Udako Ikastaroak 2023 (UPV/EHU): "Más que espadas; el hierro en el imperio romano"

Irun 2023(e)ko abuztuaren 31(e)tik 2023(e)ko irailaren 1(e)ra
  • Udako Ikastaroak 2023 (UPV/EHU): "Más que espadas; el hierro en el imperio romano"

Azalpena

Mende gutxi batzuetan zehar, Europako, Afrikako iparraldeko eta Ekialde Hurbileko zati handi batean hedatu arte bere domeinuak zabaltzen joan den hiri baten ibilbide bikainean, burdinak leku garrantzitsua hartzen du. Burdina, bere armada boteretsuko armetarako, eraikinak egiteko tresnetarako eta materialerako, nekazaritza, lurreko garraiobideak eta bide sarea hobetzeko, nabigaziorako eta eguneroko jardueretarako, hala nola janaria prestatzeko, josteko edo ehizatzeko.

Hedapen prozesuaren hasieran, Elba uharteko meategi bikainak hartu zituzten -botere etruskoaren oinarri ekonomikoetako bat-; ondoren, Galiakoak, Iberiar penintsulakoak, Britaniakoak eta konkistatutako gainerako lurraldeetakoak. Meatze baliabide garrantzitsuak aurkitu zituztenean, ustiapenak berrantolatu zituzten errendimendua hobetzeko, minerala eraldatzeko eta burdina ekoizteko zentroekin egin zuten bezala. Horietako askok jarduera areagotu zuten, tona eta tona mineral prozesatzeko gai ziren industria gune izatera iritsi arte. Lingoteen eskala handiko garraioa ere arautu zuten; eta Erromaren eragina hain handia izan zen, baita mugaz kanpo ere, ezen erabakigarria izan baitzen, adibidez, germaniar tribuen ekoizpen erritmoetan.

Garai horretako burdinari buruzko ikerketak duela gutxikoak dira, eta, gainera, emaitzarik nabarmenenak arkeologiaren arlokoak dira. Hala ere, ikerketa horietatik eratorritako ekarpenek irakurketa osagarria eskaintzen dute, ezagutza historikoaren alderdi estrategikoak berritzeko eta zehazteko aukera ematen duena. Uda Ikastaroaren helburua da merkataritzan, ekoizpen metodoetan, paisaian edo egitura ekonomikoetan eragin handiena duten ekarpenak aurkeztea.

 

Helburuak

Burdinaren ekoizpenari buruzko azterlanek azken urteotan jaso dituzten berrikuntzak ezagutaraztea.

Erromatarren meatzaritza eta metalurgiari buruzko ikerketa arkeologikoen emaitzak Inperioaren testuinguru historikoan txertatzea.

Burdinaren ikerketa arkeologiko eta metalurgikoen esparruan historian eragin handiena izan duten ekarpenak nabarmentzea.

Jarduera nori zuzenduta

    • Publiko orokorra
    • Unibertsitateko ikaslea
    • Unibertsitarioak ez diren ikasleak
    • Irakasleak
    • Profesionalak

 

Programa

2023-08-31

09:00 - 09:15

Registro

09:15 - 09:30

Jardueraren zuzendaritzaren aurkezpena

 

Más que espadas; el hierro en época romana

  • María Mercedes Urteaga Artigas | Gipuzkoako Foru Aldundia / Diputación Foral de Gipuzkoa - Técnica arqueóloga
09:30 - 10:45

“El imperio de la forja“

 

"El hierro, el mejor y el peor de los minerales" (Plinio, Historia Natural, xxxiv,39)

  • Ricardo González Villaescusa | Université Paris Nanterre - Profesor
10:45 - 12:00

“Du minerai au lingot de fer ; Apports de l'archéologie à la connaissance du fer et de l'acier à l'époque romaine“

 

  • Marie-Pierre Coustures | TRACES - UMR 5608, Université Toulouse Jean Jaurès - Profesora
12:00 - 12:15

Atsedena

12:15 - 13:30

“ L’évolution des techniques et des systèmes de production antique en Gaule du Sud“

 

  • Gaspard Pagés | ARCANS, Archéologies et Sciences de l’Antiquité - Investigador
16:00 - 17:30

“Minería del hierro en el distrito de Oiasso “

 

  • Txomin Ugalde | Felix Ugarte Espeleologia Taldea - ikerlaria
  • Giorgio Studer | Gipuzkoako Foru Aldundia / Diputación Foral de Gipuzkoa - Restaurador

2023-09-01

09:00 - 10:15

“L’interaction de l’industrie du fer avec son environnement naturel et le réseau de peuplement de Narbonnaise“

 

  • Gaspard Pagés | ARCAN - Investigador
10:15 - 11:30

“Qué sabemos (y qué no sabemos) del comercio del hierro romano gracias a las cargas de lingotes y barras de hierro de los pecios de Camarga, desembocadura del Ródano“

 

  • Christian Rico | TRACES - UMR 5608, Université Toulouse Jean Jaurès - Profesor
11:30 - 12:00

Atsedena

12:00 - 13:15

“Exploitation minière et métallurgie du fer dans les Pyrénées orientales à l'époque romaine“

 

  • Argitxu Beyrie | Iker-archeologie - Directora
16:00 - 17:30

“La explotación del hierro en época romana en Bizkaia: investigación arqueológica e interpretación histórica“

 

  • Ana Martínez Salcedo | Ginerradi S.L. - Directora
uik.eus

Laburrean

Non