Ekonomiari buruzko euskal aldizkariak datorren hamarkadarako trantsizio energetikoak Euskadin dituen erronkei heldu die bere azken alean

2021-07-02

Lau hamarkada, mila autore baino gehiago, eta ehun ediziora iristea, dibulgazio-plataforma gisa, euskal ekonomiarekin lotutako lehen mailako ikerketetara. Ikuspegi horrekin, Ekonomia eta Ogasun Sailak Ekonomiaz-Revista Vasca de Economía aldizkariaren 99. zenbakia aurkeztu du gaur Lakuan. Oraingo honetan, Euskadiko trantsizio energetikoak datorren hamarkadarako dituen erronkei erreparatuko zaie.

Bertan izan dira Javier Zarraonandia Zuloaga (Industria) eta Jordi Campàs Velasco (Ekonomia eta Europako Funtsak) sailburuordeak, Iñaki Barredo Ardanza Ekonomia eta Plangintza zuzendaria eta Jorge Fernández Gómez eta Macarena Larrea Basterra orkestrako ikertzaileak.

Iñaki Barredo Ardanza Ekonomia eta Plangintza zuzendari eta Ekonomiaz aldizkariko zuzendariak ireki du jardunaldi hau, eta azken lau hamarkadetan Ekonomiaz "ametsa" posible egin duten pertsona ugarien lana eskertu du: "Ideia izan zuten eta martxan jarri zuten bisionarioak eta aldizkaria beren lanekin aberastu duten mila autore luze horiek", nabarmendu du.

Monografiko horren leloa ardatz hartuta, Barredok esan du gizateria klima-aldaketaren erronkari aurre egiten ari zaiola, eta, horren ondorioak arintzeko, "Karbonoan neutroa" den eredu energetiko berri bat eraiki behar dela, erregai fosiletatik bereiziko dena eta berotegi-efektuko gasen zero emisio garbi mantentzeko gai izango dena.

"Euskal energia-politikaren gidalerroei" buruzko hitzaldian, Zarraonandiak azpimarratu du "trantsizio energetikoa, zalantzarik gabe, erronka handia dela Euskadiko industriarentzat, baina baita aukera handia ere, galdu ezin dugun trena". Bere ustez, energiaren sektorea trantsizio honetan murgilduta dago jada, eta berezko gaitasunez gain, "Euskadik Europan punta-puntako ikerketa-espazio lehiakorrak enpresen zerbitzura jartzeko eta gure azpiegituretan entseguak eta azterketak egiteko talentua erakartzeko eskaintzen dituen aukerak ere azpimarratu behar dira", adierazi du Industria sailburuordeak.

Eusko Jaurlaritzak, Basque Green Deal delakoaren ildoekin bat etorriz, ildo horretan planteatu dituen helburuen mailako erronka. "Asmo handiko helburuak dira, baina aurre egiteko prest gaude", azpimarratu du Zarraonandiak.

Bestalde, Jordi Campàs sailburuordeak Euskadi Next Programa trantsizio energetikoaren erronkaren ikuspegitik laburbildu du, Euskadiren indarguneetan, espezializazio adimendunean, sektore batean, "Euskadirentzat aurrerapen-palanka bat izan zen, den eta izango den sektore energetikoan" inbertitzeko beharra agerian utziz.

Hala, berreskuratze-, eraldatze- eta erresilientzia-planak (PRTR) etxeetan eraginkortasun energetiko handiagoa lortzeko erabiltzen du; izan ere, Euskadin kontsumitzen den energiaren % 18 kontsumitzen dute, Espainiako Estatuak jasoko dituen 69.500 transferentzietatik 6.820 milioi euro, ia % 10.

Euskadi Next erakundeak inbertsio publikoko eta publiko pribatuko proiektuak aurkeztu ditu, trantsizio energetikoaren erronkarekin zuzenean eta esklusiboki lotuta, 5.600 milioitik gorako balioarekin, hau da, jasotako inbertsio guztien % 31. Horri beste proiektu batzuk gehitu behar zaizkio, hala nola Opengela, efizientzia energetikoan ere osagai handia duena, ehunekoa EBk eskatutako % 35etik gora igoz.

Jorge Fernández Gómez eta Macarena Larrea Basterra orkestrako ikertzaileek, Deustu Fundaziokoek, ibilbide bat egin dute nondik datorren eta trantsizio energetikoaren giltzarri den jakiteko, iragateak dakarren erronkarekin.

Lehiakortasunerako Euskal Institutuko (Orkestra) ikertzaile horiek 2030erako planteatutako helburuak azpimarratu dituzte, hau da: energia-sistema eraldatzea, ekonomia deskarbonizatzea arrazoizko kostu batean, Euskadiren lehiakortasun-oinarriak babestea eta indartzea eta gizarte-ongizatea mantentzea eta sortzea.

Ekonomiaz aldizkariaren 99. ale horretatik 400 argitaratu dira, harpidedunen, unibertsitateko liburutegien eta ikerketa-zentroen eta erakunde publikoen artean banatuta.