Gobernu Kontseiluak Zehapen Ahalari buruzko lege-proiektua onartu du (Gobernu Bilera 2021-11-23)
2021-11-23
- Arauak prozesuak sinplifikatzen ditu eta herritarren bermeak indartzen ditu arau-hauste administratiboen aurrean zehatzeko prozesuetan
- Sistema errestauratiboen printzipioetan eta balioetan oinarrituta dago, zigortzeko eta zehatzeko erregimenen aurrean
Gobernu Kontseiluak gaur onartu du Euskadiko administrazio publikoen zehatzeko gaitasuna arautzen duen Zehapen Ahalmenaren lege proiektua. Arau berriak prozesuak sinplifikatzen ditu eta herritarren bermeak indartzen ditu izan ditzaketen zehapen-prozesuetan. Etorkizuneko legeak segurtasun juridikoaren beharrari erantzuten dio, gaiaren inguruko araudiaren sakabanatze eta gabezia handiaren ondorioz.
Egungo Zehatzeko Ahalari buruzko 1998ko Legea errealitate berrira eta prozeduran izan diren aldaketa nabarmenetara egokitzeko egin beharreko aldaketak egiteko helburua du testuak. Ondorioz, lege proiektua onartuz gero, zehapen prozedura bakarra eta sinplifikatua sortuko da administrazio guztientzat. Horrek operadore juridikoen lana erraztuko du, bai zehatzeko ahala erabili behar duena, bai bidezko defentsa eskubidea gauzatu behar duena; izan ere, etorkizuneko legearekin ez dute sektoreko legeetara jo beharko.
Zehatzeko ahala da herri-administrazioei legezko aginduen ez-betetzea zuzentzeko aukera ematen dien prerrogatiba, arau-hausleei zehapenak ezarriz, legez arau-hauste gisa tipifikatutako jokabideen aurrean erantzun gisa.
Lege-proiektuak bermatzaileagoa izan nahi du, eta Eusko Jaurlaritzak, Foru Aldundiek eta euskal udalek ireki ditzaketen zehapen prozesuak sinplifikatzen ditu. Sistema errestauratiboen printzipioetan eta balioetan oinarrituta dago, zigortzeko eta zigortzeko erregimenen aurrean.
Arauak zehapenaren alderdi guztiak arautzen ditu, hala nola erantzuleak zehaztea, erantzukizunetik salbuesteko arrazoiak, erantzukizuna aldatzeko inguruabarrak edo zehapenak eta konfiskazioak zehaztea. Era berean, kalte-ordainak, zatikatzea, etetea, murriztea, ordeztea, luzatzea edo preskribatzea, kautelazko neurriak, erantzukizunen azkentzea edo zehapenaren kommutazioa arautzen ditu.
Legeak Administrazio Zuzenbidean txertatzen du zehapen-prozesua, eta zehapena hezitzailea edo erreformatzailea izatearen aldeko apustua egiten du, zehapen eta zigor hutsen aurrean. Hala, adingabeak edo desgaitasunen bat duen pertsonak arau-hauste administratiboa egiten duenean, administrazio publikoek kontuan hartu beharko dute babestu beharreko interes gorena, eta, adibidez, zehapen aukerak proposatu beharko dituzte, hala nola arau-hausleen eta haien biktimen arteko adiskidetze edo erreparazio ekintzak.
Etorkizuneko legeak 45 artikulu, xedapen iragankor bat, xedapen indargabetzaile bat eta bi azken xedapen ditu. Proiektuak administrazioko arau-hauste guztien prozedura arautzen du, berariaz kanpoan utzitakoena izan ezik.
Arau-hauste administratibotzat hartzen dira legean ezarritakoa delitutzat jo gabe urratzen duten jokabideak; beraz, aldea ezartzen da administrazio erantzukizunaren eta erantzukizun penalaren artean.
