Idoia Mendia Lehendakariorde eta Eusko Jaurlaritzako Lan eta Enplegu sailburuak joan den martxoko enpleguaren errekorra nabarmendu du astearte honetan, lan-erreforma indarrean sartu zenetik lehen urte osoa bete denean, eta mehatxuak izan diren arren, beliko eta inflazionistez gain, finantzarioak ere gehitu zaizkielako, eta horiek beti gehitzen diote mesfidantza ekonomiari.
Euskadik izango duen lehen Enplegu Legearen proiektua onartu duen Gobernu Kontseiluaren ondoren, Mendiak gogorarazi du Lege honek erantzuten diola berak zuzentzen duen Sailean “ez garela konformatzen enplegua babesteko eta hazteko bide bat eraikitzen jakin izanarekin”.
Ildo horretan, astearte honetan ezagututako zifren azterketa bat egin nahi izan du, “legegintzaldian inoiz utzi ez dugun errealismo ariketa batetik abiatuta, ez langabeziaren datuak hobeak izan direnean, ezta okerragoak izan direnean ere”. Horregatik, aparteko datuak dituen hilabete batean, Lehendakariordeak oraindik lan bila ari diren 109.192 pertsonak gogoraraziz hasi du bere hitzaldia.
Idoia Mendiak azaldu duenez, martxoa oso hilabete irregularra da Euskadiko enpleguari dagokionez, eta gogorarazi du erregistratutako langabezia-kopururik handiena duela hamar urte izan zela, 2013ko martxoan, 179.341 langaberekin, eta hilabete honetan 109.192 izan direla. Hau da, otsailarekin alderatuta, 3.104 langabetu gutxiago daude (jaitsiera garrantzitsuenetako bat martxoan, serie estatistikoetan), eta orain dela hamarkada bat baino 70.000 langabe gutxiago.
Hala ere, gaineratu duenez, “Gizarte Segurantzako afiliazioak beti izan du portaera ona aldi honetan, salbuespenezko kasuetan izan ezik. Baina oraingo honetan, egoera historiko baten aurrean gaude, ez bakarrik hazkunde hori inoiz baino handiagoa delako martxoan, baizik eta berriro ere Euskadi lanean ari diren eta eskubideak dituzten pertsonen maximo historikoetan kokatzen duelako, eta langabeziaren jaitsiera eta afiliazioaren igoera bat datozelako”.
“Eta bat etortze horrek, finantza-krisiaren aurretik soilik gertatzen ziren langabezia-jaitsiera mailetara garamatza, eta Euskadiren historian lan egiten duten eta eskubideak dituzten pertsonen kopurua handiagora”, azaldu du, eta gaineratu du hori gertatzen dela lan-erreforma indarrean jarri zenetik urte oso bat betetzen denean ere.
Lan-erreformaren balantzea
“Denbora horretan, kontratu mugagabeen kopurua zortzi puntu hazi da, duela urtebete baino 67.200 pertsona gehiago daude kontratu mugagabeekin, eta horietatik 52.600 baino gehiagok aldi baterako kontratuak zituzten lehen, zabor-kontratu gisa ezagutzen genuena, lan-harreman egonkor bihurtu direnak”, zehaztu du. Gainera, zehaztu duenez, “horrek esan nahi du kontratu mugagabeen ehunekoa 7,3 puntu hazi dela aurten, lanaldi osoan lan egiten dutenen tasa 3,6 puntu igo dela, eta aldizkako finkoena 1,5 puntu igo dela eta afiliazio osoaren % 3,5 direla. Eta horri beste datu esanguratsu bat gehitu behar zaio: iraupen luzeko langabeen artean beheranzko joera bat finkatu da, zalantzarik gabe gure zoritxar handienetako bat izan dena”, azken kolektibo horretan izandako % 8,5eko jaitsierari dagokionez.
Baina Mendiak nabarmendu duenez, Gizarte Segurantzako afiliazio-datuek erakusten dute “duela urtebete adostutako eta onartutako lan-erreforma dela enpleguan, kalitatean, egonkortasunean eta aukera-berdintasunean berehalako eragin positiboak dituen lehena”.
Mendia Lehendakariordeak gogorarazi duenez, “Putinek Ukraina inbaditu zuenetik izan ditugun mehatxuei interes-tasen eta finantza-turbulentzien etengabeko igoera gehitu zaienean gertatu da hori, mesfidantzak sortzen baitituzte beti”. Hala eta guztiz ere, uste du “gure enpresek proiektuekin jarraitzen dutela, kontratatzen jarraitzen dutela, modu egonkorragoan, hiru lurraldeetan, eskualde guztietan, adin-tarte guztietan eta gizonen eta emakumeen artean, eta sektore guztietan. Eta tresna berriekin egiten dute, hala nola lan-erreformarekin, zeinak lan-ziurtasuna ematen dien langileei eta segurtasun juridikoa enpresei”.
Mendiak, amaitzeko, ziurtatu du bere sailak hilero egiten dituen jarraipen guztietan “beti azpimarratzen dugula gaur egun berresten den funtsezko ideia bat: ekoizpen-jarduerarekin batera doazen politika publikoekiko konfiantza, gure ehun ekonomikoaren sendotasunarekiko konfiantza eta gizarte-eragileen inplikazioa jarduera hori aurrera ateratzeko. Horrek ahalbidetu digu zifra historiko horietara iristea, eta horretan aurrera egiten jarraituko dugu, are hobeak izan daitezen”.
