Lehenengoa. Basauriko 01 Azbarren bizitegi-eremua hiri-antolamenduko plan bereziari buruzko ingurumen-txosten estrategikoa formulatzea, ondoren adierazitako eran:

1. Planaren deskribapena: helburuak eta jarduketak.

   Planaren eremua 01 Azbarren bizitegi-eremuaren barruko bizitegi-etxadia da, Basauriko hiri-antolamenduko plan orokorrak (aurrerantzean, HAPO) zehaztasunez mugatu eta antolatua. 2020ko abenduaren 29an behin betiko onartu zen (BAO, 16. zk., 2021eko urtarrilaren 26koa).

   HAPOk bizitegi-erabilera globala duen hiri-lurzoru finkatugabe gisa sailkatzen du hizpide den eremua, non bizitegi-erabilera bereizgarriko sei partzela definitzen baitira gizarte-babeseko etxebizitza-erregimenean (NJ-1, NJ-2, NJ-3, NJ-4, NJ-5 eta NJ-6), eta zuzkidura-bizitokien lurzati bat (NJ-AD). 345 etxebizitza eta 38.314 m2-ko eraikigarritasuna ezartzen ditu gehienez.

   Planaren helburua da indarrean dagoen antolamenduaren ondoriozko bolumenak berrantolatzea, hasieran aurreikusitako higiezinak orain sustatu nahi diren alokairuko babes publikoko etxebizitzen estandarretara egokitzeko. Eraikuntza-tipologia aldatzeak etxebizitza-kopurua handitzea ahalbidetzen du, lurzatien lerrokadurei eta HAPOk esleitutako eraikigarritasun osoari eutsita.

   Zehazki, NJ-3, NJ-4, NJ-5, NJ-6 eta NJ-AD eraikinen altuera murrizten da, eta oinplanoko okupazio berri bat baimentzen da. Sestra gaineko erabilera publikoko zortasunari eusteko, arkupeak antolatuko dira, baldin eta eraikuntza-proiektuek goiko solairuetako okupazioa agortzen badute. Planak etxebizitza kopurua % 20 handitzea ahalbidetzen du, eta gehienez 416 etxebizitza antolatu.

   01 Azbarren eremuko zuzkidura publikoak mantenduko dira, eta urbanizazio-proiektuak diseinatuko du, azkenean, espazio publikoa.

   Jarraian, antolatutako lurzatietarako zehaztapen espezifikoak laburbiltzen dira:

   NJ-1 eta NJ-2 bizitegi-eraikinak ez dira aldatu behar, etxebizitza-kopurua handitzeko aukera berdintzeaz gain. 2S+PB+5+BC profila izango dute. Beheko solairua merkataritza-lokaletarako izango da.

   NJ-3, NJ-4, NJ-5 eta NJ-6 eraikinen gehieneko altuera murriztu egingo da, B+6ra lehenengo biena, eta B+7ra azken biena. Eraikinen kota mailakatu egingo da, lurraren morfologiara egokitzeko. Metro Bilbaoren trenbidea eremuaren azpitik doanez, eraikin horien sestra azpiko solairua bakarrera murriztuko da, eta, beraz, aparkaleku kopurua etxebizitza bakoitzeko 0,9 aparkaleku izatera murriztuko da.

   AD eraikuntzaren profila B+6 izango da, baina altuera bat gehiago izan dezake. Eraikuntzaren bolumena aldatuko da, NJ-5ekin duen tartea handitzeko. Lehen justifikatu den bezala, solairu bakarra antolatu da sestra azpian.

   Alternatibei dagokienez, 0 alternatibaz edo ez esku-hartzeaz gain, garapen-alternatiba bakarra aztertzen da (1. alternatiba), bizitegi-lurzatien konfigurazioari, kokapenari, posizionamenduari eta eraikigarritasunari eusten diena, indarrean dagoen antolamendu xehatuaren arabera. Horren aurrean, eraikuntza-bolumena soilik birkonfiguratuko da, eta etxebizitza gehiago egitea ahalbidetuko da. 1. alternatiba hartzea justifikatzen da, indarrean dagoen HAPOn zehaztutako zehaztapenak mantentzen dituen heinean. Gainera, etxebizitza kopurua handitzea ahalbidetzen du, eta eraikuntza- eta mantentze-kostuak murriztu.

   Plana garatzeko, eremua urbanizatzeko jarduketa-programaren arabera jardungo da. 2019ko apirilean onartu zen behin betiko programa (2019ko apirilaren 24ko BAO, 77. zk.), eta haren edukiak ez du plana aldatzen. Era berean, dagozkion urbanizazio-proiektuak idatziko dira.

2. Proposatutako Planaren ezaugarriak aztertu ondoren, eta abenduaren 9ko 10/2021 Legearen 75.3 artikuluarekin bat etorriz, lege horren II.C eranskinean ezarritako irizpideak aztertu dira; hain zuzen ere, Plana ingurumen-ebaluazio estrategiko arruntaren mendean jarri behar den ala ez zehazteko.

   1. Planaren ezaugarriak, bereziki honako hauek kontuan hartuta:

      1. Planak zenbateraino ezartzen duen proiektuetarako esparrua: aurkeztutako dokumentazioaren arabera, Planak ez dauka baldintzatzailerik, besteak beste, kokapen, ezaugarri, neurri edo funtzionamenduari dagokionez, proiektuen ingurumen-inpaktuaren ebaluazioari buruzko legeetan zerrendatutako kategoriaren batekoak diren proiektuak etorkizunean baimentzeko.

      2. Planak zenbateraino eragiten duen beste plan edo programa batzuetan, baita hierarkizatuta daudenetan ere: Planaren eremua 19.723,75 m2-ko bizitegi-etxadi bati dagokio, hiri-lurzoru finkatugabe gisa kalifikatuta dago, eta Basauriko HAPOk xeheki antolatua. Planak eraikuntza-bolumena aldatzen du, etxebizitza gehiago egiteko aukera emanez, HAPOk zehaztutako gainerako parametroak mantenduz, hasieran aurreikusitako higiezinak alokairuko babes publikoko etxebizitzen estandarretara egokitzeko, eta horrek eraikuntza- eta mantentze-kostuak ere murriztuko lituzke. Planak, bere ezaugarriak kontuan hartuta, ez du beste plan edo programa batzuetan ingurumen-eragin nabarmenik izango. Ez da aurkitu bateraezintasunik hierarkikoki nagusia den plangintzarekiko.

      3. Planaren egokitasuna ingurumen-alderdiak integratzeari dagokionez; bereziki, garapen jasangarria sustatzeko: Plana egokitzat jo da garapen jasangarria sustatzen duten ingurumen-alderdiak integratzeko. Aldez aurretik hiri-lurzoru gisa kalifikatuta dagoen lurzoru artifizializatua okupatzea dakar, eta garapen berriek energia-aurrezpena eta -efizientzia sustatzeko neurriak gehi ditzakete.

      4. Planari loturiko ingurumen-arazo adierazgarriak: ez da hauteman plana gauzatzearen ondoriozko ingurumen-arazo adierazgarririk, indarreko plangintzan jada bazeudenez gain, betiere, besteak beste, segurtasunari eta osasunari, ingurumenari, hondakinen kudeaketari, kultura-ondareari, eta, batik bat, kutsadura akustikoari dagokienez indarrean dagoen araudia betez gauzatzen badira ukitutako eremuarekin lotutako esku-hartzeak eta jarduerak. Lehen esan bezala, etxebizitza berrien eremuan eragin akustikoa murrizteko neurri egokiak ezarri beharko dira.

      5. Era berean, Plana egokitzat jotzen da Europar Batasuneko edo Espainiako ingurumen-arloko legedia txertatzeko.

   2. Ondorioen eta eragina jasan dezakeen eremuaren ezaugarriak:

      Planaren eremua 01 Azbarren bizitegi-eremuaren barruko bizitegi-etxadi bati dagokio, eta 19.723,75 m2-ko azalera du. Basauri iparraldean dago; ETSk kudeatutako trenbide-lineekin muga egiten du iparraldean eta ekialdean, Uribarri hiri-bidearekin hegoaldean eta Matxitxako bidearekin mendebaldean.

      Eremua artifizializazio-maila handiko hiri-ingurune batekin bat dator. Ekialdeko erdian, gaur egun, antolamenduz kanpoko erregimeneko bizitegi-eraikin bat dago, lehen hainbat eraikinek okupatutako lursail eraldatuekin batera. Bestalde, mendebaldeko erdian kamioientzako aparkaleku bat dago, baina horren inguruan, Matxitxako kalearen eta trenbideen ondoan, landaredi-masa bat dago.

      Azterketa-eremua Kantauri Ekialdeko Demarkazio Hidrografikoari dagokion Ibaizabalgo Unitate Hidrologikoan dago. Eremuan ez da ur-ibilgu iraunkorrik identifikatu. Ibaizabal ibaia, Nerbioi II ur-masa gisa identifikatua, eremutik 250 metrora baino gehiagora dago iparraldera.

      Eremua hegoaldeko antiklinorioko lurpeko ur-masan dago, eta zati batean bat dator Balmaseda-Elorrio Kuaternarioko lurpeko ur-masen sektorearekin. Ez dago interes hidrogeologikoko gunerik, eta ez da identifikatu Kantauri Ekialdeko Demarkazio Hidrografikoaren Plan Hidrologikoaren Eremu Babestuen Erregistroan sartutako elementurik.

      Eremua Basauriko ikuspen-arroan dago kokatuta, oso paisaia-balio txikia du, eta oso arrunta da.

      Eremuko landaredi nagusia erruderala eta nitrofiloa da, belarkara eta zuhaixka itxurakoa, lurzoruen alterazio-maila handia dela eta. Ildo horretan, flora aloktono inbaditzailearen ale ugari ere identifikatu dira, hala nola Cortaderia selloana, Buddleja davidii eta Fallopia japonica. Gainera, ipar-mendebaldeko muturrean espezie autoktonoen hostozabalen masa txiki bat dago.

      Ez dago interes geologikoko tokirik, ez eta naturagune babesturik, Batasunaren intereseko habitatik, espezie mehatxaturik, natura-intereseko beste espaziorik edo EAEko korridore ekologikoen sareko elementurik. Hezegunerik ere ez dago.

      Bestalde, eremuan ez da kultura-ondasun izendatutako kultura-ondarearen elementurik identifikatu, ez eta bestelako babes-erregimenik ere.

      Ingurumen-arriskuei dagokienez, eremuak ez du uholde-arriskurik, eta akuiferoak kutsatzeko arriskua txikia da. Nabarmentzekoa da eremuan lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruen inbentarioan jasotako lurzati bat dagoela, mota industrialekoa; 48015-00012 lurzatia, zehazki.

      Egoera akustikoari dagokionez, gaur egun zarata-iturri nagusia iparraldera doazen lineen trenbide-trafikoa da, baita eremua mugatzen duten bideen ibilgailuen trafikoa ere. Basauriko Zarataren Maparen arabera (2019an egin zen), hizpide den eremua bizitegi-eremu akustiko batean sartzen da (A motakoa), eta eremua ETSren zortasun akustikoko eremuan sartzen da. Aurkeztutako azterlan akustikoaren emaitzen arabera, gaur egungo egoeran gainditu egiten dira A motako eremu akustikoetarako ezarritako kalitate akustikoko helburuak, Euskal Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzko urriaren 16ko 213/2012 Dekretuari jarraikiz, eta etorkizun hurbilean gainditzen jarraitzea aurreikusten da.

      Aurrekoakontuan hartuta, Plana garatzearen ondoriozko jarduketen inpaktuak urbanizatzeko eta eraikitzeko obrak egiteari lotuta egongo dira. Jarduketa horien ondorioak hainbat izango dira: lurzorua okupatzea; hondakinak, lur-mugimenduak eta soberakinak sortzea; makinen joan-etorriak, kalteak lurzoruetan istripuzko isurketengatik, emisio atmosferikoek eta akustikoek herritarrengan eragindako eragozpenak, dagoen landaredia kaltetzea, eta abar.

      Lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak dituzten edo izan dituzten lurzoruen inbentarioan sartutako lursailean (48015-00012 kodea) egindako esku hartzeari jarraipen berezia egin beharko zaio, kutsatuta egon daitezkeen lurzoruak behar bezala kudea daitezen.

      Etorkizuneko egoeraren azterketa akustikoaren emaitzen arabera, gainditu egiten dira etorkizuneko garapenetarako ezarritako kalitate akustikoko helburuak eta A motako eremu akustikoak (bizitegi-erabilera), bai kanpoan, bai fatxadan. Eremua trenbide batetik 75 metrora baino gutxiagora dagoenez, azterlanak eremuko bibrazio-mailen ebaluazioa jasotzen du. Eskuratutako emaitzek bibrazioen muga-balioen gainetik dauden mailak adierazten dituzte.

      Neurri zuzentzaile gisa, azterketa akustikoak aintzat hartzen du eremuaren iparraldeko mugan, trenbideen aurrean, pantaila akustiko bat jartzea. Maila akustikoen murrizketa oso txikia dela adierazten du, eta ez dela neurri bideragarri bat, ez teknikoki, ez ekonomikoki. Horrenbestez, ondorioztatzen du eremua Babes Akustiko Bereziko Eremu batean sartu beharko dela, eta fatxadako isolamendua izango dela eraikinen barneko ingurunerako KAHak betetzea ahalbidetuko duen neurria. Azkenik, etxebizitzen barruko espazioari aplika dakizkiokeen bibrazio-mailak betetzeko behar diren egiturazko neurriak zehaztuko direla adierazi du.

      Eremuaren ezaugarriak eta proposatutako jarduketak aintzat hartuta, egungo antolamendu onartuarekin dauden eraginak kontuan hartuta, eta indarrean dagoen legeria betetzen bada, gehienbat natura- eta kultura-ondareari, paisaiari, zaratari, hondakinei eta isurketei buruzkoa, ondorioztatu da kalteak orain daudenen antzekoak izango direla.

      Hori dela eta, ingurumen-dokumentu estrategikoak planteatzen dituen neurri zuzentzaileak eta jasangarritasun-neurriak aplikatuz gero, eta aurrerago zehazten diren prebentzio-, babes- eta zuzenketa-neurriak ere aplikatuta, ez da espero jarduketek ingurumenean inpaktu nabarmena izango dutenik, Euskadiko Ingurumen Administrazioaren abenduaren 9ko 10/2021 Legean aurreikusitakoari jarraikiz.

   3. Ebazpen honetan, honako neurri babesle eta zuzentzaile hauek ezartzen dira, Planak ingurumenean ondorio kaltegarri nabarmenik izan ez dezan eta Basauriko 01 Azbarren bizitegi-eremua hiri-antolamenduko plan bereziari ingurumen-ebaluazio estrategiko arrunta egin beharrik egon ez dadin, betiere, ezarritako neurri babesleak eta zuzentzaileak esandako Planean txertatzen badira.

      Neurri babesle eta zuzentzaileak indarrean dagoen araudiaren arabera ezarriko dira, ebazpen honetan zehaztutakoaren arabera eta, aurrekoaren aurkakoa ez den guztian, ingurumen-dokumentu estrategikoan eta Planean bertan adierazitakoaren arabera. Besteak beste, honako neurri babesle eta zuzentzaile hauek bete beharko dira Planetik eratorritako obrak egikaritzeko:

      Hautemandako arriskuekin lotutako neurriak:

      Kutsatuta egon daitezkeen kokaguneak: Lurzorua Kutsatzea Saihestu eta Kutsatutakoa Garbitzeko ekainaren 25eko 4/2015 Legean xedatutakoa bete beharko da, lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak dituzten edo izan dituzten lurzoruen inbentarioan jasota dagoen lurzatian egin nahi diren jarduketetan. Hortaz, ekainaren 25eko 4/2015 Legearen 23. artikuluan xedatutakoarekin bat, arau horretan adierazitako egoeraren bat gertatzen bada, lurzoruaren kalitate-adierazpena izapidetu beharko da, aipatutako 4/2015 Legeak araututako prozeduraren arabera.

      Kokagunean materialak hondeatu behar izanez gero, hondeaketa-plan bat idatzi beharko da, ingurumen-organoak onartu beharrekoa. Plan horrek hondeatu beharreko materialak kudeatzeko bide egokia zehaztu beharko du, eta, kanpokoa bada, ezaugarritzearen bidez egin beharko du hori, aintzat hartuz 49/2009 Dekretua, otsailaren 24koa, Hondakinak hondakindegietan biltegiratuta eta betelanak eginda ezabatzea arautzen duena.

      Ustiaketako zarata: Planean aurreikusitako etorkizuneko hirigintza-garapenak eremu akustiko horretan aplikatzekoak diren kalitate akustikoko helburuak bete beharko ditu, Euskal Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzko Dekretuaren (urriaren 16ko 213/2012 Dekretua) 31.2 artikuluan xedatutakoaren arabera. Halaber, 213/2012 Dekretuaren 43. artikuluan ezarritakoaren arabera, ezingo da etxebizitzak eta ospitale, hezkuntza edo kultura erabilerako eraikinak eraikitzeko baimenik eman, baldin eta, baimena emateko unean, kanpoan ez badira betetzen kalitate akustikoko helburu horiek, non eta ez dagoen Euskal Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzko urriaren 16ko 213/2012 Dekretuaren 43. artikuluan salbuetsitako kasuren batean.

      Nolanahi ere, eraikinaren barnealdean kalitate akustikoaren helburuak betetzera bideratutako neurriak hartu beharko dira, eraikinaren erabileren eta motaren arabera. Fatxadaren isolamendu horiek behar bezala justifikatuta egon beharko dira eraikuntza-proiektuan.

      Aldaketaren xede den lurzatia ETSren trenbidearen zortasun akustikoko eremuan dagoenez, azaroaren 16ko 213/2012 Dekretuaren 30.3 artikuluarekin bat etorriz, Zortasun akustikoko eremuan hiri-garapen bat egiten baldin bada, artikulu honetako 2. apartatuan aipatutako ikerketa akustikoari buruzko agiriak bidali beharko dizkio toki administrazioak hiri-garapenaren titular den pertsonari edo erakundeari, betiere, dagokion hirigintza-tresna hasiera batez onartu aurretik. Aipatutako agiri horiek jaso ondoren, dekretu honetan aurreikusitako hots-kutsaduraren erregulazioari buruzko nahitaezko txostena egingo du hiri-garapenaren titularrak.