Mugaketa.

1. Mugaketaren deskribapena.

   Mugatutako eremuaren barne geratzen dira, bai eraikina bera, bai eraikin horren ingurua. Horrela, bada, mugaketa-eremuak honako muga hauek ditu: NEn, baserriaren lurrek ondoko errotarekin duten muga; NWn, fatxadarekiko lerro paraleloa, 20 m-ra; SWra, baserriaren lurrek ondoko etxebizitzarekin eta haren eraikin osagarriekin duten muga, eta SEn, Goikoplaza kalearen espaloia.

2. Mugaketaren justifikazioa.

   Mugaketa hori proposatzeko arrazoia izan da beharrezko ikusten dela Laudioko Etxebarri edo Goikoplaza 16 baserriaren ingurumena eta ikus-bista zaintzea. Ingurunearen mugaketak beharrezkoa baita ondarea behar bezala babesteko eta balioesteko baserriaren inguruko lurren eta eraikinerako sarbidearen babesa dakar berekin, betiere, baserriaren bereizgarritasunak kontserbatzeko. Horregatik, mugaketa honek baserri-eraikina ez ezik inguruko lursailak ere bereganatzen ditu.

Deskripzioa.

Baserri hau hari buruzko erreferentzia batzuk XVI. mendekoak dira Laudioko hegoaldean dago kokatuta, Nerbioi ibaiaren ondoan dagoen eremu lau batean, eta fatxada nagusia, hain zuzen, alde horretara du. Oinplano laukizuzena du, 26,5 m x 19,5 m-koa. Beheko solairua, lehenengo solairua eta ganbara dauzka. Beheko solairua eta lehenengo pisua harri-hormaz eraikiak daude; ganbaran, berriz, hegal batzuen gainean dauden hormak, adreiluz betetako zurezko bilbaduraz. Estalkia bi isurikoa da, eta gailurra, fatxadara nagusiarekiko perpendikularra.

Eraikina lau hormartek osatzen dute. Berezitasun hau du: erdiko hormarteen hegala alboko hormarteena baino garaiagoa da, eta horrela barruko beharretara egokitzen da, halako eran non, egongelak alboko logelek baino altuera handiagoa duen eta altuera handiagoa den estalkia jaisten den ganbarako aldeetan.

Fatxada nagusiak lau leiho ditu, bai lehenengo pisuan, bai ganbaran. Beheko solairuan, portale bat dago, eta handik etxebizitzetara sartzen da; hasiera batean bi etxebizitza zeuden, baina gero zatitu egin ziren, eta sei egin. Fatxada portalearen erdialdean sostengatzen da, harrizko zutabe baten gainean. Portalearen alboetan, bi leiho daude alde banatan.

Alboko eta atzeko fatxadetan, berriz, zur-arotzeriako bao batzuk daude.

Fatxada nagusiko goiko solairuetako leihoak inguratuta daude, eta lehenengo solairuko bi leihoen gainean frontoi bat irudikatzen da.

Barrualdeko egitura zurezkoa da, eta teilatu-hegalari eta beste hegalei beso batzuek eusten diete.

Aurrealdean, hegalaren gainean, armarri bat dago, eta beste armarri txiki bat solairu nagusian, leihoen parean.

Baserriaren ezaugarri nabarmenenetako bat fatxadan dituen polikromiak dira; ustez XVI. mendekoak, margolan horiek Juan de Armona maisuarenak direla dirudi; margolari arabar horrek Urduñan izan zuen tailerra, eta elizak margotzen izan zen aditua. Margoak igeltsuzko geruza biren gainean marraztutakoak dira, eta zenefa dekoratiboek osatzen dute, teilatu-hegalen eta irtenguneen azpian; horiekin batera, puntaleen gaineko beteguneetan era askotako figurak ere ageri dira. Zenefetan gehien ageri diren irudiak ondorengoak dira: kiribildurak eta lore-sorten itxurako marrazkiak, erronboen sareak, aingeruen buruak erakusten dituzten frisoak, sokak, arrosarioak eta bolak. Betegarrietan, berriz, ondorengoak ikusten dira: bustoak, fantasiazko izakiak, eta baita lore-sorta batzuk ere; azken horiek berriagoak direla uste da, seguru asko XIX. mendekoak. Gehien agertzen diren koloreak gorria, okrea eta beltza dira.

Eraikinaren eta margoen gaur egungo egoera txarra izan arren (etxean sutea izan zen joan zen urtean), margoak lehengoratu egingo balira eta baserria konpondu, eraikinaren balio historiko, arkitektoniko eta etnografikoaz gainera, XVI. mendeko marrazki horiek ere izango genituzke, eta guztiz bereziak direla esan behar da.