Hezkuntza Sailak 2.919,2 milioi euroko aurrekontua izango du 2020an, aurrekoan baino %2,6 gehiago

2019.eko azaroak 12

Hezkuntza Sailak 2.919,2 milioi euroko aurrekontua kudeatuko du 2020an, 73,8 milioiko gehikuntza. Aurreko aurrekontuarekiko % 2,6ko igoera esan nahi du
Hezkuntza-ekitatea bultzatzeko, Hezkuntza Sailak 102,5 milioi euro bideratu ditu beka eta laguntzetara
Genero-politikek 72 milioi eurotik gorako programak hartzen dituzte
%13,75eko igoera bikaintasunezko ikerketaren eremuan, 57,5 milioi eurora iritsita

Cristina Uriarte Hezkuntza sailburuak, sailburuorde taldearekin batera, bere sailak 2020rako prestatu duen aurrekontua aurkeztu du gaur arratsaldez Eusko Legebiltzarrean.

Eusko Jaurlaritzak osatu duen Aurrekontuen Lege Proiektuak 2.919,2 milioi euroko partida aurreikusten du Hezkuntza Sailarentzat, hau da, %2,6ko igoera aurreko aurrekontuarekin alderatuta. Zenbateko horretan, %2ko soldata igoera izateko aukera jasotzen da, baita Itzarriri egin beharreko ekarpenen finkapena ere, eta hori, Hezkuntza Sailaren kasuan, 47,5 milioi eurokoa da. Igoera horren ondoren, Hezkuntza Sailak Eusko Jaurlaritza osoarekiko duen benetako pisua % 24,1etik % 24,8ra igo da.

Hezkuntzarako sarbidean berdintasuna bermatzeko, jaiotza-tasa sustatzeko eta familia eta lana bateragarri egiteko neurriak indartzeko konpromisoaren barruan, Hezkuntza Sailak 47,5 milioi euroko aurrekontua bideratuko du Haurreskolak Partzuergorako, aurreko aurrekontuarekin alderatuta 1,2 milioi gehiago. Partida horrek 18.000 eurotik beherako errentak doan izateko eta Haurreskolak Partzuergoan aldi berean matrikulatuta dagoen bigarren semearen edo alabaren matrikuletarako behar den zuzkidura jasotzen du. Era berean, 26,6 milioi euro bideratuko dira haur eskola pribatuetarako laguntzetan, hau da, %3,78ko igoera izango da.

Berdintasun-politikek, bestalde, hainbat programa barne hartzen dituzte, aurrekontuan jasotako atalen bidez. Oro har, 2020rako aurreikusitako ekintzek 72 milioi eurotik gorako inbertsioa dakarte.

Hezkuntza Sailak aurkeztutako gastu osotik, aipatzekoa da I. kapitulua, langile-gastuei buruzkoa,% 3,5 handitu dela, 1.407,3 milioi eurora iritsi arte. Hezkuntza Sailaren aurrekontu osoaren % 48,2 da. Igoera hori gertatu da, hain zuzen ere, 2018an gehiengo sindikalarekin sinatutako akordioak betetzeko urte honetan beharrezkoak diren zenbateko ekonomikoak gauzatu ondoren, irakasle funtzionarioen, hezkuntza bereziko, sukaldeko eta garbiketako langile lan-kontratudunen eta Haurreskolak Partzuergoko langileen kolektiboentzat.

Hezkuntza Sailari lotutako erakundeak (Unibasq, Musikene, UPV-EHU eta Haurreskolak Partzuergoa) eta sail honek finantzatutakoak (itunpeko ikastetxeak, kasu) kontuan hartuta, langileria-gastura bideratutako zuzkidura osoa Hezkuntza Sailaren aurrekontu osoaren % 80,4 da.

VI. kapituluan, inbertsio errealei dagokienean, Hezkuntza Sailak ia 42 milioi euroko inbertsioa aurreikusten du. Hezkuntza Azpiegituren Planean 2020 urterako bideratutako dirua da hori. Atal horretan, udalekiko lankidetzarako laguntza ere jasotzen da, Udalaguntza deialdirako jaso diren 6 milioi euroen bidez.

Aurten ere, Hezkuntza Sailaren politika nagusietako bat ekitatearen eta aukera-berdintasunaren defentsa da. Ikasketetarako bekek eta laguntzek bermatzen dute Euskadiko familia guztiek hezkuntza-prestakuntza ezin hobea jaso ahal izatea, sistemak eskaintzen dituen berme guztiekin. 2020 urterako, Sailak beketan eta laguntzetan 102,5 milioi euroko inbertsioa egitea aurreikusten du. Kopuru horretatik, 57 milioi euro jasotzen dira unibertsitatez kanpoko beketarako (garraioa, jantokia, materialak edo egoitza, besteak beste), baina kopuru hori handitu egingo da, baldintzak betetzen dituzten familia guztiek dagokien beka jaso dezaten. Hezkuntza Sailak, erabaki horrekin, azken 30 urteetan eraikitako beka-sistema zaintzeko erabakia berresten du, Espainiako Gobernuaren interes zentralizatzailea eta homogeneizatzailea nahiz berriki emandako epaiak gorabehera. Unibertsitate-beken barruan, nabarmentzekoa da ikasleen nazioarteko mugikortasunerako partida %15,6 igo dela, edo % 9 igo dela IkasIker programarako. Euskal Unibertsitate Sistemako ikasleek bikaintasuneko ikerketa-taldeetan parte hartu ahal izatea sustatzen du azken programa honek.

Hezkuntza inklusiboarekiko konpromisotik eta aniztasunarekiko arretatik abiatuta, Hezkuntza Sailak hainbat ekimen eta ekintza bultzatzen ditu. Hala, hezkuntza-premia berezietarako laguntzek eta diru-laguntzek, %9,80 egin dute gora proposamenean. Horien barruan, nabarmentzekoa da %20,86ko igoera itunpeko ikastetxeetako hezkuntza-laguntzako espezialistentzako inbertsioan. Horrela, oreka handiagoa lortu da bi sareetako ikasleen eskolatzean. Halaber, %10eko igoera planteatzen da desgaitasuna duten ikasleentzako eskola-garraiorako laguntzetan. Kohesio hori bakarrik dauden adingabeen integrazioaren bidez ere lortu nahi da. Hauek sskolatzeari lotutako lanak % 2,27 egin du gora.

Bestalde, hezkuntza bereziko beste premia batzuetara bideratutako partida ere handitu da, ikasturte honetan hezkuntza-laguntzako berariazko premiak dituzten ikasleen eskolatzea handitu daitekeela aurreikusten baita. Ildo horretan, euskarara murgiltzeko Eusle programa eta Magnet-Erakarri proiektua babesten dira. Azken hau, ikastetxeko hezkuntza-proiektuan aldaketa eragiteko helburuz sortua da, inguruan bizi diren familiak ikastetxera erakartzeko.

Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunari dagokionez, eta ikasleek irteera-profilean finkatutako helburuak lortzeko helburuari dagokionez, %8,10eko igoera proposatzen da; funtsean, hizkuntza-proiektuak diseinatu eta garatzera, irakurzaletasuna sustatzera eta idatzizko ulermena hobetzeko esku-hartzera eta atzerriko hizkuntzako prestakuntzara bideratua. Nolega programak (Ulibarri programa, ikastetxeetan euskarari lotutako jarduera ludikoak sustatzeko deialdia…) % 22,24ko hazkundea izan du. Ingelesezko irakaskuntzari dagokionez, hizkuntza hori ikasteko atzerriko egonaldiek % 46,9ko igoera izango dute.

Hezkuntza Sailaren beste ardatz nagusietako batean, hezkuntza berrikuntza eta etengabeko prestakuntza daude. 50,1 milioi euroko partida izango du. Besteak beste, Bikaintasunerantz programa (+%7,61), Hezkidetza programa (150.000 euro) eta Kalitatea Hezkuntzan programa (+% 5,77).

STEAM Euskadi Estrategiaren helburuen artean dago esparru horretan bokazioak areagotzea, eta, bereziki, emakumeen artean, soldata-arrakala gainditzea. Estrategia hori eremu estrategikoa da, eta hezkuntzaren esparruan eragiten du, STEAMgunea plataformaren eta STEAM proiektuetarako deialdiaren bidez. Deialdi honetarako 275.000 euro aurreikusi dira, %5,77ko igoerarekin. Ildo horretan sartzen dira, halaber, Sare_Hezkuntza Gelan deialdia (367.250 €) eta ikastetxe publikoetarako curriculum-material digital eta inprimatuen deialdia (4,6 milioi euro).

Lanbide Heziketari dagokionez, Lanbide Heziketako V. Euskal Plana hedatzeak eta Lanbide Heziketari buruzko Legea garatzeak aurrekontu-ahalegin handia dakar, 2020an ezarri beharreko ekintzak garatzeko.

Lanbide Heziketari lotutako atalen artean, Lanbide Heziketako ikastetxeetako ekipamenduak eta makinak eguneratzeko beharra nabarmendu behar da. Ikasleen prestakuntzari estuki lotutako premia da eta, horretarako, aurrekontuan 6,6 milioi euroko partida aurreikusten da. Halaber, Lanbide Heziketan aplikatutako berrikuntzaren arloan aurrera egiteko beharrak ere, 4. Industria-iraultzaren garapenari eta gertatuko diren aldaketa disruptiboei erantzuna emateko, aurrekontu-ahalegina eskatzen du. Lanbide Heziketan aplikatutako berrikuntzaren eremurako 3,4 milioi euroko aurrekontua jaso da.

Arestian aipatutako elementuei lotuta, bai ikasleen prestakuntzari (gertatzen ari diren aldaketek eskatzen dituzten premietara egokituta), bai berrikuntza aplikatuari, Hezkuntza Sailak Tknika sustatzearen alde egiten jarraitzen du – Lanbide Heziketari Aplikatutako Ikerketa eta Berrikuntzako Euskal Zentroa –, eta, horretarako, aurrekontuan 1,7 milioi euroko partida aurreikusten da.

Unibertsitateen eta ikerketaren esparruan, garrantzitsua da aipatzea bikaintasunezko ikerkuntza bultzatzeko aurrekontuan jasotako hazkunde nabarmena. 57,5 milioi euroko zenbateko globalarekin (%13,75eko igoera esan nahi du), ikerketa-talde, BERC, (bikaintasuneko euskal ikerketa-zentroak), doktoratu aurreko programa edo ikertzaileen mugikortasunerako ekintzak biltzen ditu, besteak beste. Ikerbasque - Zientziaren Euskal Fundazioari ere bultzada ematen zaio, eta aurrekontua %12,75 handituko da. Era berean, ikerketa-lanari laguntzeko politikei lotuta, Hezkuntza Sailak prestakuntza jasotzen ari diren ikertzaileen soldataren % 9,98ko batez besteko igoera jasotzen du.

Berria da, era berean, BERC zentroen lidergoarekin garatzen den ikerketa-azpiegitura berezi eta handien programa ere. 4,5 milioi euro ditu, eta Road Map Europako programa baliokidearekin bat etorriz sortu da.

Euskal Herriko Unibertsitatearen finantzaketari dagokionez, guztira 323,9 milioi euro aurreikusi dira UPV/EHUren funtzionamendu- eta zuzkidura-gastuetarako, 11,2 milioi euro gehiago 2019ko aurrekontuekiko alderatuta. Horietatik 276,2 milioi euro unibertsitate publikoaren ekarpen arrunta dira, %3,5 gehiago. Kopuru horrek aurreikusten du Medikuntza eta Erizaintza Fakultate berria eraikitzeko ekarpena, irakasle eta ikertzaileen zein administrazio eta zerbitzuetako pertsonalaren (AZP) soldata-igoeraren ordainketa, bai eta Unibertsitate Sistemaren 2020rako Planean adostutako irakasle eta ikertzaileen zein AZPkoen plazak finkatzea ere.