18ko 781/1986 zenbakidun Legegintzako Errege Dekretuak onartuta, honakoa xedatzen du:

«Bederatzigarren xedapen iragankorra.

Kontratatutako gaur egungo zerga-biltzaileek agente betearazleen zereginetan jarraitu ahal izango dute ezarritako kontratuen indarraldian. Kontratu horiek luzatu egin ahal izango dira, bi alderdiek adostuta, baldin eta tokiko erakundeek zerbitzua ezarrita ez badaukate lege honetan aurreikusitakoaren arabera, edota, udalerrien, mankomunitateen edo bestelako tokiko erakundeen edo partzuergoen kasuan, baldin eta aldundiak ez badauka ezarrita udal-zereginak burutzeari laguntzeko modu gisa.»

Bederatzigarren Xedapen Iragankorrarekin bat etorriz, alde biek batera eginez, kontratua luzatuz joan da 1984. urtetik. Dena den, 444/2001 zenbakidun Alkatetzako Dekretuak aldaketa bat egin zuen, hau da, betearazpideko zerga-biltzaileari portzentaje bat ematea atzerapen interesen arabera.

Esaten denean «Zerga-biltzailearen kostua kontabilitatean 26.315 eurokoa da saldoak konpentsatzean.», eta horregatik gastua kontabilizatutakoa baino handiagoa zela esaten denean; jasota hartzen da gastua kontabilizatua izan zela aparteko aurrekontu batean. Hori da zerga-biltzaileak bildutako zenbatekotik datorren prezio zati bat. Aparteko aurrekontuan kontabilizatu dira bai zergadunen diru-sarrerak bai dagokion gastua.

Hala ere, 2016ko aurrekontuan dagozkion zenbatekoak bilduko dira, gastuen eta sarreren aurrekontuan.

9.– Eraikinen eta erantzukizun zibilari buruzko aseguruaren kontratazioari dagokionean, HKEEk bere txostenean baieztatzen du hori esleitu egin zela kontratu txiki baten bezala, horretarako hiru edo gehiagoko lizitatzaileekin kontsultak egin beharko ziren.

Dena den, errealitatea da Derio udalerri independente bezala eratu zenetik (1983ko urtarrilaren 1etik), Derioko Udalak aseguru polizak kontratatu dituela bere eginkizuna betetzeko, betekizun berriek eskatzen zuten ahala.

Aseguru poliza horiek kontratatu ziren denboran zehar aseguru enpresa ezberdinekin, Udalarentzat ekonomikoki eskaintza onuragarriaren arabera, eta beti kontratu txikiaren figurarekin, horretarako ezarritako kontratazioen mugak gainditzen ez zituztelako kontratu horiek.

Egia da, gaur egunean, Derioko Udalak honelako aseguru motak kontratatu dituela, guztiak aseguru konpainia ezberdinekin:

– Erantzukizun zibilaren asegurua. Onuradunak: AMPAS elkartea, kirol elkarteak eta giza-kultur-aisialdiko elkarteak.

– Erantzukizun zibilaren asegurua. Onuraduna: Udala orokorrean.

– Udal Kiroldegiko kalteen asegurua (edukitzailea eta edukia).

– Udal eraikinen kalteen asegurua (edukitzailea eta edukia).

– Udal ibilgailuen asegurua: norberaren kalteak eta erantzukizun zibila.

– Ekipo elektronikoen arrisku orotariko asegurua.

Dena den, Derioko Udalak hasiera eman dio espedienteari aseguru poliza guztiak batera kontratatzeko aseguru entitate bakarrarekin, prozesu irekian.

Aurreikusi da kontratazio-espedientea esleitzea 2016ko urtealdiko lehenengo lauhilabetean.

10.– Beitu udal aldizkaria egiteko eta Agenda 21 Buletina egiteko kontratuari dagokionean, aipatu behar dugu 2004ko abenduaren 21ean Derioko Udalaren eta Derio Komunikazioa elkartearen artean hitzarmen bat egin zela, hau da, sustatu, lagundu eta parte hartzeko hitzarmena. Hitzarmen horren xedea da: antolatzea, kudeatzea, garatzea eta editatzea udal informazioari buruzko egunkari bat. Hitzarmen hori urtero berritu egin da 2013ko urtealdira arte.

Ildo horretan, Herri-administrazioen Kontratuei buruzko Legearen Testu Bateratuak bere 3.1.d) artikuluaren arabera, ekainaren 16ko 2/2000 zenbakidun Legegintzako Errege Dekretuak onartuta, hitzarmena sinatzean indarrean zegoena, Lege horretaz kanpo geratzen ziren Administrazioak zuzenbide pribatuaren menpeko pertsona fisiko zein juridikoekin egiten zituen hitzarmenak, betiere dagozkien berariazko arauak betez egiten badira eta haien objektua ez badago lege honetan nahiz administrazio-arau berezietan araututako kontratuen objektuen artean.

Hala eta guztiz, ere, 2013ko urtealditik Derioko Udalak ez du hitzarmen hori berritu, eta bere asmoa da, zentzu horretan, kontratazio jarduera egokitzea Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren jarraibideetara.

11.– Udal estolderiaren mantenamenduari dagokionean, aipatu behar dugu Derioko Udalak Bilbao Bizkaia Uren Partzuergoarekin 2004ko urriaren 27an hitzarmen bat egin zuela xede honekin:

«Hitzarmen honen xedea da partzuergoak jarduera-plana egitea edateko ura banatzeko tokiko bigarren mailako sarea kudeatzeko, mantentzeko, ustiatzeko eta birjartzeko, bai eta udaleko lehen mailako sareak ere, horrela, udalaren baliabide propioak ustiatu ahal izateko; jarduera horiek udalak eta partzuergoak itunduko dituzte.»

Hitzarmen horren 4. klausulan xedatuta dago Bilbao-Bizkaia Uren Partzuergoak horren gaia garatuko duela, Udal Sareak, S.A. elkarteari mandatuta. Elkarte horren kapitala Partzuergoarena da bakarrik.

Toki Administrazioen aukera dute kolaborazio hitzarmenak sinatzeko beste motako Administraziorekin ala euren artean. Hori baimenduta dago, eta aldi berean, bultzatzen dute eta sustatzen dute indarreko toki legegintzak indarrean dagoen zehar.

Horrela, Toki Erregimenaren baldintzak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legeak bere 55. artikuluan, «Administrazioen arteko harremanak» epigrafean, jartzen du: Administrazioen arteko koordinazioa benetakoa eta administrazioa eraginkorra izateko, Estatuko eta autonomia-erkidegoetako administrazioek alde batetik, eta toki-erakundeek bestetik, elkarren arteko harremanetan, hau egin behar dute:

– Ongi neurtu, norberaren eskumenak baliatzerakoan, ukitutako interes publiko guztiak, eta, zehazki, gainerako administrazioei kudeatzeko gomendioan emandakoak.

– Norberaren eremuan lankidetza eta laguntza aktiboak eman gainerako administrazioei, beren eginkizunak modu eraginkorrean betetzeko behar dituztenean.

Horren bezalako esplizitua da Toki-araubidearen gaian indarrean dagoen xedapeni buruzko Testu Bateratuaren 30. artikulua, apirilaren 18ko 781/1986 Legegintzako Errege Dekretuak onartuta bere 5. eta 6. ataletan.

Ildo horretan, Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen azaroaren 26ko 30/1992 Legeak bere 8. artikuluan, urtarrilaren 13ko 4/1999 zenbakidun Legeak aldatuta, xedatzen du elkarri laguntzeko hitzarmenetan «administrazio parte-hartzaileek ez diete inola ere beren eskumenei uko egingo».

Azkenik, Herri-administrazioen Kontratuei buruzko Legearen Testu Bateratuaren 3.1.c) artikuluak, ekainaren 16ko 2/2000 Legegintzako Errege Dekretuak onartuta, hitzarmen hori sinatu zenean indarrean izanik, xedatu zuen Lege horren eremuz kanpo geratzen direla honako hitzarmenak, Estatuko Administrazio Orokorrak Gizarte Segurantzarekin eginak, Autonomia Erkidegokoak, Toki Entitateak, euren autonomiadun erakundeak eta gainontzeko entitate publikoak edo horiek euren artean.

12.– Gasa hornitzeko kontratuari dagokionean, HKEEk aipatu du Derioko Udalak hornidura hori ez duela lizitatu.

Gai honetan, berriz esaten dugu politika energetikoak bilakaera izan duela azken hamabost (15) urte hauetan.

Hori horrela, gas naturalaren merkataritzari dagoenean, hori liberalizatu zen 2008ko uztailean.

– 34/1998 Legea erabiliz, gasaren merkatuak aldaketa aipagarriak izan ditu erabiltzaile guztiei horren hornidura ahalik eta kostu txikiarekin emateko asmoarekin merkatua liberalizatuz.

– 1998-2003: gasaren merkatua hasi zen kontsumitzaile handien liberalizazioarekin 2003ko urtarrilaren 1era arte. Dena den, araututako tarifak mantentzen dira.

(Ikus .PDF)

– 2003-2008: kontsumitzaileek aukera dute kontratazioa egiteko Gas Natural (Naturgas) merkataritza enpresarekin ala banatzailearekin, hornidurarekin jarraitzeko araupetuta dauden tarifak erabiliz.

– 2008ko uztailaren 1ean Merkatu Erregulatua desagertu eta merkatu librean dagoen komertzial batek hornidura emango du. Azken errekurtsoko tarifak sortu ziren 4 bar edo gutxiko presioekin hornidurentzat.

Horrela, Derioko Udalak gas-horniduraren kontratua dauka EDP Energía (lehen Naturgas) enpresarekin, gas naturalaren sarea udalerrian jarri zenetik.

Garai hartan ez zegoen aukerarik kontratazioa lizitatzeko beste gas enpresa hornitzaile batekin, bakarrik Naturgas (gaur EDP Energía) enpresa zegoelako, enpresa horrek gas-hornitze jardueraren monopolioa zeukalako Euskadi Autonomia Erkidegoan.

Hala ere, Derioko Udalak gasaren hornitze zerbitzu-kontratazioaren lizitazioa aurreikusi du 2016ko urtealdirako enpresa eskatzaile ezberdinen artean, Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren irizpideen arabera.

13.– Kasazio errekurtso batean Prokuradore baten ordainsariei dagokienean, defentsa judizialari buruzko atalean azaldu dugun bezalaxe, aparteko egoera baten aurrean gaude, 2008. urtean kasazio errekurtso kopuru handia (12) jarri zirelako Euskal Herriko Justiziako Auzitegi Nagusiaren Administrazioarekiko Auzitarako Sailak diktatutako Sententzien kontra, Derioko Udalak egindako desjabetzeei buruz, «Espazio Libreen Sistema orokorra eta Derioko Uribe parkean berde guneak» izeneko proiektua gauzatzeari buruz.

Derioko Udala errekurtso hartzailea zen, eta Administrazioarekiko Auzitarako Jurisdikzioa arautzen duen uztailaren 13ko 29/1998 Legeak bere 90.1 artikuluan xedatzen duenarekin bat etorriz, alde biei hogeita hamar (30) eguneko epea ematen zaie Auzitegi Goreneko Administrazioarekiko Auzitarako Sailean agertzeko. Epe horrek iraungitze data dauka, eta epea gainditzen bada, ezin da hori konpondu.

Are gehiago dagoenean, burura ekarri behar dugu, Epaitegien Prokuradoreak kontratatzean, mandatu kontratu baten aurrean gaudela, boterez artikulatuta, prozesu araudiak ere jartzen duelako ahalorde-emailearen eta prokuradorearen arteko harremanaren gaineko xedapen berezirik ez dagoela; horri horrela, legegintza zibilak jartzen duena indarrean izango da; beraz, Kode Zibilaren 1709. eta 1739. artikuluetara joan behar da.

Orduan, prokuradoreei egindako kontratu guztietan banakako kontratu baten aurrean gaude. Enkargu bakoitza kontratu independente eta ezberdina da auzi bakoitzarentzat. Ez dago kontratu bat aurreko prozedura edo auzirik gabe, eta kontratu bakoitzaren diru-kopura izango da prozeduraren zenbatekoaren arabera. Prokuradorea bakarrik aritzen dela aurreko enkargua dagonean, hau da, Derioko Udalak auzia ala errekurtsoren bat duenean.

Prokuradoreen ordainsariak Muga-Zergaren menpean daude, eta horren ondorioz, berdinak izango dira Prokuradorea edonor bada ere. Eta Derioko Udalarentzako gastua beti berdina izango da prokuradorea edonor bada ere.

Kontratazioaren (58-07, 2008-01-24 egunekoa) Kontsulta-batzordearen konklusioa da: ...... «Administrazio-kontratazioko Aholku Batzordeak azaldutakoa ikusita, muga-zergazko xedapenak derrigorrezkoak direla ikusita, soilik hau negozia daiteke, Administrazio Publiko baten eta prokuradore baten arteko akordioan: arauz ezarritako tarifekiko portzentajezko murrizketa, eta asko jota, portzentajezko 12 puntuko tope batekin. Indarrean dagoen araudian dago ezarrita negoziazio-marjina hori, eta horrenbestez, erabat aplikatzekoa da, Administrazio Publiko baten eta prokuradore baten arteko kontratu batean gaudenean». Planteatutako kontsultari erantzunez, ondorioztatu daiteke, aurrean azaldutako araudiarekin bat etorriz, Administrazio Publiko baten eta prokuradore baten arteko kontratu baten prezioa ezin dela izan urteko zenbateko bat, hamabi hilabetetan ordaintzeko, zerga-muga edozein bada ere. Zerga-mugaren sistema indarrean dago gaur egun.

14.– Postontzietan utzi, aldizkariak jakinarazi eta kartelak jartze gaiari dagokionean, aipatu behar dugu, HKEEk baieztatu duenaren aurka, ez da kontratu bakarra, baizik eta hiru kontratu direla gai ezberdinekin. Hau da:

1.– Bandoetan eta karteletan elkarri laguntzeko kontratua. Derioko Udaleko dokumentu ofizialak udalerriko toki finkoetan jartzea da, hiritarrek informazioa izan dezaten.

2.– Beitu udal aldizkari banatzeko kontratua: Derioko Udalaren Beitu izeneko informazio aldizkari bat banatzea da Derioko udalerriko etxebizitzetan, hilero.

3.– Agenda 21 aldizkaria banatzeko kontratua da: Agenda 21 buletina eramatea Derioko udalerriko etxebizitzetara. Tokiko Agenda 21, hiriek iraunkorrago izateko erabiltzen duten tresna da. Hura erabiliz, hiri eraginkorrago eta aurreztaileagoak, garbiago eta osasuntsuagoak, beste kultura eta errealitateekiko integratzaileago eta solidarioagoak sortu nahi dira. Hiri hauek bertan bizi den jendearen bizi kalitatea eta ongizatea hobetu nahi dute, betiere ingurumenarekiko eta bere baliabideekiko (gizakiak barne) begirunerik handiena erakutsiz. Udalerri guztien trsna da, ez da bakarrik Derioko udalerriaren tresna.

Hiru (3) kontratu direnez, kontratu txikiko kategoria daukate SPKLTBko 138. artikuluak xedatzen duenetarako. Halaber, horietako hirurek (3) ez dute gehiengoa gainditzen, hau da, 18.000,00 Euro (BEZik gabe), SPKLTBko 138. artikuluaren 3. idatzi-zatian ezarrita dagoena.

15.– Azkenik, Beitu eta Agenda 21 udal aldizkariak inprimatzeko kontratuari dagokionean, aurreko paragrafoan esandakoa aipatzen dugu.

Bi (2) kontratu ezberdinak dira, bi gai ezberdinekin. Bata da Derioko Udalaren Beitu aldizkariaren inprimaketa, eta bestea da Agenda 21 iraunkortasun buletinaren inprimaketa.

Bi (2) dokumentu ezberdinak dira. Beitu aldizkaria Derioko Udalaren jarduerari buruzkoa da; eta besteak ingurumeneko izaera hutsa dauka, udalerri gehientsuarena da.

Bi (2) kontratu horiek gai ezberdina daukatenez, kontratu txikiko kategoria daukate SPKLTBko 138. artikuluak xedatzen duenetarako. Halaber, horietako biek (2) ez dute gehiengoa gainditzen, hau da, 18.000,00 Euro (BEZik gabe), SPKLTBko 138. artikuluaren 3. idatzi-zatian ezarrita dagoena.

III.5.– Diru-laguntzak.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«– Diru-laguntzen araudiak agintzen du jarduerak gauzatu direla justifikatu ostean egingo dela ordainketa (DLOren 34.3 art.), nahiz aurrerakinak ematen uzten duen. Aztertu ditugun hamar diru-laguntza izendunetan aurrerakinak eman ziren, bederatzi kasutan % 100 eginez, guztira 63.175 euroren zenbatekoan. Kontularitzako erregistroek ez dituzte aurrerakinak eta ohiko ordainketak bereizten eta komenigarria da, kontrol hobea izateko, azken ordainketa bat aurreikustea, aurkeztutako justifikazioa aztertu ostean.»

Alegazioak:

Diru-laguntzei buruzko Lege Orokorraren 34. artikuluak dio: «aurreratutako ordainketak ere egin litezke, alegia, inoiz funtsak eman litezke aurre justifikatu gabe, baldin eta finantzaketa hori beharrezkoa bada diruz lagundutako jardun horiek burutu ahal izateko». Aurrekontua gauzatzeko Arauak bere 40. oinarrian honakoa biltzen du «organo emaileak egokitzat hartzen badu eta diru-laguntzaren helburua kontuan hartzen bada, ordaintzeko obligazioa errekonozituko da fondoen (aurretik ordaintzeko diru-laguntza) erabilera justifikatu aurretik».

Horrela, ordainketa modu hori erabiltzen da diru-laguntza ematen zaienean udal kirol elkarteei edo udal kultur elkarteei. Kasu horietan, diru-laguntza urtekoa da, eta justifikazioa egiten bada ordainketa izan ondore, modu horrek egiaztatzen du ondorengo diru-laguntzak ez direlako onartzen aurrekoak justifikatu gabe izanez gero. Beraz, Epaitegiak aipatzen duen kontrola egin da gerokotasunarekin eta osagarrizko artxiboekin.

Edozelan ere, justifikazioa behar bezala ez bada egiten, diru-laguntza itzuli behar da.

III.6.– Berankortasuna.

Herri-kontuen Euskal Epaitegiaren testua.

«Udalak 2013ko azken hiruhilekoan ordainketa epeei buruzko hiruhileko txosten derrigorrezkoak egiteari ekin zion (15/2010 Legearen 4. art.), ordainketarako batez besteko epea 30 egunekoa zela adieraziaz. Aztertutako kontratuetan ez zen ez-betetzerik izan, baina kontratista batekin 75.960 euroren ordainketa geroratua bidegabe adostu zen.»

Alegazioak:

15/2010 zenbakidun Legearen bere 4.4 artikuluaren arabera, «Korporazioaren Osoko Bilkuran eztabaidarako aurkeztearen kaltetan barik» eta bere 5. artikuluaren arabera (gaur indargabetuta) berankortasun txostena Osoko Bilkurara eraman behar da, baldin eta fakturen erregistroan sartu zirenetik hiru hilabete baino zaharragoak diren eta obligazioa onartzeko espedienteak bideratu barik badago. Hasieran interpretatu zen berankortasun espedienteak osoko bilkurara eman behar zirela zirkunstantzia hori gertatzen zenean, baina, hori ez zen inoiz gertatu 2013ko urtealdian.

Hala eta guztiz ere, laugarren hiruhilabetean zehar eta kontuan hartuta 5. artikulu horrek ezartzen zuena, «horrelakoak hiruhileko osoko bilkurari erantsiko zaizkio», zentsu zabalagoan hartu zen, hau da, txosten hori Osoko Bilkurara eraman behar zela, onartzeko obligazioa onetsi dela ere.

Horrela, 2013ko urtealdian Osoko Bilkurara bakarrik eraman zen azken hiruhilabetekoari zegokion txostena; dena den, horrek ez du esan nahi legea ez betetzea, gainontzeko hiruhilabetetan dagozkion kontabilitate erregistroak aztertu zirelako, eta guztietan ordaintzeko epe legalak bete dira.

Luzatutako ordainketari dagokionean, aditzera eman behar da 2012ko urtealdian Udaletxean sartu zela abokatuen ordainsari handi bat, aparteko izaerakoa, Auzitegi Gorenaren aurrean kasazio errekurtso asko (12) jarri zirelako 2008. urtean, Euskal Herriko Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzitarako Sailak diktatutako Sententzien kontra, Derioko Udalak desjabetzeei buruz, «Espazio Libreen Sistema Orokorra eta Derioko Uribe parkeko berde guneak» izeneko proiektua gauzatzeko.

Udal aurrekontua aztertu ondoren, eta Foru Aldundiko 169/2012 Foru Dekretuaren babesean, diru-laguntza bat eskatu zitzaion Bizkaiko Foru Aldundiko Lehendakaritza Sailari, ezusteko kontzeptuan egindako gastua aurreikusteko gatza zelako; gastu juridikoen zenbatekoa aurretik jakitea oso zaila delako, izango den epai-bidea eta izango den minuta ezezagunak direlako, kasu hartan gertatu zen bezala; portzentajea da azken ebazpenaren arabera. Hori horrela gatza da azken zenbatekoa aurreikustea.

Diru-laguntza hori ukatu zuten. Orduan, Udalak, aurrekontu eta diruzaintza urritasunagatik, abokatuak berak proposatuta, gaitz txiki moduan, hiru urteko minutak ordaindu zituen, hastapena 2013ko urtealdian izaten.

Urteroko hiru horiek kreditua izan dezaten aurrekontu-aldaketa bat onartu zen, konpromiso kredituaren figurarekin, 2013ko uztailaren 11n Osoko Bilkurak onartuta.

Aldaketa horrekin nahi zen kalte txikiena egitea udal diru-kutxei, minutak kostu handia zuelako.

HKEEaren oharrak:

1.– Kontularitzako erregistroen eta banakako xehapenaren arteko aldea 325.137 eurorena da.

2.– Aipatutako 3. orrialdean, «hobekuntzak» irizpidea aztertzean, emandako puntuazioak baizik ez dira jasotzen, inongo justifikaziorik gabe. «Langileen euskararen ezagutza» irizpidea, pleguen arabera 5 puntu zituena, ez dago balioztatua ez 2. orrialdean, ezta 3. orrialdean justifikatua ere.

3.– SPKLTBren 174. artikuluak prozedura negoziatua baliatzeko bide ematen du, baina 177.2 artikuluak eskatzen du prozedura hori publikotasun bidez gauzatu behar dela balioetsitako balioak 60.000 euroak gainditzen dituenean.

Azterketa dokumentala