Alzheimerren Espainiako Konfederazioak eta Osasun Ministerioak eskuliburu bat egin dute, dementzia duten pertsonei arreta emateko eta haiek zaintzeko prozesuan zaintzaileek beren burua zaintzeko trebetasunak gaitzeko, eskuratzeko eta garatzeko, fase guztietan.

Dokumentuaren helburua da zaintzaile nagusiaren rola beren gain hartzen duten pertsonei laguntza ematea, haien gaikuntza sustatzeko eta zaintzaileek jasan dezaketen narriadura fisiko, psikiko eta emozionalari eta gizarte-isolamenduko arriskuari aurre egiteko mekanismoak sustatzeko.

Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) Gaixotasun Neurodegeneratiboen Estrategiaren esparruan eta CEAFArekin (Alzheimerren Espainiako Konfederazioa) lankidetzan egin da eskuliburua, zaintzarekin lotutako osasun mentaleko eta fisikoko arazoak prebenitzeko eta/edo murrizteko, eta, azken batean, dementzia duten pertsonen zaintzaileen bizi-kalitatea hobetzea lortzeko, honako hauetan lagunduz:

• Dementzia duten pertsonak zaintzearekin lotutako estresa prebenitzea eta maneiatzea.
• Dementzia duten pertsonen zaintzaileek aurre egin beharreko erronkei aurre egiteko trebetasunak garatzea.
• Zaintzaileek komunikazio-trebetasunak garatzea.
• Dementzia duten pertsonek aurre egin behar dieten eguneroko egoerak kudeatzeko gaitasunak garatzea.

Gidaliburua dementzia duten pertsonak zaintzen dituztenei zuzenduta dago, baina baita pazienteen elkarteei, osasun- eta gizarte-arloko profesionalei eta zaintzaileei zuzendutako laguntza-jarduerak koordinatzen dituzten Osasun Administrazioko eta Autonomia Erkidegoetako arduradunei ere. Autolaguntzako tresna-formatuarekin, haren edukien ikuspegiak eta antolamenduak modulu eta ikasgai guztiak elkarren segidan lantzea ahalbidetzen du, hala nola eguneroko bizitzarako ikasgairik garrantzitsuenak hautatzea

Eskuliburu hau Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) egindako iSupport tresnaren egokitzapena da. Tresna hori, gure ingurunearen berezitasunen arabera itzulita, egokia eta berrikusita, 5 modulu osagarritan egituratzen da:

1. modulua. Dementziarako sarrera
2. modulua. Nola izan zaintzailea

2.1. Bidaia elkarrekin

2.2 Komunikazioa hobetzen

2.3 Erabakiak hartzea laguntzarekin

2.4 Beste batzuk ere tartean sartuta

3. modulua. Ni zaintzen

3.1 Egunetik egunera estresa murriztuz

3.2 Denbora ateratzea jarduera atseginak egiteko

3.3 Modu desberdinean pentsatu

4. modulua Egunerokoan zaintzen

4.1 Jan eta edan- otordu atseginagoak

4.2. Jan, edan eta osasun arazoak prebenitzea

4.3. Komunera joan eta inkontinentziaren zainketa

5. modulua Jokabide-aldaketekin tratatzen

5.1. Jokabide-aldaketetara sarrera

5.2. Memoria galtzea

5.3. Erasoa

5.4. Depresioa, antsietatea eta apatia

5.5. Lo egiteko arazoak izatea

5.6. Eldarnioak eta haluzinazioak

5.7. Errepikatzen diren portaerak

5.8. Ibiltzen eta galtzen

5.9. Aldaketak arrazoibidean

5.10. Dena konbinatuz

5.11. Egoera zailak

Modulu bakoitza hainbat ikasgaik osatzen dute: irakurketa laburrak, deskribapen-adibideak, planteatutako alderdien ulermena egiaztatzeko ariketak; erantzun anitzeko galderak eta ikasitakoa praktikatzeko jarduerak; eta gomendio batzuk.

Gainera, ikasgai bakoitza modu bateratuan egituratzen da. Hasteko, landu beharreko edukien garrantzia azpimarratzen duen laburpen bat egingo da, ondoren horiek zaintzaileari ematen dioten laguntza azpimarratzeko, eta, amaitzeko, ikaskuntzaren ondoriozko alderdiak azalduko dira.

Eskuliburu honen bidez, dementzia duten pertsonak zaintzearen garrantzia azpimarratzen da, beren burua zaintzeak duen garrantzia alde batera utzi gabe. Izan ere, jakin badakigu dementzia duten pertsonen portaerak, pentsatzeko moduek eta jarduteko moduek eragozpenak, estresa eta akidura fisiko eta mentala eragin diezazkieketela zaintzak beren gain hartzen dituzten pertsonei.

Espainiako Alzheimer Konfederazioa (CEAFA) gobernuz kanpoko erakunde bat da, 300 familia-elkarte baino gehiago biltzen dituena, eta Espainian Alzheimer gaixotasunarekin eta beste dementzia batzuekin (senide zaintzaileak barne) bizi diren 4,8 milioi pertsona baino gehiagoren interesak eta premiak ordezkatzen dituena.

Gai honi buruz argibide gehiagorik behar izanez gero, ondoren agertzen den eskuliburua kontsultatu: 'Dementzia duten pertsonen zaintzaileak entrenatzeko eta laguntzeko eskuliburua', CEAFA eta  Osasun Ministerioa (2022) argitaratua.