Hiri Zaintzaileak Behatokiak azterlan bat aurkeztu du, non nahi gabeko bakardadeak komunikabideetan duen eragina aztertzen den, arreta egoera horretan dauden adinekoen kolektiboan jarrita.
Bakardadea, fenomeno sozial gisa, interesez aztertzen hasi da azken urteotan arlo zientifikoan eta akademikoan. Hala ere, lerro hauen bidez adierazten den azterlanak komunikazioaren ikuspegitik egiten du azterketa, eta komunikabideetan bakardadeari nola heldu aztertzen du. Horretarako, prentsa tradizionalean (paperean), prentsa digitalean eta nazioko eta autonomiako prentsan argitaratutako 187 artikulu eta albiste baino gehiago berrikusten ditu, 2019ko irailetik 2020ko urrira bitartean.
Metodologiari dagokionez, azterketa kualitatibotik abiatu da, artikulu horietan adineko pertsonen bakardadeari buruzko datuak, bakardadeak osasunean eta hilkortasunean dituen ondorioak eta bakardadea desagerrarazteko programak eta esku-hartzeak barne hartuta. Artikulu guztien % 52,4k bakardadea, horren arrazoiak eta ondorioak zituzten ardatz, bai eta fenomeno horri buruzko estatistikak ere.
Bakardadearen inguruko literaturak ebidentzia zientifikoak erakusten ditu nahi gabeko bakardadeak pertsonen ongizate fisikoan eta mentalean duen eraginari eta heriotza-arrisku handiagoari buruz, 'Bizitzaren azken etapetan bizi-kalitate okerragoa eta bakardadean hiltzeko arrisku handia dakarrena' (Yanguas et al, 2018; Rodríguez M., 2008). Osasun mentalari lotutako afekzioen artean, zenbait ikerketak adierazten dute arrisku handiagoa dagoela antsietatea, depresioa, adikzio-arazoak, narriadura kognitiboa eta dementzia izateko. Osasun fisikoari dagokionez, erasan kardiobaskularrak aipatzen dira, sistema immunologikoan, obesitatean, diabetesean eta mugikortasunaren okerragotzean, besteak beste.
Hilkortasunari dagokionez, aztertutako artikuluen ia % 10ek bakardadean hiltzen diren adineko pertsonen kopuruaren gorakada jasotzen dute.
Adineko pertsona bat bere etxean hilda aurkitu duten egoerak deskribatzen dituzten albisteak dira. Gure inguruan oso zabalduta dagoen joera bat da, baina goranzko joera bat. Segurtasun Kidegoetako eta Auzitegiko Medikuntzako taldeetako profesionalen arabera, duela hamarkada bat "bakarrik hiltzen ziren eta deskonposizio egoera aurreratuan zeuden pertsonen oso noizbehinkako kasuak ikusten ziren, baina orain kasuak ohikoagoak dira, hilean lau edo bost inguru". Bitxia bada ere, datu hori ez da kontabilizatzen, nahiz eta azken urteetan handitu egin den.
Aipatutako arazoez gain, COVID-19aren epidemiaren eraginak eta, zehazki, haren hedapena geldiarazteko zehaztutako prebentzio-neurriek eragin dute nahi gabeko gizarte-isolamendu eta bakardadeko egoerak ugaritzea, eta horri lotutako arazoak areagotzea.
Horri dagokionez, interesgarria da The Lancet aldizkari britainiarraren erreferentzia, non sindemia egoera bat aipatzen den, honela definituta: 'Biztanleria baten osasunari eragiten dioten hainbat gaixotasunen sinergia, eta, aldi berean, bata bestea okertzen duena. Kasu honetan, SARS-CoV-2 bidezko infekzioari beste gaixotasun ez transmitigarri batzuk gehitzen zaizkio, baldintzatzaile sozioekonomikoekin zerikusia dutenak, bai eta horri eragiten dioten beste egoera batzuk ere, hala nola nahi gabeko bakardadea' (informazio gehiago: Horton, R. Offline 'COVID-19 is not a pandemic'. The Lancet (2020): vol.396).
Epidemiaren testuinguruari dagokionez, kontsultatutako prentsako artikulu askok nabarmentzen dute adinekoen kolektiboari arreta psikologiko handiagoa eskaini behar zaiola, COVID-19aren pandemiaren aurrean kaltebera den kolektibo bat delako, eta adierazten dute administrazio publikoak ez beste batzuk ildo horretan garatzen ari direla.
Azkenik, arreta sozial eta sanitarioko sistemei planteatzen dien erronka, batez ere, nahi gabeko bakardadearen fenomenoa prentsan ere islatzen da. Aztertutako artxiboen % 38k nahi gabeko bakardadea ikertzeko baliabide, programa eta erakundeen ugaritzeari egiten dio erreferentzia, bai eta bakardade horri aurre egiteko esku-hartze ugari bultzatzeari ere, adinekoen segmentuan. Horien artean, honako hauek nabarmentzen dira: ezagutza, esku-hartzeak eta programa espezifikoak sortzen dituzten erakundeak sortzea, adinekoentzako 'radar' baliabideak sortzea, Erresuma Batuko (2018) edo Estatuko Soledadearen Ministerioa sortzea, Nahi gabeko Bakardadeari aurre egiteko Estrategia sortzea iragartzea, boluntariotza-programak edo oinarri teknologikoko baliabideak.
Ikerketaren ondorioak bat datoz nahi ez den bakardadearen fenomenoa ertz anitzeko gizarte-arazo gisa deskribatzean, konplexutasun handikoa eta diziplina anitzeko gaia behar duena.
Azkenik, txostenak dei egiten dio fenomeno horri erantzun behar izateari politika publikoak definitzean, eta proposamen zehatzak aipatzen ditu, hala nola nahi ez diren bakardade-egoerak prebenitu eta arintzeko politika zehatzak aplikatzea, pertsona bakoitzaren beharretara egokitutako esku-hartze indibidualizatuak bultzatzea, ingurune komunitarioa indartuz, edo fenomeno horretarako sektore arteko lan-mahai espezifikoak sortzea.
Hiriak Zaintzen dituen Behatokia 
Mèmora Fundazioaren proiektu bat da, hirietan zaintza-inguruneak eta -komunitateak sortzeko beharraz sentsibilizatzea helburu duena, eta gaiari buruzko ezagutza sortzera bideratutako zenbait ekimen eta eztabaida biltzen ditu.
Txosten osoa ikusi nahi izanez gero, hemen kontsultatu.
