17. Kontu Publikoak berrorekatzea.
Helburuak
- Gehiegizko defizita zuzentzea.
- Epe ertainean (2013) aurrekontu-oreka lortzea egiturari dagokionez.
Aurrekariak
Eusko Jaurlaritzaren egungo ibilbidearen hasierak bat egin du euskal ekonomia atzerapenean sartzeak ekarritako krisiaren une gogorrenarekin.
Krisi honek eragin nabarmenak ekarri ditu jarduera ekonomikora eta enplegura, baina baita kontu publikoetara ere, Kontzertu Ekonomikoa berrezarri zenetik diru-bilketaren beherakadarik handiena bizi izan baitugu. Beherakada horrek aurrekontu publikoak desorekatu eta defizit kezkagarria sorrarazi du.
Eusko Jaurlaritzak ekonomia-politika aldatu behar izan du, eskaria jaistearen (bai barrukoa, bai kanpokoa) eta enpresek eta familiek kredituak eskuratzeko dituzten zailtasunen ondorioz, bai eta lanpostu-kopuruak eta diru-bilketak behera egin izanaren ondorioz ere.
Saila
Esku hartzen duten Sailak
Administrazio Orokorreko sail guztiak, erakunde autonomoak eta sozietate publikoak.
Eraginak
Hartutako politika ekonomikoko erabakiak dagozkien ekitaldietako aurrekontu-legeetan islatuko dira.
Jarduerak eragin zuzena du Eusko Jaurlaritzaren jarduera guztietan, izan ere, berroreka planak finantza-estalkia ematen die aurrekontuei.
a) Diru-sarreren eta gastuen neurri zuzentzaileak Zerga-politikaren bi alderdietan esku hartuko dute:
1. Gastuari eustea, batez ere ohiko gastuei dagokienez. (Ikusi politika honen justifikazioa).
2. Diru-sarrerak berreskuratzea. Urteko batez besteko hazkunde tasa % 7,6koa izatea espero da 2010-2013 aldirako.
b) Neurri zuzentzaileen eraginaren zenbatespena: diru-sarreren bilakaerari eta gastuei dagokienez hartutako konpromisoak
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 |
1. BPG nominala | 68.045 | 70.085 | 72.852 | 76.023 |
BENETAKO ERAGIKETAK |
|
|
|
|
2. Ohiko diru-sarrerak | 8.018 | 8.657 | 9.284 | 10.001 |
3. Ohiko gastuak | 8.550 | 8.636 | 8.808 | 9.072 |
4. (2-3) AURREZPENA | -532 | 21 | 476 | 928 |
6. Kapitaleko diru-sarrerak | 249 | 461 | 472 | 339 |
7. Kapital-gastuak | 1.549 | 1.849 | 2.077 | 2.218 |
8=(7-6). KFEG | 1.300 | 1.388 | 1.605 | 1.879 |
10=(4-8) Kap (+) Finantz. Beh. (-) | -1.832 | -1.367 | -1.129 | -950 |
FINANTZA-ERAGIKETAK |
|
|
|
|
12. Baliabideak | 2.048 | 1.617 | 1.409 | 1.260 |
13. Enpleguak | 216 | 250 | 280 | 310 |
14=(2+6+12). Sarrerak, guztira | 10.315 | 10.735 | 11.165 | 11.600 |
14=(2+6+12). Gastu osoa | 10.315 | 10.735 | 11.165 | 11.600 |
16=(14-15). Aldea | 0 | 0 | 0 | 0 |
5=(4/1*100). Aurrezpena/BPG | -0,78 | 0,03 | 0,65 | 1,22 |
9=(8/1*100). KEG/BPG | 1,91 | 1,98 | 2,20 | 2,47 |
11=(10/1*100). Defizita/BPG | -2,69 | -1,95 | -1,55 | -1,25 |
Beheko taulan ikus daitekeen gisara, 2010 ekitaldia itxi ondoren nabarmen hobetu dira 2010eko emaitzak. Aurrezpen gordina, batez ere, 532 milioitik 181 milioira igaro baita.
Kapitalaren Eratze Gordina (KEG) arinki hobetu da (1.326 milioi, aurreikusitako 1.300 milioiren aldean) eta finantzazio-beharra ere nabarmen jaitsi da (1.832 milioitik 1.507 milioira, hau da, % 18ko hobekuntza izan da)
Egiaztatutako datuak: EAEko ADMINISTRAZIO OROKORRA ETA BESTE ADMINISTRAZIO BATZUK | |||||
(Milioi euro) | 2008 | 2009 | 2010 (aurreikuspena) | 2009/2008 (% ) | 2010/2009 (% ) |
Ohiko diru-sarrerak | 8.351 | 7.410 | 8.368 | -11,27% | 12,93% |
Ohiko gastuak | 7.788 | 8.600 | 8.549 | 10,43% | -0,60% |
AURREKONTU-AURREZPEN GORDINA (1) | 563 | -1.191 | -181 | -311,51% | -84,80% |
Kapital diru-sarrerak | 85 | 94 | 197 | 10,78% | -110,00% |
Kapital-gastuak | 1.242 | 1.411 | 1.523 | 13,62% | 7,95% |
KAPITAL ERAGIKETEN SALDOA (2) | -1.157 | -1.317 | -1.326 | 13,83% | 0,68% |
FINANTZAZ KANPOKO AURREKONTU DEF/SUP (1) + (2) | -594 | -2.508 | -1.507 | 322,05% | -39,90% |
FINANTZA AKTIBOEN SALDOA | -57 | -212 | -96 | 272,71% | -54,68% |
FINANTZA PASIBOEN ALDAKUNTZA GARBIA | 23 | 1.350 | 1.769 | 5.735,93% | 31,05% |
|
|
|
|
|
|
FINANTZAZ KANPOKO AURREKONTU DEF/SUP | -594 | -2.508 | -1.507 | 322,05% | -39,90% |
KONTABILITATE NAZIONALEKO DOIKUNTZAK | -214 | -42 | -10 | -80,19% | -76,40% |
SEC’95 FINANTZAZIO KAP./BEH. | -808 | -2.550 | -1.517 | 215,59% | -40,51% |
Jarduera burutzeko aurreikusi den epea
Lortutako faseak
Faseak | Hasiera data | Amaiera data | Egoera |
---|---|---|---|
Diseinu-aldia | 2010/01/01 | 2010/06/22 | Bukatuta |
Garapen-aldia | 2010/06/22 | 2013/12/30 | Bukatuta |
Amaitutako jarduera | 2013/12/31 | 2013/12/31 | Bukatuta |
Aldizkako ebaluazioak
2010ean egindako Berrorekatze Planean uste zen ekitaldia % 2,69ko defizitarekin itxiko zela. Neurri zuzentzaileek % 2 ,5era jaisten zuten, baina ondoren neurri osagarriak hartu ziren (langile publikoen ordainsari-masa jaistea, farmaziaren alorreko beherapena edo 30 milioiko beherapena II. eta IV. kapituluetan). Neurri horiekin % 2,67ko defizita izan da, azkenean.
2011rako BPGren % 1,3ko defizitera iritsi nahi da, SEC’95ari dagokionez.
Diru-sarrerak uste baino gehiago igo dira 2010ean: % 8,4 (kalkulua % 7,6koa zen).
Zerga nagusien arabera sailkatuta, foru aldundien 2010eko zerga itunduen bilketa ez da homogeneoa izan. Alde batetik, zuzeneko zergen bilketa % -2,5 jaitsi da, batez ere Sozietateen gaineko Zerdak izan duen jaitsieraren (% -19,9) ondorioz, PFEZren igoerak (% 3,8) ez du beherapen hori berdindu. Zeharkako zergetan, berriz, hobekuntza nabarmena izan da (% 16,7ko igoera EAEn kudeatutakoetan), BEZari dagokionez, bereziki, % 26,1 igo baita aurreko urtearekin alderatuta eta funtsezko faktorea da 2010eko bilketaren hazkuntza azaltzeko.
Gastuei hasieran (berrorekatzeko finantza eta ekonomia plana lantzean) uste baino gehiago eutsi zaie, urtearen erdialdean neurri osagarriak hartu zirelako (3/2010 Legea aplikatzetik): ordainsari-masa % 5 jaistea urte betean, eta farmazia-gastuak doitzea.
Ostera, inbertsio-neurri osagarrien multzo bat onartu zen, 247 milioi eurokoa, 2011n egin beharreko defizitaren doikuntza handia orekatzeko, izan ere, lortu nahi den defizita % 1,5etik % 1,3koa izatera igaroko da.