Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeak (ELGA) txosten batean aztertu ditu Europar Batasunean eta ELGAko herrialdeetan egoera ahulenean dauden biztanle-taldeei eragiten dieten osasun-arloko desberdintasun ugariak.
Dokumentua bost kapitulu-multzo handiren inguruan egituratzen da.
- Osasunari loturiko desberdintasunak: esparru kontzeptuala eta funtsezko alderdiak
Lehen kapitulu honetan kapitulu honetan, ELGAko 33 herrialdetako osasun-mailako desberdintasunen azterketa aurkezten da. Emaitzen arabera, egoera ekonomiko ahulean dauden pertsonek, normalean, osasun okerragoa izaten dute, arrisku-faktoreekiko esposizio handiagoa izaten dute eta osasun-zerbitzuak eskuratzeko oztopo gehiago izaten dituzte.
Kapitulu honek azken atal bat du, eta bertan alternatibak planteatzen dira osasun-zerbitzuak eskuratzean eta gizarte inklusiboagoak lortzean dauden gizarte-desberdintasunei heltzeko: besteak beste, osasun publikoko eta osasuneko alfabetizazioko esku-hartzeak; lehen mailako arretaren eraldaketa, biztanle-talde guztietara iritsiko diren prebentzio-politikak sustatzeko, maila sozioekonomiko baxukoak eta/edo eremu behartsuenetan bizi direnak barne; zerbitzuak emateko eredu berriak eta bermatuta egongo diren itxarote-denborak sartzea, hauek ahalbideratuko dute ondorengo arloetan gertatzen diren desberdintasunak murriztea: arreta medikoa, osasun-zerbitzuak; etxebizitzen baldintzak hobetzeko politikak, errenta-programak eta diru-sarrerak.
- Osasunean gizarte-desberdintasunak eta baldintzaileak
Kapitulu honetan, osasunaren eta hezkuntzaren edo enpleguaren arteko harremana aztertzen da. Azterlan honek Europako hainbat herrialde eta ELGAkoetan zenbait arrisku-faktoreren eraginpean( tabakismoa, gehiegizko pisua edo alkoholaren gehiegizko kontsumoa) daudenen egoera aztertzen du, bakoitzari dagokion giza-taldearen arabera- Horrela baieztatzen da arrisku-faktoreekiko esposizioaren prebalentziak gora egiten duela pertsonen hezkuntza-maila jaitsi ahala.
- Desberdintasunak osasun-zerbitzuen eskuragarritasun eta erabileran
Txostenak, halaber, osasun-sistemek antzeko premiak dituzten pertsonei ematen dieten erantzunean duten ekitatean sakontzen du, ospitaleratze-maila edozein dela ere, honako alderdi hauek aztertuz:. kontsulta medikoak, ospitaleko onarpenak eta prebentzio-programetan parte hartzea, hala nola minbiziaren baheketa.
Txostenak egiaztatzen duenez, sendatze-zerbitzuetara eta, bereziki, prebentzio-zerbitzuetara sarbidea handiagoa duten biztanleak direla; diru-sarrera altuenak dituzten biztanle-taldeetakoak. Azpimarratzen da herrialde batzuek beste batzuek baino arrakasta handiagoa dutela osasun-zerbitzu sendagarri eta prebentiboen erabileran eta sarbidean banaketa bidezkoago bat bermatzeko orduan.
- Osasunaren zainketari dagokionez, ase gabeko beharretan dauden
Kapitulu honek arreta medikoa eskuratzeko oztopoetan sakontzen du (distantzia, itxarote-denborak, arretaren eskuragarritasuna, etab.). eta horiek pairatzen dituzten pertsonen asegabetasuna. Gainera, ase gabeko beharren eta biztanle-taldeen arteko erlazioa ebaluatzen da, diru-sarreren arabera.
Oro har, behar asegabeak herrialdeka aztertuz gero, ondorioztatzen da biztanle pobreenen% 26k ez duela mediku-arretarik, hortzetako arretarik edo osasun mentaleko arretarik jasotzen, ez eta finantza-arrazoiengatik agindutako sendagairik ere. Portugal, Letonia, Espainia eta Estonia dira desberdintasun maila handienak erakusten dituzten herrialdeak; desberdintasunak, berriz, txikiagoak dira Austrian, Irlandan, Eslovenian eta AEBetan.
- Eskuragarritasuna eta finantza-babesa: Europaren pertzepzioak
Azken kapituluan, ELGAk Europar Batasuneko herrialdeetako arreta medikoko zerbitzuen eskuragarritasuna aztertzen du, eta nola etxe pobreenek finantza-zailtasun handiagoak izaten dituzten arreta hori eskuratzeko orduan.
Txosten horren arabera, ospitaleko eta anbulatorioko arreta medikoa nahiko ondo estalita dago ELGAko eta EBko herrialdeetan. Hori ez da hortzetako arretaren estalduraren eta farmazia-produktuen eskuragarritasunaren kasua: diru-sarrera txikidun pertsonek estaldura txikia duten herrialdeetan hortzetako arretari uko egiteko ohitura dute; farmazia-produktuei dagokienez, horiek dira pertsonentzako gastu arrunt handiaren erantzuleak. Azken batean, finantzatutako osasun-estalduraren diseinuak pazienteek gastu arrunt gisa har dezaketen gastu-mailari eragiten dio, eta osasun-zerbitzuak eskuratzean eta erabiltzean dauden desberdintasun sozialak areagotu edo murriztu ditzake.
Gai honi buruz argibide gehiagorik behar izanez gero, ELGAko txostena kontsultatu: Osasun-arloan desberdintasunak? Osasunean gizarte-desberdintasunak eta osasun sistemak 
(Health for Everyone? Social Inequalities in Health and Health Systems, ELGA: 2019).
