The Netherlands Institute for Social Research (SCP), gaztelaniaz Instituto Holandés para la Investigación Social, 'Cuidadores informales holandeses en el foco' txostena argitaratu du. Bertan, Herbehereetan arreta informala eskaintzearekin zerikusia duten gai garrantzitsuenetako batzuk azaltzen dira.

Handiagoa bada ere, azken 25 urteetan arreta informalak ezinbesteko lekua hartu du adineko pertsonak, desgaitasuna duten pertsonak, zaintzeko. Laguntza hori ikusezina eta doakoa da. Arreta informalaren ordainsaririk gabeko ekarpenak zaintzaren kostuak altuagoak ez izatea errazten du, zaintzaile informalak Herbehereetako gizartearentzat oso eragile baliotsu bihurtuz.

Azterlanaren arabera herbeheretako biztanleriaren laguntzeko borondatea altua da. Hiru pertsonatik batek, gutxi gorabehera, arreta informala ematen du, hau da, pertsona gaixo, desgaitu edo hauskor bati berehalako harreman sozialean ematen zaion laguntza. Hala ere, nahiz eta laguntzeko jarrera handia egon (bereziki hurbileko senideei), badira zaintza zerbitzua mugatzen duten faktoreak ere, besteak beste, denbora falta, zaintzailearen karga subjektiboa, gaitasunik eza edo zainketen hartzailea arreta informala jasotzeko prest ez egotea.

Kuantitatiboki, Herbehereetan, zaintzaile informalen hamarretik batek 'zaintzailearen zama' jasaten du, neurri handi batean, eta hainbat modutan agertzen dira: osasun-arazoak, presio-egoerak eta denbora falta, lan-absentismoa edo emaitza akademiko negatiboak; eta laguntza jasotzen dutenentzako ondorio posibleekin.

Txostenak  Herbeheretako zaintza informalari dagokionez, lau alderdi kritiko identifikatzen ditu:

1. Zaintzaile informalenganako presioa

Txostenak adierazten duen bezala, datozen urteetako biztanleriaren zahartzearen hazkundeak bakarrik modu independentean bizi diren adinekoen proportzioa handituko du, baita osasun-arazo konplexuak eta gaixotasun kronikoak dituztenen artean ere. Hala ere, eskura dauden zaintzaile informalen kopurua ez da beharrezkoa izango; beraz, maiz, zaintza-lanak beste jarduera batzuekin konbinatu beharko dira (ordaindutako lana, hezkuntza edo familia baten zaintza); zaintzaile informalen gaineko presioa areagotuz.

Egoera horren aurrean, Holandako gobernuak zaintzaile informalei errekonozimendua eta laguntza emateko politika garatu du, bai eta zaintza informala eta ordaindutako lana uztartzea errazteko araudia ere. Beste ekimen batzuen artean, Osasun, Ongizate eta Kirol Ministerioak eta Gizarte Gaietako eta Enpleguko Ministerioak 'zaintza informala' etiketa sortu dute langileek beren lana zaintza informaleko zereginekin hobeto konbina dezaten, sentsibilizazio-kanpainak sortu dira arreta informalaren garrantzia aitortzeko eta Ikasleen Ongizate Sareak (Landelijk Netwerk Studentenwelzijn) eskatu du laguntzak ematea ikasketak gaixoen, familiako gaixoen edo desgaituen zaintza,  ikasketekin uztatzen dituzten ikasleei.

2. Arreta informala emateko erabilgarritasuna

Pertsonek laguntza informala emateko duten jarrera eta gaitasuna hainbat faktoreren araberakoa da; faktore horietako bat testuingurua da. Laguntza behar duen norbait ezagutzeko probabilitateak gora egiten du adinarekin; horregatik, 45 eta 64 urte bitarteko pertsonek ematen dute laguntza informal gehien, gazteen% 3k, gutxi gorabehera.

Sexuaren arabera, emakumeek neurri batean gizonek baino proportzio handiagoan ematen dituzte zaintza informalak, gizonek baino lehenago identifikatzen dutelako laguntzaren eta zaintzaren beharra, eta gizonek ez dutelako antzekotasun gutxiago zaintza-lanarekin Sexuen araberako prestasuna ere aldatu egiten da artatutako kolektiboetan. Gizon zaintzaile informalak gehiegi ordezkatuta daude bikoteei laguntzean. Emakumeen kasuan, arreta handiagoa ematen zaie beste talde batzuei (adinekoak, gurasoak, aita-amaginarrebak, desgaitasuna duten seme-alabak, etab).

Azterlanak adierazten du, halaber, zaintzaile informalen % 80k atsegingarri eta natural ikusten dutela maite duten pertsona zaintzea; beste batzuek, ordea, 'Arreta informaleko tranpa' batean harrapatuta sentitzen dira, bereziki zaindutako pertsonak berak bakarrik artatu nahi duenean edo arreta informala zaintzaile profesionalen sarbidea saihesteko ematen denean.

Arreta informalari buruzko joerek aldaketa txiki bat adierazten dute zaintza profesionalen alde. Herritarrak hasi dira zaintza informalak laguntza profesionalaren osagarri gisa ikusten (baina iritziak aldatu egiten dira urteen eta inplikatutako zereginen arabera), eta, aldi berean, erakundeak eta profesionalak zaintza informalen sarearen mugak behatzen hasi dira. Gaixoen, mendekoen edo desgaituen sare soziala laguntza handia ematen ari da dagoeneko, eta ez da gai edo ez da egokia arreta (gehiago) ematea; izan ere, laguntza gehiago emateko prestasuna zaintzaileen gainkarga-mailaren araberakoa da, haien zaintzarako osasunaren, denbora erabilgarriaren, beren lanarekin bateragarri egiteko aukeraren, bizi diren hurbilaren edo urrutiaren araberakoa.

Laguntzeko prestasunean eragina duen beste faktore bat laguntza ematen duen pertsonaren eta laguntza jasotzen duen pertsonaren arteko harreman soziala da. 16 urtetik gorako sei pertsonatik batek laguntza ematen die guraso bati edo biei. Bizilagunen kasuan, pertsonak prest daude bizilagunei laguntzeko, ezagutzen badituzte eta gustuko badituzte. Beraz, gizarte harremanak oso faktore garrantzitsuak dira pertsonek laguntzeko duten prestasuna zehazteko

3. Zaintzaren karga

Txostenean, zaintzaile informalen gainkarga -seinaleak identifikatzen dira, eta lehenengo unea da zaintzaile informalak sentitzen duela inoiz ez dagoela laguntza-egoeratik eta bere erantzukizunetatik libre. Hurrengo fasean, pertsonei zaila egiten zaie zaintza etxearekin, familiarekin eta lanarekin uztartzea, eta nekatuegi daude aisialdian edozein jarduerari ekiteko. Modurik larriena da zaintza-lanek etxean edo lanean gatazkak izatea dakartzatenean, zaintzailearen osasuna kaltetzea, gaixotzea edo estres-egoerak izatea laguntza ematearen ondorioz.

Zaintzailearen gainkarga edo estresa kaltegarria izan daiteke laguntzaren hartzailearentzat, eta arriskua eragin dezake zaintzan edo muturreko kasuetan, baita zabarkerian, tratamendu desegokian edo abusuan ere.

Gainkarga arriskua handiagoa da laguntza intentsiboa ematen den kasuetan. Txostenaren arabera, zaintzaile informalen % 17k, gutxi gorabehera, epe luzerako laguntza (hiru hilabete baino gehiago) eta laguntza intentsiboa (astean zortzi ordu baino gehiago) ematen zuten. Emandako laguntzaren intentsitatea zaintzailearen eta arretaren hartzailearen arteko gizarte-harremanarekin lotuta dago; desberdina da bikotekidearen, gurasoen, seme-alaben, lagunen edo bizilagunen zaintza. Bien arteko distantzia soziala zenbat eta handiagoa izan, arreta informalaren intentsitateak behera egiten du.

Sexuaren arabera, gainkarga handiagoa dago emakumeen artean, neurri batean gizonek baino gehiago laguntzen dutelako, baina baita erantzukizun-kargagatik eta egiten dituzten zereginengatik ere. Emakumeek aukera gutxiago dituztela sentitzen dute, hurbileko taldearen itxaropenak handiagoak direlako haiek eman beharreko zaintzari dagokionez. Gainera, emakumeek ematen dituzten laguntza-lanek alderdi intimoena eta emozionalena inplikatzen dute (laguntza-lanak, norberaren garbitasuna, medikuarenera egindako bisitak, etab.); gizonenak, berriz, ordutegi jakin batean planifikatzen errazagoak diren zeregin eta irtenbideetara bideratzen dira (adibidez, administrazioarekin eta garraioarekin lotutakoak).

Askotan, zaintzailearen karga dementzia duten pertsonei emandako laguntzarekin lotzen da, pertsona horien behar bereziak estresagarriak izan baitaitezke zaintzailearentzat. Hala ere, desgaitasunen bat, osasun mentaleko arazoak edo gaixotasun terminalak dituzten pertsonen arreta ere gainkargatzeko arriskuan dago, zaintzari aurre egiteko trebetasunik edo ezagutzarik ez dutelako, gaixotasuna ezagutzen ez dutelako edo jokabide konplexuei aurre egiteko gaitasunik ez dutelako.

Zaintzaileen gainkarga ere handiagoa da soldatapeko lana edo ikasketak eta arreta informala uztartzen dituztenen artean, eta maiz gertatzen dira gaixotasunagatiko bajak, osasun subjektibo okerragoa, emaitza akademiko baxuak edo uzte-tasen igoera ikasle zaintzaile informalen kolektiboan.

4. Zaintzaile informalei laguntza

Txostenaren arabera, zaintzaile informal gehienek (% 69) beste zaintzaile informal batzuekin partekatzen dute ematen duten laguntza, askotan zaintzaile informalek bakarrik osatutako 'laguntza informaleko sare' batean edo zaintzaile informalek eta etxeko arretako profesionalek osatutako 'laguntza mistoko sare' batean. Beste profesional batzuek ere, hala nola medikuek edo erizainek, zeregin garrantzitsua dute laguntzan, zaintzaile informalen eta haien pazienteen ongizatea monitoriza baitezakete eta laguntza-zerbitzuei erreferentzia egin, adibidez, tokiko agintariek eskainitakoei.

Laguntza beste pertsona batzuekin partekatzea laguntza-modu ona izan daiteke, baina laguntzaren koordinazio ona, erabakiak hartzeko erantzunkidetasuna eta informazioaren truke arina behar ditu.

Hala ere, aukera hori ez da beti posible. Txostenean jasotakoaren arabera, zaintzaile informalen bostetik batek ezin du laguntza beste pertsona batzuekin partekatu, zainketa horien hartzaileak ez daudelako prest beste pertsona batek eskainitako zainketak onartzeko edo ez dagoelako beste pertsonarik zainketa horiek egiteko. 'Zaintzaile bakarrak' esaten zaio horri, eta, askotan, bikotekidea edo seme-alabak dira modu esklusiboan zaintzen dituztenak.

Txostenean jasotako beste neurri bat da Holandako tokiko agintariek zainketen karga murrizteko eman behar duten laguntza, besteak beste, errelebo-zaintzak (zaintza beste batzuek hartzen dute aldi baterako, adibidez, egoitza-zaintzaren edo atseden-zerbitzuen bidez) eta laguntza ekonomiko edo materialak (adibidez, deskontuak edo aparkatzeko baimena), zaintzailearen erresistentzia areagotzeko neurriekin batera. Ikastaroak, informazioa eta aholkularitza edo beste zaintzaile batzuekiko harremana, besteak beste.

Lan arloan, lanaldietako ordutegi-malgutasuna edo etxetik lan egiteko aukera bezalako neurriak sartzeak zaintzaileei laguntzen lagundu nahi du. Eta prestakuntzaren arloan, laguntza ikasle zaintzaile informalei zuzendutako laguntza-taldeen bidez proposatzen da.

Netherlands Institute for Social Research (SCP), Holandako gobernuaren institutu zientifiko bat da, 1973an sortua, eta bere erantzukizuna Herbehereetako Osasun, Ongizate eta Kirol Ministerioaren esku dago. Ikerketa sozio zientifikoak egiten ditu, batez ere osasunaren, ongizatearen, gizarte-segurantzaren, lan merkatuaren eta hezkuntzaren arloetan.

Txosten osoa kontsulatu nahi izanez gero, sakatu hemen .