Haurdunaldia borondatez eteteko kontzientzia eragozleen euskal Erregistroa
- Erakundea:
- Osasuna
Deskribapena
Zer da Kontzientzia Eragozleen Erregistroa?
Erregistro ofizial bat da, eta profesional sanitarioei kontzientzia-eragozle deklaratzeko eskubidea aitortzen die, haurdunaldiaren borondatezko etenduran (HBE) zuzenean ez parte hartzeko.
Nork eman dezake izena?
Haurdunaldia borondatez eteteko prozesuetan zuzenean inplikatuta dauden taldeetako edozein osasun-profesional, prestazio horri buruzko kontzientzia-eragozpenari heltzea erabakitzen badu.
Zein da erregistro honen helburua?
Erregistro hori HBE prestazioa bermatzea ahalbidetzen duten giza baliabideak kudeatzeko soilik erabiliko da, objekziotik eratorritako edozein diskriminazio mota saihestuz eta ezin izango da beste helburu baterako erabili.
Kontzientzia-objekzio mota desberdinak al daude?
Bai. HBEari kontzientzia-objekzio osoa edo partziala jartzeko aukera aurreikusten da.
- Erabateko eragozpena: Profesional sanitarioa haurdunaldiaren borondatezko edozein etenduratan parte hartzearen aurka dago, 2/2010 Lege Organikoan aurreikusitako egoerak gorabehera.
- Objekzio partziala: Profesional sanitarioa HBEan parte hartzearen aurka dago legean jasotako kasu batzuetan, baina ez guztietan. Hauek dira partzialki eragozpenak jar dakizkiekeen kasuak:
- 1. HBE, emakumeak eskatuta, haurdunaldiaren lehenengo 14 asteetan.
- 2. Arrazoi medikoengatiko HBE, haurdunaldiko 22 asteak arte, haurdunaren bizitza edo osasuna arrisku larrian jartzen bada.
- 3. Arrazoi medikoengatiko HBE, haurdunaldiko 22 asteak arte, fetuan anomalia larriak izateko arriskua dagoenean.
- 4. Kausa medikoengatiko HBE, fetuaren bizitzarekin bateragarriak ez diren anomaliak edo fetuaren gaixotasun oso larri eta sendaezinen kasuan.
Kontzientzia-eragozleen erregistroak barnean hartzen du zein modalitateri jartzen zaion objekzioa (osoa edo partziala) eta, objekzio partziala izanez gero, osasun- profesionalak aurka egiten dien kasu espezifikoak.
Zer izapide egin daitezke erregistroan?
- Haurdunaldia borondatez eteteko prozesuetan inplikatutako edozein profesional sanitariok eska dezake kontzientzia-eragozleen euskal erregistroan inskribatzea, baja ematea edo aldatzea haurdunaldia borondatez eteteko zuzeneko esku-hartzean.
- Beharrezko giza baliabideen kudeaketan eta antolaketan inplikatutako pertsonek HBEaren prestazioa bermatzeko soilik kontsulta dezakete erregistroa..
Nola arautzen da erregistro hori?
Otsailaren 28ko 1/2023 Lege Organikoak aldatu egiten du martxoaren 3ko 2/2010 Lege Organikoa, sexu- eta ugalketa-osasunari eta haurdunaldia borondatez eteteari buruzkoa (aurrerantzean, HBE), berariaz aitortzen du langile sanitarioen kontzientzia-eragozpenerako eskubidea 19 bis artikuluan, eta ex novo arautzen du kontzientzia-eragozleen erregistroa 19 ter artikuluan.
Zehazki, 19ter artikuluak honako hau dio: 19 ter artikulua. Kontzientzia eragozleen erregistroak
- 1. Antolamendu-ondorioetarako eta prestazioaren kudeaketa egokia egiteko, autonomia-erkidego bakoitzean eta Osasun Kudeaketarako Institutu Nazionalean (INGESA) profesional sanitarioen erregistro bat sortuko da, kontzientzia-arrazoiengatik haurdunaldia borondatez eteteko praktikan zuzenean esku hartzeari buruz eragozpenak jartzea erabakitzen dutenak.
- 2. Beren burua kontzientzia-eragozletzat jotzen dutenak hala izango dira haurdunaldia borondatez eteteko prestazioaren praktika zuzenaren ondoreetarako, osasun publikoaren zein pribatuaren eremuan.
- 3. Estatuko Osasun Sistemaren Lurralde arteko Kontseiluaren barruan, protokolo espezifiko bat adostuko da. Protokolo horretan, erregistro hori sortzean lortu nahi diren helburuak betetzen direla bermatzeko gutxieneko baldintzak jasoko dira, bai eta datu pertsonalen babesa ere, laugarren xedapen gehigarrian aurreikusitakoaren arabera.
- 4. Beharrezkoak diren antolamendu-neurriak hartuko dira diskriminaziorik eza bermatzeko, bai osasun-arloko profesional ez-eragozleei dagokienez, haurdunaldia borondatez etetera soilik mugatzea saihestuz, bai eragozleei dagokienez, eragozpenaren ondoriozko diskriminaziorik jasan ez dezaten.
Zer gertatzen da gerora sortutako eragozpenarekin?
Gerora eragozpenik sortuz gero, kontzientzia-eragozpena esku-hartzerako aurreikusitako data baino behar besteko aurrerapenarekin egin beharko da, 2/2010 Lege Organikoan aurreikusitako baldintzetan eta epeetan prestazioa bermatzeko. Gure erkidegoan, ezarritako epea astebetekoa da.
Nori dago zuzenduta
Profil profesionalak honako hauek dira: ginekologian eta obstetrizian eta anestesiologian eta bizkortzean espezialista diren medikuak, erizaintzako tituludunak eta emaginak. Ez da bestelako langilerik onartuko.
Aplikatu beharreko araudia
Erakundeak
Kudeatzen duen erakundea
- Osasuna / Osasuneko eta Eraldaketa Digitaleko Sailburuordetza > Osasuneko Eraldaketa, Plangintza eta Digitalizazioaren Zuzendaritza
Ebazten duen erakundea
- Osasuna / Osasuneko eta Eraldaketa Digitaleko Sailburuordetza > Osasuneko Eraldaketa, Plangintza eta Digitalizazioaren Zuzendaritza
Kontaktu-informazioa
Harremanetarako datuak
Osasun Saila
Osasuneko Eraldaketa, Plangintza eta Digitalizazioaren Zuzendaritza
- Helbidea: Donostia - San Sebastian, 1. 01010 VITORIA-GASTEIZ
- Telefonoa: 945 01 92 34
- Posta-elektronikoa: soac@euskadi.eus
Zuzenean: Herritarrentzako arreta zerbitzua
Kodea(k)
- Kontzientzia-objekzioa inskribatzea: 1261001
- Kontzientzia-eragozleen euskal erregistroan baja ematea: 1261002
- Kontzientzia-eragozleen euskal erregistroko alta aldatzea: 1261003
- Kontzientzia-eragozleen euskal erregistroko alta aldatzea: 1261004
Haurdunaldia borondatez eteteko kontzientzia eragozleen euskal erregistroan inskribatzea
Profesional eragozleak egingo du erregistroan sartzeko eskaera, Euskal Autonomia Erkidegoko egoitza elektronikoaren bidez.
- Bete itzazu eskatutako inprimakiak, inprimakirik badago.
- Presta ezazu eskatutako dokumentazioa formatu digitalean.
- Sartu zaitez tramitazio elektronikorako aplikaziora. Identifikazio elektronikorako bitarteko bat izan behar duzu.
- Erregistroan alta eman ahal izateko, aldez aurretik Osasun Arloko Profesionalen Euskal Erregistroan (OPEE) alta emanda dagoela adierazi beharko da.
-
Haurdunaldiaren borondatezko etendura-prozesu batean zuzenean inplikatuta dauden taldeetako kide izatea, hau da, beharrezko eta zuzeneko egintzak, aurrekoak edo aldi berekoak, egiten dituzten taldeetako kide izatea, baldin eta ekintza horiek gabe ezin bada haurdunaldia gauzatu, lanbide-profilak barne:
- a. Ginekologiako eta obstetriziako mediku espezialistak
- b. Anestesiologian eta bizkortzean espezialista diren medikuak
- c. Erizaintzako tituludunak eta emaginak.
Ez da bestelako langilerik onartzen.
Bertan, objekzioa osoa edo partziala den adieraziko du, honako kasu hauetako bat hautatuta:
- a. 2/2010 LO, 14. artikulua: Haurdunaldiaren lehenengo hamalau asteetan eten ahal izango da haurdunaldia, haurdun dagoen emakumeak hala eskatzen badu.
- b. 2/2010 Lege Organikoaren 15a) artikulua: Arrazoi medikoengatik, haurdunaldiaren hogeita bi asteak gainditzen ez direnean eta haurdunaren bizitza edo osasuna arrisku larrian dagoenean, eta hala jasota dagoenean ebakuntza egin aurretik beste mediku espezialista batek emandako irizpen batean. Haurdun dagoen emakumearentzat bizi-arriskua dela-eta premiazkoa bada irizpena alde batera utzi ahal izango da.
- c. 2/2010 LO, 15b) artikulua: Arrazoi medikoengatik, haurdunaldiaren hogeita bi asteak gainditzen ez badira eta fetuan anomalia larriak izateko arriskua badago, eta hala jasota badago interbentzioa egin aurretik bi mediku espezialistek emandako irizpen batean, interbentzioa egin edo zuzentzen duenak izan ezik.
- d. 2/2010 Lege Organikoaren 15c) artikulua: Kausa medikoengatik, bizitzarekin bateraezinak diren fetu-anomaliak detektatzen direnean eta ebakuntza egiten ez duen mediku espezialista batek aurretik emandako irizpen batean hala jasota dagoenean, edo fetuari diagnostikoaren unean gaixotasun oso larri eta sendaezin bat antzematen zaionean eta batzorde kliniko batek hala baieztatzen duenean.
Erregistroak, automatikoki, ziurtagiri bat emango dio inskripzioa eskatzen duen profesionalari, honako hauek egiaztatzeko: erregistroan sartuta dagoela, zer kasutan egiten duen aurka eta eskabidearen/inskripzioaren data.
Profesionalak edozein unetan aldatu edo ezeztatu ahal izango du objekzio-adierazpena, hura eskatu zuen prozedura beraren bidez.
Gerora sortutako objekzio-kasuak. Kontzientzia-objekzioa interbentziorako aurreikusitako data baino astebete lehenago egin beharko da gutxienez, 2/2010 Lege Organikoan aurreikusitako baldintzetan eta epeetan prestazioa bermatzeko.
Sistemak automatikoki emango du erregistro bat, zenbakitua, eta bertan jasoko dira altaren data eta profesionalaren identifikazioa, kode baten bidez.
Erregistroaren ardura duen organo bakoitzak ofizioz eguneratu ahal izango du bertan jasotako informazioa, eta ezabatu egin ahal izango du informazio hori bildu zeneko helburuetarako jada erabilgarria ez dena.
Haurdunaldia borondatez eteteko kontzientzia eragozleen euskal erregistroan baja ematea
Profesional eragozleak edozein unetan errebokatu ahal izango du objekzio-adierazpena, hura eskatu zuen prozedura beraren bidez.
Baldintza da alta emanda egotea sexu- eta ugalketa-osasunari eta haurdunaldia borondatez eteteari buruzko legean ezarritako kontzientzia-eragozleen Euskal Erregistroan
Sistemak baja-ziurtagiri bat egingo du, eta bertan, honako hauek jasoko dira: alta-erregistroaren zenbakia, bajaren data, zer kasutarako den eta profesionalaren identifikazioa, aurrez erregistratutako kodearen bidez.
- Bete itzazu eskatutako inprimakiak, inprimakirik badago.
- Presta ezazu eskatutako dokumentazioa formatu digitalean.
- Sartu zaitez tramitazio elektronikorako aplikaziora. Identifikazio elektronikorako bitarteko bat izan behar duzu.
-
Alta emanda egotea sexu- eta ugalketa-osasunari eta haurdunaldia borondatez eteteari buruzko legean ezarritako kontzientzia-eragozleen Euskal Erregistroan.
Alta ematean adierazi den bezala, haurdunaldia borondatez eteteko prozesuan zuzenean inplikatuta dauden taldeetako kide izatea.
Ez da bestelako langilerik onartzen.
Haurdunaldia borondatez eteteko kontzientzia eragozleen euskal erregistroko alta aldatzea
Erregistroan alta eman zaion profesional eragozleak edozein unetan eta prozedura beraren bidez aldatu ahal izango du aldez aurreko eragozpen-adierazpena.
Sistemak ziurtagiri bat egingo du erregistroan egoera berria jasotzeko. Ziurtagiri horretan, aurrez erregistratutako kodearen bidez, honako datuak jasoko dira: alta/aldaketa erregistroaren zenbakia, bajaren data, zein kasutan egin zuen aurka eta profesionalaren identifikazioa.
- Bete itzazu eskatutako inprimakiak, inprimakirik badago.
- Presta ezazu eskatutako dokumentazioa formatu digitalean.
- Sartu zaitez tramitazio elektronikorako aplikaziora. Identifikazio elektronikorako bitarteko bat izan behar duzu.
-
Alta emanda egotea sexu- eta ugalketa-osasunari eta haurdunaldia borondatez eteteari buruzko legean ezarritako kontzientzia-eragozleen Euskal Erregistroan.
Alta ematean adierazi den bezala, haurdunaldia borondatez eteteko prozesuan zuzenean inplikatuta dauden taldeetako kide izatea.
Ez da bestelako langilerik onartzen.
Haurdunaldia borondatez eteteko kontzientzia eragozleen euskal erregistroan kontsulta egitea
Erregistro horiek Osasun Sistema Nazionalean HBE prestazioa bermatzea ahalbidetzen duten giza baliabideak kudeatzeko soilik erabiliko dira, objekziotik eratorritako diskriminazio mota oro saihestuz eta ezin izango da beste helburu baterako erabili.
Helburu horri jarraiki, erregistroan jasotako informazioa osasun-zerbitzu autonomiko bakoitzean HBEaren prestazioa bermatzeko beharrezkoak diren giza baliabideen kudeaketan eta antolaketan inplikatuta dauden pertsonek baino ez dute izango.
Soilik sartu ahal izango dira, ziurtagiri baten bidez, zentroaren titularra edo Haurdunaldia borondatez eteteko praktikan esku hartzeko kontzientzia-eragozpena duten pertsonen euskal erregistroa (12610) kontsultatzeko Ahalordetzeen erregistro elektronikoan inskribatuta dagoen edozein pertsona.
- Kudeatzaileek zentroaren ziurtagiri elektronikoak eduki beharko dituzte, kudeatzaile gisa gaitzeko.