Euskara eta kultura, kultura eta euskara
- DataUrtarrilak 28
- Gaia Ikusizko arteak, Arte eszenikoak, Musika, Ikus-entzunezkoa, Literatura
Euskaltzaleen Topaguneak urtero antolatzen duen Topaldia jardunaldia hartu zuen atzo Bilborock-ek. Aurtengo edizioak kultura izan zuen eztabaidagai, eta euskaltzaleek arlo horretan jokatzen duten –eta/edo jokatu beharko luketen– rolaren inguruan hausnartu zuten.
Elkarteko lehendakaria den Kike Amonarrizek topaketaren sarrera egin zuen, euskara eta kulturarekiko elkarrekiko menpekotasunean arreta jarriz.
Azpimarratu zuenez, ukaezina da azken urteotan gure kulturaren loraldia bizitzen ari garela, baina, era berean, kultura hori baldintzatzen duten muga oso zailak daude; beraz, beharrezkoa da kontziente izatea eta lanean jarraitzea gure neurrira egindako kultura eraikitzeko, sare egokiak trenkatzeko, duintzeko, plaza berriak eta audientzia berriak bilatzeko… Ekosistema propio hori berezko estrategia eta artikulazioen bidez finkatzeko beharra aipatu zuen, eta administrazioen konplizitatea eskatu zuen, zeregin aktiboagoa eskatuz.
Elgoibar, ibilbide-orri bat
Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailaren eta Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara Sailaren ordezkariek parte hartu ondoren, Imanol Larrañaga Elgoibarko Izarrako kideak eta Gorka Arrese Susako editore ohi eta egun Dijitaldadea proiektuan aritzen denak hartu zuten hitza.
Biek aurkeztu zuten 2020tik 2021era bitartean udalerriko hizkuntzaren eta kulturaren egoera ezagutzeko egin zuten diagnostikoa, herritarrak inplikatzeko eta kultura-jarduera dinamizatzeko helburuarekin. Ikerketa egiteko, ia 40 elkarrizketa egin zitzaizkien agenteei zein pertsonei, eta 1900 erantzun baino gehiagoko feedback bat jaso zuten.
Hizlariek diagnostikoaren ondorio nagusiak eta ondorengo proposamenak partekatu zituzten, eta lanarekin jarraitzeko asmoa agertu zuten, hurrengo urratsa ekintza-programa kolektibo baten diseinua izango dela aipatuz.

[Andrea Arrizabalaga eta Ana Revuelta, Artaziak kooperatibako kideak].
Artean heztea
Hurrengo txanda Ana Revuelta eta Andrea Arrizabalaga kultur bitartekaritzan lan egiten duen Artaziak kooperatibako bazkide sortzaileek egin zuten.
Hizlariek espazioen/programazioaren, artisten eta publikoen arteko elkarrizketan egindako praktikaren alderdi desberdinak argitu zituzten. Hala, beren eginkizunaren zati handi bat hiru erpin horien arteko harremanak lantzean datzala adierazi zuten, alderdi bakoitzaren posizionamendua aldatzeko eta, horrela, planteamendu berriak sortuko dituzten tentsioak azaleratzeko.
Revueltak eta Arrizabalagak beren ibilbide profesionaleko esperientziak partekatu zituzten publikoarekin, aipatutako sistemaren hiru ertzek (espazioa, entzuleria eta sorkuntza) protagonismoa hartu zutelarik.
Bazterraren aukerak
Atsedenaldi txiki baten ondoren, Ion Celestinok eta Iñaki Sagardoik Iruñean kokatutako bi proiektutan izandako esperientziaren berri eman zuten: Iruinkoko euskal inauterietan eta ateak zabaldu berri dituen Laba espazioan.
Kontakizun pertsonala eginez, gonbidatuek euskal hizkuntzak eta kulturak espazio propioa eman dietela azpimarratu zuten, eta Iruinkoko eta Laba ibilbide horren gauzatze naturala direla. Biak bat etorri ziren esatean euskara Iruñean hizkuntza hegemonikoa ez izatea –guztiz kontrakoa, alegia– bere burua aldarrikatzeko eta bere osotasunean agertzeko pizgarririk onena dela.

[Ion Celestino eta Iñaki Sagardoi, atzoko aurkezpenean].
Ondoren, Burutu komunikazio agentziako kide Josu Bergarak hartu zuen hitza, eta euskal kulturaren hedapen estrategikoaren garrantzia azpimarratu zuen, praktika hori errazteko hamar bat proposamenekin.
Azken hizlaria Johana Olabarria izan zen, Topaguneko kultura arloko arduraduna. Mugimendu euskaltzaleak kulturari eta bere ekosistemari eskain diezaiokeen esperientziari buruzko hausnarketa egin zuen.
Olabarriak ia bost orduko jardunaldiari amaiera eman zion, euskal hizkuntzaren eta kulturaren ibilbideari eta etorkizuneko erronkei begiratu zuena.


