Izadi Jakintza»Izadi jakintza

Gluzidoak

LABURPENA: Azukreak edo gluzidoak karbonoz, hidrogenoz eta oxigenoz osatutako biomolekulak dira. Gai mota horietan hiru multzo nagusi daude: monosakaridoak, oligosakaridoak eta polisakaridoak. Monosakaridoak dira azukre bakunenak, eta lotura glukosidikoa esaten zaion lotura berezi baten bidez daude elkarri lotuak. Lotura horietatik sortzen dira oligosakaridoak eta polisakaridoak -besteak baino konplexuagoak-.
Herri jakintzan azukreak organismoak behar duen energiarekin lotu izan badira ere, beste betekizun asko dituzte izaki bizietan; hala, molekula biologiko ugariena polisakarido bat da, zelulosa, eta landare zelulen forma gordetzea du zeregin nagusia.Gluzidoak edo azukreak biomolekula gisa defini daitezke oro har; karbonoz (C), hidrogenoz (H) eta oxigenoz (O) osatuta daude gehienetan. Hain zuzen ere, urak duen oxigeno eta hidrogeno proportzio bera dute; alegia, bi hidrogeno oxigeno bakoitzeko.
Gainera, oxigeno eta karbono atomo kopuru bera dute, eta, jakina, hidrogeno atomoen kopuru bikoitza. Laburtzeko, hau da gluzidoen formula nagusia:Formula hori ikusirik, kimikari batek pentsa lezake karbono hidratatuaren formula dela, eta horregatik gluzidoei karbono hidrato ere esan izan zaie.
Gluzidoak, modu teknikoagoan, polihidroxialdehido edo polihidroxizetona gisa defini daitezke; beste era batera esanda, alkohol asko dituzten molekula organikoak(alkohol funtzioak, edo ) eta aldehido edo zetona multzo bat (aldehido edo zetona funtzioa, -CHO eta - CO- hurrenez hurren).
Gluzidoen izena gai horien artean ezagunetako batetik dator, glukosatik. Grekerazko glykys hitzak gozoa esan nahi du hain zuzen ere, baina gozotasuna ez da inondik ere gluzido guztien ezaugarria, multzo horretan elkarren artean zerikusia duten gai asko sartzen baitira, baina batzuk baino ez dira gozoak.
Izadian azukre mota asko egoteak gai mota horiek sailkatu beharra dakar. Sailkapen zabalduena karbonozko atomo kopuruarren araberakoa da, eta, 1. irudian ikusten den bezala, hiru multzo nagusitan banatzen diitu: monosakaridoak, oligosakaridoak eta polisakaridoak.
Gai elkartu horiek izaki biziei energia emateko zereginarekin lotu izan dira betidanik, eta egia da azukreak direla katabolismoan energia lortzeko prozesatzen diren molekulanagusiak, baina gluzido askok beste zeregin batzuk izaten dituzte. Hala, polisakarido batzuk animalia eta landare batzuen organismoko oinarri-oinarrizko osagaiak dira.

Monosakaridoak

Gluzido soilenak dira horiek, hirutik zortzira karbono atomo dituzten molekulak. Bi multzo handitan banatzen dira: aldosak, alkoholekin batera multzo aldehido bat dutenak, eta zetosak, zetona multzo bat dutenak.
Gai horiek oso erraz bereizten dira, gorputz gotor kristalinoak baitira, zuriak, uretan solbagarriak eta zapore gozo berezia dutenak. Lehenengo begiratuan badirudi deskribapen hori elikaduran erabiltzen den azukre arruntari dagokiola, azukre hori ordea ez da monosakaridoa.Ezaugarri horietako asko antzinatik dira ezagunak, aspaldiko botikariek gaixo jakin batzuen gernua dastatu behar izaten zuten, eta azukre zaporea antzematen bazuten (diabetikoek azukre asko galtzen baitute gernuaren bidez), orduan gaixo horiek herriak “azukrea odolean” esaten zion gaitza omen zuten.
Monosakaridoek badute beste ezaugarri garrantzitsu bat: anbibalenteak dira agente oxidatzaileen edo agente erreduzitzaileen aurrean. Alegia, gai jakin bat ez bada monosakaridoa bezain oxidatzailea, monosakaridoa oxidatu egiten da, eta, aitzitik, gai bat monosakaridoa baino oxidatzaileagoa baldin bada, monosakaridoa erreduzitu egiten da (2. irudia).
Ezaugarri hori Fehling-en likorea erreduzitzeko erabiltzen da; azterketa soil eta unibertsal horri esker jakin daiteke gai jakin batean monosakaridorik badagoen (I. koadroa).
Monosakaridoen artean era askotako gaiak daude, horien artean hauek dira nagusiak: - Triosa: Hiru karbono atomo dituzten azukreak. Biologiaren aldetik garrantzia handia duten bi molekula daude multzo honetan: aldotriosa (aldosa) eta zetotriosa (zetotriosa). Bi izen horietan ohiko kimika nomenklatura erabili da, baina kimikariak ez dira izaten ohiko nomenklatura oso erabili zaleak, eta, beraz, zientziaren alorrean ohikoak diren izenez izendatzen dute gai bakoitza; horrela, aurreko bi izen horiek glizeraldehido eta dihidroxizetona bihurtu dira.
- Tetrosa: Lau karbono atomo dituzten monosakaridoak. Eritrosa, treosa (aldosak) eta eritrulosa (zetosa) ugari dago izadian.
Formula horietan ikus daitekeenez (5. irudia), treosaren eta eritrosaren arteko aldea alkohol bati dagokion -OH erro baten kokalekua da. Horrek erakusten du zenbateraino diren aldakorrak molekula mota horiek, molekula oinarri beraren gainean gai elkartudesberdinak era baitaitezke karbono atomoaren erroen kokalekua aldatze hutsarekin (hitzarmenez, eta monosakaridoen kasuan, - OH multzoa); eta hori abantaila handia da organismoentzat, gai desberdin asko behar izaten baitituzte beren egitekoak egiteko.
Erroa aldatzeko aukera ez da karbono atomo jakin batzuetan baizik gertatzen, karbono asimetrikoak esaten zaienetan, alegia.
Beste edozein karbonok bezala, karbono horiek lau lotura desberdin dituzte, eta horien bidez atomo desberdinekin lotzen dira, halako moduan non ordezkatzaileetako biren kokalekua aldatuz gero, beste molekula bat eratzen baita, jatorrizkoarekin bat etorrarazterik ez dagoena, formulako elementuak behin eta berriz konbinatuagatik (4. irudia). Monosakarido horiei, karbono asimetriko bakarra dutelarik desberdina, elkarrekiko epimeroak direla esaten zaie.
- Pentosak. Bost karbono atomoko molekulak dira. Karbono asimetrikoaren definizioa aplikatzen badiegu, garbi ikusten da aldosek hiru karbono asimetriko dituztela, eta zetosek, bi; zortzi aldosa izan daitezke beraz (bi aukera hiru karbonotan, ), eta lau zetosa; hala ere, izadian lau aldosa baizik ez daude: erribosa, arabinosa, xilosa eta lixosa.
Zetosen bi aldaera ezagutzen dira: erribulosa eta xilulosa. Horien artean erribosa (azido nukleikoen osagaia) eta erribulosa (fotosintesirako ezinbestekoa dena) dira aipagarrienak.
- Hexosak. 6 karbono atomoko monosakaridoak.
Horiek dira izadian ugarienak, eta, formula berean oinarriturik, molekula forma aniztasun handiena dutenak: 16, aldosek ( lau karbono asimetriko baitituzte), eta 8, zetosekHala ere, pentosekin gertatzen zen bezala, izan daitezkeen molekula moten erdiak baizik ez du biologiaren aldetik garrantzirik. Hain zuzen ere, zortzi aldosa (alosa, altrosa, glukosa, manosa, gulosa, idosa,galaktosa eta talosa) eta lau zetosa (sikosa, fruktosa, sorbosa eta tagatosa). Horien artean hauek dira aipagarrienak: glukosa (azukrea: izaki bizi guztien “erregaia”), fruktosa (fruituetan eta eztian izaten da, eta metabolismoan agertu ohi da) eta galaktosa (esnean izaten da, glukosarekin batera).
Karbono atomo gehiago dituzten azukreak ez dira oro har izaki bizien baitan izaten, heptulosa izan ezik; heptosa horrek (zazpi karbono atomo ditu) badu nolabait garrantzia, hortik sortzen den gai bat bitarteko gisa aritzen baita fotosintesiaren erreakzioetan.
Orain arte esan dugun guztiak badu beste alderdi korapilatsuago bat. Monosakaridoek jarduera optikoa deritzana izaten dute: gai elkartu berberak bi norabide desberdinetan desbidera dezake argi polarizatua (II. koadroa)Gertaera hori aztertzerakoan gai beraren molekula aldaerak zirela egiaztatu zen: alegia, molekula berean karbonoen ordezkoak bi eratara daude eratuta edo antolatuta; elkarrekiko ispiluzko irudiak izatea da bi aldaera horien arteko alde bakarra (180° biraraziz ezin dira bat etorri). Molde enantiomorfoakesaten zaie, eta bata bestearengandik bereizteko azken karbono asimetrikoaren (aldehido edo zetona multzotik urrunen dagoena) - OHren kokalekua erabiltzen da; -OH eskubian baldin badauka, D moldeak esaten zaie; ezkerretan baldin badauka, L moldeak (5. irudia).
Enantioformo bakoitzak norabide desberdinera desbideratzen du argi polarizatua.
Eskubira desbideratzen duenari dextrogiroa esaten zaio (+ sinboloa du), ezkerretara desbideratzen duenari, lebogiroa (-). Argi polarizatuak desbideratzerakoan duen noranzkoak ez du zerikusirik enantiomorfoarekin; alegia, Dgai batek eskuinera edo ezkerrera desbidera dezake argia, D-fruktosak, adibidez. Baina orduan beste enantiomorfoak kontrako norabidean desbideratuko du argia.Zientzialariek beste eragozpen bat aurkitu zuten ordea: soluzioan dauden monosakaridoen tasunak aztertzeko zailtasuna (izaki bizietan itxura horretan ageri ohi baitira monosakaridoak); eta, beraz, zientzialariek ondorio hau atera zuten: ezin zitezkeen molekula linealak izan, aitzitik, modu ziklikoan agertzen ziren. Multzo aldehidoak edo zetonaknak alkoholarekin erreakzionatzen duenean (hemiazetal bat edo hemizetal bat eratzen du) sortzen dira forma horiek, bi multzo horiek elkarrengandik gertu gelditzen baitira, katea karbonatatua zartatua gelditzen denean (hasieran lineala izaki). Erreakzio horren ondorioz, oxigeno atomo batek lotzen ditu bi multzo horietako karbonoak, eta horri oxigenozko zubia deitzen zaio (6. irudia).inserted textartean izaten da; hezurdura karbonatatua “zurrunegia” da beste alkoholeekin erreakzioak sortzeko moduan tolestu ahal izan dadin. Prozesu horren ondorioz bi eraztun mota desberdin sor daitezke: guztira bost atomo dauzkatenak (lau karbono atomo eta oxigeno atomo bat), eta furanosa motakoak esaten zaienak (furanoak, kimika gai batek, duen eraztunaren antzekoak baitira); sei atomokoak (bost karbono atomo eta oxigeno atomo bat), furanosa motakoak horiek ere.
Ziklazioak beste aldaera bat sorrarazten du, aldehido edo zetona multzoa beste karbono asimetriko bihurtzen da, karbono anomerikoa esaten zaiona. Beraz, molekula mota bakoitzeko bi molekula forma berri sortzen dira, ondorioz ateratzen den gai elkartuan -OH multzoa egon eskuinean edo egon ezkerrean, hala edo esaten zaienak (7. irudia).
Molekula ziklikoak irudikatzeko erari Haworth-en proiekzioa esaten zaio (izen horretako zientzialariak proposatua baita).
Proiekzio horretan karbono atomo guztiak eta oxigeno atomo bakarra plano horizontalean daude. Atomoen ordezkoak gorantz jartzen dira, baldin eta ezkerrean badaude, eta beherantz, eskuinean badaude; bestalde, behatzailearengandik hurbilen dagoen zikloaren ertza marra lodi batez seinalatzen da (baina normalean ez da hori egiten).
Bada beste eragozpen bat; Haworthen proiekzioak eraztunak horizontalaren gainean daudelako irudipena sortzen du, eraztun horiek lauak direlakoa, alegia. Hori ez da egia. Izan ere, piranosa eraztuna tolestuta egoten da, eta espazioan bi eratara eratuta edo antolatuta egon daiteke, "aulkia" eta "ontzia" esaten zaiola eratze mota horietako bakoitzari. Furanosa eraztuna ere tolestuta egoten da, "kartazal" esaten zaion moduan.
Espazioan duten kokaleku hori dela eta, karbono asimetriko batzuk besteak baino "ageriago" daude (nabarmenagoak dira); motaz-motahauek dira karbono asimetriko “ageriagoak”: piranosetan, karbono anomerikoa eta molekularen beste aldean aurrez aurre daukan molekula; furanosetan, karbono anomerikoa da nabarmenena. Kokalekua dela eta, karbono horiei zor diete monosakaridoek bi eratara erreakzionatzeko gaitasuna, agente oxidatzaileen eta agente erreduzitzaileen aurrean.Orain arte aztertu diren molekuletan ikusi den bezala, hainbeste aldaera izan daitezke, non izen arrunta erabiliz gero, oso zaila baita jakitea zer gai elkartu ari garen hain zuzen aipatzen, eta, beraz, nomenklatura jakin bat erabiltzen da horiek izendatzeko.
Monosakaridoak izendatzeko, zer anomero motari dagokion zeinua jartzen da aurrean, a edo b; enantiomorfoa definitzen duen letra jartzen da gero, D edo L; zer motatako isomero optikoa den, + edo - sinboloen bidez; eta, azkenik, gai elkartuaren izen arruntaren erroa, eta eraztun motaren izena -osa atzizkian bukatua. Adibidez:

Oligosakaridoak

Monosakaridoen bitik hamarrera molekula elkartzetik sorturiko gluzidoak dira.
Elkarte hori gerta dadin lotura berezi batbehar izaten da, lotura glukosidikoa edo lotura O-glukosidikoa esaten zaiona. Bi multzo - OHk erreakzionatzen dutenean sortzen da lotura hori; bi multzo horiek asimetrikoak dituzte karbonoak, bakoitza molekula batekoa, eta ur molekula bat galtzen dute (9. irudia).
Karbono anomerikoak eta 4. karbonoak, espazioan duten kokalekua dela eta, lehentasuna dute lotura eratzerakoan.
Izan daitezkeen oligosakarido anitzen artean, disakaridoak dira biologiaren aldetik garrantzitsuenak.
Lotura glukosidikoaren bidez elkartutako bi monosakarido molekulek eratzen dituzte molekula horiek.
Monosakaridoen antzeko tasunak dituzte: gozoak dira, gotorrak direnean kristal txikiak eratzen dituzte, eta zuriak izan ohi dira. Molekula horien osagaietako bat den karbono anomerikoa libre geratzen denez, anbibalenteak dira agente oxidatzaile eta erreduzitzaileen aurrean, monosakaridoak bezala, eta, beraz, Fehling-en erreakzioen bidez antzematen dira halaber.Gai elkartu horien artean, hauek dira biologiaren aldetik garrantzitsuenak (10. irudia): - Maltosa. Malta azukrea ere esaten zaio; garagar hartzituan (malta) egoten da, eta garagardoa, whiskya eta horrelako edari alkoholdunen hartziduretan erabiltzen da.
Bi molekula glukopiranosa elkartzen direnean eratzen da; lotura glukosidikoa 1. eta 4. karbonoen artean eratzen da.
- Laktosa: Esnean dagoen azukrea. galaktopiranosa bat glukopiranosa batekin elkartzen denean eratzen da. Kasu honetan ere, monosakaridoen 1. karbonoak eta bestearen 4.ak ere elkarketa horretan parte hartzen dute. - Zelobiosa. Disakarido hau ez da berez izadian bakarturik aurkitzen, zelulosa molekula zatikatzean eratzen da, eta, beraz, disakarido horren errepikazio sarriak eratua dela esaten da.
Kasu honetan, lotura glukosidikoa bi molekula glukopiranosaren artean egiten da. Garrantzirik gabekoa dirudien gertaera horrek garrantzi handia du biologiaren aldetik, izaki bizi gehienen entzimek ezin baitute bi molekula glukopiranosaren arteko lotura hautsi. Era horretara, organismo asko ez dira landarez bakarrik elikatzen, belarjaleek hain zuzen txegoste aparatuan dituzten bakterioak erabiltzen dituzte, lotura hori hausteko gai dira eta.
- Sakarosa. Kainabera azukrean (landare lehorraren pisuaren %20) eta erremolatxa azukrean (landare lehorraren pisuaren %15) dagoena. "Kainabera azukrea" izenaz saltzenda merkatuan; azukre arruntak beste oligosakarido batzuk ditu sakarosaz gainera. glukopiranosa eta fruktofuranosa elkarturik eratzen da sakarosa.
Lehenengoaren 1. karbonoaren eta furanosaren 2. karbonoaren arteko elkarketaren bidez hain zuzen. Molekulak lotzeko modu horrek loturaren baitan uzten ditu bi molekuletako karbono anomerikoak, eta, beraz, sakarosa da Fehlingen erreakzioaren bidez ezin antzeman daitekeen disakarido bakarra.
Bada beste oligosakarido bat, izaki biziek izaten ez dutena, baina gizakien elikaduran erabiltzen dena, azukre arruntaren osagai nagusia denez. Errafinosa esaten zaion trisakarido bat da, hiru molekula monosakarido lotura glukosidiko bidez elkartzearen ondorioz sortua. Sakarosa molekula bati lotutako galaktopiranosa batek eratzen du.
Galaktopiranosako 1. karbonoaren eta sakarina eratzen duen glukopiranosako 6. karbonoaren arteko elkarketa da (11. irudia). Gai hori ere ezin daiteke Fehlingen erreakzioaren bidez antzeman.
Monosakaridoek bezala, oligosakaridoek ere beren nomenklatura dute, nahiz gehienetan bakoitzaren izen arrunta erabiltzen den.
Oligosakarido bat izendatzeko, lehenengo O letra jartzen da, lotura glukosidikoa adierazteko; gero, monosakaridoen izenak eransten zaizkio ordenan eta -osil atzizkian bukatuak, eta parentesi artean loturan parte hartzen duten karbonoen zenbakiak adierazten dira, gezi baten bidez loturaren noranzkoa seinalatuz.
Azkenik, azken monosakaridoaren izena eransten zaio, -osa atzizkian bukatua.
Beraz, orain arte ikusi ditugun oligosakaridoen izen teknikoak hauek dira:

Polisakaridoak

Monosakarido asko (hamarretik gora) lotura glukosidikoaren bidez elkartzen direnean sortzen diren azukreak dira horiek.
Gai aski heterogeneoak dira, eta ezin zaizkie aplikatu monosakaridoetan eta oligosakaridoetan aipatu diren tasunak. Oro har ez dute itxura kristalinoa izaten egoera gotorrean daudenean, ez dira gozoak, ezta zuriak ere, eta horietako asko ezin dira uretan solbatu.
Agente oxidatzaileen eta erreduzitzaileen aurrean anbibalenteak izateari dagokionez, kontuan hartu beharra dago karbono anomerikoak lotura glukosidikoan parte hartzen duela (lotura izaten da askotan), ez dute, beraz, tasun hori, eta ezin dira Fehlingen erreakzioaren bidez antzeman.
Polisakarido ugari baitago, sailkapen sistema baten bidez ordenatu behar dira; sistemaerabiliena osagaitzat dituen monosakarido motak aipatzen ditu, eta bi multzotan banatzen ditu: homopolisakaridoak, monosakarido mota bakarrak osatzen dituenean, eta heteropolisakaridoak, monosakarido mota batek baino gehiagok osatzen dituenean.
Homopolisakaridoen artean bi gai mota daude: pentosanak, pentosek osatuak, eta hexosanak, hexosek osatuak. Pentosanen artean arabana da aipagarriena, arabinofuranosazko polimeroa, lotura glukosidikoaren bidez elkartua.
Hori da arabiar gomaren osagai nagusia - orain dela urte batzuk umeek hori erabiltzen zuten eskolan itsasteko goma gisa-; arabana orobat da gereziondoen azaleko zaurietatik isurtzen den gai lodiaren osagai. Xilana ere aipagarria da; xilopiranosaren polimero horrek du lotura. Zelula hilek eratutako landareen egituretako ohiko osagaia da -egurra, lastoa eta hazien oskola-, landare zelulen paretan agertzen baita (mota horretako zelulek pareta hori dute hezurdura).
Hexosonak gai elkartuak dira; askoz garrantzitsuagoak dira biologiaren aldetik, eta beraz izaki bizi askotan agertzen dira.Multzo horren baitan glukogenoa dago, animaliek hornidura gisa erabiltzen duten azukrea, gibelean eta gihar zuntzen barnean gordetzen dena. glukopiranosen elkarketaz eratuta dago, loturen bidez lotuak, eta oso adarkatuta. Adar horiek ere glukopiranosa kateak dira, eran daude elkarri lotuta, baina adarra katea nagusiarekin lotzen den guneak du lotura glukosidikoa. Gai hori iodo soluzio bat erabiliz antzeman daiteke, hala kolore gorri berezia hartzen baitu.
Almidoia ere hexosana bat da; osagaitzat dituen %70 molekuletan, amilopektina esaten zaion zatian, glukogenoaren osaera eta egitura berdina du. Gainerako %30 eran elkarri lotutako eta adarkatu gabeko glukopiranosaz dago eratuta, zati horri amilosa esaten zaio (12. irudia).
Almidoiak, landareen hornidurazko azukreak, iodoarekin erreakzionatzen du kolore more bizia hartuz. Kolore hori amilopektinaren gorriaren gainean jarriz gero, almidoia iodoarekin tindatzen da eta kolore belzkara hartzen du.
Hexosana da orobat biosferan ugarien dagoen polisakaridoa, zelulosa, landareen zeluletako paretako osagai nagusia, alegia. lotura glukosidiko adarkatu gabeez elkartutako glukopiranosez dago osatua, eta, beraz, oso zuntz luzeak eratzen ditu. Ezaugarri hori du kulturak eta inprimeriak oinarri nagusia, horri esker xafla oso mehe eta gogorrak egin baitaitezke, zuntz ehotuez eratuak: papera. Zuntz horiek ehotzen direnean hari gogorrak eratzen dituzte, oihalak egiteko erabiliak; lihoa, kotoia, espartzua eta kalamukia zelulosaz daude gehienbat eratuta.Dextranoak hexosanen beste aldaera bat dira, eta orobat dira bakterio eta legamia askoren hornidurazko azukrea. Elkarri loturaz loturiko glukopiranosa kateez daude eratuta; katea horiek oso adarkatuta daude, eta eta loturak dituzte adarkatze guneetan. Soluzioan daudenean muki itxura izaten dute, eta farmazia industriak erabiltzen ditu urdailean txegostetik babestu behar diren sendagaiak biltzeko (loturak ez dira izaten ohikoak eta zail samarrak dira hausten).
Kitina ere interes handiko gaia da; monosakaridoetatik eratorritako gai baten polimeroaz dago eratuta, azetil-glukosamina, glukosa amina batekin konbinatzen denean sortzen dena; horregatik kitina aminosana esaten zaion heropolisakaridoen multzo berezi baten barnean sartzen da. Molekulak lotura glukosidikoen bidez lotzen dira (13. irudia). Hori da intsektuen oskoleko osagai nagusia, oskoldunen oskolean ere ageri dena. Oso molekulabitxia da, eta oso zaila da deskonposatzen; beraz ez da batere harrigarria intsektuen aztarnak aurkitzea lurreko materia organiko deskonposatuan (humusa) edo etxebizitzen barruan eratzen diren hauts “gilboetan”.Heteropolisakaridoen artean pektina da aipagarria; landare zeluletako paretan eta, bereziki, sagarrean aurkitzen da. Asko erabiltzen da elikagaien industrian gai jakin batzuk loditzeko; marmeladen osagaia izaten da, eta azukrea bota gabe loditzeko balio izaten du, eta, beraz, marmelada zenbat eta arinagoa, orduan eta pektina gehiago izango du.
Agar-agar eta azido alginikoa ere multzo horretakoak dira; lehenengoa Gelidium alga gorritik ateratzen da, eta bigarrena alga arretik.
Gelidium itsas belarra hondartzetan biltzen da udazkeneko eta udaberriko ekaitzen ondoren, eta lehortzen uzten da gero. Bi gai horiek pektinaren helburu berberarekin erabiltzen dira elikagaietan. Etiketetan "lodiarazle" gisa agertzen da, E giltz hitzaz eta ondoren 400etik gorako zenbaki batez adierazia.
Beste heteropolisakarido batzuk animalietan egoten dira. Azido hialuronikoa azetil-glukosaminaren polimero bat da orobat, azido glukuronikoarekin nahasia, eta duela lotura (14. irudia).Kondroitina aurrekoaren oso antzekoa da, baina