Euskal Y-aren trenbide-proiektua: ingurumenarekin lotutako alderdiak
Euskal Autonomia Erkidegoan garraioaren ondorio diren kanpoko kostuak –ingurumenekoak eta sozialak– BPGaren % 9 ingurukoak dira, gehienak ere errepideko garraioaren ondorio.
Euskal Autonomia Erkidegoko industria-sektorean sortutako kutsagarriak gutxitzeko ahalegin handiak egin diren arren, errepideko garraioarekin lotutako gas kutsagarriak asko igo dira, eta horrek oso nekeza egiten du gure herrialdean Kyotoko Protokoloa betetzea.
Jendea eta gauzak gero eta gehiago mugitzen dira batetik bestera, hori ezin da ukatu; eta joan-etorri hori, dagoeneko ez da, nahitaez, hazkunde ekonomikoarekin loturiko zerbait. Euskal Autonomia Erkidegoan ibilgailuen hazkundearen erritmoa Europar Batasunekoa halako bi da, eta salgaiena hiru aldiz handiagoa.
Azken urteotan abiadura handiko trenak ingurumenaren gainean duen eragina beste garraiobide batzuek (errepideak eta hegazkinak, esaterako) eragiten dutena baino txikiagoa dela erakusten duten lanak kaleratu dira; ikus ondorengo taula:
ZENBAIT ALDERDI
|
Abiadura handia
|
Autobidea
(2x3 errei)
|
Aire garraioa
|
Bide-plataformaren zabalera (m)
|
15
|
28 – 38
|
|
Zarata-maila 25 m-ra (dBA)
|
65
|
75 (30.000 ibilg./e)
|
100, pistetatik 300 m-ra
|
Espazio-kontsumoa (Ha/Km)
|
3,5
|
9
|
|
Garraio-gaitasuna
|
Abiadura handiko trenak autobideak halako bi
|
Energia-kontsumoa (1)
|
Abiadura handiko trenak 2,5 aldiz gutxiago besteek baino (automobila, hegazkina, eta tren konbentzionala).
|
Kutsagarriak (1)
|
Abiadura handiko trenek kutsagarri gutxiago isurtzen dituzte, baina motaren arabera jaitsiera handiago edo txikiagoa izan daiteke. CO2 % 71 jaisten da; NO % 88;l SO2 % 60, … orain arteko garraiobideekin alderatuta.
|
Trenbide-sare berriak 194 km luze izango ditu; trenek 230 km/h-ra arteko abiadura erdietsi ahal izango dute; eta ingurumenaren gaineko eragina (energiaren kontsumoa, zaratak, eta bestelakoak) abiadura handiagoko eta bestelako trazadura duten beste tren batzuek dutena baino nabarmen txikiagoa izango da, batez ere arestian aipatutako gehieneko abiadura horregatik eta trazaduraren zati handiena tunelean doalako (% 60 baino gehiago).
Hona, aurreikusitako 3 ibilbideen ezaugarriak:
KORRIDOREAK
|
DISTANTZIA
(km)
|
BIDAIAREN IRAUPENA
(minututan)
|
BATEZ BESTEKO ABIADURA (km/h)
|
|
Errepidea
|
Trena
|
AHT
|
Talgoa
|
Autoa
|
Autobusa
|
AHT
|
Talgoa
|
Gasteiz– Bilbao
|
66
|
80
|
28
|
31
|
45
|
60
|
158
|
151
|
Gasteiz– Donostia
|
118
|
105
|
34
|
39
|
70
|
90
|
169
|
159
|
Bilbao – Donostia
|
119
|
110
|
38
|
42
|
60
|
70
|
164
|
156
|
Errepidea eta trenbidea erabiltzen duten garraiobideek kontsumitzen duten energiaren konparaketa.
GEP/PKM (garraiaturiko pertsona eta kilometroko kontsumiturikoa)
|
Abiadura Handiko Trena
|
7.0
|
Autobusa
|
8.7
|
Autoa
|
44.4
|
GEP/TKM (garraiaturiko tona eta kilometroko kontsumiturikoa)
|
Salgai-trena
|
6.8
|
Kamioi trailerra
|
9.8
|
Era berean, trenbide-garraioak errepidekoan baino askoz ere berotegi-gas (karbono-dioxido, metano, eta oxido nitroso) gutxiago isurtzen du.
CO2 (gr/Pkm)
|
Abiadura Handiko Trena
|
32.5
|
Autobusa
|
34
|
Autoa
|
125
|
CO2 (gr/Tkm)
|
Salgai-trena
|
19
|
Kamioi trailerra
|
91
|
Laburbilduz, ikus taula honetan bidaiariak trenbide-egitura berria baliatuz, garraio horren kanpoko kostuetan, ingurumenekoetan eta sozialetan, egunean zenbat aurreratuko den:
- 27.200 litro erregai (gasolio).
- 425 Tn CO2 (eta metanoaren eta oxido nitrosoaren, berotegi-gasen, ondorioak)
- Atmosfera kutsatzen duten baina kuantifikatu gabeko beste gai batzuk: karbono monoxidoa, sufre dioxidoa, konposatu organiko hegazkorrak, eta abar.
- 5.375 auto baliokide eta 1.175 kamioi, errepide alternatiboetan
- 8.100 bidaia-ordu
|