The King's Fundek argitaratutako artikulu batek eskalako tresna digitalak osasun-arretan eta zainketen horniduran txertatzeari buruz hitz egiten du, COVID-19 pandemiaren eta Erresuma Batuan hartutako isolamendu- eta urruntze-neurrien ondoren laguntza-jarduerari eusteko aukera gisa.
Alderdi interesgarrienen artean, nabarmentzekoa da COVID-19ren lehen olatuan teknologia digitalak azkar erabiltzen direla, eta horrek kontraste egiten du teknologia horiek maila funtzionalean egiten dituzten ekarpen berritzaileen bilakaera eskasarekin: ikuspegi eta prozesu fisikoak errepikatzen dituzten tresna teknologikoak dira, euskarri digitala berrikuntza-bitarteko gisa baliatu beharrean.
Pertsonen bizitzan, etxeetan eta osasun- eta zaintza-sisteman gailu teknologikoak pixkanaka sartzeak ez du lortzen, ordea, elementu horiek erabiltzeak asistentzia-prozesu hobeak lortzeko eta, azken batean, pazienteen osasunean eta zaintzan emaitzak hobetzeko potentzial handiena.
1. Telefono mugikorrak eta gailu adimendunak
Artikuluan jakinarazten denez, Erresuma Batuan bost pertsonatik ia lauk telefono adimenduna dute, baina horiek ez dira biomarkatzaile digital pertsonalizatuak sortzeko eta ustiatzeko erabiltzen, tratamendua hobetzen edo prebentzio-neurriak aktibatzen lagun dezaketenak.
Gailu adimendunak, beraz, tresna teknologiko berritzaileak dira, aztertzeko aukerak dituztenak. Erabiltzailearekin denbora luzez harreman zuzena izatea eta portaerei eta biometriari buruzko datu espezifiko ugari sortzea dute ezaugarri.
Aplikazioak
Egileak azpimarratu du laguntza- eta zaintza-sistemak ez dituela berdin onartzen merkatuan dauden osasun- eta ongizate-aplikazioen eskaintza zabala eta kalitatea zehazteko zailtasuna, erabileraren egokitasunaren ebidentziak babesten dituzten datuak, etab. Egiaztatu da NHSk porrot egin duela osasunerako aplikazioen liburutegi bat eratzeko ahaleginean, biztanleriak aplikazio horiek erabiltzeko babes urria duelako. Ildo horretan, egiaztatu da ez dagoela nahikoa informaziorik terapia digitalak garatzeko esku-hartzeak ematen dituzten aplikazioen erabilerari buruz.
NHSk aplikazio bat diseinatu du irtenbide digital errazen sarbiderako sarrera-ate bakar gisa, hitzorduak erreserbatzeko, osasun-informazioaren erregistroak egiaztatzeko edo preskripzio farmakologikoak aktibatzeko/errepikatzeko. Esate baterako, plataforma digitalen bidezko arreta-hornitzaile batzuk (adibidez, eConsult, NHSko lehen mailako arretako medikuek sortutako triaje-plataforma digitala, pazienteek osasun-arretarako sarbidea izan dezaten) NHS aplikazioan integratzen dira.
Hubs eta datuak eskala handian
Artikuluak hodeiaren rola azpimarratzen du; izan ere, gailu mugikor adimendunen erabilerarekin batera, euskarri erabilgarria eman dezakete diagnostiko- eta tratamendu-prozesuak hobetzeko. Hodeia osasun-egoerari buruzko datu-bolumen handi baten erregistro-gune bihurtzen da; azken batean, funtsezko elementu bihurtzen da asistentzia-prozesuei, osasun-egoeren monitorizazioari eta zainketak emateari buruzko eskala handiko azterlanetan eta, etorkizunean, tratamendu jakin batzuen eraginkortasunaren jarraipenean.
Makina birtualak
Horri dagokionez, egileak sarri gertatzen den paradoxa nabarmentzen du; izan ere, hardware zaharkitu batek (konektibitatea bermatzen duten azpiegitura teknologikoak), ahalmen gutxikoa edo software moderno baten eskakizunetarako behar bezain eguneratua ez denak, konektibitatea zaildu edo ezinezko egiten du.
2. Diagnostiko eramangarriak edo etxean egindakoak
Telemedikuntza
Artikuluak COVID-19 pandemiak sortutako testuinguruan telemedikuntzak izandako gorakadari heltzen dio, baita aurrez aurreko harremanen ordez komunikazio birtuala ahalbidetzen duten soluzio teknologikoak hartzeari ere, aipamen birtualak profesional, bikote eta abarrekin egindako saioetara egokitzeko aukerak duen potentziala azpimarratuz.
Ospitaleko gailuen eta diagnostikoen konexioa etxean eta komunitatean
Osasun-egoera monitorizatzeko gailuak merkatzeak aukera ematen du, etxetik jarraipen-aukerak aztertzeko pazienteekin lankidetzan.
Ospitale-inguruneari dagozkion diagnostiko-tresnak etxeko ingurunean (komunitatea barne) erabiltzen hasten dira, eta osasun-sistemaren antolaketan ondorioak izaten dituzte.
Adimendun teknologiak
Adimendun teknologiek, pazienteen premiak babesteko duten zeregina, ezaguna da NHSrentzat. Aipatutakoak, gaur egun desgaitasunak edo gaixotasun kronikoak dituzten pertsonei, jarduera jakin batzuen garapenean laguntzeko teknologiak (gizarte-arretaren zati gisa) eskaintzen ditu.
3. Adimendun edo ezargarriak diren farmakoak emateko mekanismoak
Garapen teknologiko berriek erraztu egiten dute pazienteei egokiak diren farmakoak ematea eta errezetatutako medikamentuen erregimenarekiko atxikimendu terapeutikoa, dela automatizazioaren bidez (medikamentu ezargarriak emanez, hala nola farmakoak askatzen dituzten stentak, globoak eta sudur-sinuen inplanteak), dela medikamentuen erabilerari buruzko informazio hobea emanez ( adibidez telefono adimendunen oroigarriak eta kokapen-informazioa erabiliz).
4. Terapia digitalak eta inguratzaileak diren teknologiak
Terapia digitalak laguntzako esku-hartze sozialak edo sanitarioak dira, ebidentzian oinarrituta gailu baten bidez eskaintzen direnak (telefono adimenduna, tableta, errealitate birtualeko sistema edo errealitate areagotua, eramangarria, etab.). eta praktika klinikoa eta terapia formatu digitalean integratzen dituzte.
Normalean, esku-hartzeak osasun-egoera bati buruzko informazio klinikoa (askotan kronikoa izaten da, eta pazienteak portaera aldatu behar izaten du) eta tratamendu/abordatze, autozainketa eta abarretarako aholkuak eta teknikak uztartzen dira, modu automatizatu eta independentean edo gainbegiratze terapeutiko baten bidez.
Errealitate birtualeko eta errealitate areagotuko teknologiek aukera ematen dute pazientearen bizi-ingurunean terapia digitaleko formulen irisgarritasuna, ezaugarriak eta emaitzak hobetzeko (adibidez, mina kontrolatzeko), eta gaur egun, medikuntzako profesionalei ebakuntza kirurgikoak egiteko laguntza eta gida emateko aukerak aztertzen dira.
5. Sekuentziazio genomikoa
Genomaren sekuentziazioan eta genomikan egindako aurrerapenek gaixotasunak eta sendagaiek genoman dituzten ondorioak interpretatzeko aukera ematen dute, baita pertsonen profil genetikoaren araberako eragin desberdina ere. Teknologia berriek medikuntzako zein farmakogenomikako esku-hartzeak hobetzeko eta merkatzeko aukerak eskaintzen dituzte.
6. Adimen artifiziala (AI)
Kontzeptu horretan, software-soluzioek orain dela gutxira arte giza adimenaren sinonimo ziren funtzioak errepikatzen dituzten ikuspegiak biltzen dira; besteak beste, objektuen identifikazio eta sailkapen bisuala, ahotsa testu bihurtzea (edo alderantziz) eta abar. NHSren adimen artifizialeko laborategia 2019an jarri zen abian, eta NHSn osasunaren arretan eta zaintzan adimen artifizialeko tresnak garatzen eta ezartzen laguntzen du.
Machine Learning
Adimen artifizial mota bat da, eta ikasteko gaitasun autonomoa duten sistema informatikoak biltzen ditu (esplizituki programatuta egon gabe). Horrek esan nahi du datu berrien eraginpean jartzen direnean aldatzen ikasi ahal izango dutela, eta, beraz, datuak aztertzeko, patroiak identifikatzeko eta abarretarako elementu garrantzitsuak dira.
Hizkuntzaren prozesamendu naturaleko tresnak
Ahozko edo idatzizko hitza prozesatzeko, aztertzeko eta erantzuteko gai den softwarea programatzean oinarritutako garapen teknologikoak dira. Oraindik hasiberria da, baina potentzial handia du osasuna zaintzeko (informazioa automatikoki erregistratzeko, osasun-erregistro elektronikoetarako).
7. Robotika eta automatizazioa: diagnostikoak eta kirurgia lagundua
Mediku eta zaintza-laguntzan robotika-gailuak erabiltzeak hainbat onura dakartza (zehaztasuna, karga astunak bere gain hartzeko gaitasuna, X izpien bidezko erradiazioaren ondoriozko kalteetatik babestea, zereginak zehaztasunez erreproduzitzea eta aldakortasuna murriztea, gutxieneko inbaditzaileak diren prozedura kirurgikoak gauzatzea), bai diseinuei dagokienez (beso gehiago eta mugikortasun-maila handiagoa izan dezakete giza kasuan baino), bai eta kostuaren eta erabileraren ondoriozko onuraren arteko erlazioan ere.
8. Konektatutako komunitateak
Egungo teknologiak pertsonen arteko konektibitatea errazten eta sustatzen du, eta, batzuetan, nortasun partekatua sortzea, interes komuna artikulatzea eta horren inguruan mobilizatzea lortzen du. Osasunari dagokionez, osasun-arrazoiengatik/-xedeengatik konektatutako komunitateen kopurua handitu egin dela egiaztatu da, pazienteen plataformen eta osasun-sare sozialen bidez. Plataforma eta sare horiek eremu nazionala (Erresuma Batua) ere gainditzen dute, eta ikaskuntzak partekatzeko eta osasun-baldintzak kontrolatzeko laguntzak emateko elementuak dira. Gainera, komunitate horiek batzuetan garrantzitsuak dira arlo espezifikoetan ikertzen laguntzeko, batzuetan datu-emaile gisa, eta beste batzuetan, berriz, osasun-datuen transakzio-plataformak bezalako ekimenekin (kooperatiba gisa irabaziak lortzen dituzten herritarren jabetzakoak, osasunari buruzko datu pertsonalen salmenta seguruaren bidez).
Ondorioa
Artikuluak amaieran, teknologiaren eginkizuna azpimarratzen du, osasun eta zaintza-arloko profesionalen nahiz arreta eta zaintza hori jasotzen duten pertsonen zerbitzura dagoen baliabide gisa. Horregatik, teknologia ekitate-elementu gisa ulertu behar da, eta ez gizarte-desberdintasunak larriagotzeko faktore gisa.
Laguntza eta zaintza-prozesuetan erabil daitezkeen gailu teknologikoei buruzko informazioan sakondu nahi baduzu, bai eta horri buruzko garapen berrien adibideak ere, jo ezazu ondorengo artikulura: 'Iraultza digitala: osasun-arreta eta zainketak aldatuko dituzten 8 teknologia' ('The digital revolution: eight technologies that will change health and care' 
) The King’s Fund-ek , (2020) argitaratutakoa.
