Artikulu batek Ingalaterrako eta Galeseko zentro geriatrikoetan bizi diren pertsonek 1992-2016 aldian osasunean izandako aldaketen eta zainketa soziosanitarioen bilakaerari buruzko ikerketa baten ondorioak argitaratzen ditu.
Azterlanaren abiapuntua egoitza-zentroetako eta Britainia Handiko Osasun Zerbitzuko (NHS) profesionalen pertzepzioak dira, hau da, azken urteotan bi lurraldeetan bizi diren pertsonen zaintza soziosanitarioko premiak ugaritu egin direla kopuruari eta konplexutasunari dagokienez. Eta, horretarako, multierikortasun konplexua, desgaitasun larria eta osasun txar autoinformatua duten zentro gerontologikoetako egoiliarren proportzioa denborarekin nola aldatu den aztertzea proposatzen da.
Horri buruzko ebidentzia, eskuragarri dauden datu epidemiologikoen arabera, txikia da. Erresuma Batuko zentro geriatrikoetan bizi den biztanleriari buruzko informazioa biltzen duen gutxieneko datu-multzorik ez dagoenez, artikulu honek Ingalaterran eta Galesen zahartze-prozesuan dauden kohorteak dituzten luzetarako hiru azterlanen laburpena eskaintzen du.
Horretarako, azterlanean 1.745 pertsonak hartu dute parte zentro geriatrikoetan, 85 urteko batez besteko adinarekin, eta horietatik % 74 emakumeak ziren.
Egindako azterketan, desgaitasuna eguneroko bizitzako jarduerei ekiteko zailtasun gisa neurtzen da (adibidez: komunera joateko laguntza behar), hain garrantzitsuak ez diren jarduera horietatik kanpo utzita, adibidez, janari bat erosi eta prestatzea. Horrela, azterlanean parte hartzen dutenak desgaitasun larriarekin sailkatzen dira zailtasunak edo laguntza-premia aipatzen badute hiru jardueretako bitan: garbitu, jantzi eta komunera joatea.
Multierikortasunari dagokionez, adinekoen narriadura funtzionalean arrisku-faktoreak direla frogatu duten aldagaiak hautatzen dira. Aldagai zentraletako baldintza medikoak sistemaren arabera taldekatzen dira (kardiobaskularra, zerebrobaskularra, muskulu-eskeletikoa, endokrinoa, arnasketakoa edo kognitiboa). Egoiliarra erikortasunez sailkatzen da gorputz-sistema jakin batekin lotutako egoera mediko bat badu. Horrela multierikortasun konpexua gorputzeko sei sistemetatik hirutan, gutxienez, erikortasun gisa definitzen da.
Aztertutako datuek adierazten dutenez, aztertutako 24 urteetan, Ingalaterrako eta Galesko zentroetan bizi direnen artean desgaitasun-mailak gora egin duela egiaztatu da: desgaitasun larriaren prebalentzia 24 puntu handitu da (1992ko % 63tik 2014ko % 87ra), batez ere garbitzeko eta janzteko zailtasunekin eta/edo laguntza-beharrekin lotuta.
Era berean, egoiliarrek jasaten dituzten osasun-arazoen konplexutasuna ere handitu dela berresten da. Egoiliarren artean, multieritasun konplexuaren prebalentziak gora egin zuen azterlan bakoitzaren barruan denboran zehar, baina ez orokorrean, eta horrek erakusten du desberdintasunak daudela multieritasun-txostenetan eta azterketa bakoitzerako erabilitako diagnostiko-irizpideetan.
Azkenik, osasun-egoerari buruzko autopertzepzioari buruzko emaitzek ez dute aldaketa nabarmenik iradokitzen aztertutako aldian; izan ere, Galeseko eta Ingalaterrako zentroetan bizi diren eta osasun-egoera txarrean edo erregularrean dauden adinekoen ehunekoak egonkor jarraitzen du ( % 50).
Azterlanaren emaitzak ikusita, egileek iradokitzen dute zentro gerontologikoetan bizi diren pertsonen kasuen konplexutasuna eta desgaitasuna areagotzeak laguntza-premia handiagoak ekar ditzakeela, eta, azken batean, laguntza-presio handiagoa zentro horietako langile eta zerbitzuentzat.
Aurreko hamarkadetako egoiliarrekin alderatuta, artikulu honek iradokitzen du zentro geriatrikoetako egungo egoiliarrek laguntza-premia handiagoak dituztela, eta, ondorioz, litekeena dela langileei eta haiek artatzen dituzten zerbitzuei eskaera handiagoak ezartzea. Hau da, zaharren premiak egoitzetan asetzea gero eta konplexuagoa da, zahartzen diren heinean, gaitz mediko handiagoekin eta desgaitasun-maila handiagoekin.
Ildo horretan, artikuluak zentro geriatrikoetan bizi diren pertsonen osasunaren eta funtzionaltasunaren joerei eta bilakaerari buruzko azterlanak garatzen jarraitzea komeni dela defendatzen du, zerbitzu soziosanitarioen hornitzaileek eta arduradun politikoek biztanleria-talde horren hazkundean dauden premia soziosanitarioei erantzuteko ekimenak ezarri ahal izan ditzaten. Datuek adierazten dute ez dela aldaketa nabarmenik gertatu 65 urtetik gorakoen egoitzetako biztanleriaren tamainan 2001. urteaz geroztik (urte horretan biztanleria-talde hori % 11 hazi da biztanleria orokorrarekin alderatuta), nahiz eta iraupen luzeko zainketa-establezimenduetan bizi diren 85 urtetik gorako pertsonen proportzioa handitzen doan. Izan ere, bizi-itxaropenek aditzera ematen dutenez, arreta soziosanitarioko premiak nabarmen handitu dira, eta beharrezkotzat jotzen da 71.125 egoitza-plaza berri sortzea Erresuma Batuko zentro geriatrikoetan 2025erako.
Hori dela eta, egileek ondorioztatu dute garrantzitsua dela Erresuma Batuko zentro geriatrikoetan bizi diren pertsonen osasunari eta funtzionaltasunari buruzko datuen bilketa sistematikoa egitea; izan ere, informazio-multzo estandarizatu batekin soilik osa liteke etorkizuneko azterketa zehatzagoa.
Argibide gehiagorik nahi izanez gero, kontsultatu artikulua: 'Bi hamarkadatan zentro geriatrikoetako egoiliarren osasunean eta funtzionamenduan izandako aldaketak: Zer ikas dezakegu biztanlerian oinarritutako ikasketetatik?' (Changes in health and functioning of care home residents over two decades: what can we learn from population-based studies? 
(Age and Ageing, 2020).
