Bereizmen handiko aldaketa klimatikoaren agertokiak XXI. menderako eta klima-adierazle historikoak 1971-2000 aldirako.

Xehetasunak

Metadatuak: RDF

Deskribapena

ESCENARIOS II (2017ko KLIMATEK deialdia) eta URBAN KLIMA 2050 (LIFE 18 IPC/ES/000001 LIFE-IP URBAN KLIMA 2050) proiektuen baitan lortutako klima-adierazleetako batzuk dira, iraganekoak eta etorkizunekoak. Hurrengo adierazleak, hain zuzen ere: tenperatura maximoaren batez bestekoa (TX), tenperatura minimoaren batez bestekoa (TN), batez besteko tenperatura (TG), urteko batez besteko prezipitazioa (PRCPTOT), egun umelen kopurua (RR1), erreferentziazko ebapotranspirazioa (ET0), ondoz ondoko egun lehorren kopuruaren maximoa (CDD), 5 egunetan pilatutako prezipitazioen maximoa (Rx5day), bero-boladen batez besteko iraupena (HWF), 10 urteko eta 50 urteko errepikatze-denborari dagozkien batez besteko prezipitazio maximoak (RV10year, RV50year), egun umeletako batez besteko prezipitazioa (SDII) eta egun beroen kopurua (TX90P). Bereizmen espazial handiko adierazleak dira (1km*1km gutxi gorabehera) eta lau aldiri dagozkie: aldietako bat iraganekoa da (1971-2000) eta estazio meteorologikoen serie luzeetatik abiatuta lortu da; eta gainontzeko hiru aldiak, etorkizunekoak (2011-2040; 2041-2070; 2071-2100), Euro-CORDEX ekimineko simulazioen datuetan oinarrituta daude. Bai RCP8.5 (ESCENARIOS II), bai RCP4.5 (URBAN KLIMA 2050) agertokietako adierazleak, Euro-CORDEX simulazioei alborapen zuzenketak egin ostean lortutakoak dira ("EQM-Empirical Quantile Mapping" zuzenketa) (Wilke et al., 2013; Gutiérrez et al., 2017). Hortaz, modeloen doitzea hobetzea lortu da eta, espazio-bereizmen handiaz gain, denbora-bereizmen handia ere erdietsi da.

LEINUA: Lehenik eta behin, kartografia termoplubiometriko basea egin zen (1971-2016), Euskadiko estazio meteorologikoen eta eremu mugakideen eguneroko behaketetatik abiatuta. Eguneko tenperaturen eta prezipitazioen serie historikoak Euskalmetek eta AEMETek eman zituzten. Serie historiko horiei esker eta interpolazio-metodoak aplikatuta, non USGSren igoeren eredu digitaletik eratorritako aldagai-aldagaiak sartu ziren (https://lta.cr.usgs.gov/GTOPO30), oinarrizko kartografia lortu zen, ematen diren azken produktuen 30 '-ko (0.008º) espazio-bereizmena zehaztu zuena. Ondoren, etorkizuneko proiekzioen datuak lortutako simulazioetatik lortu ziren, RCP8.5 eta RCP4.5 agertokietarako (IPCCren AR4), Euro-CORDEX ekimeneko 12 eredurekin (0.11. bereizmen-eredua). Tenperaturen eta prezipitazioen eguneroko datu simulatu horiei kuantil-doikuntzetan oinarritutako zuzenketa-teknikak aplikatu zitzaizkien ("EQM-Empirical Quantile Mapping"; "GPQM-Generalized Parametric Quantile Mapping"), eta, horretarako, erreferentziatzat hartu zen jada aipatutako kartografia termopluviometrikoa (1971-2016). Azkenik, jada zuzendutako tenperaturen eta prezipitazioen datuetatik abiatuta, aurkezten diren adierazle klimatikoak kalkulatu ziren, eta horietako batzuk ETCCDIk proposatutakoak dira ("Expert Team on Climate Change Detection and Indices").

Emaiguzu zure iritzia

Komenta ezazu datu bilduma hau.Zure iritziak hobetzen laguntzen digu.