Kultura eta Hizkuntza Politika Saila

Guiseko etxea

Lorrenako etxeko adarra, Lorrenako René II.aren seme zaharrenetik eratorria. v Lorrena, Klaudio. Guiseko I. dukea (Condé-sur-Moselle, 1496 - Joinville, 1550). Frantzisko I.aren zerbitzuan izan zen. Lorrenako nekazarien matxinada zapaldu zuen. Haren alaba, Eskoziako erregina, Maria Estuardoren ama izan zen. v Frantzisko I.a. Guiseko II. dukea (Bar, 1519 - Saint-Mesmin, 1563), aurrekoaren semea. Gudari handia izan zen. Karlos V.aren kontra nabarmendu zen, batez ere Metz-eko guduan. 1553an, Paulo III.ari laguntzeko Italiara bidalitako osteen buruzagitza hartu zuen, baina Saint-Quentingo hondamenaren ondoren berriro deitu zioten eta egoera aldatu zuen (Calais). Frantzisko II.a errege egin zutenean, protestanteen kontra hasi zen (Amboise-ko zapalkuntza, 1560). Frantzisko II.a hil zenean Katalina Medicik bultzatu nahi zuen bake akordioa hautsi zuen Wassy-ko sarraskiaz (1562) eta Condé garaitu zuen Dreux-en. Orléans-go setioan Poltrot de Méré-k hil zuen. v Henrike I.a. Guiseko hirugarren dukea (1550 - Blois, 1588). Enperadorearen alde gudukatu zen, turkiarren kontra (1566), eta ondoren higanoteen kontra (Jarnac, Moncontour). Saint-Germain-eko bakea onartu gabe, Coligny-ren kontrako atentatua, huts egin zuena, eta ondoren San Bartolome gaua prestatu zituen (1572). Berak saldukeriatzat hartu zuen Monsieur-ko bakea izenpetu zenean (1575), Ligako buruzagitza hartu zuen, eta Filipe II.arengana hurbildu zen, Nafarroako Henrike IV.a Frantziako erregetzat onartu gabe. Auneau eta Vimory-ko garaipenak erdietsi ondoren, Parisen sartu zen, Liga bere alde zuela. Erregea Blois-era erakarri eta han hilarazi zuen. v Guiseko Luis II.a. Aurrekoaren anaia, Lorrenako kardinala (Dampierre, 1555 - Blois, 1588). Ligaren zuzendari izan zen, eta anaia baino zertxobait geroago hila izan zen; ondoren, Guiseko dukerria Condéren etxera joan zen (1704) eta Orléans-eko etxera gero (1832).